Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
10 Fever Cause from Common Infections and Skin Problems - Coggle Diagram
10 Fever Cause from Common Infections and Skin Problems
ปัญหาสุขภาพผิวหนัง
โรคผิวหนังที่พบบ่อย
โรคผิวหนังจากการอักเสบติดเชื้อแบคทีเรีย
แผลพุพอง (Impetigo / Ecthyma)
แผลพุพอลชนิดตื้น (Impetigo)
เป็นการติดเชื้อของชั้นหนังกำพร้าชั้นนอกสุด เป็นโรคที่พบได้ บ่อย โดยเฉพาะในเด็กที่ไม่รักษาความสะอาดของร่างกาย ติดต่อได้ง่ายโดยการสัมผัส อาการ แรกเริ่ม เป็นผื่น แดง ต่อมาจะกลายเป็นตุ่มน้ำใสเล็กๆ มีฐานสีแดง ในรายที่ติดเชื้อ Staphylococcusต่อมาจะกลายเป็นตุ่ม หนอง แตกง่าย กลายเป็นสีแดง และมีน้ำสีเหลือง เหนียวติดเยิ้ม กลายเป็นสะเก็ดเหลืองกรัง เมื่อผื่นอันแรก แตก มักจะเกิดผื่นขึ้นรอบๆบริเวณข้างเคียง และลุกลามไปส่วนอื่นๆ โดยเฉพาะจากการเกา บางรายอาจมีไข้ต่ำๆ มักเกิดขึ้นตามใบหน้า ใบหู จมูก ปาก ศีรษะ
แผลพุพองชนิดลึก (Ecthyma)
การติดเชื้อลึกถึงชั้นหนังแท้ มักพบในวัยเรียนหรือผู้ใหญ่ ที่ไม่ รักษาความสะอาด ไว้เล็บยาว ไม่ดูแลแผลเล็กๆน้อยๆ อาจเป็นภาวะแทรกซ้อนจากโรคผิวหนังอื่นๆ เช่น สุกใส เริม งูสวัด ผื่นคัน เป็นต้น อาการเริ่มจากเป็นตุ่มแดง ตุ้มน ้า และหนอง มีฐานสีแดง โตขึ้นช้าๆ มีขนาด 1-3 cm. ต่อมามีสะเก็ดหนาปกคลุม สะเก็ดแข็งดำคล้ำติดแน่น ข้างใต้เป็นหนอง ถ้าเป็นนานๆของแผลจะนูน มัก เป็นบริเวณขา
ผิวหนังอักเสบ (Eczema/ Dermatitis)
ลักษณะของผื่นเป็นอาการแสดงของผิวหนังอักเสบในระยะต่าง ๆ รวมอยู ่ด้วยกัน ขึ้นอยู่กับบริเวณที่เป็น ประกอบด้วย รอยแดง (erythema) รอยบวม (edema) ตุ ่มน ้า (vesicle) ตุ่มแดง (papule) มีน ้าเหลืองซึม (serum oozing) มีขุยสะเก็ด (scale) มีรอยแตก มีเลือดออกตาม รอยแตก (fissure) ลักษณะดังกล่าวจะรวมตัวกันเป็นผื่น dermatitis ขนาดต่าง ๆ แต่ละผื่นไม่จ าเป็นต้องมี อาการแสดงครบทุกชนิด
ไข้อีดำอีแดง (Scarlet fever)
อาการเริ่มแรกจะมีอาการไข้สูง หนาวสั่น เจ็บคอมาก ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย ปวดเมื่อยตามตัว อาจมีอาการปวดท้อง และอาเจียนร่วมด้วย 1 ถึง 2 วันหลังจากนั้นมีไข้และมีผื่น แดงขึ้นที่คอ หน้าอก และรักแร้แล้วกระจายไปตามตัวและแขนภายใน 24 ชั่วโมง ผื่นมีลักษณะคล้ายกระดาษ ทราย อาจมีอาการคัน ต่อมาผื่นจะปรากฏเด่นชัดในบริเวณร่องหรือรอยพับของผิวหนัง เช่น คอ รักแร้ข้อพับ แขน ขาหนีบ ต่อมาบริเวณเหล่านี้จะปรากฏเป็นจุดเลือดออกใต้ผิวหนัง เรียงเป็นเส้นต่อเนื่องจากการแตกของ หลอดเลือดฝอยเรียกว่าเส้น Pastia’s lines หลังจากนั้นประมาณ 1 สัปดาห์จะมีการลอกของผิวหนังบริเวณ ข้อพับต่างๆรวมถึงปลายนิ้วมือ นิ้วเท้าซึ่งอาจเห็นลอกเป็นแผ่น
ฝี (Abscess/boils/furuncles)
การอักเสบของต่อมไขมัน
เนื้อเยื่อใต้ผิวหนังชั้นลึกอักเสบ (Cellulitis)
มีรอยแผลถลอก จากแมลงกัด หนามต า ผิวหนังมีรอยขีดข่วน อาการโรคนี้มีผิวห นังมี ลักษณะผื่นแดงจัด ลามออกไปอย ่างรวดเร็ว กดเจ็บ คล าดูร้อน ขอบไม่ชัดเจน และไม่ยกนูนจากผิวหนัง ปกติ มักเกิดตามแขน ขา หรือใบหน้า อาจมีไข้อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร ต่อมน้ำเหลืองบริเวณใกล้เคียงโตและกดเจ็บ มีท่อน้ำเหลืองอักเสบเห็นเป็นเส้นสีแดง
ผื่นลมพิษ Urticaria
มักมาจากสาเหตุ แพ้อาหาร เช่น อาหารทะเลไข ่ เนื้อสัตว์สารที่ผสมในอาหารเครื ่องดื่ม แอลกอฮอล์ยา วัคซีนหรือแมลงสัตว์กัดต่อย ฝุ่น ละอองเกสร ขนสัตว์สารเคมีหรือเครื่องส าอางเป็นต้น อาการมักเกิดขึ้นเฉียบพลัน โดยอาการแสดง จะมีผื่นวงนูนแดง (Wheal) มีขนาดและรูปร่างแตกต่างกัน เช่น วงกลม วงรีหรือ วงหยัก เนื้อภายในจะนูนและสีซีดขาวกว่าขอบเล็กน้อย ทำให้เห็นเป็นขอบแดงๆ ผู้ป่วยจะ รู้สึกคันมาก เกาตรงไหนจะมีผื่นแดงขึ้นตรงนั้น บางรายอาจมีไข้ขึ้นเล็กน้อย หรือรู้สึกร้อนผ่าวที่ผิวหนัง
การรักษา
ประคบด้วยน้ำเย็น น้ำแข็ง หรือทายาแก้ผดผื่นคัน
โรคผิวหนังจากเชื้อรา
กลาก (Ring worm / Tinea)
*เกลื้อน (Tinea versicolor / Pityriasis versicolor)
เกลื้อน พบในคนวัยรุ่น หนุ่มสาว ผู้ที่มีเหงื่อออกมาก
โรคผิวหนังอักเสบจากเชื้อไวรัส
เริม (Herpes simplex)
อาการ มีตุ่มน้ำใสขนาด 2-3 มิลลิเมตรขึ้นอยู่กันเป็นกลุ่มโดยรอบ มีผื่นแดงต่อมาตุ่มน ้าใสจะ กลายเป็นสีเหลืองขุ่น แล้วกลายเป็นสะเก็ด หายได้เองภายใน 1-2 สัปดาห์ต าแหน่งที่พบบ ่อยได้แก่ริมฝีปาก แก้ม จมูก หูตาก้น อวัยวะเพศโดยผื่นมักขึ้นตำแหน่งที่เคยขึ้นอยู่เดิมหรือบริเวณใกล้เคียง
งูสวัด (Herpes zoster/ Shingles)
อาการก่อนมีผื่น 1ถึง 3 วันผู้ป ่วยจะมีอาการปวดแปล๊บบริเวณเส้นประสาทที่เป็นงูสวัดอาจมีอาการ
คันและแสบร้อนคล้ายถูกไฟไหม้เป็นพักๆ หรือตลอดเวลาตรงบริเวณผิวหนังตามเส้นประสาทที่จะเกิดผื่นงูสวัด
หัด (Measles/Rubeola)
อาการ มีไข้ตัวร้อน ระยะแรกอาการคล้ายหวัด ต่างจากหวัดตรงที่มีไข้สูงอยู่ตลอดเวลา กินยาไข้ไม่ลด เด็กอาจซึม ร้องงอแง เบื่ออาหาร น ้าตาไหล ตาแดง บางคนมีอาการถ ่ายเหลวบ ่อยครั้ง ในระยะก่อนมีผื่นขึ้น ลักษณะเฉพาะของหัด คือ ผื่นขึ้นหลังจากมีไข้ 3-4 วัน หรือประมาณวันที่ 4 ของไข้ ผื่นเป็นแบบผื่นแดงมักไม่ คัน โดยผื่นจะเริ่มที่ชายผม หน้าผาก หลังหู ใบหน้า และลงมาตามล าคอ หน้าอก แขน (และฝ่ามือ) ท้อง ขา (และฝ่าเท้า) ใช้เวลาใช้เวลา 2-3 วัน โดยไข้จะขึ้นสูงที่สุดในวันที่มีผื่นขึ้น และมีต่อมาอีกจนกระทั่งผื่นขึ้นที่เท้า ไข้ก็จะลดลง สิ่งที่ตรวจพบไข้ 38.5-40.5ช. หน้าแดง ตาแดง หน้าตาบวมตู่ เปลือกตาแดง อาจตรวจพบต่อม น ้าเหลืองโตที่หลังหูหลังคอ ท้ายทอย ระยะ 2 วันหลังมีไข้ พบจุดสีขาวๆเหลืองๆ ขนาดเล็ก คล้ายเมล็ดงาที่ กระฟุ้งก้มบริเวณใกล้ฟันกรามล่าง (ถ้าเป็นมากจะพบอยู่เต็มกระพุ้งแก้ม) เรียกว่า
จุดค็อปลิก (Kopliks spot)
หัดเยอรมัน (German measles / Rubella)
อาการ คือ ผื่นขึ้นทั่วตัวคล้ายหัด ในเด็กเล็กมักมีผื่นขึ้นโดยไม่มีอาการไม่สบายอย่างอื่น อาจมีน้ำมูก หรือถ่ายเหลวเล็กน้อยก่อนผื่นขึ้น มีไข้ต่ำๆ ปวดศีรษะ ปวดตา เจ็บคอ เบื่ออาหาร มีผื่นราบสีชมพู ผื่นเริ่มที่ หน้า ลงมาคอ แขน ล าตัว ขา ผื่นจะจางหายไปใน 3 วันแต่บางรายอาจไม่มีผื่นขึ้นเลยก็ได้
ผื่นกุหลาบ (Roseola Infantum)
อาการ มีไข้สูงเกิดขึ้นฉับพลัน อาจมีลักษณะตัวร้อนตลอดเวลา แต่เด็กส่วนใหญ่จะยังร่าเริงและดื่มนม ดื่มน้ำรับประทานอาหารได้ บางรายอาจมีอาการหงุดหงิด งอแงหรือเบื่ออาหารเล็กน้อย ส่วนใหญ่มักไม่มี อาการอื่นๆร่วมด้วย แต่บางรายอาจมีอาการเจ็บคอ น้ำมูกใส ไอ หรือท้องเดินเล็กน้อย บางรายขณะไข้ขึ้นสูง อาจมีอาการชัก อาการไข้จะเป็นอยู่ประมาณ 3-5วัน แล้วไข้ก็ลดลงเป็นปกติ ในช่วงที่ไข้ลดหรือหลังจากไข้ลด ภายในไม่กี่ชั่วโมงจะมีผื่นเล็กๆสีแดงคล้ายกุหลาบขึ้น โดยเริ่มขึ้นที่หน้าอก หลัง ท้อง แล้วกระจายไปที่คอและ แขน ผื่นจะไม่คัน และจะเป็นอยู่นานไม่กี่ชั่วโมงถึง 2 วัน แล้วจางหายไปอย่างรวดเร็ว
โรคมือ เท้า ปาก (Hand Foot Mouth)
อาการแรกเริ่มผู้ป ่วยจะมีไข้และอาจมีอาการอ่อนเพลีย เบื่ออาหารร่วมด้วย หลังจากนั้น 1-2 วัน จะมีน ำมูก เจ็บปาก เจ็บคอ ไม่ยอมดูดนม ไม่อยากกินอาหาร เด็กเล็กมักร้องงอแงตรวจในช่องปากจะพบมีจุด แดงๆ หรือมีน้ำใสขึ้นตามเยื่อบุปาก ลิ้น และเหงือก
ไข้สุกใส (Chicken pox / Varicella)
อาการ มีไข้ต่ำๆอ่อนเพลีย เบื่ออาหาร จะมีผื่นขึ้นพร้อมกับวันที่มีไข้หรือ 1 วันหลังมีไข้ ผื่นเริ่มจาก ผื่นราบสีแดงขนาดเล็กๆ หลังจากนั้น 2-3ชั่วโมงต่อมาจะกลายเป็นตุ่มนูนและตุ่มน ้าใสขนาด 2-3 mm. มีฐานสี แดงอยู่โดยรอบ มีอาการคัน ภายใน 24 ชั่วโมต่อมา ตุ่มจะกลายเป็นน ้าขุ่น ขนาดใหญ่ขึ้นและแตก แล้วฝ่อ หายไปหรือเป็นสะเก็ด มักหลุดปภายใน 7-10 วัน โดยไม่เป็นแผลเป็น ยกเว้นมีการติดเชื้อ Bacteria แทรก ซ้อน ซึ่งอาจทำให้กลายเป็นตุ่มหนองและเป็นแผลเป็น
โรคผิวหนังอื่นๆ
โรคหิด (Scabies)
อาการ
มีตุ่มน้ำใสและตุ่มหนอง คัน ขึ้นกระจายเหมือนกันทั้ง 2 ข้างของร่างกาย มักพบที่ง่ามนิ้วมือ นิ้วเท้า ข้อมือ ข้อศอก รักแร้ รอบสะดือ ข้อเท้า ก้น อวัยวะเพศ เป็นต้น ผู้ป่วยมีอาการคันมาก โดยเฉพาะกลางคืน บางรายอาจเกิดการติดเชื้อแบคทีเรีย
การรักษา
Bensylbensoate 25% หลังจากอาบน้ำถูสบู่ฟอกให้สะอาด เช็ดตัวให้แห้ง ทายาตั้งแต่คอลงไปให้ทั่วตัว ทายาไว้ ทิ้งไว้ให้ครบ 24 ชั่วโมง แล้วทาซ้ำอีกครั้ง ระหว่างนี้ห้ามอาบน้ำล้างมือ ทิ้งไว้จบครบ 48 ชั่วโมงนับตั้งแต่ทายาครั้งแรก จึงอาบน้ำเปลี่ยนเสื้อผ้า เปลี่ยนผ้าเช็ดตัวและเครื่องนอนชุด ใหม่ทั้งหมด ถ้ายังไม่หายขาด ให้ทำการรักษาซ้ำอีกครั้งใน 1สัปดาห์
โรคสะเก็ดเงิน (Psoriasis)
อาการ
มีความผิดปกติของผิวหนังส่วน ศีรษะ เล็บ และข้อ เป็นๆ หายๆ เริ่มจากผิวหนงเป็นุต่มแดง ขอบเขต ชัดเจน มีขุยสีขาว (สีเงิน) อยู่ที่ผิว ต่อมาตุ่มจะขยายออกเป็นปื้นใหญ่ หนา และขุยสีขาวที่ผิวจะหนาตัวขึ้น เห็น เป็นเกล็ดสีเงิน เกล็ดนี้จะร่วงเวลาถอดเสื้อผ้า หรือเดินไปมา หรือร่วงที่เก้าอี้ ที่นอน ผื่นชนิดที่พบบ่อยที่สุด คือ ชนิดปื้นหนา (plaque psoriasis) ผื่นมีลักษณะคล้ายกลาก บริเวณที่พบได้บ ่อยคือ ศีรษะ ปุ่มนูนของ กระดูก เช่น ข้อศอก ข้อเข่า อาจพบบริเวณก้นกบ หน้าแข้ง
การรักษา
TA cream หรือขี้ผึ้งน้ำมันดิน (coal tar)
กลุ่มอาการไข้จากการติดเชื้อ(Fever Cause from Common Infections)
ไข้สูงลอย
หมายถึงอุณหภูมิสูงผิดปกติตลอด 24 ชั่วโมงโดยอุณหภูมิสูงสุดและอุณหภูมิต ่าสุดใน แต่ละวันแตกต่างกันไม่เกิน 1 องศาเซลเซียส
ไข้สูงลอยแบบขึ้นลง
หมายถึง อุณหภูมิสูงกว่าปกติโดยอุณหภูมิสูงสุดและอุณหภูมิต ่าสุดในแต่ละวันแตกต่างกันมากกว่า 1 องศาเซลเซียส มักมีหนาวสั่นร่วมด้วย ขณะมีไข้สูงและเหงื่อออกเมื่อไข้ลดลง
ไข้สูงเป็นครั้งครําว
หมายถึงคุณหภูมิที่สูงกว่าปกติสลับกันกับช่วงที่อุณหภูมิปกติเป็นระยะๆ อาจเป็นวันหรือสัปดาห์
ไข้เรื้อรัง
นานเกิน 4 สัปดาห์อาการและอาการแสดงต่างๆของไข้มักไม่จ าเพาะและอาจเกิด จากสาเหตุต่างๆได้ทั้งโรคติดเชื้อและโรคอื่นๆ ขึ้นอยู่กับลักษณะของผู้ป ่วยแต่ละราย เช่น โรคประจ าตัว หรือ ภูมิคุ้มกันที่บกพร่อง ดังนั้นจึงอาศัยการตรวจทางห้องปฏิบัติการเพื่อหาสาเหตุแล้วให้การรักษา
ไข้เฉียบพลัน
เกิดจากการติดเชื้อเฉพาะแห ่ง เช่น ปอดอักเสบ ทางเดินปัสสาวะอักเสบ หรือโรคติดเชื้อที่มีอาการหลายระบบ ในผู้ป ่วยที่มีไข้เฉียบพลันต้องวินิจฉัยแยกโรคติดเชื้อเฉพาะแห ่งก่อน เมื่อ ไม่พบจึงนึกถึงโรคติดเชื้อหลายระบบ อาการไข้ส่วนใหญ่มักมีสาเหตุจากการติดเชื้อในร่างกาย
การติดเชื้อเฉพาะแห่ง
การติดเชื้อที่มีอาการหลายระบบ
การตรวจร่างกายตามระบบ
สัญญาณชีพ เช่น ไข้สูง BP ต ่า หายใจเร็วกว่าปกติ ต้องเพิ่มความละเอียดในการตรวจในขั้นตอนต่อไป เพราะผู้ที่มีสัญญาณชีพผิดปกติ อาจเกิดความรุนแรงได้ถ้าให้การรักษาล่าช้า
การตรวจร่างกายโดยตรวจ head to toe เพื่อค้นหาอาการแสดงที่ผิดปกติที่สามารถ แยกโรคได้เช่น
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
CBC
ในการตรวจนับเม็ดเลือด เป็นข้อมูลประกอบในการบ ่งชี้ว่าผู้ป ่วยน่าจะเป็นโรคใด เช่น จ านวนเม็ดเลือดขาวที่สูงกว่าปกติ เป็นการยืนยันการติดเชื้อ เช่น neutrophil สูงบ่งบอกถึงการติดเชื้อ แบคทีเรีย hematocrit สูง platelet ต่ำ และพบ atypical lymphocyte อาจต้องนึกถึงไข้เลือดออก
UA เช่น ผลพบเม็ดเลือดขาวในปัสสาวะ มักจะวินิจฉัยว่ามีการติดเชื้อในระบบทางเดิน ปัสสาวะ แต่ในผู้ป ่วยที่ติดเชื้อ Rickettsiosis, leptospirosis อาจพบเม็ดเลือดขาว (10-50/HPF) เม็ดเลือด แดง (10-50/HPF) ในปัสสาวะได้ จึงต้องมีการตรวจอย ่างอื่นเพิ่มเติมเพื่อยืนยันการวินิจฉัยโรค
Malaria thin film and thick film เพื่อยืนยันโรคไข้มาลาเรีย ในผู้ป ่วยที่มีไข้ หนาว สั่น เหงื่อออก ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย
Hepatitis profile ส่งตรวจในรายที่มีไข้ อ่อนเพลีย และมีตัวเหลืองตาเหลือง
Leptospira antibody เพื่อตรวจยันยันในผู้ป ่วยที่มีไข้ หนาวสั่น ปวดกล้ามเนื้อ ที่มี ประวัติสัมผัส น ้าหรือดินที่ปนเปื้อนปัสสาวะสัตว์ที่เป็นแหล่งรังโรค และสงสัยเป็น leptospirosis
Scrub typhus antibody เพื่อตรวจยันยันในผู้ป ่วยที่มีไข้ หนาวสั่น อ่อนเพลีย ที่ ท างานหรืออาศัยตามทุ่งหญ้า หรือพบแผลเหมือนรอยบุหรี่จี้ และสงสัยเป็น Scrub typhus
Dengue NS1Ag and IgM/IgG เพื่อตรวจยันยันในผู้ป ่วยที่มีไข้สูง ปวดศีรษะ ปวด กระบอกตา ปวดกล้ามเนื้อ หรืออาจมีผื่น เพื่อยืนยันโรคไข้เลือดออก
Chest X-Ray X-Rayถ่ายภาพรังสีของปอด แพทย์อาจพิจารณาส่งตรวจเพื่อวินิจฉัยอากรไข้ที่ เกิดจากการติดเชื้อที่ระบบปอด หรือโรคแซกซ้อนเกิดที่ปอดจากการโรคติดเชื้อหลายระบบ
โรคติดเชื้อที่พบบ่อย
มาลาเรีย (Malaria)
ระยะที่ 1
ระยะหนาวสั่น มีไข้สูง หนาวสั่น ปวดศีรษะผิวหนังซีด มีคลื่นไส้อาเจียน เบื่อ อาหาร
ระยะที่ 2 ระยะร้อน
ไข้สูงมาก ประมาณ 40 องศาเซลเซียส ปวดศีรษะ ปวดกระบอกตา หน้าแดง ตาแดง กระสับกระส่าย เพ้อ กระหายน ้า มีคลื่นไส้อาเจียน ปวดกระดูกกล้ามเนื้อใช้เวลาประมาณ 2 ชั่วโมงถึง 8 ชั่วโมง
ระยะที่ 3 ระยะพัก
ระยะไข้จะลดลงเป็นปกติ ในการซักประวัติการเจ็บป่วย ต้องซักประวัติการเข้าป ่า การอาศัยอยู่ชายแดน แหล่งที่มีการระบาด ของโรค ลักษณะของไข้อาการหนาวสั่น ปัสสาวะสีเข้มสีด าเหมือนโค้ก
โรคสครับไทฟัส(Scrub typhus)
อาการคือ มีไข้ เฉียบพลันโดยไม่ทราบสาเหตุตรวจพบแผลที่ถูกไรอ่อนกัด มีลักษณะเป็นตุ่มแดง ค่อยๆกลายเป็นแผลมีขอบ ชัดเจน มีสีดำตรงกลางคล้ายรอยบุหรี่จี้ (Eschar) มีไข้สูง มีอาการร่วมคือปวดศีรษะมาก คลื่นไส้อาเจียน หูอื้อ เหงื่อออก ปวดเมื่อยตามร่างกาย ตาแดง มีต่อมน้ำเหลืองอักเสบอาจคล าพบตับม้ามโต การตรวจร่างกาย ควร ค้นหารอยบุหรี่จี้ คล าหาตับ ม้ามโต
โรคฉี่หนู (Leptospirosis)
ผู้ป่วยมีอาการ ไข้สูง 39-40 C หนาวสั่น ปวดศีรษะรุนแรง ปวดกล้ามเนื้อคล้ายไข้หวัดใหญ่ ปวดมาบริวณน่อง หลังและท้อง ปวดใต้ชายโครงขวา อาจมีท้องเดิน คลื่นไส้ อาเจียน และตัวเหลืองตาเหลือง ตรวจร่างกายอาจพบตาบวมแดง ตับม้ามอาจโต
โรคไข้เลือดออกไข้เด็งกี่ (Dengue Fever, DF, Dengue Hemorrhagic Fever, DHF)
อาการไข้เลือดออกคือ มีไข้ เฉียบพลัน ปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อ ปวดข้อ และมีผื่น