5 Health problems in eye, ear,throat ,nose and head
กลุ่มอาการผิดปกติทางตา
แนวทางการวินิจฉัยแยกโรคตา
- ตาแดง หนังตาบวม ขี้ตาสีเหลืองหรือสีเขียว คิดถึง เยื่อตาขาวอักเสบจากแบคทีเรีย (bacterial conjunctivitis)
- ตาแดง หนังตาบวม คันตา คิดถึง เยื่อตาขาวอักเสบจากไวรัส (viral conjunctivitis)
- ปวดตา หนังตาบวมแดงอาจมีตุ่มขนาดเล็กตรงกลางเป็นสีขาวเหลือง นูนแดง กดเจ็บ คิดถึง กุ้งยิง ( stye / hordeolum)
- ปวดตา เคืองตา หนังตาบวมแดง มีแผลที่ขอบตา คิดถึง หนังตาอักเสบ (Blephalitis)
- ปวดตา น้ำตาไหลมาก มีตุ่มนูนแดงที่หัวตากดหัวตามีหนองไหลออกมา คิดถึง ถุงน้ำตาอักเสบ ( Dacryocytitis)
- เคืองตา น้ำตาไหล มีแผ่นเนื้อสีเหลืองสามเหลี่ยมบริเวณหัวตา คิดถึง โรคต้อเนื้อ (Pterygium)
- ปวดลูกตา ปวดศีรษะข้างหนึ่งเฉียบพลันรุนแรง ตาพร่ามัว เห็นแสงสีรุ้ง คลื่นไส้อาเจียน คิดถึง ต้อหินชนิดเฉียบพลัน (acute angle-closure glaucoma)
- ปวดตา ตามัว มองเห็นแคบลง กระจกตาขุ่น กดเปลือกตาข้างที่ปวดจะแข็งกว่าข้างที่ไม่ปวด คิดถึง ต้อหินชนิดเรื้อรัง (chronic open angle glaucoma)
- ตามัว มองชัดในเวลากลางคืนชัดกว่ากลางวัน คิดถึง ต้อกระจก (cataract)
กลุ่มอาการผิดปกติทางหู คอ และจมูก
การแยกวินิจฉัยโรคหู คอและจมูก
- ไข้สูง ไอ เจ็บคอ คอแดง ทอลซิลบวมโต แดง มีหนอง ต่อมน้ำเหลืองใต้คางบวมกดเจ็บ คิดถึงโรค ต่อมทอลซิลอักเสบ (Tonsillitis)
- ไข้สูง ไอ เจ็บคอ ผนังคอแดง ต่อมน้ำเหลืองใต้คางโต คิดถึงโรค คออักเสบ (Pharyngitis)
- หวัด คัดจมูกบวม สีซีด จาม คันจมูก คันระคายเคืองคอเมื่อถูกอากาศเย็นหรือฝุ่นละออง คิดถึง โรคภูมิแพ้(Allergic rhinitis)
- หวัด ปวดมึนศีรษะ กดเจ็บบริเวณหนาผาก ข้างจมูก โหนกแก้ม ปวดศีรษะมากเวลาก้ม หรือเปลี่ยนท่า น้ำมูกเขียวมีเสมหะในคอ คิดถึง ไซนัสอักเสบ (sinusitis)
- ปวดหู มีน้ำหนองไหล ดึงหูแรงๆจะปวดในรูหูคิดถึง หูชั้นนอกอักเสบ (External Otitis)
- เป็นเฉียบพลัน จะปวดหู หูอื้อ ไข้สูง ส่องดูเยื่อแก้วหูโป่ง สีแดง ถ้าเป็นเรื้อรังจะมีน้ าเหลือง หรือหนองไหล เป็นๆหายๆ ส่องดูพบเยื่อแก้วหูทะลุเป็นรู ให้คิดถึง หูชั้นกลางอักเสบ (Otitis media)
- หูอื้อ ได้ยินลดลง ส่องพบขี้หูอุดตันในรูหู แสดงว่า ขี้หูอุดตัน ( Wax blockage / Impacted cerumen)
- คันหูมาก ส่องดูในรูหูพบขุ่ยสีขาวติดอยู่ในรูหู คิดถึง เชื้อราในช่องหู (Otomycosis)
- เวียนศีรษะ บ้านหมุน คลื่นไส้อาเจียน เกิดขึ้นทันทีทันใดขณะเคลื่อนไหวศีรษะ ก้ม นอน เงย หันหน้าเร็วๆ แต่นั่งหรือนอนนิ่งๆจะหาย บางรายเดินเซ ตากระตุก ค่อยๆหายไปเอง คิดถึง โรคหูชั้นในอักเสบ (Labyrinthitis / Otitis internal )
- วิงเวียนศีรษะอย่างรุนแรงจนล้มลง สูญเสียการทรงตัว บ้านหมุน คลื่นไส้อาเจียน หูตึง มีเสียงแว่วในหู คิดถึง โรคเมเนียร์(Menniere’s disease/ Endolymphatic hydrops)
- เลือดสดไหลออกจากจมูก คือ เลือดกำเดา (Epistaxis)
กลุ่มอาการ Infection croup ( Laryngo tracheobrochitis )
อาการและอาการแสดง อาการเสียงแหบ หายใจลำบากจากการบวมของ vocal cord และ subglottic มีเสียง stridor เวลาหายใจเข้ามีเสียง rhonchi และ wheezing มักมีอาการไข้หวัดนำมาก่อน มีไข้ต่ำๆ บางรายอาจมีไข้ สูง ถ้าเจ็บคอ เสียงแหบ ส่งตรวจ CBC พบ เม็ดเลือดขาว Neutrophil สูงและตรวจร่างกาย พบเสียง stridor ดังมาก ผนังหน้าอกบุ๋ม ฟังปอดได้ rhonchi และอาจมี coarse crepitation อาจมีการติดเชื้อ แบคทีเรีย
การรักษาโรคเบื้องต้น
- ให้ยาลดไข้
- ให้ออกซิเจน
- รีบส่งต่อไปยังโรงพยาบาลด่วน
กลุ่มอาการปวดและเวียนศีรษะ
การจำแนกอาการปวดศีรษะ
1. แบบเฉียบพลัน (acute) เกิดครั้งแรกแตกต่างจากที่เคยเป็นมาก่อน
- ปวดศีรษะมากแบบไม่เคยเป็นมาก่อน : subarachnoud hemorrhage
- ปวดศีรษะทั่วๆไปและมีคอแข็งร่วมกับไข้สูง :meningitis
- ปวดศีรษะรอบกระบอกตา : glauma
2. แบบกึ่งเฉียบพลัน (subacute)
3. แบบเรื้อรัง (chronic)
กลุ่มนี้ส่วนใหญ่มักเป็นกลุ่ม primary headaches เช่น migraine, tension-type headache เป็นต้น
- ถ้ามีอาการปวดมากขึ้นช้าๆในผู้สูงอายุและมีประวิอุบัติเหตุที่ศีรษะ: subdural hematoma หรือ post concussive syndrome
- มีอาการเบื่ออาหาร ไข้ คอแข็ง : subacute meningitis จากเชื้อวัณโรคหรือเชื้อรา
- มี focal sign ร่วมกับน้ำหนักลด: primary or metastatic brain tumor
- ตามัวเวลาไอ จามหรือเบ่ง (visual obscuraton): increased intracranial pressure