Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 4 ยาปฏิชีวนะกลุ่มต่างๆ ยาต้านมะเร็ง 693AC636-6C90-4DED-BABF…

- - - - เป็นยาใช้รักษาการติดเชอื้แบคทีเรยีได้ในหลายเนื้อเยื่อ/ อวัยวะ เป็นกลุ่มยาที่ไม่ทนกับกรดในกระเพาะ อาหารจึงต้องกินยาก่อนอาหารและถูกขับออกจากร่างกายโดยผ่านไต
      - กลไกการออกฤทธิ์ของยาเพนิซิลลินคือ ตัวยาจะยับยั้งการ เจริญเติบโตของแบคทีเรีย โดยจะเข้าไปยับยั้งการสร้าง สารเปบทิโดกลัยแคน (Peptidoglycan) ซึ่งเป็นตัว ประกอบสาคัญของผนังเซลล์ของแบคทีเรีย
      - ยาเพนิซิลลนิ ถือเป็นยาปฏิชีวนะกลุ่มแรกที่ถูกนามาใช้บาบัดรักษาการติด เชื้อจากแบคทีเรียกลุ่ม Staphylococci และ Streptococci
      - องค์การอนามัยโลก (WHO) ได้จัดให้ยาเพนิซิลลนิ เป็นกลุ่มยาจาเป็นขั้น พื้นฐานสาหรับชุมชน
      - ข้อระวังการใช้ยา
        
        ห้ามใช้กับผู้ที่มีประวัติแพ้ยาเพนิซิลลินหรือผู้ที่แพ้ยาในตระกูลเบต้า-แลคแตม (Beta lactam)
        
        หากพบอาการเหล่านี้หลังใชย้าใหห้ยุดการใช้ยานี้ทันทีแล้วรีบพบแพทย/์ไป โรง พยาบาลทันที
        
        ระวังการใช้ยากับสตรีตั้งครรภ์และสตรีที่อยู่ในภาวะให้นมบุตรถ
        
        ระวังการเกิดเชื้อราในช่องปากและที่อวัยวะเพศขณะที่ได้รับยากลุ่มเพนิซิลลิน
    - - เป็นยาปฏิชีวนะที่ใช้แพร่หลายอีกกลุ่มหนึ่งสามารถยับยั้งเชื้อแบคทีเรียโดยการก่อกวนที่สารพันธุกรรม หรือที่เรียกว่า อารเ์อนเอ(RNA)ตัวอย่างยากลุ่มแมคโครไลด์
      - กลไกการออกฤทธิ์ของยาปฏิชีวนะกลุ่มแมคโครไลด์คือ ตัวยาจะออกฤทธิ์ยับยั้งการสังเคราะห์โปรตีนของแบคทีเรียที่ ตอบสนองกับยากลุ่มนี้
      - รักษาการอักเสบในอวัยวะสืบพันธุ์เช่น ยา Azithromycin
      - การใช้ยาในกลุ่มแมคโครไลด์มีข้อจากัดและต้องระวังการใช้ยากับหญิง ตั้งครรภ์และหญิงที่อยู่ในภาวะให้นมบุตร
    - - เป็นยาปฏิชีวนะใช้รักษาการติดเชื้อ แบคทีเรียที่กระดูกข้อ การติดเชื้อที่ผิวหนัง การติดเชื้อระบบทางเดินหายใจ การติดเชื้อหลังผ่าตัด
      - ยากลุ่มนี้ไม่ค่อยดูดซึมทางลาไส้ต้องใช้วิธีฉีดเข้ากล้ามเนื้อหรือฉีดเข้าทางหลอดเลือด
      - กลไกการออกฤทธิ์ของยากลุ่มอะมิโนไกลโคไซด์คือ ตัวยาจะ ออกฤทธิ์รบกวนการทางานของสารพันธุกรรมในแบคทีเรียที่ เรียกว่า อาร์เอ็นเอ (RNA)
      - สามารถแบ่งกลุ่มยาอะมิโนไกลโคไซด์ออกเป็น3กลุ่มย่อยดังนี้
        
        กลุ่มที่ 1 แบ่งตามชื่อสกุลของแบคทีเรียจาพวก Streptomyces ซึ่งชื่อของยาในกลุ่มนี้ จะลงท้ายด้วย “mycin” เช่นStreptomycin,
        
        กลุ่มที่2แบ่งตามชื่อสกุลของแบคทีเรียจาพวกMicromonosporaชื่อของยาในกลุ่มนี้ จะลงท้ายด้วย “micin”
        
        กลุ่มที่3เป็นอนุพันธุ์ถัดมาจากกลุ่มที่1และ2เช่น
        Arbekacin, Framycetin, Amikacin, Tobramycin,
    - - ถูกจาแนกออกเป็น 5 รุ่น ย่อย (Generation)
        
        รุ่นที่1(Firstgeneration):ใช้ได้ผลดีต่อเชื้อแบคทีเรียแกรมบวกแต่ ต่อต้านแบคทีเรียแกรมลบได้ในระดับกลางๆเท่านั้น
        
        รุ่นที่2(Secondgeneration):ใช้ได้ผลดีต่อเชื้อแบคทีเรียแกรมลบได้มาก ยิ่งขึ้น และยังใช้ได้ผลดีต่อเชื้อแบคทีเรียแกรมบวก ยาในรุ่นนี้อยู่ในร่างกายได้ นานและมีการจับกับโปรตีนในเลือด
        
        รุ่นที่ 3 (Third generation ): ใช้ได้ผลดีต่อเชื้อแบคทีเรียแกรมลบ อีกทั้ง ครอบคลุมเชื้อแบคทีเรียที่ไม่ค่อยตอบสนองต่อยากลุ่มเซฟาโลสปอรินรุ่น 1, 2
        
        รุ่นที่4(Fourthgeneration):ใช้ได้ดีกับเชื้อแบคทีเรียแกรมบวกเหมือน รุ่นที่ 1 และครอบคลุมถึงเชื้อแบคทีเรียที่มีความต้านทานกับยากลุ่มเซฟา โลสปอริน รุ่นที่ 3 อีกด้วย
        
        รุ่นที่5(Fifthgeneration):ใช้ได้ดีกับเชื้อแบคทีเรียที่มีการดื้อยาทั้งชนิด แกรมบวกและแกรมลบ
      - กลไกการออกฤทธิ์ของยากลุ่มเซฟาโลสปอริน คือ ตัวยาจะรบกวน การสังเคราะห์เปปทิโดไกลแคน (Peptidoglycan) ซึ่งเป็น ส่วนประกอบสาคัญของผนังเซลล์ในแบคทีเรียส่งผลให้แบค ทีเรีย หยุดการเจริญเติบโตและตายในที่สุด
      - จัดเป็นกลุ่มยาปฏิชีวนะที่ ออกฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรียได้หลายชนิด เช่น ชนิดก่อการอักเสบ ของทางเดินหายใจ และของทางเดินอา หาร ยากลุ่มนี้ไม่ทนกรด
    - - ใช้รักษาการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะและ การติดเชื้อในลาไส้ รักษาหลอดลมอักเสบแผล ฝี หนอง มีกลไกการออก ฤทธิ์โดยก่อกวนการทา งานของสารพันธุกรรม หรือ RNA ของเชื้อ แบคทีเรีย
      - ห้ามใช้ยาในเด็กอ่อนและหญิงตั้งครรภ์เพราะอาจส่งผลถึงการเจริญเติบโต
      - เป็นยาปฏิชีวนะที่ถูกสังเคราะห์ขึ้นเพื่อ ใช้รักษาโรคในผู้ป่วยที่มีการติดเชื้อแบคทีเรียและมีการใช้ยาตัวนี้ยาวนาน เกือบ 70 ปี
    - - ใช้รักษาการติดเชื้อแบคทีเรียในระบบทางเดิน ปัสสาวะ ทางไต และต่อมลูกหมาก ยากลุ่มนี้ออกฤทธิ์โดยรบกวนการสร้าง โปรตีนในสารพันธุกรรมของเชื้อแบคทีเรียที่เรียกว่า ดีเอนเอ (DNA)
      - กลไกการออกฤทธิ์ของยากลุ่มควิโนโลนคือ ตัวยาจะออกฤทธิ์ยับยั้งการ สังเคราะห์ดีเอ็นเอ(DNA) ของตัวแบคทีเรีย ทาให้แบคทีเรียหมดสภาพในการ แบ่งเซลล์และตายในที่สุด