Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บที่4.3 การให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ - Coggle Diagram
บที่4.3 การให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
หลักการให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
แบ่ง 3 ชนิด
การให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำใหญ่ (Central venous therapy)
ให้ทางCentral line ทางหลอดเลือดดำใหญ่ๆ
การให้สารน้ำและสารละลายทางหลอดเลือดดำใหญ่ผ่านอุปกรณ์ที่ฝังไว้ใต้ผิวหนัง (venous port)
ฝังอุปกรณ์ที่ใช้ในการให้ของเหลวทางหลอดเลือดดำไว้ใต้ผิวหนัง โดยที่ปลายสายสอดผ่านเข้าหลอดเลือดดำใหญ่
การให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำส่วนปลาย
(Peripheral intravenous infusion)
ในชั้นตื้นๆของผิวหนังหรือบริเวณหลอดเลือดดำที่อยู่บริเวณของแขนและขา
Heparin lock / Saline lock
คาเข็มที่หล่อด้วยสารต้านการแข็งตัวของเลือด
Piggy back IV Administration
เป็นการให้สารน้ำขวดที่2 ต่อให้กับชุดให้สารน้ำขวดแรก
ชนิดของสารน้ำที่ให้ทางหลอดเลือดดำ
Hypotonic solution
Hypertonic solution
Isotonic solution
ปัจจัยที่มีผลกระทบต่ออัตราการหยดของสารน้ำ
เกลียวปรับบังคับหยดที่ลื่นมาก
สายให้สารน้ำ
ขนาดของเข็มที่่แทงเข้าหลอดเลือดดำ
การผูกยึดบริเวณหลอดเลือด
ความหนืดของสารน้ำ
การเคลื่อนย้ายและเคลื่อนไหวของผู้ป่วย
ระดับขวดสารน้ำสูงหรือต่ำเกินไป
การปรับอัตราหยดที่ญาติผุ้ป่วยปรับหมุนเอง
การคำนวณ
ตัวอย่าง
ต้องการให้สารน้ำ1000 ml. ภายใน8ชั่วโมง ต้องปรับอัตราการหยดของสารน้ำกี่cc/hr
8 ชั่วโมงให้สสารน้ำ 1000 cc
1 ชั่วโมง ให้สารน้ำ 1000x1 / 8 = 125 cc
การให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
เลือกตำแหน่งที่จะแทงเข็ม
ตรวจสอบบริเวณที่แทงแขงว่ามีสภาพที่เหมาะสม
ถ้าจำเป็นต้องยึดแขนและขา ควรหลีกเลี่ยงการแทงเข็มให้สารน้ำ
เริ่มแทงเข็มที่ให้สารน้ำที่หลอดเลือดดำส่วนปลายของแขนก่อน
ตำแหน่งที่เหมาะสม
Cephalic vein
Basilic vein
หลีกเลี่ยงการแทงเข็มบริเวณข้อพับต่างๆ
เลือกหลอดเลือดของแขนข้างที่ผู้ป่วยไม่ถนัด
คำนึงถึงชนิดของสารน้ำที่ให้
อุปกรณ์เครื่องใช้
ชุดให้สารน้ำ(IV Administration set)
ชุดให้สารน้ำชนิดหยดธรรมดา
ชุดหยอดสารน้ำชิดหยดเล็ก
เข็มที่ใช้แทงเข้าหลอดเลือดดำส่วนปลาย(Peripheral insertion devies)
ขวดสารน้ำ
อุปกรณ์อื่นๆ
ยางรัดแขน(Tourniquet)
แผ่นโปร่งใสปิดตำแหน่งที่เข็มแทง
เสาแขวนขวดให้สารน้ำ
ที่ต่อสามทาง
สำลีปลอดเชื้อ
70%Alcohol
อาการแทรกซ้อนจากการให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
ภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้นเฉพาะที่ (Local comlication)
การบวมเนื่องจากสารน้ำออกนอกหลอดเลือดดำ
มีเลือดออกและแทรกซึมเข้าใต้ผิวหนังบริเวณที่แทงเข็ม
การติดเชื้อเฉพาะที่ บวแดง ร้อน อาจมีหนอง บริเวณที่แทงเข็ม
หลอดเลือดดำอักเสบ
หลอดเลือดำที่ให้สารน้ำเป็นลำแข็ง อาจมีไข้ร่วม
การพยาบาล
หยุดให้สารน้ำ
ประคบด้วยความร้อน
เปลี่ยนแทงเข็มให้สารน้ำใหม่
รายงานให้แพทย์ทราบเพื่อให้การรักษา
ส่งหนองบริเวณที่แทงเข็มเพาะเชื้อ
จัดแขนข้างที่บวมให้สูงกว่าลำตัวผู้ป่วย ลดการบวม
ภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้นในระบบไหลเวียนเลือด (systemic complication)
การแพ้ยา หรือสารน้ำที่ได้รับ
มีผื่นแพ้เกิดขึ้นที่ผิวหนัง น้ำมูกไหล หายใจไม่สะดวก
การติดเชื้อในกระแสเลือด
มีไข้สูง หนาวสั่น ความดันลดลง คื่นไส้ อาเจียน
เกิดฟองอากาศในกระแสเลือด
เกิดจากไล่อากาศในชุดสายให้สารน้ำไม่หมด
ลิ่มเลือดที่เกิดจากการแทงเข็ม อาจหลุดเข้าไปกั้นบริเวณอวัยวะสำคัญ
ให้สารน้ำเร็วเกินและมากเกินไป
หากเกิดในผู้ป่วยโรคหัวใจ เกิดอาการหัวใจวาย/น้ำท่วมปอด
การพยาบาล
หยุดให้สารน้ำ
เปลี่ยนขวดให้สารน้ำ กรณีมีการแพ้ /ติดเชื้อ
ให้การช่วยเหลือตามอาการ
วัดสัญาญาณชีพเพื่อดุการเปลี่ยนแปลง
เตรียมรถ Emergency
รายงานให้แพทย์ทราบเพื่อการรักษา
ส่งเลือด/หนองไปเพาะเชื้อ
ดูแลให้ยาปฎิชีวนะตามแผนการรักษา
ดูแลให้ออกซิเจน
จัดท่าให้ผู้ป่วยนอน
ต่ำ ในกรณีวามดันโลหิตต่ำ
สูง ในกรณีความดันโลหิตสูง
การใช้กระบวนการพยาบาลในการให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
ขั้นที่1 การประเมินสภาพผู้ป่วย
ด้านจิตใจ
ด้านสิ่งแวดล้อม
ด้านร่ากาย
ด้านแผนการรักษา
ขั้นตอนที2 ข้อวินิจฉัย
มีความพร้อมในการเริ่มให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำตามแผนการรักษา
ขั้นตอนที่3 การวางแผนในการให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
เกณฑ์การประเมิน
หลังจากได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำไม่พบอาการแทรกซ้อน
ประยุกต์ใช้หลัก6Rights ,หลักSIMPLE
วัตถุประสงค์
ให้ยาบางชนิดที่ไม่สามารถดูดซึมทางระบบทางเดินอาหาร
รักษาสมดุลกรด-ด่างในร่างกาย
เพื่อให้เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย
ใช้เป็นช่องงทางในการฉีดยาเข้าหลอดเลือดดำ
แก้ไขความดนโลหิตโดยให้สารละลายที่มีความเข้มข้นมากกว่าน้ำ
ให้สารน้ำทดแทนที่สูญเสีย
ขั้นตอนที่4 การให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
เครื่องใช้
extension tube
three ways
สำลีชุบแอลกอฮอล์70%
IV stand เสาน้ำเกลือ
tourniquet
พลาสเตอร์
IV set
แผ่นสลากชื่อ
IV cath เบอร์22/24
ถงมือสะอาด สวมmask
IV fiuid ตามแผนการรักษา
วิธีทำการใช้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
1.ตรวจสอบคำสั่งการรักษา ชื่อสกุลผู้ป่วย ชนิดสารน้ำ วันเวลาที่เริ่มให้ อัตาการหยด
2.เตรียมเครื่องใช้ไปที่เตียงผู้ป่วย ตรวจสอบชื่อ
3.บอกให้ผู้ป่วยทราบโดยอธิบายวัตถุประสงค์และวิธีการใช้
4.ล้างมือให้สะอาด
5.ดึงแผ่นโลหะที่ปิดขวดสารน้ำ/ฝาครอบที่ปิดถุงน้ำออก
6.เช็ดจุกยางที่ขวดสารน้ำ
7.ต่อIV set กับ IV fluid
8.ต่อ three ways กับ extension tube แล้วต่อกับIV set
9.ปิด clamp ที่IV set
10.แขวนขวดIV fluid เสาน้ำเกลือสุงประมาณ1เมตรจากผุ้ป่วย
11.บีบ chamber ของ IV set ให้ IV fluid ลงมาในกระเปาะประมาณ1/2ของกระเปาะ
12.การเตรียมผิวหนังที่จะแทง IV cath
แทงเข็มทำมุม10-30องศา
13.เก็บอุปกรณืทำความสะอาดและเก็บเข้าที่ให้เรียบร้อย
14.ลงบันทึกทางการพยาบาล
ขั้นตอนที่5 การประเมินผลการให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
การประเมินผลการให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
ประเมินสภาพร่างกายและจิตใจของผู้ป่วย(โดยสอบถามผู้ป่วย)
ประเมินความสุขสบายของผุ้ป่วยและจดท่านอนให้สุขสบายเหมาะสม
ประเมินอาการแทรกซ้อน อาการข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์
ประเมินความพึงพอใจของผุ้ป่วย(โดยการสอบถาม)
การประเมินผลกิจกรรมการพยาบาล
ความถูกต้องครบและเป็นไปตามขั้นตอนปฎิบัติ
ประเมินการจัดเตรียมอุปกรณ์เครื่องมือใช้ครบถ้วนเพียงพอหรือไม่
การประเมินผลคุณภาพการบริการ
ประเมินคุณภาพของการปฎิบัติงานในข้อ2
ประเมินคุณภาพของการให้บริการข้อ3อยู่ในระดับใด
การใช้กระบวนการพยาบาลในการฉีดยาทางหลอดเลือดดำ
ขั้นที่ตอนที่1การประเมิน
ด้านจิตใจ
ด้านสิ่งแวดล้อม
ด้านร่างกาย
ขั้นตอนที่2 ข้อวินิจฉัย
ใช้หลักการ 6Rights และ SLMPLE
ขั้นตอนที่3การวางแผนในการบริหารยา
เกณฑ์การประเมินผล
ผู้ป่วยปลอดภัยตามหลักหลักการ 6Rights และ SLMPLE
วัตถุประสงค์
ให้ยาที่มีผลระคายเคืองต่อเนื้อเยื่อและกล้ามเนื้อ
ให้ยาชนิดที่ไม่สามารถให้ทางอื่นได้ผลต่อการรักษา
ให้ยาออกฤทธิ์เร็ว
ขั้นตอนที่4 วิธีการฉีดยาเข้าหลอดดำ
ฉีดยาแบบที่2 IV plugกับ syringe IV push
วิธีฉีดยา
3.มือซ้ายทำความสะอาดIV plugด้วยสำลีแอลกอฮอล์
4.มือขวาหยิบ syringe 0.9%NSS ถอดปลายเข็มวางบนถาด ไล่อากาศออกให้หมด
2.บอกผู้ป่วยว่าจะมาฉีดยา
5.แทงเข็มตรงจุกยางของIV plug ดึง plunger ดูว่ามีเลือดหรือไม่
1.ตรวจสอบความถูกต้องของยา ชื่อนามสกุล
6.ถอดปลอกเข็มของsyringe ไล่อากาศออกให้หมด
มือซ้ายยกIV plug ขึ้นเล็กน้อย มือขวาจับsyringe แทงเข็มจรงจุกยางของIV plug มือขวาดันplunger ฉีดยาช้าๆจนยาหมด
7.มือขวาดึง syringe ออกปิดปลอกเข็มด้วยมือข้างเดียว
วิธีการฉีดยาแบบที่ 3 Surg plug กับ piggy back
วิธีฉีดยา
4.แขวน piggy back กับเสาน้ำเกลือ ปลดเข็มออกวางบนถาด
5.มือซ้ายจับsurg plugปลดเข็มออกจาก set IV ไล่อากาศออกให้หมด
3.มือซ้ายทำความสะอาด Surg plugด้วยสำลีแอลกอฮอล์
6.เช็ด surg plug ด้วยชำลีชุบแอลกอฮอล์ สวมปลายsetIVเข้ากับ
surg plug เปิดclampปรับ50หยด/นาที
2.บอกผู้ป่วยว่าจะมาฉีดยา
เมื่อยาหมด มือซ้ายจับsurg plug มือขวาเช็ดsurg plug ด้วยสำลีชุบแอลกอฮอล์ ดึงset IV ออกเช็ดsurg plug อีกครั้ง
1.ตรวจสอบยาที่ฉีด ชื่อนามสกุลป้ายมือและเตียงนอน
ฉีดยาแบบที่1 IV plug กับ piggy back (100ml)
วิธีฉีดยา
3.มือซ้ายเช็ดทำความสะอาดIV plug ด้วยสำลีชุบแอลลกอฮอล์
4.แขวนpiggy back กับเสาน้ำเกลือ มือขวาหบิยsyringe 0.9%NNS ถอดปลอกเข็มวางบนลงถาด แล้วไล่อากาศออกให้หมด
2.บอกผู้ป่วยว่าจะฉีดยาให้
5.แทงเข็มตรงจุกยางของIV plug ดึง plunger ดูว่ามีเลือดหรือไม่
มือซ้ายเลื่อลงมาจับที่หัวเข็มดันplungerฉีด0.9%NNS 3ml จนหมดเก็บปลอกเข็มใช้มือข้างเดียว
1.ตรวจสอบยาที่ฉีด ชื่อนามสกุลป้ายมือและเตียงนอน
7.เมื่อยาฉีดหมดปิดclamp มือขวาดึงเข็มออก ปิดปลอกเข็มด้วยมือข้างเดียว
ถอดปลอดเข็มของIV setไล่อากาศออกให้หมด
มือซ้ายยกIV plugเปิด clampปรับหยดยา50หยด/นาที
วิธีการฉีดยาแบบที่4 Surg plug กับ syringe IV push
วิธีฉีดยา
3.มือซ้ายทำความสะอาด Surg plugด้วยสำลีแอลกอฮอล์
4.มือซ้ายจับSurg plug ปลดเข้มsyringeไล่อากาศออกให้หมด
2.บอกผู้ป่วยว่าจะมาฉีดยา
5.สวมปลายtipของsyringe เข้ากับSurg plugหมุนให้แน่น มือขวาดึงplunger เลือดออกหรือไม่ (ถ้ามีแสดงว่าIV catheter)ฉีดยาเข้าหลอดเลือดดำช้าๆจนยาหมด
1.ตรวจสอบยาที่ฉีด ชื่อนามสกุลป้ายมือและเตียงนอน
เมื่อยาหมดมือซ้ายจับ Surg plug มือขวาดึง syringeออก เช็ดSurg plug ด้วยสำลีแอลกอฮอล์อีกครั้ง
วิธีฉีดยาแบบที่5 three way กับ piggy back(100ml)
วิธีฉีดยา
4.แขวน piggy back กับเสาน้ำเกลือ ปลดเข็มออกวางบนถาด
5.มือซ้ายจับthree way มือขวาหมุนข้อต่อ three way ปลดเข้มออกจากIV set
3.มือซ้ายทำความสะอาด three way ด้วยสำลีชุบแอลกอฮอล์
6.เช็ด three way ด้วยสำลีชุบแอลกอฮอล์ สวมปลายset IV เข้ากับ three way หมุนให้แน่น เปิดclamp ปรับยาหยด50หยด/นาที
2.บอกผู้ป่วยว่าจะมาฉีดยา
7.เมื่อยาหมด มือซ้ายจับthree way มือขวาเช็ดthree way ด้วยสำลีเช็ดแอลกอฮอล์ แล้วปรับข้อต่อปิดด้านที่ฉีด
1.ตรวจสอบยาที่ฉีด ชื่อนามสกุลป้ายมือและเตียงนอน
วิธีการฉีดยาแบบที่6 three way กับ syringe IV push
วิธีฉีดยา
4.มือซ้ายจับthree way มือขวาหมุนข้อต่อ three way ปลดเข้มออกจากIV set
5.ปลดเข็มออกจากsyringe ไล่อากาศออกให้หมด
3.มือซ้ายทำความสะอาด three way ด้วยสำลีชุบแอลกอฮอล์
เช็ด three way ด้วยสำลีชุบแอลกอฮอล์ สวมปลายtipของsyringe เข้ากับthree way หมุนให้แน่น มือขวาดึงplunger สังเกตเลือดออกมาหรือไม่ อยุ่มนตำแหน่งของหลอดเลือดดำ ฉีดยาเข้าช้าๆจนหมด
2.บอกผู้ป่วยว่าจะมาฉีดยา
7.เมื่อยาหมด มือซ้ายจับthree way มือขวาเช็ดthree way ด้วยสำลีเช็ดแอลกอฮอล์ แล้วปรับข้อต่อปิดด้านที่ฉีด
1.ตรวจสอบยาที่ฉีด ชื่อนามสกุลป้ายมือและเตียงนอน
ขั้นตอนที่5 การประเมินผลการบริหารยาฉีดเข้าทางหลอดเลือดดำ
การประเมินผลลัพธ์ทางการพยาบาล
การประเมินปฏิบัติในครั้งต่อไประเมินผลของการปฏิบัติงานเพื่อนำมาปรับปรุงในครั้งต่อไป
การให้สารอาหารทางหลอดเลือดดำ
วัตถุประสงค์
ให้ผู้ป่วยที่รับประทานอาหารและน้ำทางปากไม่ได้หรือได้น้อย
ทดแทนน้ำที่ร่างกายสูญเสียไป
ข้อบ่งชี้
โรคของอวัยวะต่างๆ
ภาวะไตวาย
โรคหัวใจแต่กำเนิด
ภาวะทางศัลยกรรม
ถูกน้ำร้อนลวก
ภายหลังการผ่าตัด
โรคทางเดินอาหาร
อุจจาระร่วงเรื้อรัง
การอักเสบของทางเดินอาหาร ลำไส้ การฉายรังสี
ความผิดปกติของจิตใจ
โรคมะเร็งต่างๆ
ส่วนประกอบของสารอาหารในสารละลาย
วิตามิน
ให้ทั้ง2ชนิด
ละลายน้ำ
B12 , thiamine
ละลายไขมัน
เอ ดี อี เค
เกลือแร่
โปรตีน
อยู่ในรูปของกรดอะมิโน
พลังงาน4กิโลแคลอรี่/กรัม
น้ำ
คำนวณตามน้ำหนักตัวของผู้ป่วย
สารละลายไขมัน
ให้พลังงาน9กิโลแคลอรี่/กรัม
คาร์โบไฮเดรต
นิยมในรูปของ กลูโคส
พลังงาน4กิโลแคลอรี่/กรัม
ชนิดของสารอาหารทางหลอดเลือดดำ
Total oarenteral nutritio(TPN)
เป็นการให้โภชนาการบำบัดครบตามความต้องการของผู้ป่วยทั้งปริมาณพลังงานที่ต้องการ
Partial or peripheral parenteral nutrition(PPN)
เป็นการให้โภชนาการบำบัดทางหลอดเลือดดำเพียงบางส่วน
ตำแหน่ง
การให้ทางหลอดเลือดดำแขนง(peripheral vein)
ข้อดีคือไม่ยุงยาก สามารถทำให้ผู้ป่วยได้ทันที
ข้อจำกัด ไม่สามรถให้กลูโคสมากกว่าร้อยละ10
การให้ทางหลอดเลือดดำใหญ่(Central vein)
ข้อดี สามารถเพิ่มความเข้มข้นของน้ำกลูโคสได้ถึงร้อยละ20-25
ข้อจำกัด การทำหัตถการโดยแพทย์
ขั้นตอน
ต่อสายยางให้อาหารเข้าไปในชุดให้สารอาหาร
ตรวจสอบPPN หรือTPN จะต้องไม่ขุ่นหรือมีตะกอน
เตรียมอุปกรณ์ในการให้PPN หรือ TPN
มีป้ายปิดที่ขวดให้สารอาหาร
ระบุชื่อสกุลผู้ป่วย
ชนิดปริมาณสารอาหาร
อัตราการหยดต่อนาที
วันเวลาที่เริ่มให้ /หมด
ชื่อผู้เตรียมสารอาหาร
ล้างมือให้สะอาด สวยmask
นำสารอาหารและสายางให้สารอาหารไปต่อกับผู้ป่วย
อธิบายให้ผู้ป่วยทราบ
ให้สารอาหารปรับจำนวนหยดตามแผนการรักษา
อาการแทรกซ้อนจากการให้สารอาหารทางหลอดเลือดดำ
มีสิ่งแปลกปลอมอยุ่ในระบบไหลเวียนเลือด
ลักษณะที่พบ
อาการเขียว
อัตราการหยดจะช้าลง/หยุดไหล
การพยาบาลการป้องกัน
ระมัดระวังในการเปลี่ยนขวดสารอาหารไม่ให้อากาศผ่านเข้าไปในชุดสายให้สารอาหาร
หยุดให้สารอาหารทันทีถ้าพบว่ามีก้อนเลือดอุดตันที่เข็ม
ห้ามนวดคลึง เพราะจะทำให้ก้อนเลือดนั้นหลุดเข้าไปในกระแสเลือด
การให้สารอาหารมากเกินไป
ลักษณะที่พบ
ปริมาณน้ำเข้าและออกไม่สมดุล
มีการคั่งของเลือดดำ เลือดที่คอโป่งพอง
ความดันเลือดและแรงดันหลอดเลือดสูง
ถ้ารุนแรงจะมีภาวะปอดบวมน้ำ
ปวดศีรษะ หายใจตื้น หอบเหนื่อย
การพยาบาลและการป้องกัน
ปรับอัตราการหยดให้ช้าที่สุด และรายงานแพทย์
บันทึกสัญญาณชีพ
จัดผู้ป่วยให้อยู่ในท่านั่งเพื่อช่วยให้หายใจสะดวกขึ้น
บวม
เนื่องจากสารอาหารเข้าไปอยู่ในเนื้อเยื่อชั้นผิวหนัง
ไข้
ลักษณะที่พบ
ปวดหลัง ศีรษะ อ่อนเพลีย คลื่นไส้ อาเจียน
ความรุนแรงขึ้นอยุ่กับเชื้อจุลินทรีย์ที่ได้รับและสภาวะของผู้ป่วย
ไข้สูง
การพยาบาลและการป้องกัน
หยุดให้สสารอาหาร รายงานแพทย์ วัดสัญญาณชีพ
การเตรียมสารอาหารควรทำด้วยวิะีปลอดเชื้อ
เก็บชุดให้สารอาหารและชุดสายให้สารอาหารส่งเพาะเชื้อ
การหยุดให้สารอาหารทางหลอดเลือดดำ
ให้งดสารละลายไขมันได้ทันที และลดความเข้ใข้นของน้ำตาลกลูโคสและกรดอะมิโนลง รวมเกลือแร่ต่างๆด้วย
การใช้กระบวนการพยาบาลในการให้สารอาหารทางหลอดเลือดดำ
ขั้นตอนที่1 การประเมินสภาพผู้ป่วย
ขั้นตอนที่2 ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
วัตถุประสงค์
ไม่เกิดภาวะหลอดเลือดดำอักเสบ
ไม่เกิดสิ่งแปลกปลอมอยุ่ในระบบไหลเวียนของเลือด
เกณฑ์การประเมินผล
บริเวณที่ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำไม่มีบวมแดง
สัญญาณชีพปกติ
ขั้นตอนที่3 การวางแผนการพยาบาล
ผู้ป่วยได้รับสารน้ำตามแผนกการรักษาและไม่เกิดอาการแทรกซ้อน
ขั้นตอนที่4การปฏิบัติการพยาบาล
1.ควรมีการประเมินสภาพร่างกายทั้งก่อนและกลังการได้รับ
2.ประเมินสัญญาณชีพก่อนและขณะให้สารอาหาร
3.ผู้ป่วยที่ได้รับสารอาหารทางหลอดเลือดดำส่วนปลายควรเปลี่ยนตำแหน่งทุก3วัน
4.มีป้ายปิดที่ขวดให้สารอาหาร ระบุชื่อสกุล ชนิดปริมาณ อัตราการหยด
5.สังเกตการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับผู้ป่วย
6.ถ้าสารอาหารที่ให้ทางหลอดเลือดดำรั่ว/อุดตันให้แจ้งแพทย์
7.หลีกเลี่ยงการให้ยาฉีดทางหลอดเลือดดำสายเดียวกับให้สารอาหาร
8.ดูแลทางด้านจิตใจ
ขั้นตอนที่5การประเมินผลการให้สารอาหารทางหลอดเลือดดำ
การประเมินผลลัพธฺทางการพยาบาล
การประเมินผลของการปฏิบัติงานเพื่อนำมาปรับปรุงครั้งต่อไป
การประเมินคุณภาพของผลการปฏิบัติงาน
การให้เลือดและส่วนประกอบของเลือด
เลือด
WBC
platelet
RBC
plasma
การให้เลือด(ฺBlood transfusion)
การให้เลือดแก่ผู้ป่วยโดยผ่านหลอดเลือดดำ
ระบบABO
AB
O
B
A
ระบบRh
หมู่เลือดสำคัญทางคลินิกรองจากระบบABO
สามารถถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์ได้
การให้เลือดและการรับเลือด
AB รับได้ทุกกรุ๊ป ให้ได้แต่AB
A รับจากA,Oให้A,AB
O รับจากO เท่านั้นสามารถให้ได้ทุกกรุ๊ป
B รับได้ A,O ให้ได้B,AB
Rh-ve รับจาก Rh-veเท่านั้น
ภาวะแทรกซ้อนจากการให้เลือด
ปฎิกิริยาภูมิแพ้(Allergic reaction)
การถ่ายทอดโรค(Transfusion reaction)
ไข้(Febrile transfusion reaction)
การอุดตันจากฟองอากาศ(Air embolism)
ปริมาตรการไหลเวียนของเลือดมากเกินไป(Volum overload)
ภาวะสารซิเตรทเกินปกติ
เม็ดเลือดแดงสลายตัว(Hemolysis)
ภาวะโปตัสเซียมเกินปกติ(Hyperkalemia)
การใช้กระบวนการพยาบาลในการให้เลือดและส่วนประกอบของเลือด
ขั้นตอนที่ 1 การประเมินสภาพผู้ป่วย
ด้านจิตใจ
สิ่งแวดล้อม
ด้านร่างกาย
แผนการรักษา
ขั้นตอนที่ 2 ข้อวินิจฉัย
มีความพร้อมในการเริ่มให้เลือดและสารประกอบของเลือดตามแผนการรักษา
ขั้นตอนที่ 3 การวางแผน
ใช้หลักการ 6Right และ หลักการ SIMPLE
วัตถุประสงค์
ทดแทนปริมาณเลือดที่เสียไป
ทดแทนเม็ดเลือดแดงและรักษาระดับฮีโมโกลบิน
ทดแทนปัจจัยการแข็งตัวของเลือด
ขั้นตอนที่ 4 การให้เลือดและสารประกอบของเลือด
วิธีการ
1.ตรวจสอบแผนการรักษา เขียนชื่อสกุลของผู้ป่วย,ชนิดของเลือดและส่วนประกอของRh
ตรวจสอบชื่อนามสกุล Rh ของผู้ป่วย HNกับป้ายชื่อข้างขวดเลือด
3.เตรียมเครื่องใช้ไปที่เตียงผู้ป่วย ตรวจสอบชื่อนามสกุลผุ้ป่วยอีกครั้ง
4.บอกให้ผู้ป่วยทราบโดยอธิบายวัตถุประสงค์
ล้างมือให้สะอาด
6.ดึงที่ปิดถุงเลือดออก
7.เช็ดรอบๆด้วยสำลีชุบแอลกอฮอล์70%
8.ต่อblood setกับขวดเลือด
แขวนขวดเลือดกับเสาน้ำเกลือ
11.บีบchamber ของ blood set ให้เลือดไหลลงมาในกระเปาะประมาณ1/2
12.การเตรียมผิวหนังและการแทงเข็มให้สารน้ำ
เก็บอุปกรณืทำความสะอาดและเก็บเข้าที่ให้เรียบร้อย
ลงบันทึกทางการพยาบาล
ขั้นตอนที่ 5 การประเมินผลการให้เลือดและสารประกอบของเลือด
การประเมินผลลัพธ์การพยาบาล
การประเมินผลของการปฏิบัติงาน
การประเมินคุณภาพของผลการปฏิบัติงาน
การดูแลผู้ป่วยถายหลังการรับเลือด
สังเกตปฎิกิริยาที่เกิดจากการให้เลือดอย่างต่อเนื่อง
ดูแลให้ผู้ป่วยได้รับความสุขสบายตลอดระยะเวลาที่ให้เลือด
ตรวจสอบสัญญาณชีพหลังจากให้เลือด15นาทีและต่อไปทุก4ชั่วโมง
บันทึกหมู่เลือด ชนิดของเลือด หมายเลขเลือด ปริมาณเลือด วัน เวลา ชื่อผู้ให้เลือด บันทึกอาการของผุ้ป่วยกลังให้เลือดลงในแบบบันทึกการพยาบาล
การปฏิบัติเมื่อพบอาการแทรกซ้อนในผู้ป่วยที่ได้รับเลือด
เตรียมสารน้ำและยา
ส่งขวดเลือดและเจาะเลือดผู้ป่วยไปตรวจยังห้องปฏิบัติการ
ตรวจสอบสัญญาณชีพ
บันทึกจำนวนสารน้ำที่เข้าออกร่างกาย
รายงานแพทย์
การหยุดให้เลือด
หยุดให้เลือดทันทีแล้วเปิดทางหลอดเลือดดำด้วยNSS
กระบวนการการพยาบาลในการส่งเสริมความสมดุลของสารน้ำในร่างกาย
ขั้นตอนที่ 3 การวางแผนทางการพยาบาล
วัตถุประสงค์
ไม่เกิดภาวะหลอดเลือดดำอักเสบที่รุนแรงขึ้น
เกณฑ์การประเมิน
ภาวะหลอดเลือดดำอักเสบลดลง
อาการปวดบริเวณสารน้ำลดลงใช้แบบประเมินความปวด
ขั้นตอนที่ 4 การปฏิบัติการพยาบาล
หยุดให้สารน้ำทันที
ประเมินอาการบวมที่หลังมือซ้ายทุกเวร
บันทึกสัญญาณชีพจร4ชั่วโมง
จัดมือซ้ายที่บวมให้สูงกว่าลำตัวผู้ป่วย
เปลี่ยนบริเวณที่แทงเข็มให้สารน้ำใหม่
ประเมินการขาดสารน้ำและอิเล็คโตรไลท์
ลดภาวะเครียโดยให้ความช่วยเหลือทั้งด้านร่างกายและจิตใจ
ขั้นตอนที่ 2 ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
มีภาวะหลอดเลือดดำอักเสบจากการได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำเป้นเวลานาน
ขั้นตอนที่ 5 การประเมินการพยาบาล
การประเมินอาการปวดของผุ้ป่วย
การประเมินอาการของหลอดเลือดดำอักเสบบริเวณหลังมือ
ปริมาณสารน้ำเข้าและออกมีความสมดุล
ขั้นตอนที่1 การประเมินภาวะสุขภาพ
s: ผู้ป่วยบ่นปวดบริเวณที่ให้สารน้ำมาก ขอเปลี่ยนตำแหน่งที่แทงเข็มใหม่
O: จากการสังเกตบริเวณที่หลังมือซ้ายบวมแดง หลอดเลือดดำที่ให้สารน้ำเป็นลำแข็ง บริเวณที่แทงเข็มให้สารน้ำเป็นตำแหน่งเดิมมา5วันแล้ว
การบันทึกปริมาณน้ำเข้า-ออกจากร่างกาย
(Record Intake - Output)
หมายถึง
จำนวนน้ำที่ร่างกายได้รับ(Fluid intake)
จำนวนน้ำ/ของเหลวทุกชนิดที่่ร่างกายได้รับซึ่งจะได้รับด้วยวิธีการใดก็ตาม
จำนวนน้ำที่ร่างกายขับออก(Fluid output)
จำนวนน้ำที่ร่างกายสูญเสียออกนอกร่างกายด้วยวิธีต่างๆ
หลักการบันทึกจำนวนสารน้ำที่เข้าและออกจากร่างกาย
ร่วมกันกับผู้ป่วยในการวางแผนกำหนดจำนวนน้ำที่เข้าสู่ร่างกายในแต่ละช่วงเวลา
จดบันทึกจำนวนน้ำและของเหลวทุกชนิดที่ให้ขณะมื้ออาหาร/ระหว่างมื้อ
อธิบายเหตุผลและความสำคัญของการวัดและการบันทึก
การจดบันทึกควรสรุปทุก8ชั่วโมงและทุกวัน
แบบฟอร์มการบันทึกควรแขวนไว้ที่เตียงผู้ป่วย
บันทึกจำนวนสารน้ำที่สูญเสียทางอื่นๆ