Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ เลือดและส่วนประกอบของเลือด - Coggle Diagram
การให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ เลือดและส่วนประกอบของเลือด
อาการและอาการแสดงบ่งชี้ถึงความจําเป็นในการประเมินสารน้ําและอิเล็คโตรไลท์ในร่างกาย
ภาวะที่เห็นได้ชัดว่ามีการสูญเสียอิเล็คโตรไลท์ เช่น ท้องเสีย อาเจียน เสียเลือดมาก เป็นต้น
ในรายที่สงสัยว่าเป็นโรคที่ทําให้เกิดการเพิ่มหรือลดของอิเลคโตรไลท์ เช่น สงสัยช่องท้อง อักเสบ ทางเดินอาหารบิดหมุน ท้องอืด ภาวะอ่อนแรง
การให้สารน้ําทางหลอดเลือดดํา หมายถึง การฉีดของเหลวเข้าหลอดเลือดดําโดยตรง
รักษาภาวะสมดุลของน้ําและสารน้ําในร่างกาย
ให้สารอาหาร วิตามิน และเป็นแหล่งพลังงานแก่ผู้ป่วยที่ไม่สามารถรับประทานอาหารทาง ปากได้ หรือได้ไม่เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย เช่น ก่อนและหลังผ่าตัด
รักษาภาวะสมดุลของความเป็นกรด-ด่างในร่างกาย เช่น ผู้ป่วยโรคไต โรคหัวใจที่มีความ แปรปรวนของกรดด่าง
รักษาภาวะสมดุลและปริมาตรของเลือดและส่วนประกอบของเลือด
ให้ยาฉีดบางชนิดเข้าทางหลอดเลือดดํา
หลักการให้สารน้ําทางหลอดเลือดดํา แบ่งออกเป็น 3 ชนิด
การให้สารน้ําทางหลอดเลือดดําส่วนปลาย
การให้สารน้ําทางหลอดเลือดดําใหญ่
การให้สารน้ําและสารละลายทางหลอดเลือดดําใหญ่ผ่านอุปกรณ์ที่ฝังไว้ใต้ผิวหนัง
ชนิดของสารน้ำที่ให้ทางหลอดเลือดดำ
สารละลายไฮโปโทนิก (Hypotonic solution)
ออสโมลาริตี้ น้อยกว่า 280 m0sm/1
สารละลายไฮเปอร์โทนิก (Hypertonic solution)
ออสโมลาริตี้ มากกว่า 310 mOsm/1
สารละลายไอโซโทนิก (Isotonic solution)
ออสโมลาริตี้ระหว่าง 280-310 m0sm/L
ปัจจัยที่มีผลกระทบต่ออัตราการหยดของสารน้ํา
ระดับขวดสารน้ำสูงหรือต่ำเกินไป
ความหนืดของสารน้ำ
ขนาดของเข็มที่แทงเข้าหลอดเลือดดํา
เกลียวปรับบังคับหยดที่ลื่นมาก
สายให้สารน้ำ มีความยาวมาก มีการหักพับงอหรือถูกกด
การผูกยึดบริเวณหลอดเลือด แน่นหรือตึงเกินไปรวมทั้งการนั่ง หรือนอนทับสาย
การเคลื่อนย้ายและการเคลื่อนไหวร่างกายของผู้ป่วย
การปรับอัตราหยดผู้ป่วยเด็กที่เอื้อมมือไปหมุนปรับเล่น หรือญาติผู้ป่วยหมุนปรับเอง
การคํานวณอัตราการหยดของสารน้ําทางหลอดเลือดดํา
สูตรการคํานวณอัตราหยดของสารน้ำใน 1 นาที
จํานวนหยดของสารละลาย (หยด/ นาที)
=
จํานวน Sol.(มล/ชม.) x จํานวนหยดต่อมล.)/เวลา(นาที)
สูตรการคํานวณสารน้ำที่จะให้ใน 1 ชั่วโมง
ปริมาตรของสารน้ำที่จะให้ใน 1 ชม. = ปริมาตรของสารน้ำที่จะให้/
จํานวนเวลาที่จะให้เป็นชั่วโมง
การให้สารน้ําทางหลอดเลือดดํา
การเลือกตําแหน่งของหลอดเลือดดําที่จะแทงเข็ม
เลือกหลอดเลือดดําของแขนข้างที่ผู้ป่วยไม่ถนัดก่อน
ตรวจสอบบริเวณตําแหน่งที่จะแทงเข็มว่ามีสภาพที่เหมาะสม
ถ้าจําเป็นต้องผูกยึดแขนและขา ให้หลีกเลี่ยงการแทงเข็มให้สารน้ำ
หลีกเลี่ยงการแทงเข็มบริเวณข้อพับต่าง ๆ เพราะจะทําให้หลอดเลือดแตกทะลุง่าย หรือถ้า จําเป็นต้องแทงบริเวณข้อพับให้ใช้ไม้ดามป้องกันการงอพับ
อุปกรณ์เครื่องใช้
ชุดให้สารน้ำ (IV Administration set)
เข็มที่ใช้แทงเข้าหลอดเลือดดําส่วนปลาย
ขวดสารน้ำ โดยขวดสารน้ำ/ยา
อุปกรณ์อื่น ๆ เช่น เสาแขวนขวดให้สารน้ำ ยางรัดแขน (Tourniquet) แผ่น โปร่งใสปิดตําแหน่งที่แทงเข็ม (Transparent dressing) หรือก๊อซปลอดเชื้อ ไม้รองแขน พลาสเตอร์ สําลี ปลอดเชื้อ 70% Alcohol ถุงมือสะอาด
อาการแทรกซ้อนจากการให้สารน้ําทางหลอดเลือดดํา
ภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้นเฉพาะที่ (Local complication)
การบวมเนื่องจากสารน้ําซึมออกนอก หลอดเลือดดํา (Infiltration)
การมีเลือดออกและแทรกซึมเข้าใต้ผิวหนังบริเวณที่แทงเข็ม (Extravasations)
การติดเชื้อเฉพาะที่ (Local infection)
หลอดเลือดดําอักเสบ (Phlebitis)
ระดับการอักเสบของหลอดเลือดดําจากการให้สารน้ํา (Phlebitis Scale)
Grade 1 ผิวหนังบริเวณแทงเข็มแดง มีอาการปวดหรือไม่มีก็ได้
Grade 2 ปวดบริเวณที่แทงเข็ม ผิวหนังบวมหรือไม่บวมก็ได้
Grade 0 ไม่มีอาการ
Grade 3 ปวดบริเวณที่แทงเข็ม ผิวหนังบวมแดงเป็นทาง คลําได้หลอดเลือดแข็งเป็นลํา
Grade 4 ปวดบริเวณที่แทงเข็ม ผิวหนังบวมแดงเป็นทาง คลําได้หลอดเลือดแข็งเป็นลํา ความยาวมากกว่า 1 นิ้ว มีหนอง
ภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้นในระบบไหลเวียนของเลือด (Systemic complication)
การแพ้ยาหรือสารน้ำที่ได้รับ (Allergic reaction) มีผื่นแพ้เกิดขึ้นที่ผิวหนัง ร่วมกับอาการแพ้ต่าง ๆ เช่น น้ํามูกไหล คันที่ผิวหนัง หายใจไม่สะดวกเนื่องจากมี Bronchospasm ถ้าอาการ เป็นมากอาจช็อคได้
การติดเชื้อในกระแสเลือด (Bacteremia หรือ Septicemia) มีไข้สูง หนาวสั่น ความดัน โลหิตลดลง คลื่นไส้ อาเจียน บางครั้งมีอาการถ่ายเหลว มีการติดเชื้อเฉพาะที่เกิดร่วมด้วย
เกิดฟองอากาศในกระแสเลือด (Air embolism) เกิดจากการไล่ฟองอากาศในชุดสายให้สารน้ำไม่หมด
ให้สารน้ำเร็วเกินและมากเกินไป (Circulatory Overload) เกิดจากอัตราการหยดของสารน้ำเร็วเกินไป โดยเฉพาะในผู้ป่วยโรคหัวใจ อาจเกิดอาการหัวใจวาย (Cardiac failure) และ/หรือ น้ําท่วมปอด (Pulmonary edema) ได้
การใช้กระบวนการพยาบาลในการให้สารน้ำทางหลอดเลือดดํา
1การประเมินสภาพผู้ป่วย
การประเมินด้านร่างกาย
ระดับความรู้สึกตัว
พยาธิสภาพของโรค ประวัติเจ็บป่วย โรคของผู้ป่วย และโรคหรืออาการแทรกซ้อน
การประเมินด้านจิตใจ
ความพร้อมของการรับบริการให้สารน้ําทางหลอดเลือดดํา
ความต้องการรับบริการให้สารน้ําทางหลอดเลือดดํา
ความวิตกกังวลและความกลัว
การประเมินสิ่งแวดล้อม
ความสะอาดของสิ่งแวดล้อมรอบตัวผู้ป่วยและรอบเตียง
ความเป็นระเบียบเรียบร้อยของสิ่งแวดล้อมผู้ป่วย
ความพร้อมใช้ของสิ่งแวดล้อมตัวผู้ป่วย
บรรยากาศในหอผู้ป่วย และมีอากาศถ่ายเทสะดวก
การประเมินแผนการรักษา
ตรวจสอบแผนการรักษา
2ข้อวินิจฉัย มีความพร้อมในการเริ่มให้สารน้ำทางหลอดเลือดดําตามแผนการรักษา
3 การวางแผนในการให้สารน้ําทางหลอดเลือดดํา
วางแผนให้สารน้ําทางหลอดเลือดดําโดยประยุกต์ใช้หลักการ 6 Rights และหลักความปลอดภัย SIMPLE ของ patient safety goal
4การให้สารน้ำทางหลอดเลือด
5 การประเมินผลการให้สารน้ำทางหลอดเลือดดําประเมินอาการแทรกซ้อนและอาการข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์ของผู้ป่วย