Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
หน่วยการเรียนรู้ที่ 12 การพยาบาลชีวอนามัย - Coggle Diagram
หน่วยการเรียนรู้ที่ 12
การพยาบาลชีวอนามัย
หลักการป้องกันและควบคุมโรคจากการประกอบอาชีพ
การควบคุมป้องกันที่แหล่งกำเนิด(Source Protection)
การลดความเข้มข้นของมลพิษ
เปลี่ยนแปลงขบวนการผลิต
การบำรุงรักษาเครื่องมืออุปกรณ์
หาวิธีการหรือแนวทางในการควบคุมที่แหล่งกำเนิด
วิธีการควบคุมอันตรายจากสภาพแวดล้อม
การระบายอากาศทั่วไป/การทำให้เจือจาง (General or Dilution ventilation) หมายถึง การส่งอากาศจำนวนมากเข้าไปในที่ทำงาน เพื่อเจือจางสารพิษ สารเคมี หรือฝุ่นเหมาะสำหรับสภาพแวดล้อมที่ไม่มีพิษสูงเกินไปทำได้โดย การระบายอากาศแบบธรรมชาติการเปิดประตู หน้าต่าง ช่องลมการใช้ใบพัดช่วยดูดและเป่าอากาศติดพัดลมดูดอากาศ/หรือทำท่อระบายอากาศไว้บนหลังคาการทำหลังคาสองชั้น
การใช้อุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคล (Personal Protective Equipment) เครื่องป้องกันตาและใบหน้า แว่นตานิรภัย โล่กันหน้า และแว่นตากันรังสีต่างๆเครื่องป้องกันหู ป้องกันเสียงดังเกิน ได้แก่ ที่อุดหู ที่ครอบหูอุปกรณ์สวมใส่กันภัย เช่น ถุงมือ ผ้ากันเปื้อน รองเท้า
การระบายอากาศเฉพาะแห่ง (Local exhaust ventilation) เพื่อดูดจับสารพิษ ฝุ่น ไอ ควัน หรือไอน้ำจากแหล่งกำเนิดหลังจากติดตั้งระบบแล้ว ต้องตรวจสอบระบบระบายอากาศเป็นระยะ เช่นอัตราการไหลของอากาศความเร็วในท่อระบายอากาศความดันภายในท่อระบายอากาศ
วิธีการทำให้เปียก (Wet method) เป็นวิธีการลดฝุ่นละอองโดยเฉพาะที่มีขนาดเล็กหายใจเข้าปอดได้การติดเครื่องพ่นน้ำฝอยในโรงงานทอผ้าที่มีฝุ่นฝ้ายการทำงานในเหมืองแร่พ่นน้ำเป็นระยะ
การแยกออกหรือใช้ระบบปิด (Isolation or Enclosure) แยกกระบวนการผลิต หรือเครื่องจักรที่มีเสียงดังออกการใช้ฉากดูดเสียงกั้น หรือทำห้องเก็บเสียงเฉพาะแยกห้องพ่นสีจากอาคารที่มีคนทำงานมาก
การจัดเก็บรักษา การทำความสะอาด (Good House Keeping) ประยุกต์ใช้ในรูปแบบกิจกรรม 5 ส. ซึ่งเป็นการรักษาความสะอาดในสถานที่ทำงาน
การเปลี่ยนแปลงกระบวนการผลิต (Changing the process) การใช้เครื่องขัดทรายที่มีความเร็วรอบต่ำ แทนเครื่องที่มีความเร็วรอบสูงการทาสีด้วยแปรง แทนเครื่องพ่นสี (ลดอนุภาคแขวนลอยของสีในอากาศ)ใช้การเชื่อมด้วยไฟฟ้า แทนการตอกย้ำด้วยหัวหมุด (เกิดเสียงดังมาก)
การกำจัดมูลฝอย ของเสีย หรือกากอุตสาหกรรม (Waste Disposal)
หลักการทดแทน (Substitution) วิธีการทำความสะอาดใช้ผงซักฟอกผสมน้ำ แทนพวกตัวละลายที่เป็นสารอินทรีย์สารละลายประเภทเบนซีน (มีพิษร้ายแรง) สามารถใช้โทลูอีนแทนได้
การควบคุมป้องกันระหว่างสิ่งแวดล้อมและทางผ่าน(Pathway protection)
การรักษาความสะอาดเรียบร้อย
การกำจัดสิ่งโสโครก
การจัดระบบระบายอากาศทั่วไป
การควบคุมโดยการตรวจวัดระดับสารเคมีในสิ่งแวดล้อมในการทำงาน
การควบคุมป้องกันที่ตัวบุคคล(Personal Protection)
การจำกัดระยะเวลาทำงานที่เสี่ยงอันตราย
การหมุนเวียนสับเปลี่ยนคนงาน
การคัดเลือกคนให้เหมาะกับงาน
การติดตั้งอุปกรณ์หรือสัญญาณเตือนภัย
การตรวจสุขภาพผู้ปฏิบัติงาน
การสวมใส่อุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคล
การสร้างเสริมภูมิต้านทานโรค
การฝึกอบรมคนงานเกี่ยวกับสุขภาพและความปลอดภัย
วิธีการอธิบายการเกิดโรคในสถานประกอบการ
การวิเคราะห์ด้านสถานที่ การเปรียบเทียบระหว่างแผนกที่ทำงานของสถานประกอบการ
การวิเคราะห์ด้านเวลา การระบาดของโรค การเปลี่ยนแปลงแบบเป็นวงจร การเจริญเติบโตของพาหะนำโรคมีมากในช่วงฤดูหนึ่งของปี การเปลี่ยนแปลงในจำนวนผู้ที่ไวต่อการรับโรคในช่วงระยะเวลาหนึ่ง การเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิหรือความชื้นในช่วงระยะเวลาหนึ่งของปี การเกิดโรคเป็นกลุ่มเฉพาะเวลาและพื้นที่ แนวโน้มการเกิดโรคระยะยาว มีการเปลี่ยนแปลงในการวินิจฉัยโรค เป็นต้น
การวิเคราะห์ด้านบุคคล อายุ เพศ เชื้อชาติ สถานภาพการสมรส สถานภาพทางเศรษฐกิจ
หลักการพิจารณาการเป็นสาเหตุของการเกิดโรค
สาเหตุของการเกิดโรคนั้นต้องเพียงพอ (Sufficient Cause) หรือจำเป็นต่อการเกิดโรค (Necessary Cause) โดยคำนึงถึงความเกี่ยวข้องกันระหว่างการได้รับปัจจัยเสี่ยงและผลลัพธ์ทางสุขภาพด้วย หลักการพิจารณามีดังนี้
ความสัมพันธ์ตามลำดับเวลา
ขนาดของความสัมพันธ์
ความน่าจะเป็นจริงของความสัมพันธ์
ความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณปัจจัยเสี่ยงที่ได้รับ และผลลัพธ์ทางสุขภาพ
ความสม่ำเสมอของขนาดของความสัมพันธ์
การกลับคืนของผลลัพธ์ทางสุขภาพ
การพิจารณาหลักฐานจากการศึกษา
วิทยาการระบาดในงานอาชีวอนามัย
ระบาดวิทยา หมายถึง การศึกษาการกระจายของโรค และปัจจัยสำคัญที่เป็นสาเหตุ หรือสัมพันธ์กับการเกิดโรคในประชากร และการประยุกต์ข้อค้นพบจากการศึกษา ในการควบคุมปัญหาสุขภาพเพื่อปรับปรุงสภาวะสุขภาพในประชากร
ปัจจัยของการเกิดโรคและการบาดเจ็บ
ปัจจัยทางด้านโฮสต์หรือผู้ปฏิบัติงาน (Host)
ปัจจัยทางด้านสิ่งที่ทำให้เกิดโรค หรือต้นเหตุของโรค (Agent)
ปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อมทั่วไป
สาเหตุของการเกิดโรค คือ
ระยะต่างๆของโรค
ระยะติดต่อ
ระยะแสดงอาการทางคลินิก
ระยะก่อนแสดงอาการทางคลินิก
ระยะฟักตัว
ระยะเวลาที่เริ่มเกิดการเปลี่ยนแปลงภายในร่างกาย
ระยะเวลาของการติดเชื้อ
ระยะติดต่อของโรค (Period of Communicability) ระยะตั้งแต่เชื้อถูกปล่อยออกจากเซลล์ สามารถติดต่อไปยังผู้อื่นได้ ตรวจพบเชื้อได้
ระยะเชื้อปรากฏ (Patent Period) ระยะเวลาที่เชื้อออกจากเซลล์ให้ตรวจพบได้ในสิ่งส่งตรวจ
ระยะฟักตัวของโรค (Incubation Period) ระยะเวลาตั้งแต่เริ่มรับเชื้อ มีการติดเชื้อปรากฏ จนกระทั่งโรคปรากฏอาการ
ระยะเวลาที่โรคมีการติดต่อมากที่สุด (Generation time) ระยะเวลาระหว่างที่ได้รับเชื้อแล้วมีการแพร่กระจายของเชื้อไปยังผู้อื่นได้มากที่สุด
ระยะเชื้อไม่ปรากฏ (Latent Period) ระยะเวลาตั้งแต่เริ่มรับเชื้อจนกระทั่งมีการติดเชื้อปรากฏ
ลักษณะของการดำเนินโรคตามธรรมชาติ
ระยะก่อนปรากฏอาการของโรค
ระยะที่ปรากฏอาการและอาการแสดงของโรค
ระยะที่บุคคลมีความไวต่อการเกิดโรค หรือมีโอกาสเกิดโรคง่าย
ระยะที่เกิดความพิการ
จัดทำโดย นางสาวศิญาพร เถาวัลย์ราช รหัสนักศึกษา 611410009-8 นักศึกษาคณะพยาบาลศาสตร์ชั้นปีที่ 3