Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
สถานการณ์ที่6 การปรับบทบาทมารดา บิดา, พยาบาลควรให้คำแนะนำและให้ความรู้เรื…
สถานการณ์ที่6
การปรับบทบาทมารดา บิดา
มารดาหลังคลอดบุตรคนแรก ไม่ทราบว่าตนจะต้องเลี้ยงดูบุตรอย่างไร รู้สึกหงุดหงิด สามีอยากช่วยแต่ไม่ทราบว่าต้องเลี้ยงดูบุตร และภรรยาอย่างไร
การให้คำแนะนำมารดาหลังคลอด
จากสถานการณ์ข้างต้นมารดารายนี้มีความรู้สึกหงุดหงิด ซึ่งเป็นพฤติกรรมที่เกิดจากการไม่สุขสบายตัวของมารดา จากการปวดแผลฝีเย็บรู้สึกอ่อนล้าอ่อนเพลีย คัดตึงเต้านม ดังนั้นในระยะนี้พยาบาลไม่ควรให้ความรู้แก่มารดา เพราะมารดายังช่วยเหลือตัวเองได้น้อยจนทำให้ไม่สามารถดูแลทารกได้เต็มที่ ดังนั้นพยาบาลควรให้การพยาบาลแทนมารดา เป็นระยะเวลา1-2วัน เรียกระยะนี้ว่า ระยะ “Taking in phase” ระยะเริ่มเข้าสู่บทบาทการเป็นมารดาหรือระยะพึ่งพา
บทบาทพยาบาลของระยะพึ่งพา
ช่วยเหลือดูแลในเรื่องการได้รับประทานอาหาร
ให้มารดารับประทานอาหารที่มีประโยชน์และมีคุณค่าทางอาหารครบถ้วน ควรเป็นอาหารที่มีโปรตีนสูง เช่น เนื้อ นม ไข่ ผักสดและผลไม้ ต่างๆ
ดูแลให้มารดาได้รับสารน้ำอย่างเพียงพอ
หลังคลอดมารดาจะรู้สึกกระหายน้ำ
ช่วยเหลือดูแลและรักษาความสะอาด
ทำความสะอาดแผลฝีเย็บเพื่อป้องกันการติดเชื้อ
การขับถ่าย
หลังคลอดมารดาควรถ่ายปัสสาวะภายใน8ชั่วโมง
ไม่ควรเบ่งถ่ายอุจจาระ
ควรให้มารดานอนหลับพักให้เพียงพอ อย่างน้อยวันละ6-8 hr.
ลดภาวะไม่สุขสบาย
ดูแลให้ยาแก้ปวดตามแผนการรักษา
การดูแลด้านจิตใจ
เปิดโอกาสให้มารดาระบายความรู้สึกเพื่อที่จะทำให้มารดารู้สึกสบายใจขึ้น
ระยะที่2 “Taking hold phase”
เป็นระยะเข้าสวมบทบาทการเป็นมาดารหรือระยะกึ่งพึ่งพา ตั้งแต่วันที่3-10วันหลังคลอด
ระยะนี้มารดาแข็งแรงขึ้น รู้สึกสบาย สามารถช่วยเหลือตัวเองได้
มารดาเริ่มสนใจที่จะเรียนรู้เกี่ยวกับการดูแลทารก
ระยะที่3 : “Letting go phase” เป็นระยะที่แสดงบทบาทได้ดีหรือระยะพึ่งตนเอง เริ่มตั้งแต่วันที่10หลังคลอดเป็นต้นไป มารดามีอิสระในการดูแลทารกมากขึ้น
บทบาทพยาบาล
แนะนำให้มารดาตระหนักในหน้าที่เลี้ยงดูบุตร
แนะนำให้มารดาหลังคลอดสามีและสมาชิกภายในครอบครัวสามารถปรับตัวและวางแผนการดำเนินชีวิตได้อย่างเหมาะสม
ให้คำแนะนำแก่บิดา
อธิบายให้สามีเข้าใจความรู้สึกและการเปลี่ยนแปลงของมารดาหลังคลอด
พูดคุยกับภรรยาให้เกิดความเข้าใจในการเลี้ยงดูบุตรในอนาคต
สนับสนุนให้สามีพูดคุยให้กำลังใจ เพื่อช่วยให้มารดาหลังคลอดเกิดความมั่นใจและกระตือรือร้นที่จะปรับบทบาทเข้าสู่การเป็นมารดาและภรรยาที่ดีของลูกและสามี
แนะนำให้สามีช่วยภรรยาดูแลทารก เพื่อสร้างสัมพันธภาพกับบุตรและแบ่งเบาภาระภรรยาให้ได้พักผ่อน
ให้สามีเข้ามามีปฏิสัมพันธ์โดยตรงกับบุตร ในการเข้าไปดูแลและทำกิจกรรมต่างๆ ร่วมกันเพื่อสร้างความคุ้นเคยกับทารก
แบ่งหน้าที่ให้สามีในการรับผิดชอบในการจัดหาทรัพยากรและเตรียมสวัสดิการต่างๆในการเครียมความพร้อมดูแลมารดาและทารก
ช่วยให้ภรรยาเผชิญกับความเจ็บปวดจากการคลอดโดยช่วยเหลือภรรยาในเรื่อง การผ่อนคลาย การเบี่ย งเบนความสนใจ
พยาบาลควรให้คำแนะนำและให้ความรู้เรื่องการปฎิบัติตัวหลังคลอดและการดูแลทารก
บทบาทพยาบาล
สอนสาธิตและให้ความรู้เกี่ยวกับการดูแลทารก
การดูแลสะดือทารก
วิธีเช็ดสะดือ
ล้างมือผู้เช็ดให้สะอาด
ใช้มืออีกข้างหนึ่งดึงสายสะดือข้ึน แล้วจึงใช้สําลีชุบแอลกอฮอล์ 70% พอชุ่มเช็ด รอบสะดือจากด้านในออกด้านนอก
ใช้สําลีชุบแอลกอฮอล์ 70%
อีกก้อนหนึ่งเช็ดจากโคนสะดือไปยังปลายสะดือ
การเช็ดตัว
วิธีเช็ดตัว
ใช้สําลีชุบน้ําต้มสุกที่เย็นแล้ว บีบพอหมาด เช็ดตาทีละข้าง จากหัวตาไปหางตา โดยเปลี่ยนสําลีก้อนใหม่สําหรับตาอีกข้างหนึ่ง
ใช้สําลีชุบน้ําต้มสุกที่เย็นแล้ว บีบ พอหมาด เช็ดใบหูทีละข้างจากด้านนอกและ ด้านหลัง แต่ไม่ต้องเช็ดภายในรูหู และเปลี่ยน สําลีก้อนใหม่สําหรับตาอีกข้างหนึ่ง
ใช้สําลีหรือฟองน้ําหรือผ้าขนหนู ผืนเล็ก เช็ดหน้า รอบปาก จมูก แก้ม รวมทั้ง ใต้คาง และ รอบๆ คอ จากนั้นซับให้แห้ง
เช็ดใต้รักแร้ มือ และ ซอกนิ้ว รวมท้ังลําตัว หลัง ด้วยฟองน้ําหรือผ้าขนหนู ผืนเล็กจากแล้วซับให้แห้ง
การอาบน้ํา
วิธีการอาบน้ำ
ผสมน้ําอุ่นในอ่างอาบน้ําใบพอเหมาะ ใช้หลังมือหรือข้อศอกจุ่มทดสอบความร้อน
ถอดเสื้อผ้าลูกออก แล้วห่อตัวไว้ด้วยผ้าเช็ดตัวผืนใหญ่
ใช้สําลีชุบน้ําต้มสุก เช็ดตา หน้า ใบหู โดยเปลี่ยนสําลีก้อนใหม่ทุกครั้ง
เริ่มสระผมให้ลูก อุ้มลูกโดย ประคองท้ายทอยด้วยฝ่ามือ และให้ลําตัว ของเด็กพาดอยู่กับแขนท่อนล่างของแม่ ใช้ข้อศอกหนีบส่วนขาของลูกเข้ากับลําตัว ใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วกลางข้างเดียวกันปิด ใบหูทั้งสองข้างเพื่อป้องกันน้ําเข้าหู จากนั้นใช้ฟองน้ําลูบผมให้เปียกท้ังศีรษะ สระผมเบาๆ ด้วยน้ํายาสระผมและล้างออก จนหมด เช็ดผมให้แห้งด้วยผ้าขนหนู
5.เริ่มอาบน้ําหลังจากคลายผ้าห่อตัวออก ใช้ฟองน้ําชุบน้ําพอหมาดลูบไล้ให้ท่ัวบริเวณลําตัว ถูสบู่กับมือคุณแม่ก่อนจึงค่อยมาลูบท่ีลําตัว ซอกคอ รักแร้ และแขนขาจากนั้นค่อยๆ วางลูกลงในอ่าง ใช้มืออ้อมทางด้านหลังไปจับที่รักแร้ และ ใช้แขนท่อนล่างรองส่วนศีรษะและบ่าไว้ ล้างสบู่ออกให้หมดแล้วเปลี่ยนท่า ให้ลําตัวด้านหน้าของลูกวางอยู่บนแขน ล้างสบู่ด้านหลังออกให้หมดแล้วจึงนํา ลูกข้ึนจากอ่างน้ํา ซับตัวให้แห้งทันทีโดยเฉพาะบริเวณข้อพับ ขาหนีบ และ อวัยวะเพศ
การอุ้ม
แนะนำหนังสือ ตำราและเอกสารต่างๆที่เกี่ยวกับการดูแลทารกให้แก่มารดาและสมาชิกในครอบครัว
จัดทำโดย
นางสาวจินตาภา หม่อมปลัด
61101465