Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ปัญหาสุขภาพที่พบบ่อยในผู้สูงอายุ - Coggle Diagram

- - - - บวมกดบุ๋ม บริเวณข้อเท้าและขา ตับโต
      - อาจพบอาการคลื่นไส้ เบื่ออาหาร
      - หลอดเลือดดำที่คอโป่งพอง
      - มีน้ำในช่องท้อง
    - - เหนื่อยขณะนอนหลับ
      - มีเลือดคั่งในหัวใจห้องบนซ้ายและปอด
      - ปัสสาวะออกน้อย หัวใจเต้นเร็ว
      - ผิวหนังส่วนปลายเย็นจากหลอดเลือดหัวใจหดตัว
  - - - Class 2 มีข้อจำกัดในการทำกิจกรรมเล็กน้อย สบายเมื่อพัก
      - Class 3 ข้อจำกัดในการทำกิจกรรมมาก
      - Class 1 ผู้ป่วยไม่มีข้อกำจัดทางกิจกรรม
      - Class 4 ไม่สามารถปฏิบัติกิจวัตรประจำวันได้เลย
- - - - ตาฝ้ามัว มองไม่ชัด
    - - มะเร็งกล่องเสียง หรือช่องปาก
        ผู้สูงอายุที่จาะคอ รวมทั้งผู้สูงอายุที่
        มีความจําเสื่อมในที่สุดผู้สูงอายุ
        เหล่านี้มักจะมีปัญหาในการสื่อภาษา
    - - ความสามารถในการได้ยินลดลงโดยช่วงแรกการรับเสี่ยงที่มีความถี่สูงหรือเสียงแหลมจะสูญเสียไปก่อนต่อมาเป็นเสียงที่มีความถี่ปานกลางและต่ำ
      - เยื่อบุแก้วหูที่มีลักษณะแข็ง เหี่ยวลีบหรืออาจมีการอุดตันของขึ้หู
  - - - ลักษณะอาการคือ พูดไม่ได้ หรือพูดได้หรือไม่เข้าใจภาษา
      - ประเภทของความผิดปกติของอะเฟเซีย มี4 ประเภท
        
        มีปัญหาเรื่องการแสดงออกทางภาษา แต่มีความเข้าใจในภาษาที่ปกติ (Broca’s Aphasia) ผู้ป่วยสามารถเข้าใจคําพูดของผู้อื่นได้ แต่พูดไม่ชัดและไม่สามารถบอกความต้องการของ
        ตัวเองได้
        
        ปัญหาเรื่องการนึกคําพูด (Nominal Aphasia) มักจะพูดอ้อมแต่ผู้ป่วยจะพูดคล่อง ชัดเจน ถูกหลักไวยากรณ์
        
        ปัญหาเรื่องการรับรู้เข้าใจในภาษา (Wernicke’s Aphasia) พูดได้คล่อง แต่ไม่สามารถเข้าใจคําพูดนั้นๆได้
        
        ปัญหาทั้งเรื่องการแสดงออกทางภาษาและความเข้าใจในภาษา (Global Aphasia) ป่วยมีปัญหาทั้งเรื่องการพูดและการเข้าใจในภาษาในระดับที่ใกล้เคียงกัน
      - การพยาบาล
        
        แนะนําการสื่อสารโดยใช้ท่าทางแทนการพูด
        
        ใช้วัตถุที่รับรู้ด้วยการมองเห็นช่วยในการสื่อสาร เช่น รูปภาพ วัตถุ ท่าทาง การสัมผัส หรือจัดกระดาษ ดินสอ ไว้ให้ผู้สูงอายุเขียนหรือวาดรูปโต้ตอบ
        
        พูดช้า ชัด ถามทีละคําถาม ให้รอคําตอบ อาจต้องถามซ้ำตามจําเป็น
        
        กระตุ้นให้ผู้สูงอายุพูดจนจบ พยายามฟังและจับใจความ เปิดโอกาสในการถ่ายทอดความคิด
        
        อธิบายสถานการณ์ การบําบัดรักษาและกิจกรรมทุกอย่างที่ต้องปฏิบัติกับผู้สูงอายุ
    - - เป็นความผิดปกติในการควบคุมกล้ามเนื้อการพูด คือ พูดไม่ได้ พูดไม่ชัด พูดแบบลิิ้นแข็งๆ หรือพูดตะกุกตะกัก
      - การพยาบาล
        
        บริหารใบหน้า เช่น เป่าลมห่อปาก ย่นหน้าผาก ยิ้ม นวดกล้ามเนื้อใบหน้า
        
        บอกผู้สูงอายุเมื่อไม่สามารถเข้าใจคําพูดที่ผู้สูงอายุสื่อสาร
        
        จัดท่านั่งหรือยืนในท่าตัวตรง จะช่วยให้ออกเสียงดีขึ้น
        
        ถามในส่วนที่ไม่เข้าใจ ซึ่งจะทําให้ผู้สูงอายุพูดซ้ำในส่วนนั้นเท่านั้น
        
        การสนทนาควรกําหนดระยะเวลาและให้หยุดเมื่อรู้สึกเหนื่อย
        
        เมื่อรู้สึกคับข้องใจในการพูด ให้วิธีการอื่นทดแทน เช่น การชี้ แสดงท่าทาง วาดรูป
  - - - ช่วยพัฒนาสัมพันธภาพเชิงบําบัดระหว่างพยาบาลและผู้สูงอายุ
      - ประสิทธิภาพการสืaอสารทีaมีความบกพร่อง ก่อให้เกิดความไม่เข้าใจกันระหว่างผู้สูงอายุและคนในครอบครัวผู้สูงอายุ
        กับพยาบาลหรือเจ้าหน้าทีaสุขภาพ
      - ช่วยให้พยาบาลได้มาซึaงข้อมูลสุขภาพที่เป็นจริง ก่อให้เกิดให้การวางแผนการพยาบาลสอดคล้องกับความต้องการของ
        ผู้สูงอายุและครอบครัว
      - ความล้มเหลวของกิจกรรมการดูแลหรือการบําบัดรักษาที่ต้องดําเนินการร่วมกัน
      - เป็นทักษะสําคัญในการพยาบาลผู้สูงอายุ
      - การสื่อสารที่ล้มเหลวอาจเนืaองมาจากสาเหตุปัจจัยตัวผู้สูงอายุ และผู้ดูแลหรือลูกหลาน
  - - - การสื่อสาร คือ การส่งสารและรับข้อมูลจากโลกภายนอกทั้งโดยวัจนะและอวัจนะภาษาและส่งสารติดต่อแปลผลภายในร่างกายของมนุษย์ก่อนการตอบสนองป็นกระบวนการทํางานที่ต้องการทําหน้าที่ท้งทางด้านร่างกายและจิตใจ
- - - - ไอเรื้อรัง พบในระยะแรกของโรค อาจมีหรือไม่มีเสมหะร่วมด้วย
      - แน่นหน้าอก หายใจมีเสียงหวีด (Wheeze)
      - เหนื่อย หายใจลําบาก ใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กช่วยในการหายใจผู้ป่วยต้องใช้แรงมากขึ้นในการ
        หายใจ
      - เหนื่อยล้า น้ำหนักลด เบื่ออาหาร พบบ่อยในผู้ป่วยที่อยู่ในระยะรุนแรง
  - - - Chest X-ray อาจพบปอดพองลมทั้งสองข้าง (Bilateral hyperinflation)
        กะบังลมแบนราบ และหัวใจมีขนาดเล็ก
      - ความดันก๊าซในเลือดแดง (Arterial blood gas) อาจพบภาวะพร่องออกซิเจน มีการคั่งของ
        คาร์บอนไดออกไซด์
      - ตรวจร่างกาย รูปร่างทรวงอกอาจพบว่าเป็นรูปถังเบียร์ (Barrel shape)
        ได้ยินเสียงโปร่ง จากการคั่งค้างของลมในปอด
      - การซักประวัติ เช่น การสูบบุหรี่ สัมผัสสารเคมี และมลพิษ การติดเชื้อทางเดิน
        หายใจ
      - สมรรถภาพปอด โดยใช้เครื่องสไปโรเมตรีย์
  - - - การจํากัดการไหลของอากาศและการขังของอากาศในถุงลม (Airflow limitation and air tapping)
      - มีีความผิดปกติของการแลกเปลี่ยนก๊าซ
      - ความดันในปอดสูง
      - มีการหลั่งมูกเพิ่มมากขึ้น
  - - - การรักษาด้วยออกซิเจน
      - การใช้ยา
      - การหยุดสูบบุหรี
      - การรักษาอื่นๆ
  - - - การขาด alpha1-antitrypsin
      - เพศชายและหญิงมีโอกาสเกิดโรคใกล้เคียงกัน ซึ่งเพศหญิง
        มีพฤติกรรมการสูบบุหรี่มากขึ้น
      - มลพิษในอากาศ การใช้ไม้ฟืนในการทําครัวในบ้าน ฝุ่นควัน สารเคมี
      - ความยากจน
      - การสูบบุหรี่เป็นสาเหตุหลัก
      - โรคหอบหืด
  - - - ฟังเสียงหายใจ เพื่อประเมินเสียงหายใจที่ผิดปกต
      - จัดท่าเพื่อระบายเสมหะ ให้เสมหะไหลตามแรงโน้มถ่วง
      - ให้ยาขยายหลอดลมตามแผนการรักษา
      - เคาะปอด และการสั่นสะเทือนปอด จะทําให้เสมหะที่เกาะอยู่ในทางเดินหายใจหลุดออก
      - ดูแลทางเดินหายใจให้โล่ง สามารถระบายเสมหะได้ดี ดูดเสมหะตามความจําเป็น
      - ฟังปอดก่อนและหลังทํากายภาพบําบัดปอด เพื่อประเมินประสิทธิภาพ ของการไอ และการ
        ทํากายภาพปอด
      - จัดท่า High Fowler เพื่อให้ออกซิเจนเข้าสู่ปอดได้ดี
      - ความทนในกิจกรรมลดลงเนื่องจาการหายใจลำบากิหารการหายใจโดยใช้กล้ามเนื้อหน้าท้องและกะบังลม และเป่าปาก (purse lip)
      - ประเมินภาวะโภชนาการและพลังงานที่ควรได้รับในแต่ละวัน
      - จัดบรรยากาศให้เงียบสงบ เป็นการลดสิ่งเร้าจากภายนอก
      - มีควบคุมอาหารประเภทเกลือ เพราะการรับประทานอาหารที่มีเกลือสูงจะทําให้ร่างกายดูดน้ำกลับสูงเกิดการคั่ง
        ของนํ้ำในปอดมากขึ้น
      - หลีกเลี่ยงอาหารร้อนจัดหรือเย็นจัด อาจกระตุ้นให้เกิดอาการไออย่างต่อเนื่องมากกว่า 5 นาที
- - - - เพื่อตรวจหาโรคที่เพิ่มความเสี่ยง
      - เพื่อตรวจหาโรคความดันโลหิตสูงทุติยภูมิที่อาจรักษาต้นเหตุได้
      - เพื่อประเมินร่องรอยอวัยวะที่ถูกทำลาย
      - เพื่อยืนยันว่าเป็นโรคความดันโลหิตสูง
  - - - ตรวจร่างกาย หาTOD CVD
      - ตรวจทางห้องปฏิบัติการ เช่น Fasting plasma glucose
      - การซักประวัติ
  - - - หยุดสูบบุหรี่ งดดื่มแอลกอลฮอล์
      - ขณะรับประทายาลดความดันโลหิตแนะนำผู้ป่วยเปลี่ยนท่าช้าๆ
      - ผ่อนคลายความเครียดพักผ่อนให้เพียงพอ
      - ออกกำลังกายแบบแอโรบิกแบบสม่ำเสมอ
      - ลดรับประทานอาหารที่มีรสจัด โซเดียมสูง
      - ติดตามวัดความดันโลหิต ชั่งน้ำหนักตัว และวัดรอบเอวอยู่เสมอ
  - - - ก่อนได้รับยาต้องประเมินความเสี่ยงต่อการเสียชีวิต CDV ใน 10 ปีข้างหน้า
      - เริ่มให้ยาลดความดันโลหิตทันทีที่ผู้ป่วยมีความเสี่ยงต่อ CVD สูง
      - การรักษาด้วยยา
      - กลุ่มความเสี่ยงปานกลาง เริ่มให้ยา BP >140/90 หลังคำแนะนำ 1 สัปดาห์
      - การปรับเปลียนพฤติกรรมการดำเนินชีวิต