Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ปัญหาระบบประสาท สุขภาพจิต เพศสัมพันธ์ในผู้สูงอายุ และการพยาบาล - Coggle…

- - - -  ความผิดปกติของความจำ จากความผิดปกติของ temporal lobe
      -  การใช้ภาษา จากความผิดปกติของ sylvian fissure ด้านซ้าย
      -  การรับรู้ภาพ จากความผิดปกติของ parietal lobe
      -  ระยะแรก มีปัญหาเรื่องการจำ การเรียนรู้สิ่งใหม่ และลืมเหตุการณ์ที่เพิ่งเกิดขึ้น
      -  ระยะกลาง เริ่มมีปัญหาในการทำกิจวัตรประจำวันพื้นฐาน เช่น อาบน้ำ แปรงฟัน การขับถ่าย
      -  ระยะสุดท้าย สื่อสารได้ลดลง มีพฤติกรรมซ้ำๆ มีปัญหาการทรงตัว จำญาติใกล้ชิดไม่ได้ หรือลืมชื่อตนเอง ต้องดูแลตลอด 24 ชม.
  - - -  แตกต่างกันในแต่ละคน ขึ้นกับสาเหตุของการสั่น (tremors) ผลทำให้ dopamine ลดลงทำให้เกิดอาการขึ้น
      -  การสั่นของมอและเท้าจึงอาจเป็นอาการแรกๆ โดยสั่นมากขณะพัก (resting tremors) และ pill rolling motion แต่ถ้าจับจะหยุดสั่น
      -  กล้ามเนื้อแข็งตึง (muscular rigidity)
      -  การเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อที่อยู่ในอำนาจจิตใจทำได้ช้า (bradykinesia) เช่นการพูด การกลืนอาหาร
      -  กล้ามเนื้ออ่อนแรง ตามี drooling หน้าเหมือนใส่หน้ากาก
      -  สูญเสียรีเฟล็กซ์การทรงตัว
      -  อารมณ์เปลี่ยนแปลง
  - - -  กลุ่มใยประสาทพันกัน neurofibrillary tangles ทำให้สารอาหารไม่สามารถไปเลี้ยงสมอง
      -  มีสาร beta amyloid ในสมองทำให้ระดับ acetylcholine ซึ่งมีส่วนช่วยเรื่องการเรียนรู้และความจำเสื่อมลง
- - - -  ยา : ยากล่อมประสาท หรือยานอนหลับ ยากลุ่ม narcotics ยารักษาโรคพาร์กินสัน รักษาโรคจิตเภท การหยุดยาหรือสุรากะทันหัน
      -  โรคที่เกิดร่วม : โรคติดเชื้อ เจ็บป่วยกะทันหัน พร่องออกซิเจน ช็อค โลหิตจาง ไข้สูงมากๆ ขาดสารน้ำ ไม่สมดุลน้ำและอิเลคโตรลัยท์
      -  โรคระบบประสาท : โรคหลอดเลือดสมอง สมองอักเสบ
      -  การผ่าตัด : ผ่าตัดทางออร์โธปิดิดส์ การผ่าตัดหัวใจ
      -  สิ่งแวดล้อม : เข้ารักษาใน ICU ใส่เครื่องช่วยต่างๆ ความเจ็บปวด ความเครียด
      -  การอดนอนเป็นเวลานาน
  - - -  ชนิด hyperactive จะมีอาการวุ่นวาย หลงวัน เวลา สถานที่ และบุคคล เห็นภาพหลอน
      -  ชนิด hypoactive จะมีอาการเงียบ ซึมสับสน เฉยเมย นอนมาก
      -  ชนิด mixed ผู้ป่วยจะมีอาการสลับไปมาระหว่างชนิด hyperactive และ hypoactive
  - - -  มีการเปลี่ยนแปลงของสภาวะจิตใจอย่างรวดเร็ว
      -  มีอาการผิดปกติทางจิตประสาท
      -  กำลังมีโรคทางกายที่อาจทำให้ซึมสับสนเฉียบพลัน
      -  ได้ยาบางชนิด
      -  มีอาการเห็นภาพหลอน
      -  พูดจาสับสน หรือหลงวัน เวลา สถานที่ และบุคคล
      -  ตรวจคลื่นสมองพบมี diffuse slow wave หรือ epileptiform discharge
  - - -  ดูแลให้ได้รับ ออกซิเจนอย่างเพียงพอ
      -  ลดอาการเจ็บปวด
      -  ดูแลการขับถ่าย
      -  หยุดยาที่ไม่จำเป็น
      -  ดูแลให้ได้รับอาหารที่เหมาะสม
      -  การกระตุ้นให้มีการเคลื่อนไหวตั้งแต่ระยะแรก
      -  การปรับสภาพแวดล้อม
  - - -  มีอาการเฉียบพลัน มีการเปลี่ยนแปลงของรับความรู้สึกตัว ความจำ การใช้ภาษา และการคิดอย่างเป็นระบบ จะมีช่วงที่ดีขึ้น สลับกับเลวลง
      -  ระยะนำ อาจมีอาการเพียงอ่อนเพลีย ไม่มีสมาธิ หงุดหงิด วิตกกังวล ไวต่อสิ่งเร้า
      -  การสูญเสียความจดจ่อ (attention impairment)
      -  ความจำเสื่อม (memory impairment) และ disoriented มักสูญเสียความจำระยะสั้น และหลงวัน เวลา สถานที่ และบุคคลด้วย
      -  กระวนกระวาย (agitation) ดึงสายต่างๆออกปีนลงจากเตียง
      -  เฉยเมย (apathy) และ แยกตัว (withdrawal)
      -  ปัญหาการนอน มักตื่นตอนกลางคืน และหลับตอนกลางวัน
      -  อารมณ์แปรปรวน
      -  ความผิดปกติในการรับรู้ อาจเห็นภาพหลอน หูแว่ว
      -  อาการทางระบบประสาท เช่น ท่าเดิน ไม่มั่นคง สั่นกระตุก
  - - -  ค้นหาสาเหตุเพื่อให้การรักษาที่ถูกต้อง
      -  การดูแลประคับประคองอาการ
      -  การดูแลสภาพแวดล้อม
      -  การให้ยา
- - - -  ไม่รับรู้เวลา สถานที่ บุคคล
      -  ไม่รู้ว่าตนเองอยู่ที่ไหนจำคนหรือชื่อคนไม่ได้ เดินไปมาไม่หยุด เดินหลง
      -  ไม่สนใจสิ่งแวดล้อมการทำงาน หรือบุคคลอื่น
      -  บุคลิกภาพและสติปัญญาเปลี่ยนแปลง อารมณ์แปรปรวน ก้าวร้าว แสดงพฤติกรรมทางเพศไม่เหมาะสม
      -  มีอาการของกลุ่มอาการ Sundown syndrome
      -  ช่วยเหลือตนเองได้น้อยลง ปฏิบัติกิจกรรมประจำวันที่เคยปฏิบัติไม่ได้ ปัสสาวะผิดที่ ตื่นแลหลับผิดเวลา
    - -  พูดลิ้นรัว ขาดเป็นช่วงๆ ไม่เป็นภาษา ไม่สามารถพูดสื่อสารได้
      -  เบื่ออาหาร อาจลืมว่ารับประทานอาหารแล้ว
      -  จำคนสนิทไม่ได้ อาจไม่รู้จักตนเอง
      -  มีอาการสับสน กระวนกระวายตื่นกลางคืน เดินไม่ได้
      -  เงียบและแยกตัว
      -  กลั้นอุจาระและปัสสาวะไม่ได้ ช่วยตัวเองไม่ได้ ใช้เวลาเกือบทั้งหมดอยู่บนเตียง
      -  จำเหตุการณ์ไม่ได้ ทั้งอดีตและปัจจุบัน
    - -  มีอาการหลงลืมไม่มาก ลืมเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นใหม่ๆพูดช้าลง นึกคำที่พูดไม่ได้
      -  การรับรู้และสมาธิเสื่อมลง
      -  บุคลิกภาพเฉื่อยชา ขาดความสนใจสิ่งแวดล้อมและสุขอนามัย อาบน้ำไม่สะอาด
      -  อารมณ์ไม่เบิกบาน โกรธง่าย หงุดหงิด คิดว่าจะมีคนมาทำร้าย
      -  สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ ทำกิจกรรมต่างๆช้าลง
      -  ระยะนี้รู้สึกตนเองมีความจำไม่ดีจะวิตกกังวลสูง
      -  ผู้ป่วยมักบ่นเกี่ยวกับความเจ็บป่วยทางกายและมีการซึมเศร้า
      -  ลืมเหตุการณ์ที่เพิ่งเกิดไม่นาน ลืมนัดหมาย
      -  สับสนเมื่อต้องทำงานที่ใช้ข้อมูลหลายด้าน
  - - -  ยาขยายหลอดเลือดสมอง ทำให้เลือดไปสู่สมองเพิ่มขึ้น
      -  ยาช่วยการทำงานของสมองทำให้เซลล์สมองทำวานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
  - - -  D Drug toxicity
      -  E Emotional disorder
      -  M Metabolic & Endocrine disorder
      -  E Eye & Ear disorder
      -  N Nutritional disorder
      -  T Tumor & Trama of the brain
      -  I Infection of Brain
      -  A Arteriosclerosis (vascular dementia)
  - - -  การประเมินปัญหาและความต้องการของผู้ป่วยในการพยาบาลอย่างถูกต้อง
      -  ให้ความรู้และคำแนะนำแก่ผู้ดูแล จนเกิดความเข้าใจวิธีการดูแลผู้ป่วย เพื่อให้ผู้ป่วยเกิดความสุขสบายและลดปัญหาในการดูแล
    - -  การแก้ไขปัญหาพฤติกรรมที่เบี่ยงเบนจากปกติ
        
        o การถามคำถามซ้ำ
        
        o การเลือกเสื้อผ้าและการแต่งตัว
        
        o อาการหวาดระแวงและกล่าวโทษผู้อื่น
        
        o พฤติกรรมต่อต้านก้าวร้าว มีอารมณ์รุนแรงและเปลี่ยนแปลงง่าย
        
        o พฤติกรรมในการเดินหลงทาง (wandering)
        
        o พฤติกรรมการขโมยสิ่งของและสะสมของ
        
        o พฤติกรรมทางเพศไม่เหมาะสม
      -  การป้องกันภาวะแทรกซ้อน
      -  การสื่อสารและการใช้ภาษา
      -  การรักษาหน้าที่ของสมองให้คงอยู่มากที่สุด
      -  การส่งเสริมให้ผู้ป่วยทำกิจวัตรประจำวันได้นานที่สุด
      -  การส่งเสริมสภาวะทางด้านจิตสังคมและลดอาการซึมเศร้า
    - -  มุ่งส่งเสริมคุณภาพชีวิต และคงความสามารถของผู้ป่วยในการช่วยเหลือตนเองตามความสามารถให้นานที่สุด
  - - -  รับประทานอาหารครบหมู่
      -  ควบคุมน้ำหนักตัวไม่ให้เกินเกณฑ์
      -  ฝึกฝนสมอง ได้แก่ การพยายามฝึกสมองได้คิดบ่อยๆ
      -  ออกกำลังกายสม่ำเสมอสัปดาห์ละ 3-5 ครั้ง
      -  การพูดคุยพบปะผู้อื่นบ่อยๆ
      -  ตรวจสุขภาพประจำปี หรือ ถ้ามีโรคประจำตัวที่สำคัญ เช่น ความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน โรคหัวใจและหลอดเลือด ต้องติดตามการรักษาเป็นระยะอย่างต่อเนื่อง เพราะเป็นปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญของภาวะสมองเสื่อม
      -  ระมัดระวังเรื่องอุบัติเหตุต่อสมอง ระวังการหกล้ม
      -  ปฏิบัติกิจกรรมอย่างมีสติ และฝึกสมาธิอยู่ตลอดเวลา
      -  หลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยงต่อการติดเชื้อ เช่น เชื้อไวรัสเอชไอวี
- - - -  ภาวะซึมเศร้า
      -  การเจ็บป่วยทางกาย หรือ การเจ็บป่วยทางจิต
      -  การสูญเสียคู่ชีวิต
      -  การติดสารเสพติด
  - - -  ซักประวัติในที่เป็นส่วนตัว
      -  ผู้สูงอายุที่พยายามฆ่าตัวตาย ต้องได้รับการป้องกัน ดูแลอย่างใกล้ชิด รีบรักษา
      -  จัดสภาพแวดล้อมให้ปลอดภัย
      -  ให้พูดระบายความเครียด
      -  พยาบาลต้องแสดงความตั้งใจฟัง แสดงความเข้าใจถึงความทุกข์ของผู้ป่วย
      -  ควรมีท่าทีที่มั่นคง แสดงความเห็นอย่างชัดเจนว่าแม้ปัญหาของผู้ป่วยดูยุ่งยาก แต่การตายไม่ใช่แนวทางในการแก้ปัญหา
      -  ไม่ปล่อยให้อยู่คนเดียว
      -  ยารักษาโรคจิตในขนาดต่ำควบคุมความยับยั้งผู้ป่วยที่มีบุคลิกภาพแบบหุนหันพลันแล่น โดยให้ perphenazine หรือ haloperidol