Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่2 การประเมินภาวะสุขภาพ (Health Assessment) - Coggle Diagram
บทที่2 การประเมินภาวะสุขภาพ
(Health Assessment)
การประเมินภาวะสุขภาพ
การเก็บรวบรวมข้อมูล(Data Collection) ที่เกี่ยวกับภาวะสุขภาพเพื่อค้นหาปัญหาทางด้านสุขภาพหรือความต้องการของผู้รับ บริการแล้วนําข้อมูลที่รวบรวมได้ทั้งหมดมาวิเคราะห์ (Analysis of Data) รวมทั้ง แปลผลว่า ข้อมูลใดเป็นข้อมูลปกติหรือ ผิดปกติเพื่อจะได้นําไปสู่การสรุปปัญหาของผู้รับ บริการได้ถูกต้อง :
2.1 การเก็บรวบรวมข้อมูล (Data Collection)
2.1.1 ชนิดของข้อมูล (Type of data)
(1) ข้อมูลอัตนัย (Subjective data)
เป็นข้อมูลเกี่ยวกับการรับรู้ภาวะสุขภาพ วิถีการดำเนินชีวิตความคิดเห็น
ที่ได้จากการซักประวัติการสัมภาษณ์และการบอกเล่าของผู้รับบริการหรือบุคคลที่เกี่ยวข้อง
2) ข้อมูลปรนัย (Objective data)
เป็นข้อมูลที่ได้จากการสังเกต,การตรวจร่างกาย,การตรวจวัดผู้รับบริการด้วยเครื่องมือต่างๆเช่น การวัดอุณหภูมิร่างกายจับชีพจร การวัดความดันโลหิต การตรวจการทำงานของลำไส้โดยใช้หูฟัง (stethoscope)
2.1.2 แหล่งของข้อมูล (Source of data)
1) ข้อมูลปฐมภูมิ (Primary source data) เป็นข้อมูลที่พยาบาลรวบรวมได้จาก
• การสังเกตการสัมภาษณ์หรือการซักประวัติสุขภาพจากผู้รับบริการโดยตรงอาจจะเป็นคำบอกเล่าเกี่ยวกับอาการต่างๆความรู้สึกความเชื่อทัศนคติความ เข้าใจเกี่ยวกับความเจ็บป่วยหรือคำบอกเล่าเรื่องอื่นๆที่เกี่ยวข้อง
• ข้อมูลจากการตรวจร่างกาย
• การวัดประเมินด้วยเครื่องมือชนิดต่างๆของผู้รับบริการ
ข้อมูลปฐมภูมิจึงถือว่าเป็นข้อมูลที่เชื่อถือได้มากที่สุด
(2) ข้อมูลทุติยภูมิ (Secondary source data) เป็นข้อมูลที่พยาบาลเก็บรวบรวมได้จากแหล่งอื่น ๆ นอกเหนือจากผู้รับบริการ ได้แก่
•ข้อมูลจากบุคคลในครอบครัวญาติผู้ใกล้ชิด
•ผู้พบเห็นเหตุการณ์ทีมสุขภาพข้อมูล
•จากรายงานหรือเวชระเบียนของผู้ป่วยข้อมูล
•จากการบันทึกของแพทย์
•การบันทึกทางการพยาบาล
•การบันทึกของบุคลากรในทีมสุขภาพอื่น ๆ เช่น นักกายภาพบำบัด
โภชนากรเภสัชกร เป็นต้น
•ข้อมูลจากรายงานผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการและการตรวจพิเศษต่างๆ
ข้อควรระวัง คือ การเก็บรวบรวมข้อมูลจากข้อมูลทุติยภูมินั้นต้อง พิจารณาถึงความถูกต้องและน่าเชื่อถือของผู้ให้ข้อมูลด้วย
2.1.3 วิธีการเก็บรวบรวมข้อมูล (Method of data collection)
2.1.3.1 การสังเกต
2.1.3.2 การสัมภาษณ์หรือการซักประวัติ
2.1.3.3 การตรวจร่างกาย
2.1.3.4 การเก็บรวบรวมข้อมูลจากการตรวจทางห้องปฏิบัติการและการตรวจพิเศษต่าง ๆ
2.1.3.1 การสังเกต (Observation)
สิ่งที่ควรสังเกต มีดังนี้
(1) ลักษณะทั่วไปของผู้รับบริการ
(2) สีหน้า น้ำเสียง และการพูดคุย
(3) พฤติกรรมที่ผู้รับบริการแสดงออก
(4) กิจกรรมต่างๆหรือกิจวัตรประจำวันที่ผู้รับบริการปฏิบัติ
(5) อาการแสดง (Signs) ต่างๆของผู้ป่วย
2.1.3.2 การซักประวัติ (History taking)
การซักประวัติ เป็นการสนทนาพูดคุยกับผู้รับบริการญาติหรือผู้ที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้ได้ข้อมูลเพิ่มเติมจากการสังเกต
สิ่งที่ควรคำนึงถึงในการซักประวัติ มีดังต่อไปนี้
(1.1) สภาพของผู้รับบริการ
(1.2) บุคลิกลักษณะของพยาบาล
(1.3) สภาพแวดล้อมในการสัมภาษณ์
วิธีการซักประวัติ
1) การสร้างสัมพันธภาพกับผู้รับบริการ
เริ่มต้นด้วย การสร้างสัมพันธภาพที่ดีคือ การทำให้ผู้รับบริการรู้สึกเป็นกันเอง เกิดความไว้วางใจ
2) การสื่อสาร
การสื่อสารเป็นทักษะพื้นฐานที่มีความสำคัญมากในการที่จะได้ข้อมูลที่ถูกต้องตรงกับความเป็นจริง
ทักษะการสื่อสาร ประกอบด้วย
• การสื่อสารโดยใช้คำพูด
• การสื่อสารโดยไม่ใช้คำพูด
การสื่อสารโดยใช้คำพูด
ควรพูดด้วยเสียงดังพอเหมาะ นุ่มนวล ชัดเจน
การสื่อสารโดยไม่ใช้คำพูด
การสื่อสารโดยไม่ใช้คำพูดจะช่วยให้ได้ข้อมูลหรือมีความเข้าใจข้อมูลที่กระจ่างชัดมากขึ้นแล้วยังช่วยในการสื่อสารเพื่อการบำบัดได้อีกด้วย
1.การใช้ภาษาทางกายโดยการแสดงกิริยาท่าทาง
เช่น การโบกมือ การยิ้ม การพยักหน้า การส่ายหน้า การชี้ การดูนาฬิกาบอกถึงหมดเวลา
2. การใช้วิธีการสัมผัส
การจับมือ บีบมือเบาๆ การลูบหลัง
3. การฟัง
การฟังอย่างตั้งใจนอกจากจะได้ข้อมูลที่ถูกต้องจากผู้รับบริการแล้วยังเป็นการแสดงถึง
4. การยอมรับ
การบันทึกข้อมูลที่ได้จากการซักประวัติในแบบฟอร์มการความคิดเห็นของผู้ชักประวัติให้ถูกต้องตามความเป็นจริง
การเตรียมตัวก่อนการซักประวัติ
2) ศึกษาแบบฟอร์มหรือกรอบแนวคิดในการซักประวัติ
3) วางแผนการซักประวัติ
1) ศึกษาข้อมูลของผู้รับบริการ
ขั้นตอนการซักประวัติ
1) ขั้นตอนเริ่มต้นการสนทนา
เป็นขั้นตอนที่พยาบาลสร้างความคุ้นเคยสร้างสัมพันธภาพที่ดีแนะนำตัวเองและบอกวัตถุประสงค์ของการซักประวัติให้ผู้รับบริการเข้าใจ
2) ขั้นตอนสนทนาเนื้อหา
เป็นขั้นตอนที่พยาบาลซักถามข้อมูลที่ต้องการจากผู้รับบริการเพื่อให้ได้ข้อมูลตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้
3) ขั้นตอนสิ้นสุดการสนทนา
เมื่อสิ้นสุดการซักประวัติ
ควรมีการสรุปการซักประวัติอย่างสั้นๆโดยเฉพาะในสิ่งที่ผู้รับบริการมีความกังวลหรือมีปัญหา
การซักประวัติสุขภาพ
1) ข้อมูลส่วนบุคคลหรือประวัติส่วนตัว (Patient profile or Personal history)
2) อาการสำคัญ (Chief complaints ตัวย่อ C.C. )
3) ประวัติเจ็บป่วยปัจจุบัน (Present illness ตัวย่อP.I. )
4) ประวัติเจ็บป่วยในอดีต (Past history ตัวย่อ P.H. )
5) ประวัติเจ็บป่วยในครอบครัว (Family history ตัวย่อ F.H. )
6) การซักประวัติตามกรอบแนวคิดที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล
11 แบบแผนของ กอร์ดอน
แบบแผนที่ 5 การพักผ่อนนอนหลับ
แบบแผนที่ 6 สติปัญญาและการรับรู้
แบบแผนที่ 4 กิจวัตรประจำวันและการออกกำลังกาย
แบบแผนที่ 7 การรู้จักตนเองและอัตมโนทัศน์
แบบแผนที่ 3 การขับถ่าย
แบบแผนที่ 8 บทบาทและสัมพันธภาพ
แบบแผนที่ 2 โภชนาการและการเผาผลาญสารอาหาร
แบบแผนที่ 9 เพศและการเจริญพันธุ์
แบบแผนที่ 1 การรับรู้และการดูแลสุขภาพ
แบบแผนที่ 10 การปรับตัว และการเผชิญกับความเครียด
แบบแผนที่ 11 ความเชื่อ