Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

หน่วยที่ 8 ปัญหาสุขภาพที่พบบ่อยในผู้สูงอายุ - Coggle Diagram

- - - - พบมากร้อยละ 95-97 ส่วนใหญ่มักจะอ้วน
      - ตับอ่อนยังพอผลิตอินสุลินได้ แต่มีภาวะดื้อต่ออินสุลิน
      - ระยะแรกรักษาโดยการควบคุมอาหารหรือยาเม็ดลดระดับน้ำตาลในเลือด
      - เป็นนาน ๆ อาจต้องฉีด เพราะเบต้าเซลล์เสื่อมหน้าที่
      - ส่วนใหญ่พบในผู้สูงอายุ
    - - ถ้าขาดจะเกิดภาวะหมดสติจากน้ำตาลในเลือดสูงและกรดคั่งในเลือด (Ketoacidosis)
      - เกิดจากตับอ่อนไม่สามารถสร้างอินสุลินได้ ต้องรักษาโดยการฉีดอินสุลิน
      - มักจะผอม
      - พบในเด็กหรือผู้ที่อายุน้อย ส่วนใหญ่น้อยกว่า 30 ปี
  - - - Triglyceride level > 150 mg/dl
      - Hypertension
      - HDL < 45mg/dl (female), <35 mg/dl (men)
      - Hyperuricemia
      - Obesity
  - - - มีค่ามากกว่าหรือเท่ากับ 126 มิลลิกรัมเปอร์เซ็นต์ ( โดยระดับน้ำตาลในเลือดขณะอดอาหารต้องเป็นระยะเวลาหลังรับประทานอาหารนานอย่างน้อย 8 ชั่วโมง )
    - - มีค่ามากกว่า 200 มิลลิกรัมเปอร์เซ็นต์
      - โดยใช้สารละลายกลูโคส 75 กรัมในน้ำ 300 มิลลิลิตร (75 gram oral glucose tolerance test: 75 g OGTT)
    - - มีอาการของโรคเบาหวาน ประกอบด้วย อาการดื่มน้ำมาก ปัสสาวะมาก และน้ำหนักตัวลดลงโดยไม่ทราบสาเหตุ
      - เวลาใดก็ตาม มีค่ามากกว่าหรือเท่ากับ 200 มก./ดล.
  - - - เริ่มแรก หัวใจเต้นเร็ว ใจสั่น เหงื่อออก ตัวเย็น หน้าซีด
      - ระยะหลัง ปวดศีรษะ มึนงง สับสน ชัก หมดสติ
      - Blood glucose< 60 mg/dl (someone > 60 mg/dl)
    - - อาการ: ความรู้สึกตัวเปลี่ยนแปลง ซึม และสัมพันธ์กับการที่เลือดมีความเข้มข้นสูง (hyperosmolarity)
      - ระดับน้ำตาลในเลือดสูง, สูญเสียน้ำจำนวนมาก, ขาดน้ำ
    - - Myocardial infarction, Hypertension, Stroke, peripheral vascular disease, neuropathy, amputation
    - - Retinopathy ทำให้ตามองไม่เห็น และไตวายระยะสุดท้าย (end-stage renal failure)
- - - - ขาดวิตามินดี
      - อาหาร
        
        รับประทาน แคลเซียม ในปริมาณไม่เพียงพอเป็นสาเหตุกระดูกพรุน
        อาหารไขมันสูง กาแฟ เครื่องดื่มแอลกอฮอล์และการสูบบุหรี่ลดการ ดูดซึมแคลเซียม
  - - - การได้รับปริมาณแคลเซียมเพียงพอ
        
        รับประทานแคลเซียมอย่างเพียงพอ ตลอดอายุขัย ตั้งแต่ในครรภ์ วัยเด็ก วัยรุ่น ผู้ใหญ่ วัยหมดประจำเดือนและวัยชรา
        
        นมและผลิตภัณฑ์จากนมถือว่าเป็นแคลเซียมที่มีการดูดซึมได้ดีที่สุด
        
        ผู้สูงอายุดื่มนมมีปัญหา ท้องอืดและท้องเสีย แก้ไขโดยดื่มทีละน้อยและดื่มหลังอาหาร
        
        อาหารอื่นที่มีแคลเซียม คือ ปลาตัวเล็กกินได้ทั้งกระดูก กุ้งแห้ง กุ้งฝอย ปลาป่น ถั่วเมล็ดแห้ง ผักใบเขียวเข้ม
      - วิตามินดี
        
        การศึกษา พบว่า การให้วิตามินดีทั้งแบบดั้งเดิม และในรูปอนุพันธ์ไม่สามารถลดอุบัติการณ์การเกิดกระดูกหักได้ แต่ถ้าให้วิตามินดี 700 IU ต่อวันร่วมกับแคลเซียม 500 mg จะช่วยลดอุบัติการณ์ได้
      - การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเสี่ยงต่อโรคกระดูกพรุน
        
        งดสูบบุหรี่
        
        งดดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน
        
        หลีกเลี่ยงอาหารเค็มจัดและโปรตีนสูง
        
        ไม่ดื่มสุรา
        
        มีการเคลื่อนไหวร่างกายมากขึ้น หรือออกกำลังกาย
        
        ควบคุมโรคเรื้อรังที่เป็นปัจจัยเสี่ยงต่อโรคกระดูกพรุน
        
        ระมัดระวังการใช้ยาที่เป็นปัจจัยเสี่ยงต่อโรคกระดูกพรุน
      - การออกกำลังกาย
        
        ช่วยลดมวลกระดูก เพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ การทรงตัว ลดความเสี่ยงต่อกระดูกหัก
        
        การออกกำลังกายที่มีการแบกรับน้ำหนักอย่างเหมาะสม (appropriate weight bearing exercise) และการออกกำลังกายที่ออกแรงต้าน (resistance exercise) จะช่วยเพิ่มความหนาแน่นกระดูก เช่น เดินโดยยกขวดน้ำ หรือ dumbbell
        
        ข้อควรระวังผู้ป่วยควรได้รับการตรวจสภาพร่างกายก่อนการออกกำลังกาย
  - - - ดูแลสิ่งแวดล้อมให้ปลอดภัยจากอุบัติเหตุหกล้ม ยกไม้กั้นเตียงขึ้น
      - ระมัดระวังในการจัดท่า การเคลื่อนไหว และออกกำลังกาย
      - กระตุ้นให้มีกิจกรรม มีการเคลื่อนไหว ให้เวลาในการทำกิจกรรมและถูกแสงแดด
      - ปวดเนื่องจากมีแรงกดที่กระดูกและมีเนื้อกระดูกลดลง
- - - - ป้องกันและชะลอภาวะแทรกซ้อน
      - แก้ไขหรือคงสภาพการทำงานของข้อให้ปกติ
      - ให้มีคุณภาพชีวิตใกล้เคียงคนปกติ
      - เพื่อบรรเทาอาการปวด ลดการอักเสบ
    - - การนั่งพับเพียบ นั่งยองๆ การนั่งสมาธิเป็นเวลานานๆ การใช้ส้วมชนิดนั่งยองๆ
      - การนอนกับพื้นเป็นประจำเพราะขณะลุกขึ้นหรือลงนอนจะเกิดอันตรายกับเข่า
      - ปฏิบัติตัวเพื่อหลีกเลี่ยงการเกิดข้อเข่าเสื่อม เช่น การยกของหนัก
      - หลีกเลี่ยงการขึ้นบันไดบ่อยๆ ควรจะนั่งบนเก้าอี้ไม่ควรนั่งบนพื้น
      - การลดน้ำหนัก
      - การนวดประคบ
      - การบริหารข้อด้วยการยืดเหยียดกล้ามเนื้อ
      - การออกกำลังกายแบบแอโรบิกชนิดแรงกระแทกต่ำ
      - การออกกำลังกายและการบริหารกล้ามเนื้อ โดยเฉพาะการบริหารกล้ามเนื้อต้นขาจะทำให้กล้ามเนื้อแข็งแรงจะช่วยลดแรงที่กระทำต่อเข่า
      - วิธีการบริหารสามารถทำได้โดยการยืน มือเกาะกับเก้าอี้ ย่อตัวให้เข่างอเล็กน้อย นับ 3-6 แล้วยืนตรงทำช้ำ 3-6 ครั้ง
      - หรืออาจจะทำได้โดยนั่งบนเก้าอี้เหยียดขาเกร็งไว้ 10 วินาทีแล้วจึงงอเข่า ทำซ้ำหลายครั้ง
      - หรืออาจจะทำได้โดยนั่งบนเก้าอี้เหยียดขาเกร็งไว้ 10 วินาทีแล้วจึงงอเข่า ทำซ้ำหลายครั้ง
      - เวลาเดินหรือวิ่งให้ใส่รองเท้าสำหรับเดินหรือวิ่งซึ่งจะมีพื้นกันกระแทก
      - ให้ใช้เข่าเหมือนปกติ หากมีอาการปวดให้พักเข่า
      - ใช้ไม้เท้าค้ำเวลาจะลุกขึ้น อย่าหยุดใช้งาน
      - เวลาขึ้นบันไดให้ก้าวข้างดีขึ้นก่อน เวลาลงให้ก้าวข้างปวดลงก่อน มือจับราวบันได
      - ประคบอุ่นเวลาปวดเข่า
      - การทำกายภาพบำบัด แพทย์จะแนะนำวิธีการบริหารกล้ามเนื้อและข้อเข่าเพื่อลดอาการปวด ป้องกันข้อติด ป้องกันข้อผิดรูปรวมทั้งทำให้กล้ามเนื้อและกระดูกแข็งแรง ที่สำคัญต้องปฏิบัติเป็นประจำจึงจะได้ผลดี
    - - ยาแก้อักเสบที่ไม่ใช่ steroid (NSAID) ยากลุ่มนี้นิยมใช้กันมากขึ้น แต่ต้องระวังการเกิดโรคแทรกซ้อน
      - ยาบำรุงกระดูกอ่อน ได้ผลช้าและใช้ค่าใช้จ่ายสูงจึงไม่เป็นที่นิยม
      - แต่ปัจจุบันความนิยมลดลงเนื่องจากผลข้างเคียง โดยเฉพาะยาที่ฉีดเข้าข้อจะทำให้ข้อเข่าเสื่อมเร็วขึ้น
      - การใช้น้ำหล่อเลี้ยงข้อชนิดเทียม เนื่องจากโรคข้อเสื่อมจะมีน้ำหล่อเลี้ยงข้อน้อยทำให้มีการเสียดสีของข้อ จึงได้มีการฉีดน้ำหล่อเลี้ยงข้อเทียมเข้าไปในเข่า 3-5 ครั้งแต่ละครั้งห่างกัน 1 สัปดาห์ซึ่งจะทำให้ลดการเสียดสีของข้อ ลดอาการปวด
      - ยาแก้อักเสบ steroid เมื่อสมัยก่อนนิยมใช้กันมากทั้งชนิดรับประทานและชนิดฉีดเข้าข้อ
      - แต่การฉีดนี้ใช้ได้เฉพาะข้อที่เสื่อมไม่มาก
      - ยาแก้ปวด เป็นยาลดอาการปวดแต่ไม่ได้แก้อาการอักเสบ พอหมดฤทธิ์ยาก็ปวดอีก เช่นยา paracetamol
    - - ได้ผลดีและโรคแทรกซ้อนไม่มาก วิธีการผ่าตัดมีได้หลายวิธี
      - การผ่าตัดโดยการส่องกล้อง (arthroscope) เหมาะสำหรับข้อที่เสื่อมไม่มาก แพทย์จะเข้าไปเอาสิ่งสกปรกที่เกิดจากการสึกออกมา
      - การผ่าตัดแก้ความโก่งงอของเข่า ตัดกระดูกบางส่วนออกทำให้ใช้เวลานานกว่าจะใช้งานได้ ปัจจุบันนิยมลดลง
      - การผ่าตัดใส่ข้อเข่าเทียม (arthroplasty) คือการใส่ข้อเข่าเทียมเข้าแทนข้อที่เสื่อม ซึ่งผลการผ่าตัดทำให้หายปวด ผู้ป่วยใช้ชีวิตได้ดีขึ้น
  - - - ภาพลักษณ์เปลี่ยนแปลง เนื่องจากความสามารถในการเคลื่อนไหวลดลงเพราะมีการอักเสบของข้อ
      - การเคลื่อนไหวของร่างกายบกพร่อง เนื่องจากปวดข้อและข้อมีการเคลื่อนไหวจำกัด
      - ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองลดลง เนื่องจากความสามารถในการทำกิจกรรมหรือเคลื่อนไหวลดลง
      - ปวดเรื้อรัง เนื่องจากมีการอักเสบของข้อ...
- - - - การสูบบุหรี่
        
        ความเสี่ยงสัมพัทธ์ 1.5 เท่า
      - ความผิดปกติของหลอดเลือดแดง Carotid
        
        ความเสี่ยงสัมพัทธ์ 2 เท่า
      - เบาหวาน
        
        ความเสี่ยงสัมพัทธ์ 2 เท่า
      - โรคหลอดเลือดหัวใจ
        
        ความเสี่ยงสัมพัทธ์ 2 เท่า
      - ไขมันในเลือดสูง
        
        ไม่พบความสัมพันธ์
      - Atrial fibrillation
        
        ความเสี่ยงสัมพัทธ์ 5 เท่า
      - เคยเป็นโรคหลอดเลือดสมอง
        
        5 เท่า หลังเป็นโรคครั้งแรก 5 ปี
      - ความดันโลหิตสูง
        
        ความเสี่ยงสัมพัทธ์ 4-6 เท่า
    - - ชาติพันธ์
        
        คนผิวดำ: อุบัติการณ์ 1,283/100,000 คน
        
        คนเชื้อสาย Hispanic: อุบัติการณ์ 667/100,000 คน
        
        คนผิวขาว: อุบัติการณ์ 712/100,000 คน
      - เพศ
        
        เพศชายเสี่ยงเป็น 1.5 เท่า
      - พันธุกรรม
        
        ปัจจัยด้านบิดาเพิ่มความเสี่ยง 2.4 เท่า
        ปัจจัยด้านมารดาเพิ่มความเสี่ยง 1.4 เท่า
      - อายุ
        
        อายุ 45 ปีขึ้นไป อุบัติการณ์เพิ่มขึ้นเป็น 2 เท่า ทุก ๆ 10 ปีที่อายุเพิ่มขึ้น
  - - - อาการสำคัญ ระยะเวลาที่เกิดอาการผิดปกติ (สำคัญมาก)
        ให้ได้เวลาที่ชัดเจน เพื่อเป็นแนวทางในการตัดสินใจให้การรักษาของแพทย์
      - ประวัติการเจ็บป่วยในอดีต ปัจจัยเสี่ยงต่าง ๆ
    - - ระดับความรู้สึกตัว (Glasgow coma scale) การแปลผล
        
        คะแนน 11-13 เสียการทำงานปานกลาง
        
        คะแนน น้อยกว่า/เท่ากับ 10 เสียการทำงานรุนแรง เป็นผู้ป่วยวิกฤติ
        
        คะแนน 14-15 เสียการทำงานเล็กน้อย
      - การอ่อนแรงกล้ามเนื้อใบหน้า มุมปากด้านใดตกแสดงว่ากล้ามเนื้อใบหน้าด้านนั้นอ่อนแรง
      - การอ่อนแรงกล้ามเนื้อแขนขา
    - - หน้าเบี้ยว
      - แขนขาอ่อนแรง
      - พูดไม่ชัด
      - ผิดปกติ 1 ใน 3 ถือว่าเป็นโรคหลอดเลือดสมองร้อยละ 72
    - - พร่องออกซิเจน O2 sat < 95 หรือมีภาวะcyanosis
      - GCS < 10 หรือ ลดลง
      - BP; SBP > 185-220 mmHg, DBP>120-140 mmHg
      - DTX<50mg% หรือ >400mg%
      - เจ็บหน้าอก ชัก เกร็ง กระตุก เหนื่อยหอบ เป็นต้น
  - - - กรณีที่เป็นโรคหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตัน และเข้ารับการรักษาภายในโรงพยาบาลไม่เกิน 3 ชั่วโมง และเป็นโรงพยาบาล ที่มีความพร้อม กล่าวคือ มีเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมอง มี Stroke unit (แพทย์ทั้งอายุรกรรมและศัลยกรรมประสาท พยาบาลผู้เชี่ยวชาญ และทีมสุขภาพอื่น ๆ) แพทย์จะพิจารณาให้ Reperfusion therapy คือ ให้ยาละลายลิ่มเลือด (RTPA, recombinant tissue plasminogen activator) ขนาด 0.9 มก./กก. ไม่เกิน 90 มก. ทางหลอดเลือดดำ
  - - - ไม่ทราบระยะเวลาที่แน่นอนของการเกิดอาการโรคหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตัน เช่น ให้ประวัติว่าเกิดขึ้นหลังตื่นนอน
      - มีเลือดออกในสมอง มีประวัติเลือดออกในสมอง
      - มีอาการชัก
      - มีความดันโลหิตสูง
      - มีประวัติบาดเจ็บที่ศีรษะภายใน 3 เดือน
      - ได้รับยาต้านการแข็งตัวของเลือดภายใน 48 ชั่วโมง
      - มีค่าความแข็งตัวของเลือดผิดปกติ หรือมีความผิดปกติของเกล็ดเลือด (น้อยกว่า 100,000 mm3)
      - Hct < 25%
      - มีประวัติผ่าตัดใหญ่ใน 14 วัน
      - มีเลือดออกในทางเดินอาหารหรือปัสสาวะภายใน 21 วัน
      - มีเนื้อสมองตายมากกว่า 1 กลีบ
- - - - เกิดจากลักษณะนิสัยการขับถ่ายไม่ดี หรือมีรีเฟล็กซ์น้อยเกินไป จากการกลั้นอุจจาระเป็นประจำ ทำให้ขับอุจจาระออกไปจากลำไส้ตรงไม่ได้ หรือไม่มีแรงเบ่งถ่ายอย่างเพียงพอ จึงทำให้มีอุจจาระค้างอยู่ในลำไส้ตรงมากจนอัดแน่นเป็นก้อนแข็ง แต่เนื่องจากลำไส้ตรงมีการดูดน้ำน้อยมาก ลักษณะของอุจจาระจึงไม่แข็งมาก
  - - - มีความผิดปกติทางจิต เช่น วิตกกังวล ซึมเศร้า
      - มีความผิดปกติของต่อมไร้ท่อ เช่น เบาหวาน โรคต่อมไทรอยด์
      - การเคลื่อนไหวของลำไส้ผิดปกติ
      - มีพยาธิสภาพของไขสันหลัง
      - มีก้อนเนื้องอกของลำไส้ ลำไส้กลืนกัน ไส้เลื่อน
      - การได้รับยา เช่น antacid, anticholinergics, tranquilizers, antidepressant, antihypertensive (calcium channel blocker), narcotic analgesic, NSAIDs
    - - การกินอาหารที่มีกากน้อย
      - การละเลยไม่ถ่ายอุจจาระทันทีที่ปวดถ่าย
      - การออกกำลังกายน้อย
      - การถูกจำกัดการเคลื่อนไหว
      - การไม่เคยชินสภาพแวดล้อมหรือไม่สะดวกในการขับถ่าย
      - การดื่มน้ำน้อย
      - มีกล้ามเนื้อหน้าท้องอ่อนแอ
  - - - การฟังเสียงลำไส้บีบตัว ลดลงหรือเพิ่มขึ้น แสดงถึงลำไส้อุดตัน กดเจ็บ แสดงถึงการมี diveritculitis สังเกตอาการท้องอืด ปวดท้อง การคลำได้ก้อน
    - - แบบแผนการขับถ่าย ความถี่ ลักษณะอุจจาระ ความปวด ยาที่ใช้ การสวนอุจจาระ แบบแผนการรับประทานอาหาร กิจกรรม ความเครียด
- - - - Transurethral Needle Ablation (TUNA)
      - Balloon dilatation
      - Transurethral Microwave Procedures
    - - เป็นยาลดขนาดต่อมลูกหมาก ได้แก่ Finasteride (Proscar)
      - ออกฤทธิ์ต่อฮอร์โมนเพศชาย testosterone ทำให้ฮอร์โมน DHT ลดลง จึงทำให้ขนาดของต่อมลูกหมากเล็กลง ปัสสาวะได้คล่อง
      - มีฤทธิ์ข้างเคียง คือ ความดันโลหิตต่ำ อาจเกิดอาการปวดและเวียนศีรษะ
      - หยุดยาต่อมลูกหมากจะโตขึ้น ดังนั้นจึงต้องรับประทานยาตลอดไป
      - กล้ามเนื้อคอกระเพาะปัสสาวะคลายตัว รูของท่อปัสสาวะกว้างขึ้น ปัสสาวะได้สะดวกขึ้น
      - ผลข้างเคียงคือ ลดความต้องการทางเพศ
      - ลดการหดเกร็งของกล้ามเนื้อที่บีบรัดท่อปัสสาวะ ได้แก่ Alfa blocker drug treatment เช่น terzosin (Hytrin), doxazosin (Cardura) and tamsulosin (Flamax)
    - - เหมาะสำหรับผู้ที่มีต่อมลูกหมากโตขนาดปานกลาง
      - ข้อเสียคือ เลือดออกง่าย มีน้ำอสุจิไหลย้อนกลับ กลั้นปัสสาวะไม่ได้ องคชาตไม่แข็งตัว และต่อมลูกหมากอาจโตขึ้นอีกถ้าตัดออกไม่หมด
      - หลังจากผ่าตัดต้องคาสายสวนปัสสาวะอีก 2-3 วัน
      - Transurethral incision of the prostate (TUIP)
      - ใส่เครื่องมือเข้าทางท่อปัสสาวะและใช้เครื่องมือตัดชิ้นเนื้อต่อมลูกหมากเป็นชิ้นเล็กๆ แล้วล้างออก
      - กรณีที่ต่อมลูกหมากไม่โตมาก
      - Transurethral resection of the prostate (TURP)
      - ใช้เครื่องมือใส่เข้าท่อปัสสาวะแล้วกรีดต่อมลูกหมาก 2-3 รอยไม่มีการตัดชิ้นเนื้อต่อมลูกหมาก
      - ลดความดันในต่อมลูกหมากทำให้ปัสสาวะออกง่ายขึ้น
      - Open prostatectomy or suprapubic prostatectomy
      - ผ่าตัดผ่านทางหน้าท้องแล้วเอาต่อมลูกหมากออก
      - กรณีต่อมลูกหมากโตมาก
      - จะใส่สายสวนปัสสาวะค้างไว้ทางหน้าท้อง เพื่อเป็นทางออกของปัสสาวะ
      - นำเนื้องอกออกมาได้หมด แต่มีเลือดออกมาก ต้องอยู่โรงพยาบาลนาน
      - อาจกลั้นปัสสาวะไม่ได้ และองคชาตไม่แข็งตัว
    - - ต่อมลูกหมากโตไม่มากประมาณ1/3อาการจะดีขึ้นเอง
      - ต้องมาตรวจตามนัดอย่างสม่ำเสมอเพื่อที่จะประเมินว่าต่อมลูกหมากที่โตเกิดปัญหาต่อสุขภาพหรือไม่
      - แนะนำมิให้รับประทานยาลดน้ำมูกเพราะจะทำให้อาการแย่ลง
      - กรณีที่ต่อมลูกหมากโตและไม่มีอาการ
- - - - ต่ำกว่าความเป็นจริง เพราะละอายไม่กล้าบอก
      - คิดว่าปัญหาเกิดจากความสูงอายุ และไม่สามารถแก้ไขได้ จึงไม่ปรึกษาเพื่อทำการรักษา
      - ความชุกเพิ่มขึ้นตามอายุ และแปรผันตามสิ่งแวดล้อม
      - ชุมชนพบร้อยละ 15 บ้านพักคนชราร้อยละ 50 หอผู้ป่วยร้อยละ 70
      - ผู้สูงอายุหญิงสูงกว่าผู้สูงอายุชาย 2 เท่า (ประเสริญ อัสสันชัย, 2552)
  - - - คุณค่าตัวเองลดลง แยกตัวจากสังคม เกี่ยวข้องเศรษฐกิจเพราะต้องจัดซื้อผ้ารองซับปัสสาวะ คุณภาพชีวิตลดลง
    - - ระคายเคืองผิวหนัง เกิดบาดแผล เสี่ยงต่อการติดเชื้อผิวหนังและทางเดินปัสสาวะ สมรรถภาพทางเพศลดลง เสี่ยงต่อการหกล้ม พักผ่อนไม่เพียงพอ
  - - - ประวัติเป็นมานานเป็นเดือนหรือเป็นปี
      - แบ่งออกเป็น 4 ประเภท
        
        Overflow incontinence
        
        การมีปัสสาวะเล็ดออกมาเนื่องมาจากกระเพาะปัสสาวะยืดขยาย (overdistension) มีน้ำปัสสาวะเต็มและล้นออกมา
        
        ปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะเล็ดหรือหยด (dribbling) ตลอดเวลา
        
        เกิดจาก การอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะ เช่น ต่อมลูกหมากโต ท่อปัสสาวะตีบ
        
        เกิดจากกระเพาะปัสสาวะบีบตัวน้อย เช่น กระเพาะปัสสาวะพิการจากเบาหวาน
        
        อุบัติเหตุที่กระดูกสันหลัง
        
        ไม่ค่อยรู้สึกอยากขับถ่ายปัสสาวะ ปัสสาวะไม่ค่อยพุ่งแรง ปัสสาวะสะดุดติดขัด ไม่ค่อยออก ต้องเบ่งปัสสาวะ
        
        มีปัสสาวะหยดหลังถ่ายเสร็จ มีปัสสาวะค้าง
        
        รู้สึกไม่สุขสบายท้องน้อย
        
        Urge incontinence
        
        สาเหตุที่พบบ่อย คือ เกิดจากกระเพาะปัสสาวะมีความไวต่อการกระตุ้น
        
        การมีปัสสาวะเล็ดร่วมกับความรู้สึกปวดถ่ายอย่างรุนแรง ไม่สามารถไปห้องน้ำได้ทัน กระเพาะปัสสาวะบีบตัวขึ้นมาเองทั้งที่ปัสสาวะยังไม่เต็ม
        
        Stress incontinence
        
        มีปัสสาวะเล็ดราดออกมาเมื่อมีแรงดันในช่องท้องเพิ่มขึ้น เช่น ไอ จาม หัวเราะ ออกกำลังกาย หรือยกของ เนื่องจากแรงดันที่เพิ่มขึ้นในช่องท้องที่ลงมายังกระเพาะปัสสาวะ
        
        Functional incontinence
        
        ภาวะซึมเศร้าทำให้ไม่สนใจดูแลตนเอง
        
        สมองเสื่อม ทำให้ไม่รับรู้มารยาทในการขับถ่ายปัสสาวะ
        
        ไม่ได้เกิดจากพยาธิสภาพ คล้ายกับกลุ่มปัญหากลั้นปัสสาวะไม่อยู่แบบชั่วคราว คือ เดินไปปัสสาวะไม่สะดวก เช่น ปวดเข่าเนื่องจากเข่าเสื่อม เหนื่อยง่ายจากโลหิตจาง ภาวะหัวใจวาย เดินลำบากจากโรคหลอดเลือดสมอง
  - - - เบาหวาน
      - ความดันโลหิตสูง
      - หัวใจล้มเหลวจากการมีน้ำคั่ง
      - ข้ออักเสบ
      - ซึมเศร้า
      - และความบกพร่องทางสติปัญญา (cognitive impairment)
  - - - กลางวัน หมายถึง ตั้งแต่ตื่นนอนจนกระทั่งเข้านอน
        กลางคืน คือ ตั้งแต่นอนหลับจนตื่นตอนเช้า
    - - จำนวนครั้งการขับถ่ายปัสสาวะตอนกลางคืน ไม่ควรเกินคืนละ 1-2 ครั้งหลังเข้านอนแล้ว
      - ปริมาณปัสสาวะแต่และครั้งไม่ควรน้อยกว่า 200 มิลลิลิตร
      - จำนวนครั้งที่ปัสสาวะราด
      - จำนวนครั้งการขับถ่ายปัสสาวะตอนกลางวัน ไม่ควรเกิน 2.5 – 3 ชั่วโมงต่อครั้ง
      - ปริมาณน้ำดื่ม หากมากเกินไปก็ควรลดปริมาณลง
      - จำนวนครั้งที่ต้องรีบไปห้องน้ำ
- - - - Isolated office hypertension (white coat hypertension, WCH) หมายถึง ระดับความดันโลหิตเมื่อวัดในคลินิกหรือสถานพยาบาลมีค่า 140/90 มม. ปรอท หรือมากกว่า แต่เมื่อวัดความดันโลหิตที่บ้านพบว่าต่ำกว่า 135/85 (จากการวัดด้วยเครื่องวัดความดันโลหิตอัตโนมัติ)
      - Isolated systolic hypertension หมายถึง ระดับความดันโลหิตตัวบน 140 mmHg หรือมากกว่า แต่ระดับความดันตัวล่างต่ำกว่า 90 mmHg
      - Mask hypertension หมายถึง ภาวะที่วัดความดันโลหิตที่คลินิก หรือโรงพยาบาลพบว่า ปกติ แต่เมื่อวัดความดันโลหิตที่บ้านด้วยเครื่องวัดความดันโลหิตอัตโนมัติพบว่าสูง
      - ระดับความดันโลหิต 140/90 mmHg หรือมากกว่า ซึ่งอาจจะเป็นตัวบนหรือตัวล่างก็ได้
    - - แนะนำให้วัดความดันโลหิตวันละ 2 ครั้ง โดยวัดตอนเช้าก่อนรับประทานยาลดความดันโลหิตและช่วงเย็น เป็นเวลา 3-7 วันก่อนมาพบแพทย์
      - แนะนำให้ใช้เครื่องวัดความดันโลหิตที่วัดที่ต้นแขน และเป็นเครื่องมือที่ได้รับการรับรองมาตรฐาน
      - ค่าความดันโลหิตที่วัดได้ที่บ้านจากเครื่องวัดความดันโลหิตอัตโนมัติจะต่ำกว่าที่วัดในโรงพยาบาลประมาณ 5 มม. ปรอท จึงถือว่าความดันโลหิตผิดปกติ เมื่อ SBP≥135 mmHg และ/หรือ DBP≥ 85mmHg
      - แนะนำให้หยุดวัดความดันโลหิตที่บ้าน ถ้าการวัดความดันโลหิตทำให้ผู้ป่วยวิตกกังวล
      - ถ้าวัดความดันโลหิต ≥ 140/90 มม. ปรอท ให้วัดความดันโลหิตซ้ำภายใน 2 สัปดาห์ หรือติดตามวัดความดันโลหิตด้วยตนเองที่บ้าน หากทำได้ เพื่อยืนยันว่าเป็นโรคความดันโลหิตสูง (สมาคมความดันโลหิตสูงแห่งประเทศไทย, 2558)
      - ใช้ติดตามผลการรักษาในผู้ป่วยที่ได้รับยาลดความดันโลหิตทุกราย ถ้าเป็นไปได้
      - หากผู้ป่วยมีความดันโลหิตในระดับรุนแรงหรือมีร่องรอยของการถูกทำลายของอวัยวะเป้าหมาย เช่น หัวใจ สมอง ตา ไต ควรพบแพทย์เพื่อให้ได้รับการรักษาด้วยยาลดความดันโลหิต
      - ใช้ในการตรวจหาผู้ป่วยที่เป็น isolated office hypertension หรือ WCH และ MH
    - - เพื่อตรวจหาโรคที่เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิด CVD เช่น โรคเบาหวาน, CKD,
      - เพื่อประเมินร่องรอยอวัยวะที่ถูกทำลาย (TOD; taget organ damage) ได้แก่ LVH, hypertensive retinopathy, microalbuminuria, macroalbuminuria เป็นต้น
      - เพื่อตรวจหาโรคความดันโลหิตสูงทุติยภูมิที่อาจจักษาต้นเหตุได้
      - เพื่อยืนยันว่าเป็นโรคความดันโลหิตสูงและประเมินความรุนแรงของโรค
    - - โรคร่วมที่มีความเสี่ยงสูงต่อการเกิด CVD เช่น โรคเบาหวาน CKD
      - การปรากฎว่าเป็น CVD อยู่แล้ว เช่น โรคหัวใจขาดเลือด ภาวะหัวใจล้มเหลว โรคหลอดเลือดสมอง โรคหลอดเลือดส่วนปลาย
      - การตรวจพบว่ามีร่องรอยอวัยวะที่ถูกทำลาย
      - ปัจจัยเสี่ยงต่างๆ ต่อการเกิด CVD ได้แก่ อายุ เพศ ประวัติการสูบบุหรี่ ภาวะไขมันในเลือดผิดปกติ
    - - ตรวจร่างกาย
        
        ตรวจยืนยันว่าเป็นโรคความดันโลหิตสูงจริง ร่วมกับประเมินความรุนแรงของโรค
        
        ตรวจหา TOD และ CVD
        
        ร่องรอยของโรคอ้วนและภาวะอ้วนลงพุง ประเมินจาก BMI มีภาวะน้ำหนักเกิน เมื่อค่า BMI ≥ 23 กก/ม2 หรือ อ้วนเมื่อ BMI ≥25 กก/ม2 มีภาวะอ้วนลงพุงเมื่อเส้นรอบเอวในท่ายืน ≥ 90 ซม. ในผู้ชาย หรือ ≥ 80 ซม. ในผู้หญิง
      - ประวัติ
        
        ประวัติเกี่ยวกับโรคความดันโลหิตสูง เช่น อาการ (ส่วนใหญ่จะไม่มีอาการให้ทราบชัดเจน ส่วนน้อยที่บพว่าปวดมึนศีรษะบริเวณท้ายทอย ตึงต้นคอ จะเป็นเมื่อตื่นนอนใหม่ ๆ ตอนสายอาการจะทุเลาลง) ระยะเวลาที่เป็น ชนิดของยาที่เคยรับประทาน การควบคุมระดับความดันโลหิต รวมทั้งผลข้างเคียงของยาที่ใช้
        
        ประวัติครอบครัว เช่น ความดันโลหิตสูงของคนในครอบครัว ซึ่งจะช่วยสนับสนุนว่าผู้ป่วยน่าจะเป็นโรคความดันโลหิตสูงชนิดปฐมภูมิ
        
        ปัจจัยเสี่ยงอื่น ๆ เช่น การสูบบุหรี่ การดื่มสุรา ไม่ออกกำลังกาย การรับประทานอาหารเค็ม โรคเบาหวาน การมีไขมันในเลือดสูง ประวัติการนอนกรนและหยุดหายใจเป็นพัก
        
        อาการที่บ่งชี้ว่ามี TOD แล้ว เช่น อาการเหนื่อยง่าย ใจสั่น เจ็บแน่นหน้าอก ชาแขนหรือขา อ่อนแรงชั่วคราวหรือถาวร ตามัว มองไม่เห็น ปวดศีรษะ บวมที่เท้า ปวดขาเวลาเดินระยะสั้น ๆ
    - - carotid ultrasonography
      - echocardiography
      - ankle brachial blood pressure index (ABI) และ pulse wave velocity (PWV)
      - ECG
      - วัดปริมาณ albuminuria หรือ protienuria ต่อวัน
      - UA
      - ตรวจจอประสาทตา
      - Hb, Hct
      - Serum total cholesterol, HDL, LDL, triglyceride
      - Fasting plasma glucose
    - - 1) ระดับ SBP และ DBP
      - 2) ระดับของ pulse pressure > 60 มม.ปรอท
      - 3) อายุ >55 ปี ในเพศชาย หรือ>65 ปี ในเพศหญิง
      - 4) สูบบุหรี่
      - 5) ระดับไขมันในเลือดผิดปกติ total cholesterol > 200 มก./ดล., LDL-C > 130 มก./ดล., HDL-C < 40 มก./ดล. ในเพศชายหรือ< 50 มก./ดล.ในเพศหญิง หรือระดับ triglyceride > 150 มก./ดล.
      - 6) FPG 100-125 มก./ดล.
      - 7)ประวัติการเกิด CVD ในบิดา มารดา หรือพี่น้องก่อนวัยอันควร
      - 8)อ้วนลงพุง WC >90 ซม. ในเพศชาย และ>80 ซม. ในเพศหญิง
    - - 1) เป็นโรคความดันโลหิตสูงในระดับรุนแรง
      - 2) มี pulse pressure > 60 มม. ปรอท
      - 3) เป็นโรคเบาหวาน
      - 4) มีปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิด CVD มากกว่า 3 ปัจจัยขึ้นไป
      - 5) มี TOD โดยไม่มีอาการ
      - 6) เป็น CVD แล้ว
      - 7) เป็น CKD ตั้งแต่ stage 3 ขึ้นไป (eGFR < 60 มล./นาที/1.73 ม.2 )
        ผู้ป่วยเหล่านี้ต้องการการรักษาอย่างมีประสิทธิภาพ โดยลดปัจจัยเสี่ยงทุกอย่าง
    - - การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดำเนินชีวิต
      - การรักษาด้วยยา
      - ก่อนให้ยารักษาความดันโลหิต ควรได้รับการประเมินความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตจาก CVD ใน 10 ปีข้างหน้าก่อน
      - จะเริ่มให้ยาลดความดันโลหิตทันที่ในผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตจาก CVD สูงและสูงมาก
      - ส่วนผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยงต่ำ เริ่มให้ถ้าหากความดันโลหิตของผู้ป่วยยังคงอยู่ในระดับ > 140/90 มม.ปรอท หลังจากให้คำแนะนำไปแล้วอย่างน้อย 1 เดือน
      - ผู้ป่วยกลุ่มที่มีความเสี่ยงปานกลางหรือปานกลางถึงสูง ควรเริ่มให้ยา ถ้าหากความดันโลหิตของผู้ป่วยยังคงอยู่ที่ระดับ > 140/90 มม.ปรอท หลังจากให้คำแนะนำอย่างน้อย 1 สัปดาห์ (สมาคมความดันโลหิตสูงแห่งประเทศไทย, 2558)
    - - 1) ผู้ป่วยทั่วไป ความดันโลหิต < 140/90 มม.ปรอท
      - 2) ผู้ป่วยที่อายุมากกว่า 60 ปี แต่น้อยกว่า 80 ปี ความดันโลหิต < 140-150/90 มม.ปรอท
      - 3) ผู้ป่วยที่อายุมากกว่า 80 ปี ความดันโลหิต < 150/90 มม.ปรอท
      - 4) ผู้ป่วยที่อายุน้อยกว่า 50 ปี ความดันโลหิต < 130/80 มม.ปรอท
      - 5) ผู้ป่วยเบาหวาน ความดันโลหิต < 140/90 มม.ปรอท
      - 6) ผู้ป่วย CKD ที่ไม่มี albuminuria และโรคไตเรื้อรังที่มี albuminuria น้อยกว่า 30 มก.ต่อวัน ความดันโลหิต < 140/90 มม.ปรอท
      - 7) ผู้ป่วย CKD ที่มี albuminuria ตั้งแต่ 30 มก.ต่อวันขึ้นไป ความดันโลหิต < 130/80 มม.ปรอท
    - - 3) Angiotensin converting enzyme inhibitors (ACEIs)
      - 2) Calcium channel blockers (CCBs)
      - 4) Angiotensin receptor blockers (ARBs)
      - 1) Thiazide–type diuretics
  - - - แบ่งตามประสิทธิภาพการบีบตัวของหัวใจ
        
        Heart failure with mid range ejection fraction (HFmrEF) เป็นภาวะหัวใจล้มเหลว ทีมี LVEF 40-49% มีระดับฮอร์โมนที่หลั่งเมื่อผู้ป่วยมีภาวะน้ำเกินจากการมีภาวะหัวใจล้มเหลว (B type natriuretric peptide: BNP) มากกว่า 35 pg/ml หรือ NT proBNP มากกว่า 125pg/ml ร่วมกับมีข้อใดข้อหนึ่งต่อไปนี้ คือ 1) หัวใจห้องล่างหนาตัว (Left ventricle hypertrophy) 2) หัวใจขณะคลายตัวทำงานไม่มีประสิทธิภาพ (Diastolic dysfunction)
        
        Heart failure with preserved ejection fraction (HFpEF) เป็นภาวะหัวใจล้มเหลว ที่มี LVEF ตั้งแต่ 50% ขึ้นไป ทั้งนี้ต้องมีระดับของ BNP หรือ NT-proBNP ร่วมกับมีความผิดปกติตามเกณฑ์ข้อใดข้อหนึ่งในสองข้อเช่นเดียวกับ HFmrEF
        
        Heart failure with reduce ejection fraction (HFrEF) เป็นภาวะหัวใจล้มเหลวที่มีการบีบตัวของหัวใจห้องล่างซ้าย (Left ventricular ejection fraction: LVEF) ต่ำกว่า 40%
      - แบ่งตามเวลาการเกิดโรค
        
        Chronic heart failure เป็นภาวะหัวใจล้มเหลวที่เกิดซ้ำ ๆ บ่อย ๆ พบในผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง กล้ามเนื้อหัวใจตาย กล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรง และโรคลิ้นหัวใจ
        
        Acute heart failure เป็นภาวะหัวใจล้มเหลวที่เกิดแบบเฉียบพลัน ส่วนใหญ่พบในผู้ป่วยโรคกล้ามเนื้อหัวใจตาย ลิ้นหัวใจรั่วอย่างรุนแรง และกล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ
      - จำแนกกลุ่มผู้ป่วยตามระดับความรุนแรง
        
        Stage B HF เป็นผู้ป่วยที่มีความผิดปกติของโครงสร้างหัวใจแต่ไม่มีอาการและอาการแสดงของภาวะหัวใจล้มเหลว ได้แก่ MI กล้ามเนื้อหัวใจห้องล่างซ้ายหนาตัว ประสิทธิภาพการบีบตัวของหัวใจห้องล่างซ้ายต่ำ และผู้ป่วยโรคลิ้นหัวใจ กลุ่มนี้มีความเสี่ยงสูงสุดต่อการเกิด Symptomatic heart failure แต่สามารถกลับคืนสู่การทำงานของหัวใจที่ดีขึ้นหรือชะลอการดำเนินของโรค
        
        Stage A HF เป็นผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงต่อการมีโครงสร้างและการทำหน้าที่ของหัวใจผิดปกติ เช่น HT DM หลอดเลือดตีบแข็ง และกลุ่มอาการเมตาโบลิก
      - จำแนกตามระยะของภาวะหัวใจล้มเหลว
        
        Stage D HF เป็นผู้ป่วยที่อยู่ในระยะสุดท้ายของโรค มีการดำเนินการของโรคไม่ดี และตอบสนองต่อการรักษาต่ำ ส่งผลกระทบต่อผู้ป่วยทั้งร่างกายและจิตใจ
        
        Stage C HF เป็นผู้ป่วยที่มีหรือเคยมีอาการแสดงของภาวะหัวใจล้มเหลวมาก่อน เป็นกลุ่มที่มีจำนวนมากที่สุดในกลุ่ม Symptomatic heart failure
      - จำแนกตามหน้าที่ทางกาย (New York heart association (NYHA)-functional class)
        
        Class I หมายถึง ผู้ป่วยไม่มีข้อจำกัดในการทำกิจกรรมหรือทำกิจวัตรประจำวันปกติ โดยไม่มีอาการแสดงของภาวะหัวใจล้มเหลว เช่น เหนื่อย อ่อนเพลีย หายใจลำบาก
        
        Class II หมายถึง ผู้ป่วยที่มีข้อจำกัดในการทำกิจกรรมเล็กน้อย หรือผู้ป่วยรู้สึกสบายเมื่อพักแต่เมื่อทำกิจวัตรประจำวันตามปกติจะมีอาการแสดงภาวะหัวใจล้มเหลว
        
        Class III หมายถึง ผู้ป่วยที่มีข้อจำกัดในการทำกิจกรรมมาก หรือผู้ป่วยจะรู้สึกสบายเมื่อพัก แต่เมื่อทำกิจกวัตรประจำวันแม้เพียงเล็กน้อยจะมีอาการแสดงภาวะหัวใจล้มเหลว
        
        Class IV หมายถึง ผู้ป่วยไม่สามารถทำกิจวัตรประจำวันได้เลย แม้ในขณะพักมีอาการเหนื่อย หายใจลำบากชัดเจน
    - - โรคเบาหวาน โรคอ้วน และกลุ่มอาการเมตาโบลิก
        
        ที่ไม่ได้รับการควบคุม จะนำไปสู่การมีหลอดเลือดแดงตีบแข็ง โรคหลอดเลือดหัวใจ กล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด กล้ามเนื้อหัวใจตาย ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างและรูปร่างของกล้ามเนื้อหัวใจห้องล่าง
      - กล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรง
        
        เป็นปัจจัยสำคัญที่มีความสัมพันธ์กับภาวะหัวใจล้มเหลว
      - โรคความดันโลหิตสูง
        
        ผู้ป่วยที่มี SBP สูงกว่า 160 mmHg และ DBP ตั้งแต่ 90 mmHg จะมีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะหัวใจล้มเหลว มากกว่าผู้ป่วยที่มี SBP น้อยกว่า 140 mmHg และ DBP น้อยกว่า 90 mmHg
    - - เมื่อการทำหน้าที่ของหัวใจลดลงจนไม่สามารถชดเชยให้มี CO เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย ร่างกายจะปรับตัวร่วมกัน
        
        Renin-angiotensin-aldersterone system (RASS) ถูกกระตุ้น ทำให้มีการดูดน้ำกลับและโซเดียมทางไตมากขึ้น เพื่อให้มีปริมาณเลือดเข้าสู่หัวใจเพิ่มขึ้น
        
        Antidiuretic hormone (ADH) ทำหน้าที่เพิ่มการดูดน้ำกลับที่ท่อไตรวมและส่วนปลาย
        
        Sympathetic nervous system จะทำงานมากขึ้น ทำให้หลอดเลือดแดงหดตัว เลือดดำไหลกลับหัวใจเพิ่มขึ้น หัวใจมีความแรงและเร็วในการบีบตัวมากขึ้น เพื่อเพิ่ม CO
      - การเพิ่มขนาดของกล้ามเนื้อหัวใจ
        
        หัวใจจะทำงานหนัก เมื่อ preload เพิ่มขึ้นหรือลดลง, afterload เพิ่มขึ้น, contractility ลดลง
        
        หัวใจจึงปรับตัวชดเชยโดยกล้ามเนื้อหัวใจจะมีขนาดใหญ่ขึ้น ช่วงแรกจึงทำให้หัวใจบีบตัวดีขึ้น
        
        แต่ในระยะต่อมาหัวใจจะโตและกล้ามเนื้อหนาตัวขึ้นเรื่อย ๆ ประสิทธิภาพการทำงานของหัวใจจะลดลง
      - ในภาวะปกติหัวใจสามารถเพิ่ม CO (cardiac out put) ได้มากถึง 5 เท่าของระยะพัก
    - - อาการแสดงภาวะหัวใจซีกขวาวาย
        
        บวมกดบุ๋ม บริเวณข้อเท้าและขา ตับโต มีน้ำในช่องท้อง และอาจพบอาการคลื่นไส้ เบื่ออาหาร
        
        หลอดเลือดดำที่คอโป่งพอง (Jugular vein distention) จากมีแรงดันกลับ superior venacava เพิ่มขึ้น
      - อาการแสดงภาวะหัวใจซีกซ้ายวาย
        
        ปัสสาวะออกน้อย จากเลือดไปเลี้ยงไตลดลง
        
        ผิวหนังส่วนปลายเย็น ชื้น จากหลอดเลือดส่วนปลายหดตัว
        
        หัวใจเต้นเร็วอาจเต้นแรงสลับเบา (Pulsus alternans) เป็นผลจากการทำงานชดเชยของระบบประสาทซิมพาเธติก
        
        หัวใจเต้นเร็ว ความดันโลหิตต่ำจากการมี CO ลดลง
        
        มีอาการเหนื่อยขณะนอนหลับ ซึ่งต้องตื่นมาลุกนั่งหายใจ (Paroxysmal nocturnal dyspnea: PND)
        
        การบีบตัวห้องล่างซ้ายลดลง ส่งผลให้มีเลือดคั่งในหัวใจห้องบนซ้ายและปอด จึงหอบเหนื่อย (Dyspnea) นอนราบไม่ได้ (Orthopnea) จากการที่นอนราบเลือดไหลกลับเข้าสู่หัวใจมากขึ้น
    - - การตรวจร่างกาย
      - การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
      - การซักประวัติ
    - - ผู้ป่วยที่มีโรคเรื้อรังอื่น ๆร่วมด้วย ควรซักประวัติการควบคุมโรคผ่านมา การใช้ยารับประทาน
      - ประเมินอาการและอาการแสดงของภาวะหัวใจล้มเหลว เช่น อาการเหนื่อย ระดับการทำกิจกรรม การเพิ่มขึ้นของน้ำหนักตัวอย่างรวดเร็ว หรือมีปัสสาวะออกน้อย เป็นต้น
    - - ระบบหัวใจและหลอดเลือด หัวใจเต้นเร็ว หายใจเร็ว ประเมิน jugular vein distention ขนาดและตำแหน่ง PMI เพื่อประเมินหัวใจโต ประเมิน pitting edema, BMI, body weight
      - ระบบหายใจ เหนื่อย หายใจลำบาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อนอนราบ มีอาการไอ ฟังปอดได้ยินเสียง crepitation
      - ระบบประสาท งุนงง สับสน ระดับความรู้สึกตัวลดลงหรือหมดสติ จากร่างกายมีภาวะพร่องออกซิเจน
      - ระบบต่อมไร้ท่อและไต มีปัสสาวะออกน้อยลง และมีภาวะบวมจากการคั่งน้ำและโซเดียม
      - ระบบทางเดินอาหาร พบตับโต ท้องอืด คลื่นไส้ ความอยากอาหารลดลง
    - - การตรวจคลื่นสะท้อนความถี่สูง
        
        ประเมินความผิดปกติในการทำงานของหัวใจ บ่งชี้ ขนาด ความหนา ผนังกล้ามเนื้อหัวใจ และการทำงานของลิ้นหัวใจ
      - การตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ
        
        เมื่อหัวใจห้องบนขยาย คลื่น p จะผิดปกติทั้งความสูงและรูปร่าง เช่น สูงหรือกว้าง
      - การตรวจเลือด
        
        Btype natriuretic peptide (BNP) ซึ่งสร้างและหลั่งจากหัวใจห้องล่าง การเพิ่มขึ้นของBNP สัมพันธ์กับการลดลงของ LVEF
      - การประเมินระดับความดันในหัวใจห้องบนซ้าย
        
        เมื่อมีภาวะหัวใจห้องล่างซ้ายล้มเหลว PCWP จะสูงกว่าปกติ
      - การตรวจรังสีปอด
        
        เพื่อประเมินขนาดของหัวใจ และการคั่งของน้ำในปอด
    - - การจัดการผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจล้มเหลวในปัจจุบันเป็นไปตาม stage of heart failure
        แบ่งแนวทางการจัดการออกเป็น 3 ส่วน คือ
        
        2) การใส่เครื่องมือพิเศษ
        
        3) การผ่าตัด
        
        1) การรักษาด้วยยาและการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
    - - การรักษา (Stage A HF)
        
        มีเป้าหมายการจัดการ เพื่อป้องกันการเกิดโรคระบบหัวใจและหลอดเลือด ให้ความสำคัญกับการคัดกรองและควบคุมปัจจัยเสี่ยงหรือภาวะที่เป็นอยู่ตั้งแต่เริ่มต้น เพื่อป้องกันการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างและรูปร่างของหัวใจ
        
        ยาที่ใช้ในการรักษาผู้ป่วยกลุ่มนี้ คือ Angiotensin converting enzyme inhibitors (ACEIs) หรือ Angiotensin receptor blocker (ARBs) ในผู้ป่วยเบาหวาน และ ผู้ป่วยที่ควบคุมความดันโลหิตได้ไม่ดี
        
        การใช้ยา stastin เพื่อป้องกันหลอดเลือดแดงตีบแข็งในผู้ป่วยที่ระดับไขมันในเลือดสูง
        
        การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมทำได้โดยการควบคุมน้ำหนัก งดสูบบุหรี่ การออกกำลังกายอย่างเหมาะสม การับประทานอาหารที่ดีมีประโยขน์
      - การรักษา (stage B HF)
        
        มีเป้าหมายการจัดการ คือ ป้องกันการเกิด symptomatic heart fialure และ cardiac remodeling
        
        ดังนั้นจึงต้องคัดกรองเพื่อระบุผู้ป่วย และให้การรักษาเช่นเดียวกับผู้ป่วย stage A HF
        
        ยาที่ใช้รักษาผู้ป่วยเบาหวาน ผู้ป่วยที่มีปัญหาการทำงานของไตบกพร่อง ผู้ป่วยที่มีกล้ามเนื้อหัวใจตาย และมีค่าประสิทธิภาพการทำงานของหัวใจลดลง ACEIs หรือ ARBs
      - การรักษา (stage C HF)
        
        เป้าหมายการจัดการเพื่อควบคุมอาการ เพิ่มคุณภาพชีวิต ป้องกันการเข้ารับรักษาในโรงพยาบาล และการเสียชีวิต
        
        สร้างความตระหนัก และความรับผิดชอบในการจัดการอาการของตนเอง ภายใต้การประสานความร่วมมือกับสหสาขาวิชาชีพ
        
        ส่งเสริมให้ผู้ป่วยมีการจัดการตนเอง (self management) โดยรับการสนับสนุนจากครอบครัวและผู้ดูแล
        
        ยาที่ใช้รักษาสำหรับผู้ป่วยทุกราย คือ ACEIs/ ARB, β-blocker ร่วมกับ loop diuretic เช่น furosemide ซึ่งมีประสิทธิภาพในการขับน้ำและโซเดียม
        
        นอกจากนี้ยังมียาที่ใช้รักษาผู้ป่วยบางราย เช่น digitalis, hydralazine, nitrate ส่วน
      - การรักษา (stage D HF)
        
        เป็นกลุ่มผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงเข้าสู่ระยะท้ายของโรค
        
        เป้าหมายการจัดการ คือ การควบคุมอาการ การปรับปรุงคุณภาพชีวิต ลดการเข้ารับการรักษาตัวในโรงพยาบาลซ้ำ
        
        ช่วยผู้ป่วยในการตั้งเป้าหมายระยะท้ายของชีวิตร่วมกับครอบครัว
        
        ผู้ป่วยจำเป็นต้องอาศัยเครื่องมือพยุงหัวใจ หรือการผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจ
        
        ได้รับการดูแลแบบประคับประคอง
  - - - เพศชายและหญิงมีโอกาสเกิดโรคใกล้เคียงกัน เนื่องมาจากการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมในการสูบบุหรี่ ซึ่งเพศหญิงมีพฤติกรรมการสูบบุหรี่มากขึ้น
      - การขาด alpha1-antitrypsin (โรค Alpha1-antitrypsin (AAT) deficiency เป็นโรคทางพันธุกรรมที่ทำให้โมเลกุลของเอ็นไซม์ AAT ที่ผลิตในตับผิดปกติไป ปกติโมเลกุลตัวนี้ทำหน้าที่ต้านเอ็นไซม์ ชื่อโปรตีแอส (protease) ในปอด คนเป็นโรคนี้จึงมีเอ็นไซม์โปรตีนแอสค้างอยู่ในปอดมากและทำลายเยื่อบุถุงลมในปอด กลายเป็นโรคถุงลมโป่งพองเรื้อรัง
      - ความยากจน พบว่า ความยากจนมีความสัมพันธ์กับการเกิดโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง กลไกไม่ทราบชัดเจน แต่สามารถอธิบายได้ว่า ผู้ที่มีฐานะยากจนมักจะอาศัยในสถานที่ที่แออัด สิ่งแวดล้อมทั้งภายในและภายนอกบ้านมีฝุ่นควัน โภชนาการไม่ดี ติดเชื้อได้ง่าย
      - มลพิษในอากาศ การใช้ไม้ฟืนในการทำครัวในบ้าน ฝุ่นควัน สารเคมีหรือสารระเหยจากการทำงาน
      - โรคหอบหืด พบว่า ผู้ที่เป็นโรคหอบหืดมีโอกาสเกิดโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง 12 เท่าของผู้ที่ไม่ได้เป็นโรคหอบหืด (ดวงรัตน์ วัฒนกิจไกรเลิศ, 2559)
      - การสูบบุหรี่เป็นสาเหตุหลัก ทั้งสูบด้วยตนเอง หรือ เป็นผู้สูบบุหรี่มือสอง
    - - การจำกัดการไหลของอากาศและการขังของอากาศในถุงลม (Airflow limitation and air tapping)
      - มีความผิดปกติของการแลกเปลี่ยนก๊าซ (Gas exchange abnormalities)
      - มีการหลั่งมูกเพิ่มมากขึ้น (Mucus hypersecretio)
      - ความดันในปอดสูง (Pulmonary hypertension: PAH)
    - - โดยปกติจะมีการเชื่อมต่อระหว่างถุงลมและหลอดลมเล็ก ๆ ส่วนปลาย เมื่อมีการอักเสบรุนแรงการเชื่อมต่อนี้จะบกพร่อง ทำให้เกิดการคั่งของอากาศในถุงลมเพิ่มมากขึ้น
      - เมื่อเกิดการอักเสบ มีสารคัดหลั่งในทางเดินหายใจเล็กๆ เยื่อบุหลอดลมจะหนาตัวขึ้น การระบายอากาศขณะหายใจออกลดลง ทำให้อากาศคั่งค้างในถุงลม เกิดลมคั่งค้างในปอด (Lung hyperinflation)
      - การมีลมคั่งค้างในปอดทำให้สมรรถภาพในการหายใจเข้าลดลง
      - เมื่อทำกิจกรรมที่ต้องใช้แรงเพิ่มมากขึ้น เช่น การออกกำลังกาย จึงทำให้ผู้ป่วยเหนื่อยมากกว่าปกติ (Decramer, Janssens, & Miravitlles, 2012)
    - - เมื่อมีการคั่งค้างของอากาศในถุงลม การเสียหน้าที่ของกล้ามเนื้อหายใจ และการอุดกั้นทางเดินหายใจ
      - ทำให้เกิดความไม่สมดุลระหว่างการระบายอากาศ (ventilation: V) และการไหลเวียนเลือดผ่านถุงลม (perfusion: Q) คือ V/Q mismatch
      - ส่งผลทำให้เกิดการแลกเปลี่ยนก๊าซผิดปกติ มีภาวะพร่องออกซิเจนและมีการคั่งของคาร์บอนไดออกไซด์
    - - เหนื่อยล้า น้ำหนักลด เบื่ออาหาร พบบ่อยในผู้ป่วยที่อยู่ในระยะรุนแรง
      - แน่นหน้าอก หายใจมีเสียงหวีด (Wheeze)
      - ไอเรื้อรัง พบในระยะแรกของโรค อาจมีหรือไม่มีเสมหะร่วมด้วย
      - เหนื่อย หายใจลำบาก ใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กช่วยในการหายใจ ผู้ป่วยต้องใช้แรงมากขึ้นในการหายใจ เมื่อโรคพัฒนารุนแรงขึ้นผู้ป่วยจะมีอาการหายใจลำบากแม้ทำกิจวัตรประจำวันหรือในขณะพัก
    - - การซักประวัติ
        
        การสูบบุหรี่ สัมผัสสารเคมี และมลพิษ การติดเชื้อทางเดินหายใจ
      - การตรวจร่างกาย
        
        รูปร่างทรวงอกอาจพบว่าเป็นรูปถังเบียร์ (Barrel shape) ได้ยินเสียงโปร่ง จากการคั่งค้างของลมในปอด
      - CXR
        
        อาจพบปอดพองลมทั้งสองข้าง (Bilateral hyperinflation) กะบังลมแบนราบ และหัวใจมีขนาดเล็ก
      - ABG
        
        อาจพบภาวะพร่องออกซิเจน มีการคั่งของคาร์บอนไดออกไซด์
      - สมรรถภาพปอด
        
        เป็นการวัดปริมาตรของอากาศที่หายใจเข้าออกจากปอด ค่าที่ได้จากการตรวจ คือค่า FEV1/FVC X 100 ถ้าค่าที่ได้ น้อยกว่า 70% คือเป็นโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง ส่วนใหญ่ใช้วินิจฉัยในผู้สูงอายุ สำหรับผู้ที่อายุน้อย และไม่มีอาการรุนแรง อาจต้องใช้ข้อมูลอื่น ๆ ร่วมในการวินิจฉัย เช่น อาการ ปัจจัยเสี่ยง
    - - การหยุดสูบบุหรี่
      - การใช้ยา
        
        ยาขยายหลอดลมกลุ่ม Beta-adrenagic agonist
        
        ยาขยายหลอดลม กลุ่ม Anticholinergic
        
        ยาขยายหลอดลมกลุ่ม Methylxanthines
        
        ยาลดการอักเสบกลุ่มคอร์ติโคสเตียรอยด์ (Corticosteriods)
      - การรักษาด้วยออกซิเจน
      - การรักษาอื่นๆ
        
        การให้วัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่
        
        การให้ Alpha1 antitrypsin
        
        การฟื้นฟูสมรรถภาพปอด
    - - แบบแผนการนอนหลับถูกรบกวน เนื่องจากอาการหายใจลำบาก และมีสิ่งเร้ากระตุ้นจากภายนอก
      - มีภาวะทุพโภชนาการ เนื่องจากรับประทานอาหารได้น้อย / ความอยากอาหารลดลง
      - มีความวิตกกังวลเนื่องจาก อาการหายใจลำบาก
      - ความทนในการทำกิจกรรมลดลงเนื่องจากหายใจลำบาก
      - การระบายเสมหะไม่มีประสิทธิภาพ จากปริมาณเสมหะมีปริมาณมาก เหนียว และการไอไม่มีประสิทธิภาพ
      - มีความพร่องในการแลกเปลี่ยนก๊าซจากการระบายอากาศที่ลดลงและมีเสมหะปริมาณมาก
  - - - กล้ามเนื้อหัวใจมีความไม่สมดุลของการใช้ออกซิเจน กับความต้องการออกซิเจน ทำให้หัวใจขาดเลือดและหรือตายจากเลือดในหลอดเลือดหัวใจไปเลี้ยงลดลงอย่างเฉียบพลัน
    - - Non-STEMI (NSTEMI)
      - Unstable angina
      - ST segment elevation myocardial infarction (STEMI)
    - - มีหลายสาเหตุ เช่น พยาธิสภาพของหลอดเลือดหัวใจ ลิ้นหัวใจตีบ ภาวะซีด กล้ามเนื้อหัวใจโต หรือสาเหตุหลายอย่างร่วมกัน
      - ร้อยละ 70 เกิดจากการอุดตันของหลอดเลือดหัวใจ
    - - กลุ่มอาการ metabolic กับการอักเสบ
      - กระบวนการแข็งตัวของเลือดภายใน
      - ความไม่สมดุลของระบบฮอร์โมนและระบบประสาท
      - การไหลเวียนของเลือดในหัวใจ
      - สิ่งแวดล้อมและยา
      - ลักษณะของคราบไขมันในหลอดเลือดหัวใจ
    - - ไข้
      - เหงื่อออกมาก ตัวเย็น
      - คลื่นไส้อาเจียน
      - อาการทางจิตใจ
      - เจ็บหน้าอก
      - อาการของระบบหัวใจและหลอดเลือด
    - - การตรวจพิเศษ
        
        การตรวจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง (Echocardiography)
        
        บ่งชี้ ความหนาตัวของกล้ามเนื้อหัวใจ การบีบตัว/คลายตัวหัวใจ การไหลเวียนของเลือดผ่านหัวใจ การทำงานของลิ้นหัวใจและน้ำในเยื่อหุ้มหัวใจ และประสิทธิภาพการบีบตัวของหัวใจ (Ejection fraction: EF)
        
        บอกความรุนแรงของกล้ามเนื้อหัวใจและภาวะแทรกซ้อนที่เกิดได้
        
        ตรวจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูงไปกระทบเนื้อเยื่อภายในหัวใจและรับสัญญาณสะท้อนกลับมาแปลเป็นกายวิภาคของหัวใจ
        
        การสวนและฉีดสีหลอดเลือดหัวใจ (Cardiac catheterization หรือ Coronary angiography)
        
        สามารถประเมินการทำหน้าที่ของหัวใจล่างซ้าย ความผิดปกติของลิ้นหัวใจ และความดันต่าง ๆ ภายในห้องหัวใจและปอด
        
        เป็นแนวการปฏิบัติที่เป็นมาตรฐาน ในการตรวจและทำการรักษาด้วยการถ่างขยายหลอดเลือดด้วยบอลลูน (percutaneous coronary intervention: PCI)
        
        เป็นการใส่สายตรวจเข้าไปในหลอดเลือดหัวใจและฉีดสารทึบแสงเพื่อแสดงตำแหน่งและลักษณะการตีบของหลอดเลือด
      - การตรวจ cardiac marker
        
        ระยะเวลาที่ตรวจพบ เริ่มตั้งแต่ 6-12 ชั่วโมงและจะสูงนานถึง 14 วัน
        
        เมื่อกล้ามเนื้อหัวใจตาย จะตรวจพบว่า Troponin I และ T ในกระแสเลือดเพิ่มขึ้นภายในเวลา 2-3 ชั่วโมง (ค่าปกติ < 0.1 ng/ml)
      - การตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ
        
        ST segment ลดต่ำลง (Depression)
        
        T wave หัวกลับ (Inversion)
        
        ST segment ยกขึ้นสูง (Elevation)
      - การซักประวัติ
        
        ถ้ามีอาการแบบกล้ามเนื้อหัวใจตายแสดงว่าผู้ป่วยอาจมี ACS
        
        ให้รีบทำการตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจภายใน 12 leads ในเวลา 10 นาที
        
        อาการเจ็บหน้าอก
      - การรักษา
        
        เป้าหมาย คือ การจำกัดบริเวณการขาดเลือดของหัวใจ ไม่ให้เกิดในวงกว้าง และป้องกันการเกิดภาวะแทรกซ้อน (สุรพันธ์ สิทธิสุข, 2557) คือ หัวใจเต้นผิดจังหวะ ภาวะหัวใจล้มเหลว หรือช็อคจากหัวใจ (cardiogenic shock)
        
        การรักษาเบื้องต้น คือ เปิดหลอดเลือดด้วยยาละลายลิ่มเลือด หรือการขยายหลอดเลือดด้วยบอลลูน
        
        มีขั้นตอนการรักษา ในระยะ 24 ชั่วโมงแรก
    - - การให้ยาละลายลิ่มเลือด (fibrinolytic therapy) ได้แก่ streptokinase tissue plasminogen activator (t-PA) โดยพิจารณาให้ในผู้ป่วยต่อไปนี้
        
        ในสถานพยาบาลที่ไม่สามารถขยายหลอดเลือดหัวใจฉุกเฉินได้
        
        เสียเวลาเตรียมหรือการส่งต่อนานกว่า 90 นาที
        
        มาถึงสถานพยาบาลภายใน 3 ชั่วโมง ตั้งแต่เริ่มมีอาการเจ็บหน้าอกแต่ไม่เกิน 12 ชั่วโมง
      - การถ่างขยายหลอดเลือด (primary coronary intervention, PCI) ได้แก่ การขยายหลอดเลือดด้วยบอลลูน (percutaneous transluminal coronary angioplasty, PTCA) และหรือ การใส่ขดลวด (stent)
  - - - การสื่อสาร คือ การส่งสารและรับข้อมูลจากโลกภายนอกทั้งโดยวัจนะและอวัจนะภาษา และส่งสารติดต่อแปลผลภายในร่างกายของมนุษย์ก่อนการตอบสนอง เป็นกระบวนการทำงานที่ต้องการทำหน้าที่ทั้งทางด้านร่างกายและจิตใจ
    - - เป็นทักษะสำคัญในการพยาบาลผู้สูงอายุ
      - ช่วยให้พยาบาลได้มาซึ่งข้อมูลสุขภาพที่เป็นจริง ก่อให้เกิดให้การวางแผนการพยาบาลสอดคล้องกับความต้องการของผู้สูงอายุและครอบครัว
      - ช่วยพัฒนาสัมพันธภาพเชิงบำบัดระหว่างพยาบาลและผู้สูงอายุ
      - ประสิทธิภาพการสื่อสารที่มีความบกพร่อง ก่อให้เกิด ความไม่เข้าใจกันระหว่างผู้สูงอายุและคนในครอบครัว ผู้สูงอายุกับพยาบาลหรือเจ้าหน้าที่สุขภาพ
      - ความล้มเหลวของกิจกรรมการดูแลหรือการบำบัดรักษาที่ต้องดำเนินการร่วมกัน
      - การสื่อสารที่ล้มเหลวอาจเนื่องมาจากสาเหตุปัจจัยตัวผู้สูงอายุ และผู้ดูแลหรือลูกหลาน
    - - อวัยวะการพูด
        
        มะเร็งกล่องเสียง หรือช่องปาก ผู้สูงอายุที่เจาะคอ รวมทั้งผู้สูงอายุที่มีความจำเสื่อม ในที่สุดผู้สูงอายุเหล่านี้มักจะมีปัญหาในการสื่อภาษา
      - ตา
        
        ตาฝ้ามัว มองไม่ชัด เนื่องจากแก้วตามีความหนาตัว มีความโค้งน้อย การหักเหของแสงไม่ดี รวมทั้งเลนส์ตาจะขุ่น หนาและแข็ง รูม่านตาลดลง ตอบสนองต่อแสงช้าลง จึงทำให้มีโอกาสเกิดโรคต้อกระจก ต้อหิน ต้อเนื้อได้ง่าย
      - หู
        
        เยื่อบุแก้วหูที่มีลักษณะแข็ง และเหี่ยวลีบ หรืออาจมีการอุดตันของขี้หู
        
        ความสามารถในการได้ยินลดลง โดยช่วงแรกการรับเสี่ยงที่มีความถี่สูงหรือเสียงแหลมจะสูญเสียไปก่อน ต่อมาเป็นเสียงที่มีความถี่ปานกลางและต่ำ
    - - aphasia
        
        ลักษณะอาการคือ พูดไม่ได้ หรือพูดได้หรือไม่เข้าใจภาษา
        
        สาเหตุของความผิดปกติ มักจะพบในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง อุบัติเหตุทางสมอง เนื้องอกที่สมอง
        
        Aphasia เป็นความผิดปกติของการพูดและการเข้าใจภาษา
      - dysarthia
    - - สมองซีกขวา (Right non-dominant hemiphere)
        
        ถ้าสมองส่วนนี้ได้รับบาดเจ็บทำให้ผู้ป่วยจำทิศทางไม่ได้ ไม่สนใจร่างกายด้านตรงข้าม
        
        เป็นสมองซีกควบคุมและเชื่อมโยงการเคลื่อนไหวกับการรับรู้ต่าง ๆ แสดงพฤติกรรมทางอารมณ์
      - สมองซีกซ้าย (Left dominant hemiphere)
        
        เป็นสมองที่ควบคุมเกี่ยวกับภาษาและทักษะต่าง ๆ ของผู้ที่ถนัดขวา
        
        ถ้าผู้ป่วยมีพยาธิสภาพของสมองซีกซ้ายจะทำให้เกิดความผิดปกติของการใช้ภาษา (aphasia)
        
        เป็นสมองที่ควบคุมเกี่ยวกับภาษาและทักษะต่าง ๆ ของผู้ที่ถนัดขวา
    - - Broca’s area
        
        ถูกค้นพบโดยนายแพทย์ชาวฝรั่งเศส ปอล โบรกา
        
        ถ้าบริเวณนี้ถูกทำลายจะทำให้สูญเสียการสื่อสารที่ออกมาเป็นคำพูด จะพูดได้ลำบาก พูดทวนคำไม่ได้ บอกชื่อสิ่งของไม่ได้ แต่ยังสามารถเข้าใจในสิ่งที่คนอื่นสื่อสารได้
        
        อยู่บริเวณ brodmann’s area 44 และ 45
      - Wernicke’s area
        
        เมื่อบริเวณนี้ถูกทำลายจะทำให้เกิดภาวะเสียการสื่อความหมาย (aphasia)
        
        ผู้ป่วยพูดได้แต่เป็นคำที่ไม่มีความหมาย
        
        บริเวณนี้ถูกค้นพบโดยนักประสาทวิทยาและจิตแพทย์ชาวเยอรมัน คาร์ล เวอร์นิเก
        
        ความบกพร่องของความเข้าใจภาษาและการพูด ผู้ป่วยจะได้ยินสิ่งที่คนอื่นพูดแต่ไม่เข้าใจความหมาย
        
        สมองส่วนนี้อยู่บริเวณเหนือกกหูด้านซ้าย
    - - ปัญหาทั้งเรื่องการแสดงออกทางภาษาและความเข้าใจในภาษา (Global Aphasia)
        
        โดยพบในผู้ป่วยที่มีพยาธิสภาพทั้งบริเวณ Wernicke’s area และBroca’s area
        
        ผู้ป่วยมีปัญหาทั้งเรื่องการพูดและการเข้าใจในภาษาในระดับที่ใกล้เคียงกัน
      - มีปัญหาเรื่องการนึกคำพูด (Nominal Aphasia)
        
        แต่ผู้ป่วยจะพูดคล่อง ชัดเจน ถูกหลักไวยากรณ์
        
        มักจะพูดอ้อม หรืออธิบายโดยใช้คำศัพท์อื่นแทนสิ่งที่พูด เช่น พูดว่า “อันที่ไว้ใส่ข้าว” แทนคำว่า “จาน”
        
        ผู้ป่วยนึกคิดคำศัพท์ที่จะพูดได้ยากลำบาก (Word finding difficulty)
        
        มักพบในผู้ป่วยที่มีความผิดปกติที่จุดเชื่อมระหว่างสมองส่วน temporal และ parietal area
      - มีปัญหาเรื่องการแสดงออกทางภาษา แต่มีความเข้าใจในภาษาที่ปกติ (Broca’s Aphasia)
        
        จะพบในผู้ป่วยที่มีความผิดปกติที่เส้นเลือด
        
        ทำให้ผู้ป่วยพูดไม่คล่อง
        
        Middle cerebral artery
        
        ซึ่งเกิดจากความผิดปกติของสมองส่วนที่ควบคุมอวัยวะที่เกี่ยวข้องกับการพูด
        
        อยู่ในบริเวณสมองส่วนหน้าทางซีกซ้าย (left frontal lobe)
        
        ผู้ป่วยสามารถเข้าใจคำพูดของผู้อื่นได้ แต่พูดไม่ชัดและไม่สามารถบอกความต้องการของตัวเองได้
      - มีปัญหาเรื่องการรับรู้เข้าใจในภาษา (Wernicke’s Aphasia)
        
        ผู้ป่วยจะสามารถพูดได้คล่อง ถูกต้องตามหลักไวยากรณ์
        
        แต่ไม่สามารถเข้าใจคำพูดนั้นๆได้ ยิ่งถ้าเป็นประโยคที่ซับซ้อนจะไม่เข้าใจมาก
        
        ไม่สามารถพูดตามได้เนื่องจากไม่เข้าใจในสิ่งที่พูดตาม
        
        ไม่สามารถเขียนหนังสือตามคำบอกได้
        
        ในบางรายที่มีอาการน้อยสามารถอ่านได้แต่มีตกหล่นบางคำและถ้ามีอาการมากจะไม่สามารถอ่านหนังสือได้เลย
        
        จะพบในผู้ป่วยที่มีความผิดปกติที่เส้นเลือด Middle cerebral artery ที่ส่งเลือดไปเลี้ยงสมองบริเวณ left superior temporal lobe
    - - โดยปกติแล้วผู้ป่วยยังสามารถเข้าใจการสนทนา การอ่าน หรือการเขียน
      - สาเหตุเนื่องมาจากโรคหลอดเลือดสมองที่มีการตีบขนาดใหญ่ หรือตีบบริเวณเนื้อสมองส่วนสีขาว บริเวณก้านสมอง หรือบริเวณสมองน้อย ทำให้เกิดการอ่อนแรงของกล้ามเนื้อที่ควบคุมบริเวณปากได้
      - แก้ไขปัญหาด้านการพูดด้วยการออกกำลังกาย นอกเหนือจากความลำบากในการพูดแล้วผู้ป่วยมักประสบปัญหาในการกลืนด้วย
      - เกิดจากการอ่อนแรงของใบหน้า ปาก ลิ้น และขากรรไกร
      - ปัญหา (Dysarthria) จะดีขึ้นด้วยการบำบัดด้วยการฝึกพูดและการออกกำลังกาย
      - เป็นความผิดปกติในการควบคุมกล้ามเนื้อการพูด คือ พูดไม่ได้ พูดไม่ชัด พูดแบบลิ้นแข็งๆ หรือพูดตะกุกตะกัก