Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
แนวคิด หลักการ และความสำคัญของการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม - Coggle Diagram
แนวคิด หลักการ และความสำคัญของการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม
ประวัติความเป็นมาของการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม
ความเข้าใจถึงบริบทของสังคมในภูมิภาคต่างๆ ที่แตกต่างกันทางด้านวิถีชีวิต ขนบธรรมเนียมประเพณีและวัฒนธรรม ย่อมจะต้องอาศัยการศึกษาเรียนรู้อย่างเป็นระบบ
การศึกษาข้ามวัฒนธรรม
การศึกษาวัฒนธรรมข้ามชาติ
เป็นการพยาบาลที่เน้นการให้คุณค่า และการปฏิบัติโดยเปรียบเทียบความเหมือนและความแตกต่างทางวัฒนธรรมของบุคคลหรือกลุ่ม
การปฏิบัติการพยาบาลข้ามวัฒนธรรมเป็นแนวคิดทางการพยาบาล
มุ่งเน้นให้เกิดความเชื่อมโยงระหว่างการพยาบาลและวัฒนธรรมที่แตกต่างกันของผู้รับบริการ
วัตถุประสงค์ของการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม
เป็นการค้นหาคำตอบเกี่ยวกับวัฒนธรรมของประเทศต่างๆ ตามหลักวิชาการ
เพื่อให้เกิดความเข้าใจในวัฒนธรรมที่แตกต่างซึ่งกันและกัน
เพื่อให้เกิดความร่วมมือและช่วยเหลือกันและกันในด้านบริการสุขภาพ
ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับวัฒนธรรมจึงความสำคัญต่อระบบบริการสุขภาพ ในมิติต่อไปนี้
ประชากรทั่วโลกรวมถึงประเทศไทยมีการเคลื่อนย้ายถิ่นฐานไปในพื้นที่ต่างๆ เพิ่มขึ้น ประชาชนสามารถเข้าถึงสถานบริการในทุกระดับได้ดี
ส่งผลให้สถานบริการต้องเร่งจัดระบบการ ให้บริการเพื่อรองรับประชาชนที่มีความหลากหลายและมีวิถีชีวิตที่แตกต่างกันตามสภาพพื้นที่
การยอมรับนับถือ การมีคุณค่า ศักดิ์ศรีของชีวิตมนุษย์ความเชื่อ
วิถีชีวิตตามวัฒนธรรมของบุคคล และสิทธิมนุษยชนเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากการประกาศสิทธิของผู้ป่วย
การรณรงค์เกี่ยวกับ เพศสภาวะ และการเปลี่ยนแปลงบทบาทชายและหญิง
การใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่เพื่อให้เกิดความรวดเร็วในการสื่อสารโทรคมนาคม และ ประชาชนสามารถรับข้อมูลข่าวสารที่ทันต่อเหตุการณ์และทันสมัย
การเปลี่ยนฐานความคิดในการดูแลจากการใช้ชุมชนเป็นฐานโดยเฉพาะการปฏิรูประบบ สุขภาพระดับปฐมภูมิที่ต้องการใช้แนวคิด ใกล้บ้าน ใกล้ใจ
แนวคิดและหลักการของการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม
การพยาบาลข้ามวัฒนธรรมเป็นแนวคิดสำคัญที่สามารถนำมาใช้พัฒนาทักษะด้านความเข้าใจความต่างทางวัฒนธรรม
ลักษณะของโรคที่เข้ารับการรักษา
ความต้องการเข้ารับการรักษา
รวมถึงความแตกต่างด้านสังคม
ความเชื่อ
การพยาบาลข้ามวัฒนธรรมเป็นการนำแนวคิดการพยาบาลแบบองค์รวม
โดยมีกรอบแนวคิดทางการพยาบาล 4 มโนมติ
ด้านสิ่งแวดล้อมได้แก่ สิ่งแวดล้อมทางกายภาพ สิ่งแวดล้อมทางสังคม และ สิ่งแวดล้อมที่เป็นสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรม
ด้านบุคคล ซึ่งแต่ละคนย่อมมีแบบแผนการดำเนินชีวิต และพฤติกรรมสุขภาพแตกต่างกัน
ด้านสุขภาพ เป็นสภาวะการผสมผสานการตอบสนองความเจ็บป่วยตามมาตรฐานการพยาบาล ควบคู่กับการให้คุณค่าทางวัฒนธรรม
การพยาบาลโดยมุ่งให้ผู้รับบริการเป็นศูนย์กลาง
นอกจากนี้ยังอาจมีแนวคิดอื่นที่มาเกี่ยวข้องกับการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม
วัฒนธรรมที่สำคัญคือ การมีความไวทางวัฒนธรรมองค์กรที่มี ความไวทางวัฒนธรรมจะมีการดำเนินการจัดหาล่ามสำหรับ
การสื่อสารไว้อย่างเป็นระบบ
สรุปเกี่ยวกับหลักการทั่วไปของการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม
การดูแล คือ พฤติกรรมการช่วยเหลือ สนับสนุนเพิ่มความสามารถ เกิดการพัฒนา เกี่ยวข้องกับสถานการณ์ของชีวิต แตกต่างกันในแต่ละวัฒนธรรม
การดูแลทางด้านวัฒนธรรม คือ คุณค่าความช่วยเหลือ ประคับประคอง เพิ่มความสามารถ ปรับปรุงสภาพการณ์ส่วนบุคคล
วัฒนธรรม คือ การให้คุณค่า ความเชื่อ และการปฏิบัติในชีวิตประจำวันของกลุ่มชน เรียนรู้สืบต่อกัน เกิดพื้นฐานและวัฒนธรรมเฉพาะกลุ่ม เป็นลักษณะเฉพาะ
การมองโลก คือ การมองของบุคคลโดยมองที่โครงสร้างของสังคม เช่น ศาสนา เศรษฐกิจ และการศึกษา
ระบบสุขภาพและความผาสุกของบุคคล คือ การดูแลเชิงวิชาชีพที่ให้ความสำคัญกับวัฒนธรรม
การจัดกิจกรรมการพยาบาล
การสงวนการดูแลด้านวัฒนธรรม
การจัดหาการดูแลด้านวัฒนธรรม
การวางรูปแบบการดูแลด้านวัฒนธรรม
ความหลากหลายของการดูแลทางวัฒนธรรม
การดูแลทางวัฒนธรรมที่มีความหลากหลายแตกต่างกันจะยึดผู้ป่วยเป็นศูนย์กลาง จะพิจารณาถึงวิถีชีวิต ความเชื่อ ความเข้าใจภาษา
วัฒนธรรมจึงเป็นวิถีชีวิตของมนุษย์ สิ่งที่สอดคล้องกับวัฒนธรรมสามารถสร้างความสมดุลกลมกลืนให้มนุษย์ได้ ความไวทางวัฒนธรรมจึงเป็นคุณสมบัติสำคัญในการให้การพยาบาลในความหลากหลายทางวัฒนธรรม
การดูแลผู้ป่วยหรือผู้รับบริการที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรมนั้นผู้ดูแลจะต้องมีความรู้ ความเข้าใจและความสามารถ ดังนี้
มีความเข้าใจในเรื่องความเท่าเทียมกันในสังคมและเคารพในศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ในทุกวัฒนธรรม
มีทัศนคติด้านบวกกับการให้บริการแก่ผู้ใช้บริการที่มีความแตกต่างด้านวัฒนธรรม
มีความไวเชิงวัฒนธรรม(cultural sensitivity) รู้จักสังเกต ค้นหา ค่านิยม ความเชื่อ วิถีการดาเนินชีวิตตลอดจนพฤติกรรมการปฏิบัติตนเมื่อเจ็บป่วยซึ่งสะท้อนแนวคิดด้านวัฒนธรรมของแต่ละบุคคล
มีบุคลิกภาพ ท่าทางเป็นมิตร เข้าใจในวัฒนธรรมการสื่อสารของผู้ใช้บริการที่มีความแตกต่างด้านเชื้อชาติ วัฒนธรรม
สามารถสื่อสารกับผู้ใช้บริการที่ไม่ใช้ภาษาไทยได้ มีทักษะในการสร้างปฏิสัมพันธ์กับผู้ใช้บริการที่มีความแตกต่างด้านเชื้อชาติ วัฒนธรรม
ประเมินความเข้าใจในสารที่ส่งกับผู้ใช้บริการได้
มีความเข้าใจ ตื่นตัว ใฝ่รู้ เกี่ยวกับ ขนบธรรมเนียมประเพณี วัฒนธรรมความเชื่อ เชื้อชาติ เพศ
และพฤติกรรมต่างๆ ของผู้ใช้บริการที่มีความแตกต่างทางวัฒนธรรม
สามารถค้นหาแนวทางการแก้ปัญหาร่วมกับผู้ใช้บริการได้เหมาะสม และสอดคล้องตามวัฒนธรรม
พิทักษ์สิทธิผู้ป่วยได้อย่างเหมาะสมตามความแตกต่างด้านวัฒนธรรมได้
ให้การพยาบาลผู้ใช้บริการทุกเชื้อชาติ ศาสนา และวัฒนธรรม โดยคำนึงกฎระเบียบ และจรรยาบรรณวิชาชีพ
สามารถรักษาลับของข้อมูล ความเชื่อของผู้ใช้บริการที่เกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมได้
การประยุกต์ใช้การพยาบาลข้ามวัฒนธรรมในกระบวนการพยาบาล Nursing process
Nursing AssessemntAssessemntประเมินข้อมูลดูวิถีชีวิต แนวคิดและความเชื่อของแต่ละบุคคลเป็นหลัก
Nursing care plan วางแผนการพยาบาล กระทาตามความต้องการของผู้ป่วยที่สอดคล้องกับวัฒนธรรม ครอบครัวและเน้นการมีส่วนร่วม
Nursing care ปฏิบัติการพยาบาลการดูแล ควรคำนึงถึงความสอดคล้องกับวัฒนธรรม และ สนองตอบต่อค่านิยม หรือไม่แตกต่างมากนัก
Nursing evaluation ประเมินผล ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น ทำให้สุขภาพดี หายจากโรค หรือตายอย่างสงบ ประเมินโดยใช้ผู้ป่วย ครอบครัวและการยอมรับของกลุ่มชนเป็นหลัก
Nursing diagnosis วินิจฉัยการพยาบาลใช้มุมมองของผู้รับบริการเป็นหลัก
หลักการสาคัญในการพยาบาลผู้ใช้บริการต่างวัฒนธรรม
(4A 2I SE)
Acknowledging the nurse and client s cultural
heritage ให้ความสาคัญและเรียนรู้วัฒนธรรมและภูมิหลังของพยาบาล และผู้ใช้บริการซึ่งกันและกัน
Avoiding prejudice and cultural bias หลีกเลี่ยงความ ลาเอียงและอคติหรืออุปทานเกี่ยวกับวัฒนธรรม
Assessing the client ’ view of the situation ประเมิน มุมมองหรือทัศนะในสถานการณ์หรือสภาวะที่ผู้ใช้บริการประสบอยู่
Avoiding Language Barriers หลีกเลี่ยงความผิดพลาดในการ สื่อสารด้านภาษา
Involving all family members ให้ครอบครัวมีส่วนร่วม ตลอดกระบวนการ
Identifying significant others กาหนดบุคคลหรือสิ่ง สำคัญที่มีความหมายต่อวิถีชีวิต
Supporting nutritional preference ให้การสนับสนุน ด้านอาหารหรือโภชนาการที่ชอบ
Evaluation nursing actions ประเมินผลการกระทำ
การพยาบาลขา้มวฒั นธรรมเป็นแนวคิดร่วมสมัย
สะท้อนถึงการให้การพยาบาลโดยยึดผู้ป่วยเป็นศูนย์กลาง การปฏิบัติการพยาบาลใด ๆ จะพิจารณาถึงวิถีชีวิต ความเชื่อ ความเข้าใจภาษาตลอดจนความแตกต่างในมิติทางขนบธรรมเนียม ประเพณีวัฒนธรรมของผู้ป่วย ครอบครัว และชุมชนร่วม
การพยาบาลข้ามวัฒนธรรมเป็นการพยาบาลตามวิถีชีวิตของมนุษย์ที่สอดคล้องกับวัฒนธรรม สามารถสร้างความสมดุลกลมกลืนให้มนุษย์ได้
สมรรถนะที่จำเป็นในการพยาบาลในความหลากหลายทางวัฒนธรรมที่สาคัญคือ การมีความไวทางวัฒนธรรม และการเข้าใจวัฒนธรรมของผู้รับบริการ
สมรรถนะที่จำเป็นในการพยาบาลในความหลากหลายทางวัฒนธรรมที่สำคัญคือ การมีความไวทางวัฒนธรรม และการเข้าใจวัฒนธรรมของผู้รับบริการ
แนวคิดของ Consent Form การยินยอมโดยได้รับการบอกกล่าว
ข้อสังเกตconsent form
SBAR = situation, background, assessment,
recommendation สถานการณ์ปัจจุบัน ประวัติความเป็นมา
การประเมินที่พบ ข้อเสนอแนะ
Patient s action ปฏิกิริยาของผู้ป่วยเป็นอย่างไร
Consent form การยินยอมหลังจากได้รับการบอกกล่าว
Doctor s action actionปฏิกิริยาของแพทย์เป็นอย่างไร
Medical negligence = การละเลย การไม่เอาใจใส่ การทอดทิ้ง
Doctor and patient : what are the differences? ความแตกต่างระหว่างแพทย์ และ ผู้ป่วย มีอะไรบ้าง
Unfair communication = ไม่มีล่าม
หลักการ 6 ประการของการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม
การดูแลทางด้านวัฒนธรรมคือ คุณค่าความช่วยเหลือ ประคับประคอง เพิ่มความสามารถ ปรับปรุงสภาพการณ์ส่วนบุคคล
การเผชิญความตายความรู้ทางด้านวัฒนธรรมจะช่วยในการดูแลของพยาบาล
การมองโลก คือ การมองของบุคคลโดยมองที่โครงสร้างของสังคม เช่น ศาสนา เศรษฐกิจ และการศึกษา ซึ่งให้ความหมายและระเบียบวัฒนธรรมแก่กลุ่มชน
การดูแล คือ พฤติกรรมการช่วยเหลือ สนับสนุนเพิ่มความสามารถ เกิดการพัฒนา เกี่ยวข้องกับสถานการณ์ของชีวิตแตกต่างกันในแต่ละวัฒนธรรม
ระบบสุขภาพและความผาสุกของบุคคล คือ
การดูแลเชิงวิชาชีพที่ให้ความสาคัญกับวัฒนธรรม
วัฒนธรรมคือการให้คุณค่า ความเชื่อ และการปฏิบัติในชีวิตประจาวันของกลุ่มชนเรียนรู้สืบต่อกันเกิดพื้นฐานและวัฒนธรรมเฉพาะกลุ่ม เป็นลักษณะเฉพาะ
การจัดกิจกรรมการพยาบาล
การจัดหาการดูแลด้านวัฒนธรรมคือ ช่วยเหลือให้ผู้รับบริการในการปรับตัวทางวัฒนธรรมที่เฉพาะเจาะจง
การวางรูปแบบการดูแลด้านวัฒนธรรมคือตัดสินใจช่วยเหลือผู้รับบริการในการปรับตัวให้เข้ากับแบบแผนชีวิตใหม่ที่แปลกแตกต่าง
การสงวนการดูแลด้านวัฒนธรรมคือตัดสินใจช่วยเหลือผู้รับบริการในวัฒนธรรมที่เฉพาะเจาะจงเพื่อดารงไว้ซึ่งสุขภาพหายจากการเจ็บป่วย และเผชิญความตาย
คุณลักษณะ 12 ประการ ของพยาบาลที่จะดูแลผู้ป่วยหรือผู้รับบริการที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรมได้ดี
สามารถสื่อสารกับผู้ใช้บริการที่ไม่ใช้ภาษาไทยได้ มีทักษะในการสร้างปฏิสัมพันธ์กับผู้ใช้บริการที่มีความแตกต่างด้านเชื้อชาติ วัฒนธรรม
ประเมินความเข้าใจในสารที่ส่งกับผู้ใช้บริการได้
มีบุคลิกภาพท่าทางเป็นมิตร เข้าใจในวัฒนธรรมการสื่อสารของผู้ใช้บริการที่มีความแตกต่างด้านเชื้อชาติ วัฒนธรรม
สามารถค้นหาแนวทางการแก้ปัญหาร่วมกับผู้ใช้บริการได้เหมาะสม และสอดคล้องตามวัฒนธรรม
มีความไวเชิงวัฒนธรรม(cultural sensitivity) รู้จักสังเกต ค้นหา ค่านิยม ความเชื่อ วิถีการดาเนินชีวิตตลอดจนพฤติกรรมการปฏิบัติตนเมื่อเจ็บป่วยซึ่งสะท้อนแนวคิดด้านวัฒนธรรมของแต่ละบุคคล
บูรณาการความรู้ทางการพยาบาลมาใช้กับผู้ใช้บริการที่มีความหลากหลายด้านวัฒนธรรมได้
มีทัศนคติด้านบวกกับการให้บริการแก่ผู้ใช้บริการที่มีความแตกต่างด้านวัฒนธรรม
พิทักษ์สิทธิผู้ป่วยได้อย่างเหมาะสมตามความแตกต่างด้านวัฒนธรรมได้
มีความเข้าใจ ตื่นตัว ใฝ่รู้ เกี่ยวกับ ขนบธรรมเนียมประเพณี วัฒนธรรมความเชื่อ เชื้อชาติ เพศ และพฤติกรรมต่างๆของผู้ใช้บริการที่มีความแตกต่างทางวัฒนธรรม
ให้การพยาบาลผู้ใช้บริการทุกเชื้อชาติ ศาสนา และวัฒนธรรม โดยคำนึงกฎระเบียบ และจรรยาบรรณวิชาชีพ
มีความเข้าใจในเรื่องความเท่าเทียมกันในสังคมและเคารพในศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ในทุกวัฒนธรรม
. สามารถรักษาความลับของข้อมูล ความเชื่อของผู้ใช้บริการที่เกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมได้
กระบวนการพยาบาลกับการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม
กระบวนการพยาบาล ประกอบด้วย การประเมินทางการพยาบาล การวินิจฉัยทางการการวางแผนให้พยาบาล และการประเมินผลลัพธ์ทางการพยาบาล
การพยาบาล เป็นการดูแลเพื่อแก้ปัญหา มุ่งผู้ใช้บริการเป็นศูนย์กลาง
พยาบาลต้องมีความเข้าใจในคุณค่าที่เฉพาะเจาะจง ความเชื่อ และการปฏิบัติที่สอดคล้องกับวัฒนธรรมของผู้รับบริการ
การประยุกต์ใช้ความรู้เกี่ยวกับการพยาบาลข้ามวัฒนธรรมไปใช้ในกระบวนการพยาบาล
การประยุกต์ใช้ความรู้เกี่ยวกับการพยาบาลข้ามวัฒนธรรมไปใช้ในกระบวนการพยาบาล ทำได้อย่างไร
การตั้งข้อวินิจฉัยการพยาบาลใช้มุมมองของผู้รับบริการเป็นหลัก
การวางแผนการพยาบาล ให้กระทาตามความต้องการของผู้ป่วยที่สอดคล้องกับวัฒนธรรม ครอบครัวและเน้นการมีส่วนร่วม
การประเมินผู้ป่วย ดูข้อมูลดูวิถีชีวิต และแนวคิดความเชื่อของแต่ละบุคคลเป็นหลัก
การปฏิบัติการพยาบาลและการดูแล ควรคานึงถึงความสอดคล้องกับวัฒนธรรม และ สนองตอบต่อค่านิยม หรือไม่แตกต่างมากนัก
การประเมินผลหรือผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น จะทำให้สุขภาพดี หายจากโรค หรือตายอย่างสงบ ประเมินโดยใช้ผู้ป่วย ครอบครัวและการยอมรับของกลุ่มชนเป็นหลัก
ความหลากหลายของการดูแลทางวัฒนธรรม
ภาษา
ความเชื่อ
พฤติกรรม
วิธีคิด
เศรษฐฐานะ
ความเป็นสากลของการดูแลทางวัฒนธรรม
Cultural diversity ความหลากหลายทางวัฒนธรรม
ความเหมือนกันกับลักษณะเด่นเฉพาะ ของ ความหมาย
แบบแผน ค่านิยม วิถีชีวิตหรือสัญลักษณ์ของการดูแล ในหลายๆ วัฒนธรรมที่สะท้อนการช่วยเหลือ
Cultural universality ความเป็นสากลทางวัฒนธรรม
เน้นการดูแลมนุษย์ และปฏิสัมพันธ์เชิงวัฒนธรรม
ถ้ามีความรู้ความสามารถในการดูแลข้ามวัฒนธรรม จะทาให้ปฏิบัติการพยาบาลได้อย่างเป็นองค์รวม