Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 3 แนวคิด หลักการ และความสำคัญของการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม, nurse1, ะะ,…
บทที่ 3
แนวคิด หลักการ และความสำคัญของการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม
3.1 ประวัติความเป็นมาของการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม
การศึกษาข้ามวัฒนธรรม (Cross cultural study) หรือการศึกษาวัฒนธรรมข้ามชาติ (Inter - cultural study) ซึ่งเป็นแนวทางหนึ่งที่จะได้มาซึ่งองค์ความรู้ใหม่ ที่จะช่วยอธิบายถึงความแตกต่างของวิถีชีวิต ขนบธรรมเนียมประเพณี และวัฒนธรรมของสังคมเหล่านั้น
การดูแลประชาชนในสังคมที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรมจึงมีความสำคัญและเป็นความท้าทายของพยาบาลในปัจจุบันและอนาคต
การปฏิบัติการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม
เป็นแนวคิดทางการพยาบาลที่มุ่งเน้นให้เกิดความเชื่อมโยงระหว่างการพยาบาลและวัฒนธรรมที่แตกต่างกันของผู้รับบริการ
คำว่า “ข้ามวัฒนธรรม” (cross cultural or transcultural มักใช้แทนกันบ่อยๆ ในวงการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม)
การพยาบาลข้ามวัฒนธรรม (transcultural nursing)
เป็นการพยาบาลที่เน้นการให้คุณค่า และ
การปฏิบัติโดยเปรียบเทียบความเหมือนและ ความแตกต่างทางวัฒนธรรมของบุคคล
รวมทั้งวิเคราะห์พฤติกรรมการดูแลและการให้บริการ ทางการพยาบาล
3.2 วัตถุประสงค์ของการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม
ประกอบด้วย
เป็นการค้นหาคำตอบเกี่ยวกับวัฒนธรรมของประเทศต่างๆ ตามหลักวิชาการ
เพื่อให้เกิดความเข้าใจในวัฒนธรรมที่แตกต่างซึ่งกันและกัน
เพื่อให้เกิดความร่วมมือและช่วยเหลือกันและกันในด้านบริการสุขภาพ
วัฒนธรรมกับความสำคัญต่อ
ระบบบริการสุขภาพ
1.จัดระบบการ ให้บริการ เพื่อรองรับประชาชนที่มีความหลากหลายและมีวิถีชีวิตที่แตกต่างกันตามสภาพพื้นที่
2.การยอมรับนับถือ การมีคุณค่า ศักดิ์ศรีของชีวิตมนุษย์ความเชื่อ วิถีชีวิตตามวัฒนธรรมของบุคคล และ สิทธิมนุษยชนเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากการประกาศสิทธิของผู้ป่วย
3.ความเท่าเทียมกันในการดำรงตำแหน่งในสังคมของชายหญิงเพิ่มขึ้น ทำให้ต้อง ปรับเปลี่ยนระบบการให้บริการสุขภาพเพื่อให้เหมาะสมกับเพศสภาวะ
การใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่เพื่อให้เกิดความรวดเร็วในการสื่อสารโทรคมนาคม และ ประชาชนสามารถ
รับข้อมูลข่าวสารที่ทันต่อเหตุการณ์และทันสมัย
การเปลี่ยนฐานความคิดในการดูแลจากการใช้ชุมชนเป็นฐานโดยเฉพาะการปฏิรูประบบ ี้เพื่อให้ผู้รับบริการ พึงพอใจและไม่ขัดกับความรู้สึก ความเชื่อมากขึ้น
3.3 แนวคิดและหลักการของการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม
สามารถนำมาใช้พัฒนาทักษะด้านความเข้าใจความต่างทางวัฒนธรรม
ลักษณะของโรคที่เข้ารับการรักษา
ความต้องการเข้ารับการรักษา
รวมถึงความแตกต่างด้านสังคม
ความเชื่อ
วัฒนธรรมของผู้รับบริการ
ถ้าพยาบาลมีความไว (Sensitive)
ในการรับรู้ความ
แตกต่างทางวัฒนธรรมของผู้รับบริการ เข้าใจ และตอบ สนองความคาดหวังของผู้รับบริการต่างวัฒนธรรมได้มากเพียงใดก็จะส่งเสริมให้ประสิทธิภาพในการให้การพยาบาลได้อย่างมีประสิทธิภาพ
แนวคิดการพยาบาลแบบองค์รวม (holistic nursing)
ผสมผสานกับแนวคิดมานุษยวิทยา (anthropology)
4 มโนมติ
(1) ด้านสิ่งแวดล้อม
ได้แก่ สิ่งแวดล้อมทางกายภาพ สิ่งแวดล้อมทางสังคม และ สิ่งแวดล้อมที่เป็นสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรม เช่น ค่านิยม บรรทัดฐานของแต่ละบุคคล
(2) ด้านบุคคล
ซึ่งแต่ละคนย่อมมีแบบแผนการดำเนินชีวิต และพฤติกรรมสุขภาพแตกต่างกัน
(3) ด้านสุขภาพ
เป็นสภาวะการผสมผสานการตอบสนองความเจ็บป่วยตามมาตรฐานการพยาบาลควบคู่กับการให้คุณค่าทางวัฒนธรรม
(4) การพยาบาลโดยมุ่งให้ผู้รับบริการเป็นศูนย์กลาง
การพยาบาลที่สอดคล้องกับวัฒนธรรมขึ้นกับการเปลี่ยนแปลงของสังคม
เช่นนโยบายทางสังคมของญี่ปุ่นสมัยก่อนเป็นแบบปิดประตูไม่ต้อนรับคนอพยพหรือย้ายถิ่น หรือให้การดูแลผู้ย้ายถิ่นแบบชนกลุ่มน้อย
แนวนโยบายทางสังคมจึงเป็นแบบบูรณาการ ส่วนบางประเทศ เช่น ประเทศสิงคโปรจะมีแนวนโยบายที่ให้สิทธิกับผู้ย้ายถิ่นอย่างเท่าเทียมกับพลเมืองทุกกลุ่ม
ซึ่งเป็นลักษณะของการดูแลในสังคม
พหุวัฒนธรรม
นโยบายทางสังคมเป็นแบบผสมกลมกลืน
เช่น ประเทศไทย มุ่งเน้นการดูแลให้ผู้ย้ายถิ่นปรับตัวให้เข้ากับสังคมของคนกลุ่มใหญ่ โดยใช้ภาษาและวัฒนธรรมเป็นสื่อกลาง
องค์ประกอบของการดูแลใน 4 มิติ
1) การให้ความสำคัญกับความเป็นมนุษย์ที่ประกอบด้วยกายและจิต และเคารพ
การมีปฏิสัมพันธ์ซึ่งกันและกัน
ชาวญี่ปุ่นมีแนวโน้มที่จะหลีกเลี่ยงการสัมผัสกาย เพราะเป็นสิ่งที่แสดงออกถึงความใกล้ชิด
2) การสร้างสัมพันธภาพเป็นจุดสำคัญของการพยาบาล
เป็นพื้นฐานการดูแลคนซึ่งไม่ใช่เฉพาะ
ความสัมพันธ์ระหว่างผู้ป่วยและพยาบาลเท่านั้น
3) ผู้ป่วยจะมีการให้คุณค่ากับสุขภาพและวิถีชีวิตที่หลากหลาย
การให้คุณค่ากับประเพณี วัฒนธรรมในการดูแลแบบโบราณ คุณค่าของชุมชน และแบบตะวันตก
4) พื้นฐานทางสังคมและวัฒนธรรมองค์กรที่หลากหลาย
เช่น มีระบบประกันสุขภาพที่แตกต่างกัน หลายรูปแบบ ทั้งของประเทศ จังหวัดและของกลุ่มสังคมใหน่วยงานหรือองค์กรต่างๆ ซึ่งเป็นปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติพยาบาลและการตัดสินใจของคน
สรุปเกี่ยวกับหลักการทั่วไปของการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม
วัฒนธรรม
คือ การให้คุณค่า ความเชื่อ และการปฏิบัติในชีวิตประจำวันของกลุ่มชน
การดูแลทางด้านวัฒนธรรม
คือ คุณค่าความช่วยเหลือ ประคับประคอง เพิ่มความสามารถ ปรับปรุง สภาพการณ์ส่วนบุคคล
การดูแล
คือ พฤติกรรมการช่วยเหลือ สนับสนุนเพิ่มความสามารถ เกิดการพัฒนา
การมองโลก
คือ การมองของบุคคลโดยมองที่โครงสร้างของสังคมเช่น ศาสนา เศรษฐกิจ และการศึกษา
ระบบสุขภาพและความผาสุกของบุคคล
คือ การดูแลเชิงวิชาชีพที่ให้ความสำคัญกับวัฒนธรรม
การจัดกิจกรรมการพยาบาล
6.1. การสงวนการดูแลด้านวัฒนธรรม
ตัดสินใจช่วยเหลือผู้รับบริการในวัฒนธรรมที่เฉพาะเพื่อดำรงไว้ซึ่งสุขภาพ
6.2. การจัดหาการดูแลด้านวัฒนธรรม
ช่วยเหลือให้ผู้รับบริการในการปรับตัวทางวัฒนธรรมที่เฉพาะเจาะจง
6.3. การวางรูปแบบการดูแลด้านวัฒนธรรม
ตัดสินใจช่วยเหลือผู้รับบริการในการปรับตัวให้
เข้ากับแบบแผนชีวิตใหม่ที่แปลกแตกต่าง
3.4 ความหลากหลายของการดูแลทางวัฒนธรรม
ความหลากหลายของการดูแลทางวัฒนธรรมจะต้องมีความรู้ ความเข้าใจและความสามารถ
1) มีความเข้าใจในเรื่องความเท่าเทียมกันในสังคมและเคารพในศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ในทุกวัฒนธรรม
2) มีความเข้าใจ ตื่นตัว ใฝ่รู้ เกี่ยวกับ ขนบธรรมเนียมประเพณี วัฒนธรรมความเชื่อ เชื้อชาติ เพศและพฤติกรรมต่างๆ ของผู้ใช้บริการที่มีความแตกต่างทางวัฒนธรรม
3) มีทัศนคติด้านบวกกับการให้บริการแก่ผู้ใช้บริการที่มีความแตกต่างด้านวัฒนธรรม
4) มีความไวเชิงวัฒนธรรม(cultural sensitivity) รู้จักสังเกต ค้นหา ค่านิยม ความเชื่อ วิถีการดาเนินชีวิตตลอดจนพฤติกรรมการปฏิบัติตนเมื่อเจ็บป่วยซึ่งสะท้อนแนวคิดด้านวัฒนธรรมของแต่ละบุคคล
5) มีบุคลิกภาพ ท่าทางเป็นมิตร เข้าใจในวัฒนธรรมการสื่อสารของผู้ใช้บริการที่มีความแตกต่างด้านเชื้อชาติ วัฒนธรรม
6) สามารถสื่อสารกับผู้ใช้บริการที่ไม่ใช้ภาษาไทยได้ มีทักษะในการสร้างปฏิสัมพันธ์กับผู้ใช้บริการที่มีความแตกต่างด้านเชื้อชาติ วัฒนธรรม
7) ประเมินความเข้าใจในสารที่ส่งกับผู้ใช้บริการได้
8) สามารถค้นหาแนวทางการแก้ปัญหาร่วมกับผู้ใช้บริการได้เหมาะสม
9) บูรณาการความรู้ทางการพยาบาลมาใช้กับผู้ใช้บริการที่มีความหลากหลายด้านวัฒนธรรมได้
10) พิทักษ์สิทธิผู้ป่วยได้อย่างเหมาะสมตามความแตกต่างด้านวัฒนธรรมได้
11) ให้การพยาบาลผู้ใช้บริการทุกเชื้อชาติ ศาสนา และวัฒนธรรม
12) สามารถรักษาลับของข้อมูล ความเชื่อของผู้ใช้บริการที่เกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมได
การประยุกต์ใช้ความรู้เกี่ยวกับการ
พยาบาลข้ามวัฒนธรรมไปใช้ในกระบวนการพยาบาล
การประเมินผู้ป่วย ดูข้อมูล ดูวิถีชีวิต และแนวคิด ความเชื่อของแต่ละบุคคลเป็นหลัก
การตั้งข้อวินิจฉัยการพยาบาล ใช้มุมมองของผู้รับบริการเป็นหลัก
การวางแผนการพยาบาล ให้กระทำตามความต้องการของผู้ป่วยที่สอดคล้องกับวัฒนธรรม ครอบครัวและเน้นการมีส่วนร่วม
การปฏิบัติการพยาบาลและการดูแล ควรคำนึงถึงความสอดคล้องกับวัฒนธรรม และ สนองตอบต่อค่านิยม หรือไม่แตกต่างมากนัก
การประเมินผลหรือผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น จะทำให้สุขภาพดี หายจากโรค หรือตาย อย่างสงบ ประเมินโดยใช้ผู้ป่วย ครอบครัวและการยอมรับของกลุ่มชนเป็นหลัก
นายศราวุฒิ เป็งมูล 6201210255 เลขที่ 11 Sec.B วิชา SN 297
🟠
🟠
🟠
🟠