Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ยาต้านมะเร็งและยากดภูมิคุมกัน - Coggle Diagram
ยาต้านมะเร็งและยากดภูมิคุมกัน
ยาต้านมะเร็ง
ความผิดปกติของรหัสสารพันธุกรรม
การแบ่งตัว
G0 phase
ระยะพักของเซลล์
G1 phase
ระยะเซลล์เริ่มเข้าสู่การแบ่งตัว
S phase
ระยะที่เซลล์สร้างและสังเคราะห์ DNA
G2 phase
ระยะที่เซลล์สร้างองค์ประกอบต่างๆ
M phase
ระยะไมโครโซมหนาตัวขึ้นและมีการแบ่งตัวแบบ mitosis
การแบ่งแยกโครโมโซม
Cell cycle-specific drugs (CCS)
ออกฤทธิ์ต่อเซลล์ที่อยู่ในระยะใดระยะหนึ่ง
Cell-cycle-nonspecific drugs (CCNS)
ออกฤทธิ์ทุกระยะในวงจรของเซลล์
คุณสมบัติทางชีวเคมี
Alkylating agents
ทำให้เกิดหมู่อัลคิล (Alkyl group)
ทำปฏิกิริยาทางเคมี
จับกับสาย DNA ส่งผลให้ DNA ไม่ให้แยกออกจากกัน
ตัวอย่างยา
Cyclophosphamide
กลไกการออกฤทธิ์
ยาเข้าสู่ร่างกายจะเปลี่ยนแปลงโดย CYP450
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
โรคมะเร็งรังไข่
มะเร้งเต้านม
มะเร็งต่อมน้ำเหลือง
ชนิด Hodgkin's
ชนิด non-Hodgkin lymphoma
Ifosfamind (Holoxan; IFOS)
กลไกการออกฤทธิ์
กลไกเหมือน Cyclophosphamide
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งต่อมน้ำเหลือง
รักษามะเร็งอัณฑะ
รักษามะเร็งของเนื้อเยื่ออ่อน
Chlorambucil
กลไกการออกฤทธิ์
แทรกการจักของสาย DNA
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดเรื้อรัง
รักษามะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิด follicular
Carmustine
กลไกการออกฤทธิ์
เกิดหมู่ Alkyl ไปจับกับ DNA ทำให้เซลล์มะเร็งแบ่งตัวไม่ได้
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งสมอง
Dacarbazine (DTIC)
กลไกการออกฤทธิ์
ยาเข้าสู่ร่างกายจะเปลี่ยนแปลงโดย CYP450
เป็นสารที่มีพิษต่อการสร้าง DNA และ RNA
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งต่อมน้ำเหลือง
Hodgkin's lymphoma
มะเร็งผิวหนัง
Cisplatin , Carboplatin
กลไกการออกฤทธิ์
แทรกการจับสาย DNA
ยับยั้ง
DNA replication
DNA trancription
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
เป็นยาฉีด
ทางหลอดเลือดดำ
ทางช่องท้อง
Busulfan (Myleran)
กลไกการออกฤทธิ์
แทรกการจับสาย DNA แบบ cross-linking
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาวบางชนิด
ใช้ร่วมยาเคมีบำบัด
Mechlorethamine
(Mustargen, Mustine)
กลไกการออกฤทธิ์
แทรกการจับสาย DNA
ยับยั้งกระบวนการ DNA trancription
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
เดิมใช้รักษามะเร็งต่อมน้ำเหลือง ชนิด Hodgkin's lymphoma
ผลข้างเคียง
กดการทำงานไขกระดูก
คลื่นไส้ อาเจียน
พิษต่อระบบประสาท
พิษต่อไต
มีโอกาสเกิดพิษต่อหัวใจ
ผิวหนังมีสีคล้ำ
Antimetabolites/
Antineoplastic agents
Antifolate/Folate antagonist
Methotrexate (MTX)
กลไกการออกฤทธิ์
ยับยั้งเอนไซม์ dihydrofolate
reductase (DHFR)
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็ง
มะเร็งรก
มะเร็งที่ศีรษะและคอ
Pemeterxed
กลไกการออกฤทธิ์
ยับยั้งการสังเคราะห์และ
สร้าง DNA RNAและโปรตีน
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งปอด
ผลข้างเคียง
คลื่นไส้ อาเจียน
เลือดออกง่าย
อาจแท้งและเด็กในครรภ์พิการได้
ผมร่วง
Purine analogs
6-mercaptopurine (6-MP)
กลไกการออกฤทธิ์
ยับยั้งการสร้างเอนไซม์
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษาเม็ดเลือดขาวชนิด ALL
6-thioguanine (6-TG)
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิด ANLL
Fludarabine
กลไกการออกฤทธิ์
แทรกการจับสาย DNA ยับยั้งการสร้าง DNA
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษา CLL และมะเร็งต่อมน้ำเหลืองไม่รุนแรง
ผลข้างเคียง
คลื่นไส้ อาเจียน อุจจาระร่วง
มีแผลในปาก
Pyrimmidine analog
5-fluorouracil (5-FU)
กลไกการออกฤทธิ์
ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งเต้านม มะเร็งทางเดินอาหาร
Capectibine
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
บรรเทาอาการผู้ป่วยมะเร็งเต้านม
Cytarabine
กลไกการออกฤทธิ์
ยับยั้งการเชื่อมต่อสาย DNA
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาว
Gemcitabine
กลไกการออกฤทธิ์
กระตุ้นการเติมหมู่ฟอตเฟต
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งตับ
มะเร็งปอด
มะเร็งรังไข่
ผลข้างเคียง
กดการสรางเม็ดเลือด
มีแผลในทางเดินอาหาร
อ่อนเพลียไม่มีแรง
คลื่นไส้อาเจียนพอืดพะอม
มีการลอกของฝ่ามือและฝ่าเท้า
ผมร่วง
ยามะเร็งมุ่งเป้า
Monoclonal antibodies
Trastuzumab
กลไกการออกฤทธิ์
จับกับ (HER-2)
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งเต้านมแพร่กระจายไปแล้ว
ผลข้างเคียง
ภาวะหัวใจล้มเหลวคั่ง
Rituximb
กลไกการออกฤทธิ์
จับกับ CD20 ที่ผิว B cell
กระตุ้นการตอบสนองภูมิคุ้มกัน
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งต่อมน้ำเหลือง
ผลข้างเคียง
อันตรายถึงชีวิต
ความดันโลหิตต่ำ
Cetuximab
กลไกการออกฤทธิ์
จับที่ (EGFR) ทำให้ไม่สามารถรับสัญญาณที่จะไปกระตุ้น
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งบริเวณศีรษะและลำคอ
ผลข้างเคียง
ความดันต่ำ หายใจลำบาก
Alemtuzumab
กลไกการออกฤทธิ์
จับกับ CD52 กระตุ้นการตอบสนองระบบภูมิคุ้มกัน
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาว
ผลข้างเคียง
ควมาดันโลหิตต่ำ หลอดลมบีบตัน
ยาโมเลกุลขนาดเล็ก
Imatinib
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
ใช้รักษา gastrointestinal stromal tumor
Dasatinib
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาว
Nilotinib
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษา chronic myeloid leukemia
กลุ่มสกัดจาดพืชธรรมชาติ
กลุ่ม Vinca alkaloids
กลไกการออกฤทธิ์
จับกับโปรตีน tubulin
ยับยั้งการประกอบ microtubules
ยับยั้งการประกอบ mitotic spindle
Vincristine (VCR)
กานำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิด acute lymphocytic leukemia
รักษามะเร็งต่อมน้ำเหลือง
Hodgkin's
non-Hodgkin lymphoma
Vinblastine (VLB)
กานำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งต่อมน้ำเหลือง
Hodgkin's
non-Hodgkin lymphoma
รักษามะเร็งลูกอัณฑะ
Vinorelbine Navebine
กานำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษา non-small cell lung cancer
รักษามะเร็งเต้านม
กลุ่ม taxanes
กลไกการออกฤทธิ์
จับกับ β-tubulin
เพิ่อมการก่อตัว microtubules
ยับยั้งสลายของสาย microtubules
กานำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร้งเต้านม มะเร็งปอด มะเร็งรังไข่
ผลข้างเคียง
กดไขกระดูก
เกิดภาวะคั่งน้ำในร่างกาย
ปฏิกิริยาแพ้ยา
คลื่นไส้ อาเจียน
ปลายประสาทผิดปกติ
ยากลุ่มอื่น ๆ
Asparaginase
กลไกการออกฤทธิ์
ทำให้เซลล์มะเร็งขาดสารจำเป็น
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษา ALL ในเด็ก
ผลข้างเคียง
อาจเกิดปฏิกิริยาแพ้รุนแรง
Mitotane
กลไกการออกฤทธิ์
รบกวนการทำงานของไมโตรคอนเดรีย
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งต่อมหมวกไตชั้นนอก
ผลข้างเคียง
ซึมเศร้า มึนศีรษะ
ยากลุ่ม
Anticancer antibiotics
สกัดจากเชื้อราดิน
Dectinomycin
กลไกการออกฤทธิ์
แทรกเข้าไปในสาย DNA ยับยั้ง RNA polymerase
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษา Wilms' tumor และมะเร็งเนื้อเยื่อเกี่ยวพันในเด็ก
Doxorubicin
กลไกการออกฤทธิ์
ยับยั้ง topoisomerase 2
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งได้หลายชนิด
ผลข้างเคียง
พิษต่อหัวใจทั้งเฉียบพลันและเรื้อรัง
Bleomycin
กลไกการออกฤทธิ์
จับกับธาตุเหล็ก ทำปฏิกิริยากับออกซิเจนได้อนุมูลอิสละ
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งอัณฑะ มะเร็งต่อมน้ำเหลือง
ผลข้างเคียง
พิษต่อปอด ทำให้ปอดอักเสบ
Mitomycin
กลไกการออกฤทธิ์
ถูกเปลี่ยนเซลล์เป็นสาร Alkylating agents
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งปากมดลูก
ผลข้างเคียง
พิษต่อไต
เกิดพังผืดในปอด
ยากลุ่มฮอร์โมน
ยากลุ่มสเตียรอยด์
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งต่อมน้ำเหลือง
มะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิด ALL
ผลข้างเคียง
โอากาสติดเชื้อง่าย
ยาฮอร์โมนเอสโตรเจน
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
Tamoxifen รักษามะเร็งเต้านม
ผลข้างเคียง
ร้อนวูบวาบ
มีเลือดประจำเดือนผิดปกติ
ยาออกฤทธิ์ต้านฮอร์โมน
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งต่อมลูกหมาก
มะเร้งเต้านมระยะแพร่กระจาย
โรคเยื่อบุโพรงมดลูดเจริญผิดปกติ
ผลข้างเคียง
ร้อนวูบวาบ
เสื่อมสมรรถภาพทางเพศ
ทำให้เซลล์มะเร็งเจริญขึ้นมาก
ยากดภูมิคุ้มกัน
กลุ่มออกฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์แคลซินิวริน
Cyclosporin A (CsA)
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
ป้องกันและรักษา acute graft rejection
กลไกการออกฤทธิ์
ยับยั้งการสร้างและการหลั่ง IL-2
ผลข้างเคียง
พิษต่อไตและระบบประสาท
ความดันโลหิตสูง
Tacrolimus (FK506)
กลไกการออกฤทธิ์
ฤทธิ์แรงกว่า Cyclosporin
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษาผู้ป่วยปลูกถ่ายอวัยวะ
กลุ่มยาทีมีพิษต่มเซลล์
Azathioprine (Lmuran)
กลไกการออกฤทธิ์
ยับยั้งการสร้าง DNA RNA และโปรตีน
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษาโรคภูมิคุ้มกันต้านตัวเอง
ผลข้างเคียง
เม็ดเลือดขาวต่ำ
คลื่นไส้ อาเจียน
ตัวเหลือง ตาเหลือง
Mycophenolate mofetil (MMF)
กลไกการออกฤทธิ์
ยับยั้งเอนไซม์ inosine monophosphate dehydrogenase
ยับยั้ง DNA RNA และ โปรตีน
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
ป้องกันและรักษา acute graft rejection
ผลข้างเคียง
เสี่ยงต่อการติดเชื้อ
Sirolimus หรือ Everolimus
กลไกการออกฤทธิ์
ยับยั้งการตอบสนองของ T cell ต่อ IL-2
ยับยั้งการทำงานของ mammalian target of rapamycin; mTOR
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
ป้องกันและรักษา acute graft rejection
กดการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน
ผลข้างเคียง
เกร็ดเลือดต่ำ
ภาวะไขมันในเลือดสูงรุนแรง
โพแทสเซียมต่ำในเลือด
Leflunomide
กลไกการออกฤทธิ์
ยับยั้งการสังเคราะห์ pyrimidine ส่งผลให้ DNA และ RNA ถูกยับยั้ง
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษาข้ออักเสบรูมาตอยด์
ผลข้างเคียง
พิษต่อตับ
เม็ดเลือดขาวต่ำ ติดเชื้อง่าย
กลุ่มอดรีโนคอร์ติคอยด์
กลไกการออกฤทธิ์
ควบคุมการทำงาน gene จับกับ steroid receptor
ยับยั้งการสร้าง mRNA ของโปรตีนหลายชนิด รวมทั้ง cytokine
ออกฤทธิ์กดภูมิคุ้มกัน
กดการทำงานของเซลล์
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
ใช้กดอาการแสดงโรคภูมิคุ้มกัน
โรคภูมิแพ้ตนเอง
ป้องกันและรักษาการต้านเนื้อเยื่อ
รักษาภาวะผู้รับปฏิเสธเซลล์ผู้ให้
ผลข้างเคียง
ขึ้นอยู่กับขนาดและระยะเวลาในการให้ยา
กลุ่มสารยับยั้ง cytokines
Anti-IL-2 receptor antibody
กลไกการออกฤทธิ์
ยับยั้งกระตุ้น lymphocyte
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
ใช้ในผู้ป่วยปลูกถ่ายไต
ผลข้างเคียง
อาจแพ้ยาได้
Anti-CD2
กลไกการออกฤทธิ์
จับกับ CD2 บนพื้นผิว T cell ลดการแบ่งตัว
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษาโรคสะเก็ดเงิน
ผลข้างเคียง
ไข้ หนาวสั่น ปวดกล้ามเนื้อ ติดเชื้อง่าย
Anti-TNF-α antibody
กลไกการออกฤทธิ์
จับกับ TNF-α เหนี่ยวนำให้เกิดการอักเสบ
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษาโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์
ผลข้างเคียง
กดไขกระดูก
ผื่นแดง คัน ปวดและบวม
ปวดศีรษะ ปวดท้อง คลื่นไส้
Anti-IgE mAbs
กลไกการออกฤทธิ์
ปิดกันการจับของ IgE กับ Fc
ระดับ IgE ในเลือดเพิ่มสูงขึ้น
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษาโรคหอบหืด
ผลข้างเคียง
เสี่ยงต่อการติดเชื้อไวรัสเพิ่มขึ้น
Anti-lymphocyte globolin (ATG)และ
Antilymphocyte globulin (ALG)
กลไกการออกฤทธิ์
จับกับโมเลกุลบนพื้นผิว T cell
การนำไปใช้รักษาในคลินิก
รักษาภาวะปลูกถ่ายไตแบบเฉียบพลัน
ผลข้างเคียง
มีไข้ หนาวสั่น เม็ดเลือดขาวต่ำ