Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
โรคของระบบทางเดินปัสสาวะ (Diseases of Urinary system) - Coggle Diagram
โรคของระบบทางเดินปัสสาวะ
(Diseases of Urinary system)
ระบบขับถ่ายปัสสาวะส่วนบน(UpperUrinarytract)
กรวยไต (renal pelvis) ส่งมาตามท่อไต (Ureter)
ท่อไต (Ureter)นาน้าปัสสาวะออกจากไตไปสู่กระเพาะปัสสาวะ
หน่วยไต (Nephron) ทาหน้าที่สร้างปัสสาวะ
ไตสองข้าง ( Kidney)เป็นอวัยวะสาคัญที่สุดของระบบนี้ เป็นที่กรองเอาน้าและของเสียออก
ระบบขับถ่ายปัสสาวะส่วนล่าง(Lower urinary tract)
กระเพาะปัสสาวะ (Urinary bladder)เป็นที่เก็บน้าปัสสาวะไว้ชั่วคราว
ท่อปัสสาวะ (Urethra) เป็นทางผ่านของน้าปัสสาวะจากกระเพาะปัสสาวะไปสู่นอกร่างกาย
โครงสร้างของหน่วยไต (Nephron)
ท่อไต และเส้นเลือดฝอยที่อยู่ในไต
เส้นเลือดดา และเส้นเลือดแดงที่อยู่ในไต
Renal tubule
Renal corpuscle
Renal malformations
ความผิดปกติในตาแหน่ง รูปร่าง และ Orientation
Ectopia
Malrotation
Fusion of kidneys
ความผิดปกติใน differentiation
ความผิดปกติในปริมาณของเนื้อไต
Supernumerary kidney
Hypoplasia
Agenesis
Renal cystic diseases
เป็นรอยโรคที่อาจเป็นพันธุกรรม การเจริญผิดปกติ
มักก่อให้เกิดปัญหาในการวินิจฉัยแยกจากเนื้องอกของไต
Polycystic kidney disease
Infantile type
Adult type
Uremic Medullary cystic disease
พบcyst อยู่ในบริเวณ Medulla
ที่สาคัญคือมี cortical tubular atrophyและinterstitial fibrosis ร่วมด้วย ซึ่งเป็นสาเหตุของภาวะไตวายในระยะต่อมา
เป็นโรคที่ถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์ มักมีอาการตั้งแต่เด็ก
Glomerular diseases
พยาธิสภาพที่เกี่ยวข้องกับภูมิคุ้มกัน
Glomerulonephritis(GN)
พยาธิสภาพที่ไม่เกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกัน
จากภาวะที่พบได้บ่อยในผู้ป่วยเบาหวาน เช่น การติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ
พบได้บ่อยคือ โรคไตจากเบาหวาน(Diabetic nephropathy)
กลไกการเกิด
การกรองเพิ่มขึ้น (hyperfiltration)
การเปลี่ยนแปลงกลไกการทางานของ Renin
Tubulo-interstitial diseases
เกิดจากสาเหตุหลายอย่างได้แก่ ยา การติดเชื้อ immunological reaction
เป็นกลุ่มของโรคที่มีความผิดปกติในรูปร่างและหน้าที่ของ tubuleและinterstitiumของไต
Acute interstitial nephritis พบ interstitial edema ร่วมกับ leukocyticinfiltration และ tubular necrosis
Acute interstitial nephritis
พบ interstitial edema
ร่วมกับleukocyticinfiltration
และ tubular necrosis
Chronic interstitial nephritis พบ interstitial fibrosis , tubular atrophy และ mononuclear cell infiltration
พบ interstitial fibrosis , tubular atrophy และ mononuclear cell infiltration
Tubular diseases
เกิดจากการขาดเลือดไปเลี้ยงไตเป็นเวลานาน
เป็นภาวะที่มีการถูกทาลายอย่างเฉียบพลันของ Renal tubule
Acute tubular necrosis(ATN) มี3ระยะ
ระยะที่1 Oliguricphase
ระยะที่2Diuretic phase
ระยะที่3Recovery phase
Urinary tract infection
กรวยไตอักเสบ( Pyelonephritis)
อาจเกิดเพียงข้างเดียว หรือ เกิดพร้อมกันทั้งสองข้าง
Chronic Pyelonephritis
ไตจะมีขนาดเล็กลง ผิวขรุขระ เนื่องจากรอยแผลเป็น(scar) รูป U
มักเกิดจากการควบคุมสาเหตุของโรคไม่ได้ เช่น นิ่วในไตเรื้อรัง หรือ ต่อมลูกหมากโต
เป็นการอักเสบไม่รุนแรง แต่เป็นๆหายๆ
AcutePyelonephritis
เกิดทันที และรุนแรง แต่เมื่อได้รับการรักษา จะหายได้ภายใน 2-3สัปดาห์
มีอาการไตบวมโตมีเลือดคั่งมากขึ้น พบจุดหนองกระจายเป็นทางจากผิว
รายที่รุนแรง เช่น ผู้ป่วยโรคเบาหวาน หรือในรายที่มีการอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะ
นิ่วในทางเดินปัสสาวะUrolithiasis, urinary calculi
ประกอบด้วย amorphous crystalloid ได้แก่ uric acid, calcium , oxalate และ magnesium phosphate
ปัจจัยส่งเสริม
crystalloidตกตะกอนมากขึ้น : การคั่งของปัสสาวะ
crystalloidตกตะกอนมากขึ้น : การคั่งของปัสสาวะ
crystalloidconc. เพิ่มขึ้นในปัสสาวะ : ปัสสาวะน้อย
Nephrocalcinosis
ภาวะที่มี calcium สะสมในเนื้อไต
สาเหตุเกิดจาก Hypercalcemia
Nephrocalcinosisเป็นสาเหตุหนึ่งของการเกิดนิ่วในไต
กลไกการเกิด
การมีระดับแคลเซียมในเลือดสูง
เมื่อเลือดกรองที่ไต แคลเซียมส่วนหนึ่งจะถูกดึงไว้ในกระดูกเพื่อใช้ในยามจาเป็น
เมื่อเลือดมีแคลเซียมสูง ร่างกายขับแคลเซียมออกไม่หมด
Urinarytract obstruction
ภาวะที่มีการอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะ
สาเหตุ
การอุดกั้นจากรอยโรคที่เกิดขึ้นภายหลังได้แก่ นิ่ว เนื้องอก การอักเสบ
ความผิดปกติของระบบประสาทที่ควบคุมการทางานของกระเพาะปัสสาวะ
ความพิการแต่กาเนิด
ผลจาก Urinary tract obstruction
ทาให้ทางเดินปัสสาวะส่วนที่อยู่เหนือตาแหน่งที่มีการอุดตันขึ้นไปขยายตัว (dilatation)
มีโอกาสเกิดนิ่วและการติดเชื้อเพิ่มขึ้น และทาลายเนื้อไตอย่างถาวร
ภาวะที่มี dilatation ของ renal pelvis และ Calyx ร่วมกับมีProgressive atrophy ของเนื้อไต
สาเหตุจากการอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะ
อาจเป็นข้างเดียวหรือสองข้าง
ความผิดปกติในส่วนของ Ureter
พยาธิสภาพที่สาคัญ
เนื้องอก
การอุดกั้น
vesicoureteralreflux
สาเหตุ
นิ่วที่หลุดมาจากส่วนของไต
หลอดไตตีบ(stricture) อาจเป็นมาแต่กาเนิดหรือ เป็นผลจากการอักเสบ
เนื้องอกของ Ureter
เนื้องอกของอวัยวะใกล้เคียง เช่น ปากมดลูกและมดลูก
แต่ถ้าการอุดกั้นเกิดในส่วนล่างของหลอดไต อาจเกิดการโป่งพองของ Ureter (Hydroureter)
การอุดกั้นเหล่านี้ทาให้ปัสสาวะที่สร้างแล้วขับถ่ายออกจากร่างกายไม่ได้หรือได้น้อย
กระเพาะปัสสาวะอักเสบ(Cystitis)
มักจะเกิดในผู้หญิง เนื่องจากท่อปัสสาวะสั้น และรูเปิดของท่อปัสสาวะ
เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย
สาเหตุ
มีสิ่งแปลกปลอมในท่อทางเดินปัสสาวะ
อาหารหรือยาบางอย่าง เช่น อาหารที่มีเกลือมาก
เกิดการอักเสบของท่อปัสสาวะ
ดื่มน้าน้อย ดื่มแอลกอฮอล์มาก
หลังการกระเทือนหรือหลังมีเพศสัมพันธ์
การกลั้นปัสสาวะ