Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ยาต้านโรคมะเร็งและยากดภูมิคุ้มกัน - Coggle Diagram
ยาต้านโรคมะเร็งและยากดภูมิคุ้มกัน
มะเร็ง
กลุ่มโรคที่เกิดจากความผิดปกติของสารพันธุกรรมส่งผลต่อการเพืมจำนวนเซลล์อย่างรวเร็วและผิดปกติไม่สามารถควยคุมได้
เซลล์มะเร็งมีวงจรการแบ่งเซลล์เมื่อวงจรเซลล์ผ่านไป1รอบจะทำให้เซลล์ที่มีลักษณะเหมือนกันเพิ่มขึ้นอีก 1 เท่าตัว
5 ระยะ
G0 phase ระยะพักของเซลล์ เตรียมพร้อมเข้าสู่G1
G1 เซลล์เริ่มแบ่งตัวสร้างองค์ประกอบต่างๆเช่นโปรตีน เอมไซม์
S สร้างDNA
G2 สร้างองค์ประกอบแบ่งDNA
M โครโมโซมหนาตัวขึ้น แบ่งตัวแบบmitosis
ประเภทยาตามการออกฤทธิ์ในวัฏจักรเซลล์มะเร็ง
Cell cycle-specific drugs (CCS)
ออกฤทธิ์ต่อเซลล์ที่อยู่ในระยะใดระยะหนึ่งในวงจรเซลล์เท่านั้น ไม่มีผลต่อระยะอื่น
Cell cycle-nonspecific (CCNS)
ออกฤทธิ์ได้ทุกระยะของวงจรของเซลล์ใช้ผลดีในอัตราการโตของก้อนมะเร็ง
ยากลุ่มAlkylating agents
Alkyl group ไปจับกับDNA ทำให้เซลล์แบ่งตัไม่ได้ส่งผลให้เซลล์ตายในที่สุด
Cycolophosphamide
กลไกการออกฤทธิ์
เปบี่ยนแปลงCYP450เป็นphosphoramideแทรกเข้าไปในการสร้างDNAกระตุ้นการตายของเซลล์มะเร็ง
รักษาในคลินิก
แบบฉีดและแบบรับประทาน
มะเร็งเต้านม
มะเร็งเม็ดเลือดขาว
Ifosfamide(Holoxan;IFOS)
กลไกลการออกฤทธิ์
เหมือนCycolophosphamide
รักษาในคลินิก
ฉีดและแบบรับประทาน
มะเร็งต่อมน้ำเหลือง
มะเร็งอัณฑะ
Chlorambucil
กลไกการออกฤทธิ์
แทรกเข้าไปในสายของDNAแบบcrosslinking
รักษาในคลินิก
มะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดเรื้อรัง
มะเร็งต่อน้ำเหลืองชนิดfollicular
Dacarbazine(DTIFC)
กลไกลการออกฤทธิ์
ถูกเปลี่ยนโดยCYP450 สารที่มีพิษต่อการสร้างDNAและRNA ของเซลล์มะเร็ง
รักษาทางคลินิก
ฉีดเข้าหลอดเลือดดำ
รักษามะเร็งผิวหนัง
Cisplatin,Carboplatin
กลไกลการออกฤทธิ์
แทรกเข้าไปในสายของDNAแบบcrosslinking
รักษาทางคลินิก
ฉีดเข้าทางหลอดเลือดดำหรือช่องท้อง
รักษามะเร็งรังไข่
มะเร็งกระเพาะปัสสาวะ
Busulfan(Myleran)
กลไกลการออกฤทธิ์
แทรกเข้าไปในสายของDNAแบบcrosslinking
รักษาทางคลินิก
รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาาวบางชนิด
Mechlorethamine
กลไกลการออกฤทธิ์
แทรกการเชื่อมจับของสารDNAทำให้สายแตก
รักษาในคลินิก
ผลข้างเคียง
กดการทำงานของกระดูก
ระบบทางเดินอาหาร
พิษต่อระบบประสาท
พิษต่อหัวใจ
ผลต่อผิวหนัง
Antimetabolites
Antifolate/Folate antagonist
กลุ่มยา
Methotrexate(MTX)
กลไกล
เป็นยาต้านโฟเลตที่ออกฤทธิ์ยับยั้งเอมไซม์
รักษาในคลินิก
รักษามะเร็งหลายชนิด
Pemetrexed
กลไกล
ต้านโฟเลตตัวใหม่
รักษาในคลินิก
มะเร็งตับอ่อน
มะเร็งปอด
ผลช้างเคียง
ระคายเคืองต่อระบบทางเดินอาหาร
จำนวนเม็ดเลือดขาวลดลง
ผิวหนังถูกแสงเผาได้ง่าย
Purine analogs
กลุ่มยา
ยา 6 mercaptopurine
เป็นสารมีโครงสร้าวเบสเพียวรีน
รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาว
ยา6-thioguanine
ออกฤทธิ์คล้ายกับ6-MP
มะเรฌงเม็ดเลือดขาว
ยากดภูมิคุ้มกัน (Immunosuppressive agents)“ ใช้กดหรือลดความแข็งแรงของระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย
ยากดภูมิคุ้มกัน
กลุ่มยับยั้งเอนไซม์แคลซินิวริน
Cyclosporin A (CsA)
ใชป้องกันและรักษา
Acute graft rejection :ปลูกถ่ายไต หัวใจ ปอดและตับ
GVHD: ปลูกถ่ายไขกระดูก
ผลข้างเคียง
พิษต่อไต, ต่อระบบประสาท
อาจพบ : BP สูง น้ําตาลในเลือดสูง, ไขมันในเลือดสูง, ตับทํางานผิดปกติ, เหงือกบวม และขนดก
กดไขกระดูกน้อย
Tacrolimus
คล้ายกับ Cyclosporinฤทธิ์แรงกว่า Cyclosporin100 เท่า
ใช้แทน Cyclosporinในการรักษาผู้ป่วยที่ได้รับorgan transplantation
กลุ่มยาที่มีพิษต่อเซลล์
Azathioprine
ยับยั้งการสร้าง purine
Acute graft rejection จากการปลูกถ่ายไตและตับ แบบ triple therapy
ผลข้างเคียง
กดไขกระดูก ทําให้เม็ดเลือดขาวหรือเกร็ดเลือดต่ํา
คลื่นไส0, อาเจียน, เกิดพิษต่อตับ เมื่อให้ในขนาดสูง
Mycophenolate mofetil
ยับยั้งเอนไซม์ IMPDH
ยับยั้งการสร้าง purine
ยับยั้งการสร้าง DNA, RNA, โปรตีนของ cancer cell
การใช้
Acute graft rejection จากการปลูกถ่ายอวัยวะ (ใช้ร่วมกับยาตัวอื่นแทน Azathioprine)
ผลข้างเคียง
กดไขกระดูก, เม็ดเลือดขาวต่ํา, เสี่ยงต่อการติดเชื้อ
ท้องร่วง อาเจียน
ความผิดปกติของระบบประสาทส่วนกลาง, ตับอ่อนอักเสบ, พิษต่อตา, พิษต่อตับ, มีผื่น, ปวดกล้ามเนื้อ
กลุ่มอดรีโนคอร์ติคอยด์
กลุ่มสารยับยั้ง Cytokines