Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
โรคของระบบทางเดินปัสสาวะ (Diseases of Urinary system) - Coggle Diagram
โรคของระบบทางเดินปัสสาวะ
(Diseases of Urinary system)
Renal malformations ความผิดปกติของไต
ความผิดปกติในปริมาณของเนื้อไต
Agenesis
ไตฝ่อหรือภาวะที่ไม่มีเนื้อไต
-Renal agenesisอาจจะเป็ นข้างเดียวหรือสอง
ข้าง
ถ้าเป็นสองข้าง เรียกว่า Potter’s syndrome
เกิดจากทารกในครรภอยู่ในภาวะขาดน้ำคร่ำ ทำร่างกายถูกกด การแบ่งตัวของเซลล์ผิดปกติ
Potter's facies หูติดต่ำ ผิวหนังย่น
Hypoplasia
-ภาวะที่ไตมีขนาดเล็กกว่าปกติมากกว่า
ร้อยละ 50
จำนวน renal lobule และ calyx ลดลง
ด้วย แต่เนื้อไต ไม่มีความผิดปกติ
Supernumerary kidney
ภาวะที่มีจำนวนไตมากกว่าสอง ส่วนใหญ่จะ
เป็ นสามไต
ไตชั้นที่เกินจะแยกออกจากไตปกติหรือเป็นภาวะ "ไตแฝด"
ความผิดปกติในต่ำแหน่งรูปร่างและ Orientation
Ectopia
ภาวะที่ไตอยู่ในตำแหน่งที่ผิดปกติ เช่น อยู่ในอุ้งเชิงกราน
อาจเป็ นข้างเดียวหรือสองข้าง
Malrotation
ภาวะที่ไตมีrenal pelvis และureter อยู่ทางด้านหน้า
Fusion of kidneys หรือ Horseshoe kidney
การเชื่อมกันตรงกลางระหว่างเนื้อไตทั้งสองข้าง
Renal cystic diseases
เป็ นรอยโรคที่อาจเป็นพันธุกรรมการเจริญผิดปกติการเจริญผิดปกติ
Polycystic kidney disease
Adult type
พบได้บ่อย เป็ นทั้งสองข้าง
ถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์แบบ autosomal dominant
ไตจะมีขนาดใหญ่ขึ้น บางครั้งหนักได้ถึง
4 กิโลกรัม
ผิวนอกตะปุ่ มตะป่ำ
Infantile type
พบได้ตั้งแต่ทารกแรกคลอด
ถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์แบบ autosomal
recessive
ไตมีขนาดใหญ่ทั้งสองข้าง
Medullary cyst
•Medullary sponge kidney
มีการขยายใหญ่เป็ นถุงของ
collecting tubule ของ medulla
พบในผู้ใหญ่
ไตยังทำงานปกติ
Uremic Medullary cystic disease
เป็ นโรคที่ถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์ มักมีอาการ
ตั้งแต่เด็ก
พบcyst อยู่บริเวณMedulla
ที่ส าคัญคือมี cortical tubular atrophy และ
interstitial fibrosis ร่วมด้วย
Simple cyst
อาจพบ cyst เดียวหรือหลายอัน
มักพบในบริเวณ cortex เกิด dilatation ของ
tubule อาจทำให้มีเลือดออก
Glomerular diseases
พยาธิที่เกี่ยวข้องกับภูมิคุ้มกัน
Glomerulonephritis (GN)
การอักเสบภายนอกไตที่มีผลต่อไต ส่วน
ใหญเช่น Malaria, Syphilis, Hepatitis และ
Systemic Lupus Erythematosus (SLE)
พยาธิสภาพที่ไม่เกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกัน
พบได้บ่อยคือ โรคไตจากเบาหวาน(Diabetic
nephropathy) หรือจากการรักษาเบาหวาน
จากภาวะที่พบได้บ่อยในผู้ป่วยโรคเบาหวาน เช่นการติดเชื้อในระบบท่งเดินปัสสาวะ
กลไกการเกิด
1) การกรองเพิ่มขึ้น (hyperfiltration)
2) การเปลี่ยนแปลงกลไกการท างานของ Renin
Tubulo-interstitial diseases
เป็นกลุ่มของโรคที่มีความผิดปกติในรูปร่างและหน้าที่ของtubule และ interstitium ของไต
เกิดจากสาเหตุหลายอย่างได้แก่ ยา การติด
เชื้อ immunological reaction
Acute interstitial nephritis
พบ interstitial edemaร่วมกับ leukocytic infiltration
และ tubular necrosis
Chronic interstitial nephritis
พบ interstitial fibrosistubular atrophy และmononuclear cell infiltration
Tubular diseases
โรคที่สำคัญ คือ Acute tubular necrosis (ATN)
เป็นภาวะที่มีการถูกทำลายอย่างเฉียบพลันของRenal tubule
เกิดจากการขาดเลือดไปเลี้ยงไตเป็ นเวลานาน
ชนิดของ Acute tubular necrosis (ATN)
Nephrotoxic type : ได้รับสารพิษ
Ischemic type : shock
มี3 ระยะ
ระยะที่ 1 Oliguric phase
-เกิดในช่วงแรก เมื่อมีการตายของ renal
tubule ท าให้ renal cellหลุดมาอุดตันทางเดิน
ปัสสาวะ
ปัสสาวะจึงออกน้อย และมีอาการบวมร่วม
ด้วย
ระยะที่ 2 Diuretic phase
เกิดในช่วงกลาง
เมื่อเวลาผ่านไป tubular cell ที่ตายมี
การสลายไปและมีการสร้าง cell ใหม่
ระยะที่ 3 Recovery phase
เกิดในช่วงหลัง
เมื่อนานเข้าtubular cell วามารถดูดน้ำกลับได้ปกติ
Urinary tract infection
Urinary tract infection ( UTI)
กรวยไตอักเสบ( Pyelonephritis)
อาจเกิดเพียงข้างเดียว หรือ เกิดพร้อมกันทั้งสองข้าง
Acute Pyelonephritis
เกิดทันที และรุนแรง
มีอาการไตบวมโตมีเลือดคั่งมากขึ้น
รายที่รุนแรง เช่น ผู้ป่วยโรคเบาหวาน
Chronic Pyelonephritis
เป็ นการอักเสบไม่รุนแรง แต่เป็นๆหายๆ
ไตจะมีขนาดเล็กลง ผิวขรุขระ
มักเกิดจากการควบคุมสาเหตุของโรคไม่ได้
นิ่วในทางเดินปัสสาวะ
Urolithiasis , urinary calculi
ประกอบด้วย amorphous crystalloid ได้แก่ uric
acid, calcium , oxalate และ magnesium phosphate
Nephrocalcinosis
ภาวะที่มี calcium สะสมในเนื้อไต
Nephrocalcinosis เป็ นสาเหตุหนึ่งของ
การเกิดนิ่วในไต
สาเหตุเกิดจาก Hypercalcemia
กลไกการเกิด
การมีแคลเซียมในเลือดสูง
เมื่อเลือดกรองที่ไต แคลเซียมส่วนหนึ่งจะถูกดึงไว้ในกระดูกเพื่อใช้ในยามจำเป็น
Urinary tract obstruction
ภาวะที่มีการอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะ
สาเหตุ
ความพิการแต่ก าเนิด
การอุดกั้นจากรอยโรคที่เกิดขึ้นภายหลัง
ความผิดปกติของระบบประสาทที่ควบคุมการ
ทำงานของกระเพาะปัสสาวะ
ผลจาก Urinary tract obstruction
มีโอกาสเกิดนิ่วและการติดเชื้อเพิ่มขึ้น
ทำให้ทางเดินปัสสาวะส่วนที่อยู่เหนือตำแหน่งที่มีการอุดตันขึ้นไปขยายตัว (dilatation)
Hydronephrosis
ภาวะที่มี dilatation ของ renal pelvis และ Calyx ร่วมกับมี
Progressive atrophy ของเนื้อไต
สาเหตุจากการอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะ
อาจเป็นข้างเดียวหรือสองข้าง
ความผิดปกติในส่วนของ Ureter
พยาธิสภาพที่สำคัญ
Ureteric obstructin
สาเหตุ
-นิ่วที่หลุดมาจากส่วนของไต
-หลอดไตตีบ(stricture) อาจเป็ นมาแต่ก าเนิดหรือ
เป็ นผลจากการอักเสบ
-เนื้องอกของ Ureter
การอุดกั้นเหล่านี้ท าให้ปัสสาวะที่สร้างแล้วขับถ่ายออกจากร่างกายไม่ได้หรือได้น้อย
แต่ถ้าการอุดกั้นเกิดในส่วนล่างของหลอดไต อาจเกิดการ
โป่งพองของ Ureter (Hydroureter)
Vesicoureteral reflux
เป็นความผิดปกติที่เกิดจากมีการไหลย้อนกลับของน ้าปัสสาวะจากกระเพาะปัสสาวะเข้าไปในหลอดไตและ renal pelvis
พบมากในเด็ก อาจท าให้มีการติดเชื้อและเป็ น
สาเหตุหนึ่งของ pyelonephritis
สาเหตุ
การท าศัลยกรรมทางการแพทย์
การติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ
การบาดเจ็บจากภายนอก
พันธุกรรม
กระเพาะปัสสาวะอักเสบ(Cystitis)
สาเหตุ
การกลั้นปัสสาวะ
หลังการกระเทือนหรือหลังมีเพศสัมพันธ์
เกิดการอักเสบของท่อปัสสาวะ
มีสิ่งแปลกปลอมในท่อทางเดินปัสสาวะ
ท่อปัสสาวะอักเสบ (Urethritis)
สาเหตุ
โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
ติดเชื้อจากโรคหนองใน หรือโกโนเรีย (Gonococcal
urethritis)
จากเชื้อที่ไม่ใช่หนองใน เช่น โรคเริม โรคซิฟิลิสจาก
การติดเชื้อHIV หรือ โรคเอดส์
การติดเชื้อที่ไม่ใช่จากเพศสัมพันธ์
:
เชื้อ E. coli (Staphylococcus) หรือ
เชื้อ Pseudomonas ซึ่งอาจติดต่อผ่านมาทาง
ล าไส้(ทางอุจจาระ) หรือทางไตหรือทาง
กระเพาะปัสสาวะ (ทางปัสสาวะ)
อาการของผู้ป่วยท่อปัสสาวะอักเสบ
อาการท่อปัสสาวะอักเสบในผู้ชายโดยทั่วไปอาการจะเหมือนผู้หญิงที่แตกต่างคือ
-อาจมีหนองออกจากปลายท่อปัสสาวะ (ปลาย
อวัยวะเพศ)
-อาจคล าได้ต่อมน ้าเหลืองขาหนีบโต เจ็บ ข้างเดียว
หรือ ทั้งสองข้าง