Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
โรคของระบบทางเดินปัสสาวะ (Diseases of Urinary system) - Coggle Diagram
โรคของระบบทางเดินปัสสาวะ
(Diseases of Urinary system)
1.ระบบขับถ่ายปัสสาวะส่วนบน(Upper Urinary tract)
ไตสองข้าง ( Kidney)
หน่วยไต (Nephron)
กรวยไต (renal pelvis)
2.ระบบขับถ่ายปัสสาวะส่วนล่าง(Lower urinary tract)
-กระเพาะปัสสาวะ (Urinary bladder)
-ท่อปัสสาวะ (Urethra)
หน่วยไตสามารถแบ่งออกเป็น 2 ส่วน
โรคของระบบทางเดินปัสสาวะ
ความผิดปกติของไต
ความผิดปกติในปริมาณของเนื้อไต
Agenesis ไตฝ่อหรือภาวะที่ไม่มีเนื้อไต
Potter’s syndrome
เกิดจากทารกในครรภ์อยู่ในภาวะขาดน้ำคลั่ง ทำให้ร่างกายถูกกดการแบ่งตัวของเซลล์ปกติ
เกิดจากทารกในครรภ หูติดต่ำ ผิวหนังหย่น จมูกงุ้ม
Hypoplasia
จำนวน renal lobule และ calyx ลดลง
ด้วย แต่เนื้อไต ไม่มีความผิดปกติ
Supernumerary kidney
ภาวะที่มีจำนวนไตมากกว่าสอง ส่วนใหญ่จะ
เป็นสามไต
ไตชั้นที่เกินจะแยกออกจากไตปกติหรือเป็น
ภาวะ "ไตแฝด"
ความผิดปกติในตำแหน่งรูปร่าง และOrientation
Ectopia
ภาวะที่ไตอยู่ในตำแหน่งที่ผิดปกติ
Malrotation
ภาวะที่ไตมีrenal pelvis และureterอยู่ทางด้านหน้า
Fusion of kidneys หรือ Horseshoe kidney
การเชื่อมกันตรงกลางระหว่างเนื้อไตทั้งสองข้าง
Renal cystic diseases
เป็นรอยโรคที่อาจเป็ นพันธุกรรม
การเจริญผิดปกติ หรือเกิดขึ้นภายหลัง
มักก่อให้เกิดปัญหาในการวินิจฉัยแยก
จากเนื้องอกของไต
Polycystic kidney disease
แบ่งเป็น 2 ชนิด คือ
Adult type
พบได้บ่อย เป็นทั้งสองข้าง
ถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์แบบ autosomal dominant
ไตจะมีขนาดใหญ่ขึ้น
ผิวนอกตะปุ่มตะป่ำ
Infantile type
พบได้ตั้งแต่ทารกแรกคลอด
ถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์แบบ autosomal
recessive
ไตมีขนาดใหญ่ทั้งสองข้าง ผิวหนังนอกเรียบ
หน้าตัดพบ cyst
ทั้งที่ cortex และ medulla ทำ
ให้เนื้อมีลักษณะพรุนแบบฟองน้ำ
2.Medullary cyst
Medullary sponge kidney
มีการขยายใหญ่เป็นถุงของ
collecting tubule ของ medulla
Uremic Medullary cystic disease
เป็นโรคที่ถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์ มักมีอาการ
ตั้งแต่เด็ก
พบcystอยู่ในบริเวณMedulla
Simple cyst
อาจพบ cyst เดียวหรือหลายอัน ขนาดอาจจะ
เล็กหรือใหญ่
Glomerular diseases
พยาธิสภาพที่เกี่ยวข้องกับภูมิคุ้มกัน
Glomerulonephritis (GN)
การอักเสบภายนอกไตที่มีผลต่อไต ส่วนใหญ่เป็ภาวะแพ้ภูมิตัวเอง
2.พยาธิสภาพที่ไม่เกี่ยวข้องกับภูมิคุ้มกัน
พบได้บ่อยคือ โรคไตจากเบาหวาน(Diabetic
nephropathy) หรือจากการรักษาเบาหวาน
Tubulo-interstitial diseases
เป็นกลุ่มของโรคที่มีความผิดปกติในรูปร่างและหน้าที่ของ tubule และ interstitium ของไต
เกิดจากสาเหตุหลายอย่างได้แก่ ยา การติด
เชื้อ immunological reaction
แบ่งเป็น
Acute interstitial nephritis
พบ interstitial edemaร่วมกับ leukocytic infiltrationและ tubular necrosis
Chronic interstitial nephritis
พบ interstitial fibrosis , tubular atrophy และ
mononuclear cell infiltration
Tubular diseases
เป็นภาวะที่ถูกทำลายอย่างเฉียบพลันของRenal tubule
เกิดจากการขาดเลือดไปเลี้ยงไตเป็นเวลานาน
Acute tubular necrosis (ATN)
Nephrotoxic type : ได้รับสารพิษ
Ischemic type : shock
มี3 ระยะ
ระยะที่ 1 Oliguric phase
-เกิดในช่วงแรก เมื่อมีการตายของ renal tubule ทำให้ renal cell หลุดมาอุดตันทางเดินปัสสาวะ
ปัสสาวะจึงออกน้อย และมีอาการบวมร่วม
ด้วย
ระยะที่ 2 Diuretic phase
เกิดในช่วงกลาง
เมื่อเวลาผ่านไป tubular cell ที่ตายมี
การสลายไปและมีการสร้าง cell ใหม่
ระยะที่ 3 Recovery phase
เกิดในช่วงหลัง
เมื่อนานเข้า tubular cell สามารถดูดน ้ำกลับได้ปกติ ปัสสาวะจึงมีปริมาณปกติ
Urinary tract infection
กรวยไตอักเสบ( Pyelonephritis)
อาจเกิดเพียงข้างเดียว หรือ เกิดพร้อมกันทั้งสองข้าง
แบ่งเป็น
Acute Pyelonephritis
เกิดทันที และรุนแรง แต่เมื่อได้รับการรักษา จะ
หายได้ภายใน 2-3 สัปดาห์
มีอาการไตบวมโตมีเลือดคั่งมากขึ้น พบจุด
หนองกระจายเป็นทางจากผิวลึกลงไปในส่วนcortex,medulla และ renal pelvis
Chronic Pyelonephritis
เป็นการอักเสบไม่รุนแรง แต่เป็นๆหายๆ
มักเกิดจากการควบคุมสาเหตุของโรคไม่ได้เช่น นิ่วในไต
นิ่วในทางเดินปัสสาวะ
ประกอบด้วย amorphous crystalloid
ปัจจัยส่งเสริม ได้แก่
crystalloid conc. เพิ่มขึ้นในปัสสาวะ : ปัสสาวะน้อย
crystalloid ตกตะกอนมากขึ้น : การคั่งของปัสสาวะ
Foreign bodies : แบคทีเรีย
Urinary tract obstruction
ภาวะที่มีการอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะ
สาเหตุ
ความพิการแต่กำเนิด
การอุดกั้นจากรอยโรคที่เกิดขึ้นภายหลัง
ความผิดปกติของระบบประสาทที่ควบคุมการทำงานของกระเพาะปัสสาวะ
ผล
ทำให้ทางเดินปัสสาวะที่อยู่เหนือตำแหน่งที่มีการอุดตันขึ้นไปขยายตัว
มีโอกาสเกิดนิ่วและการติดเชื้อเพิ่มขึ้นและทำลายเนื้อไตอย่างถาวร
ความผิดปกติในส่วนของ Ureter
พยาธิสภาพที่สำคัญ คือ
-การอุดกั้น
-เนื้องอก
-vesicoureteral reflux
สาเหตุ
-นิ่วที่หลุดมาจากส่วนของไต
-หลอดไตตีบ(stricture) อาจเป็ นมาแต่กำเนิดหรือเป็นผลจากการอักเสบ
-เนื้องอกของ Ureter
Vesicoureteral reflux
เป็นความผิดปกติที่เกิดจากมีการไหลย้อนกลับของน้ำปัสสาวะจากกระเพาะปัสสาวะเข้าไปในหลอดไตและ renal pelvis
พบมากในเด็ก อาจทำให้มีการติดเชื้อและเป็นสาเหตุหนึ่งของ pyelonephritis
สาเหตุ
การทำศัลยกรรมทางการแพทย์
การติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ
การบาดเจ็บจากภายนอก
พันธุกรรม
มีความผิดปกติของ sphincter
มีการอุดกั้นทางเดินปัสสาวะส่วนที่ออกจาก
กระเพาะปัสสาวะ
กระเพาะปัสสาวะอักเสบ(Cystitis)
เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย
สาเหตุ
การกลั้นปัสสาวะ
หลังการกระเทือนหรือหลังมีเพศสัมพันธ์
เกิดการอักเสบของท่อปัสสาวะ
มีสิ่งแปลกปลอมในท่อทางเดินปัสสาวะ
อาหารหรือยาบางอย่าง
ดื่มน้ำน้อย ดื่มแอลกอฮอล์มาก
ท่อปัสสาวะอักเสบ (Urethritis)
เป็ นการบาดเจ็บ อักเสบ บวม ของเซลล์เยื่อเมือกบุ
ท่อปัสสาวะ เกิดจากหลายสาเหตุ ที่พบบ่อยที่สุด
สาเหตุของ Urethritis
โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์แบ่งออกเป็ น 2 กลุ่ม
ติดเชื้อจากโรคหนองใน
จากเชื้อที่ไม่ใช่หนองใน
การติดเชื้อที่ไม่ใช่จากเพศสัมพันธ์
สาเหตุที่ไม่ใช่จากการติดเชื้อ
การบาดเจ็บของท่อปัสสาวะจากการสวน
ปัสสาวะ