Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ยาต้านโรคมะเร็ง - Coggle Diagram

- - - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        เมื่อยาเข้าสู่ร่างกายจะถูกเปลี่ยนโดย CYP450ให้กลายเป็น phosphoramide mustard แทรกเข้าไปในกระบวนการสร้าง DNA แบบ cross-linking และมีการเติมหมู่ alkyl ที่เบส guanine บนสายDNA และกระตุ้นให้เกิดการตายของเซลล์มะเร็ง
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        ยามีรูปแบบฉีดและรับประทาน
        
        ใช้รักษา
        
        มะเร็งรังไข่
        
        มะเร็งเต้านม
        
        มะเร็งต่อมน้ำเหลือง
        
        Hodgkin's
        
        non-Hodgkin lymphoma
        
        มะเร็งเม็ดเลือดขาวทุกชนิด
        
        มะเร็งหลายชนิดในเด็ก
        
        ใช้เป็นยากดภูมิคุ้มกันในผู้ป่วยที่ปลูกถ่ายอวัยวะ
    - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        กลไกลเหมือน Cyclophospamide
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        ยามีรูปแบบฉีดและรับประทาน
        
        ใช้รักษา
        
        มะเร็งต่อมน้ำเหลือง
        
        มะเร็งอัณฑะ
        
        มะเร็งเนื้อเยื่ออ่อน
    - - กลไกลการออกฤทธิ์
        
        เข้าไปแทรกการเชื่อมจับของสาย DNA แบบ cross-linking ส่งผลทำให้มะเร็งไม่สามารถสร้างหรือแบ่งตัวได้และทำให้เซลล์ตาย
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        เป็นมาตราฐานในการรักษามะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดเรื้องรัง
        
        มะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิด Follicular
    - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        ทำให้เกิดหมู่ Alkyl ไปจับกับสายของ DNA ส่งผลให้DNAทำให้เซลล์มะเร็งแบ่งตัวไม่ได้ เกิด DNA strand break และทำให้เซลล์ตาย
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        รักษามะเร็งสมอง
    - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        เมื่อยาเข้าสู่ร่างกายจะถูกเปลี่ยนโดย CYP450ให้กลายเป็นสารที่มีพิษต่อการสร้างDNA และ RNA ของเซลล์มะเร็ง
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        เป็นยาฉีดเข้าหลอดเลือดดำ
        
        ใช้รักษา
        
        มะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิด Hodgkin's lymphoma
        
        มะเร็งผิวหนัง
    - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        เข้าไปแทรกการเชื่อมจับของสายDNA ทำให้เกิดการยับยั้งกระบวนการ DNA replication และ DNA transcription
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        เป็นยาฉีดเข้าหลอดเลือดดำ
        
        ฉีดเข้าช่องท้อง
        
        ใช้รักษา
        
        มะเร็งอัณฑะ
        
        มะเร็งรังไข่
        
        มะเร็งกระเพาะปัสสาวะ
        
        มะเร็งปอด
        
        มะเร็งทางเดินอาหาร
    - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        เข้าไปแทรกการเชื่อมจับของสาย DNA แบบ cross-linking ส่งผลทำให้มะเร็งไม่สามารถสร้างหรือแบ่งตัวได้และทำให้เซลล์ตาย
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาวบางชนิด
        
        ใช้ร่วมกับยาเคมีบำบัดอื่นๆ
    - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        เข้าไปแทรกการเชื่อมจับของสายDNA ทำให้เกิดสาย DNAแตกและยับยั้งกระบวนการ DNA transcription
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        เดิมใช้รักษามะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิด Hodgkin's lymphomaแต่ปัจจุบันใช้น้อยลงเนื่องจากไปใช้ยาอื่นๆแทน
  - - - Methotrexate
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        ออกฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ dihydrofolate reductaseที่เปลี่ยน dihydrofolate ไปเป็น tetrahydrofolate ที่เป็น cofactor
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        ยามีรูปแบบฉีดและรับประทาน
        
        ฉีดเข้าทางหลอดเลือดดำ
        
        ยาฉีกทางกล้ามเนื้อ
        
        ยาฉีดเข้าทางน้ำไขสันหลัง
        
        ใช้รักษา
        
        มะเร็งรก
        
        มะเร็งที่ศรีษะและคอ
        
        มะเร็งปอด
      - Pemetrexed
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        เมื่อเข้าสู่ร่างกายจะถูMatabolite ให้กลายเป็นสารที่มีฤทธิ์ไปยับยั้งการสังเคราะห์และสร้างสารตั้งต้นของ DNA,RNAและโปรตีน
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        รักษามะเร็งปอด
        
        มะเร็งตับอ่อน
    - - ยา 6-mercaptopurine
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        เมื่อเข้าสู่กระแสเลือดจะถูกเปลี่ยนเป็นสารไรโบนิวคลีโอไทด์ออกฟทธิ์ยับยั้งการสร้าเอนไซม์หลายตัวที่เกี่ยวข้องกับการสร้างPuine ที่ถูกนำมาสังเคราะห์กรดนิวคลีอิก
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        เป็นยาเม็ดรับประทาน
        
        ใช้รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาว
        
        ALL
        
        AML
        
        ANLL
      - ยา 6-thioguanine
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        คล้ายกับ 6-MP
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        ใช้รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาว
        
        ANLL
        
        AML
        
        ใช้ร่วมกับยา
        
        Daunorubicin
        
        Cytarabine
      - ยา Fludarabine
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        เข้าไปแทรกกระบวนการเชื่อมจับของสาย DNA เกิดการยับยั้งการสร้าง DNA
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        ฉีดเข้าทางหลอดเลือดดำ
        
        เนื่องจากเป็นพิษต่อางเดินอาหารจึงไม่สามารถรับประทานได้
    - - 5-fluorouracil
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ Thymidylate synthase เป็นเอนไซม์ที่จำเป็นในการสังเคราะห์ DNA และ RNA
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        ฉีดเข้าทางหลอดเลือดดำ
        
        เนื่องจากเป็นพิษต่อางเดินอาหารจึงไม่สามารถรับประทานได้
        
        รักษาโรค
        
        มะเร็งเต้านม
        
        มะเร็งทางเดินอาหาร
        
        ชนิดยาทารักษา
        
        มะเร็งผิวหนังชนิด basal cell carcinoma
      - Capectibine
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        คล้ายกับ 5-FU
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        เป็นยาชนิดรับประทาน
        
        ใช้รักษาเพื่อบรรเทาอาการในผู้ป่วยมะเร็งเต้านม
      - Cytarabine
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        เป็นยาฉีดทางหลอดเลือดดำ
        
        นิยมใช้แบบหยดช้าๆเป็นเวลา 5-7วัน
        
        ใช้รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิด AML
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        ยาจะไปเติมหมู่ฟอตเฟตทำให้เกิดการยับยั้งการเชื่อมต่อสายของสาย DNA
      - Gemcitabine
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        เมื่อยาเข้าสู่เซลล์ยาจะถูกกระตุ้นให้มีการเติมหมู่ฟอตเฟตจะเข้าไปแทรกกระบวนการเชื่อมจับของสาย DNA เกิดการยับยั้งการส้ราง DNA
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        ชนิดฉีดเข้าหลอดเลือด
        
        ใช้รักษา
        
        มะเร็งตับอ่อน
        
        มะเร็งปอด
        
        มะเร็งรังไข่
        
        มะเร็งกระเพาะปัสสาวะ
        
        มะเร็งกระเพาะอาหาร
        
        มะเร็งที่ศรีษะและคอ
  - - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        สอดแทรกเข้าไปในาย DNA ยับยั้ง RNA ploymerase ทำให้สาย single-stand ของ DNA แตก
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        เป็นยาฉีดทางหลอดเลือดดำ
        
        ใช้ร่วมกับ Vincristine
        
        Wilms' tomor
        
        มะเร็งเนื้อเยื่อเกี่ยวพันในเด็ก
    - - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        เป็นยาฉีดทางหลอดเลือดดำ
        
        ใช้รักษา
        
        มะเร็งต่อมน้ำเหลือง
        
        มะเร็งของพลาสมาเซลล์
        
        มะเร็งเต้านม
        
        มะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก
      - กลไกการออกฤทธิ์
        
        ยับยั้ง Topoisomerase 2 แทรกไปอยู่ระหว่าง DNA base pairs ในสาย DNA ปิดกั้นการสังเคราะห์ DNA และ RNA
    - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        ออกฤทธิ์โดยจับกับธาตุเหล็กได้เป็นสารประกอบเชิงซ้อนของยากับเหล็กจะทำปฏิกิริยาได้ออกซิเจนทำให้เกิดการแตกตัวของ DNA
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        เป็นยาฉีดทางหลอดเลือดดำ
        
        ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ
        
        ฉีดชั้นใต้ผิวหนัง
        
        ฉีดเข้าช่องต่างๆของร่างกาย
    - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        ยาถูกเปลี่ยนแปลงในเซลล์ไปเป็นสาร Alkylating agants ที่มีฤทธิ์แรงมาก ทำให้เกิดสะพานในสายDNA มีผลการยับยั้งการสังเคราะห์ DNA
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        ใช้รักษามะเร็งปากมดลูก
        
        มะเร็งปอด
        
        มะเร็งกระเพาะปัสสาวะ
        
        มะเร็งลำไส้ใหญ่
    - - ยาDoxorubicinมีผลต่อหัวใจ
      - ยาBleomycinมีผลต่อปอด
      - ยาMitomycin ก่อให้เกิดความเป็นพิษต่อไต
      - ยากดการทำงานของไขกระดูก
      - รบกวนทางเดินอาาหาร มีอาการเบื่ออาหาร คลื่นไส้
      - ผิวหนังไวต่อการฉายรังสี
      - หากยารั่วออกนอกหลอดเลือดจะทำให้ผิวหนังบริเวณรอบๆตาย
  - - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        ยาจะไปจับกับโปรตีน Tubulin ทำให้ยับยั้งการประกอบ microtubules ยับยั้งการประกอบตัวของ mitotic spindle เซลล์หยุดการเจริญเติบโตในระยะ metaphase
      - Vincristine:Oncovin
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        ใช้รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาว
        
        มะเร็งต่อมน้ำเหลือง
        
        มะเร็งหลายชนิดในเด็ก
        
        มะเร็งในกระดูกและเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน
      - Vinblastine:Velban
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        ยาฉีดเข้าทางหลอดเลือดดำ
        
        ใช้รักษามะเร็งต่อมน้ำเหลือง
        
        มะเร็งลูกอัณฑะ
        
        มะเร็งเต้านม
      - Vinorelbine:Navalbine
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        ใช้รักษา Non-small cell lung cancer
        
        มะเร็งเต้านม
      - ผลข้างเคียง
        
        Vincristine มีพิษต่อระบบประสาทกล้ามเนื้อ
        
        Vinblastine และVinorelbine กดไขกระดูกมากว่า Vincristine
        
        ที่พบบ่อยคือคลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร ท้องเดิน ปวดท้อง
        
        พบการอักเสบของหลอดเลือดดำบริเวณที่ให้ยา
    - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        ยาจะไปจับกับ Beta-tubulin ทำให้เพิ่มการก่อตัวเป็นMicrotubules แต่ยังยั้งการสลายของสาย Microtubules ทำให้การแบ่งเซลล์ไมโตซิสำม่สมบูรณ์โดยหยุดชะงักที่ระยะ anaphase
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        ยาฉีดเข้าหลอดเลือดดำ
        
        ใช้รักษา
        
        มะเร็งเต้านม
        
        มะเร็งปอด
        
        มะเร็งรังไข่
        
        มะเร็งที่ศีรษะและคอ
      - ผลข้างเคียง
        
        กดไขกระดูก ทำให้บริมาณเม็ดเลือดขาวและเกร็ดเลือดต่ำ
        
        Paclitaxel ถ้าใช้หลายครั้งอาจเกิดภาวะคั่งน้ำในร่างกาย
        
        ปฏิกิริยาแพ้ยาเช่น ผื่นลมพิษ หายใจลำบาก
        
        ผลต่อทางเดินอาหาร
        
        อวัยวะส่วนปลายบวม
        
        ปลายประสาทผิดปกติ
  - - - ผลข้างเคียง
        
        มีโอกาสติดเชื้อง่าย
        
        กลูโคสในเลือดสูง
        
        โรคกระดูกพรุน
        
        โรคแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        รักษามะเร็งต่อมน้ำเหลือง
        
        Hodgkin's
        
        non-Hodgkin lymphoma
        
        มะเร้งเม็ดเลือดขาวชนิด ALL
    - - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        Tamoxifen เป็นตัวเลือกแรกในการนำมาใช้รักษามะเร็งเต้านม
        
        Toremifene รักษามะเร็งเต้านม
        
        Raloxifene ใช้ป้องกันการเกิดมะเร็งโรคกระดูกพรุน
      - ผลข้างเคียง
        
        ร้อนวูบวาบ
        
        มีเลือดประจำเดือนผิดปกติ
        
        ใช้ในระยะยาวเสี่ยงต่อการเกิดเลือดอุดตันในหลอดเลือด
    - - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        รักษามะเร็งต่อลูกหมาก มะเร็งเต้านม และโรคเยื่อบุโพรงมดลูกผิดปกติ
        
        ยา Leuprolide ยาฉีดเข้าใต้ชั้นผิวหนัง
        
        ยา Goserelin เป็นยาที่ฝังในกล้ามเนื้อ
        
        ใช้บรรเทามะเร็งต่อมลูกหมากระยะสุดท้าย
        
        ยา Abarelix
      - ผลข้างเคียง
        
        ร้อนวูบวาบ
        
        เสื่อมสมรรถภาพทางเพศ
        
        ในระยะแรกอาจทำให้เซลล์มะเร็งเจรืญมากขึ้น
    - - ผลข้างเคียง
        
        Progestins เพิ่มอุบัติการณ์ของการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจอุดตัน
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        รักษามะเร็งเยื่อบุมดลูก
        
        มะเร็งเต้านม
        
        มะเร็งของไต
  - - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        ยาจะไปเร่งปฏิกิริยา Hydrolysis ทำให้เซลล์มะเร็งขาดสารที่จะนำไปสร้างการเจริญเติบโต
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        ใช้ในการรักษา ALL
      - ผลข้างเคียง
        
        ทำให้เกิดปฏิกิริยาแพ้ที่รุนแรง
        
        ตับอ่อนอักเสบ
        
        พิษต่อตับ
        
        ชัก
        
        โคม่า
    - - ผลข้างเคียง
        
        อาการซึมเศร้า
        
        มึนศีรษะ
        
        มีผื่น
        
        รบกวนทางเดินอาหาร
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        รักษามะเร็งต่อมหมวกไตชั้นนอก
      - กลไกการออกฤทธิ์
        
        รบกวนการทำงานของไมโตครอนเดรียในเซลล์ต่อมหมวกไตชั้นนอก ทำให้ฝ่อลงและลดการสร้าง Cortisol
  - - - Trantuzumab
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        ยาจะไปจับกับ HER-2ทำให้ HER-2 receptor ไม่สามารถส่งสัญญาณไปกระตุ้นการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งได้
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        รักษามะเร็งเต้านม
        
        ผลข้างเคียง
        
        เกิดภาวะหัวใจล้มเหลวคั่ง
        
        คลื่นไส้
        
        อาเจียน
        
        ปวดท้อง
      - Rituximab
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        ยาไปจับกับ CD20 แล้วกระตุ้นให้เกิดการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกันมาให้กำจัดเซลล์มะเร็ง
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        รักษามะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิด B cell lymphoma
        
        ผลข้างเคียง
        
        ทำให้เกิด infusion reaction
        
        กดไขกระดูก
      - Cetuximab
        
        ผลข้างเคียง
        
        ความดันต่ำ
        
        หายใจลำบาก
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        รักษามะเร็งบริเวณศีรษะแลลำคอ
        
        มะเร็งลำไส้ส่วนล่าง
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        จับที่ epidermal growth factor ทำให้ไม่สามารถรับสัญญาณที่จะไปกระตุ้นการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งได้
      - Alemtuzumab
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        จับกับ CD52 และกระตุ้นให้เกิดการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกันให้มากำจัดเซลล์มะเร็ง
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิด B CLL
        
        ผลข้างเคียง
        
        ทำให้เกิด infusion reaction
        
        กดไขกระดูก
    - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        ไปยับยั้งเอนไซม์ไคเนส ทำให้เกิดการยับยั้งกระบวนการเจริญเติบโตและแบ่งตัวของเซลล์และยับยั้งการสร้างหลอดเลือดใหม่ในก้อนเนื้อมะเร็ง
      - Imatinib
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        รักษา Gsatrointestinal stromal tumor
        
        มะเร็งเม็ดเลือดขาว
      - Dasatinib
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาว
        
        รักษามะเร็งที่ดื้อยา
      - Nilotinib
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        รักษา Chronic myeloid leukemia
        
        รักษามะเร็งที่ดื้อยา
      - ผลข้างเคียง
        
        มีของเหลวคั่งในร่างกาย
        
        พิษต่อตับ ทำให้บวมน้ำ
        
        เกล็ดเลือดต่ำทำให้เลือดออกง่าย
        
        กดไขกระดูก
        
        ทำให้คลื่นไฟฟ้าหัวใจผิดปกติ