Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การบริหารยา - Coggle Diagram
การบริหารยา
วัตถุประสงค์ของการให้ยา
เพื่อการรักษา
รักษาตามอาการ : Paracetamal,Plasil
รักษาเฉพาะโรค : Antibiotic
ทดแทนสิ่งที่ร่างกายขาด : Ferrous sulfate
ให้ร่างกายปฏิบัติหน้าที่ตามปกติ : Digitalis
เพื่อป้องกันโรคและส่งเสริมสุขภาพ
Vaccine BCG : ป้องกันวัณโรค Vitamin
เพื่อตรวจวิเคราะห์โรค
กลืนแป้งเบเรี่ยม ซัลเฟตและเอ็กซเรย์
ปัจจัยที่มีผลต่อการออกฤทธิ์ของยา
อายุและน้ำหนักตัว
เพศ
กรรมพันธุ์
ภาวะจิตใจ
ภาวะสุขภาพ
ทางที่ให้ยา
เวลาที่ให้ยา
สิ่งแวดล้อม
ระบบการตวงยา
ระบบอโพทีคํารี
20 grain = 1 scruple
3 scruple = 1 dram
8 dram = 1 oz.
12 oz. = 1 pound
ระบบเมตริก
1 ลิตร = 1000 cc.
ระบบมาตราตวงวัดประจําบำ้น
หยด ช้อนชํม ช้อนโต๊ะ ถ้วยชา
คำย่อและสัญลักษณ์เกี่ยวกับคำสั่งการให้ยา
ความถี่ของยา
OD : วันละ 1 ครั้ง
bid : วันละ 2 ครั้ง
tid : วันละ 3 ครั้ง
qid : วันละ 4 ครั้ง
q 6 hrs : ทุก 6 ชั่วโมง
วิถีทางการให้ยา
V เข้าหลอดเลือดดํา
ID เข้าชั้นระหว่างผิวหนัง
Subling อมใต้ลิ้น
Inhal ทางสูดดม
Nebul พ่นให้สูดดม
SC เข้าชั้นใต้ผิวหนัง
Supp เหน็บ สอด
M เข้ากล้ามเนื้อ
inatill หยอด
O รับประทานทางปาก
เวลาการให้ยา
a.c. ก่อนอาหาร
p.c. หลังอาหาร
h.s. ก่อนนอน
p.r.n. เมื่อจำเป็น
stat ทันที
คำสั่งแพทย์
การเขียนคำสั่งแพทย์
คําสั่งครั้งเดียวใช้ได้ตลอดไป (Standing order)
คําสั่งใช้ภํายในวันเดียว (Single order of order for one day)
คําสั่งที่ต้องให้ทันที (Stat order)
คําสั่งที่ให้เมื่อจําเป็น (prn order)
ส่วนประกอบของคำสั่งการรักษา
ขนาดของยํา
วิถีทางการให้ยํา
ชื่อของยํา
เวลาและความถี่ในการให้ยา
วันที่เขียนคําสั่งกํารรักษํา
ลายมือผู้สั่งยา
ชื่อของผู้ป่วย
ลักษณะคำสั่งแพทย์ตามทางวิถีทาง
การให้ยา
ชื่อยา–ขนาด–จํานวน–ทางที่ให้–ความถี่
ทางปาก (oral)
ยาเม็ด (tablet) ยาแคปซูล (capsule)
ยาน้ําเชื่อม(syrup) อีลิกเซอร์(elixir)
อีมัลชั่น(emulsion)ยาผง(powder) ยาน้ําผสม(mixture) ยาอม (lozenge)
ทางสูดดม (inhalation)
ชนิดสเปรย์ (spray)
พ่นทางสายให้ออกซิเจน (nebulae)
ทางเยื่อบุ (mucous)
ชนิดเม็ด(tablet)ใช้สอด(suppository)
ทางช่องคลอด/ทวารหนักหรืออมใต้ลิ้น(sublingual) หรือยาที่ละลายในน้ํา (aqueous solution)
ใช้หยอด (instillate) ใช้ล้าง (irrigate)
ทางผิวหนัง (skin)
ชนิดโลชั่น (lotion) ครีม (cream)
ยาขี้ผึ้ง (ointment) ยาเปียก (paste)
หรือยาถูนวด (inunction) ยาผงใช้โรย (powder)
ทางกล้ามเนื้อ (intramuscular)
ยาที่ละลายในน้ํา (aqueous solution) เท่านั้น
ทางชั้นผิวหนัง (intradermal)
ยาที่ละลายในน้ํา (Aqueoussolution) เท่านั้น
ทางหลอดเลือดดำ (intravenous)
ยาที่ละลายในน้ํา (Aqueoussolution) เท่านั้น
ทางใต้ผิวหนัง (subcutaneous / hypodermal)
ยาที่ละลายในน้ํา (Aqueoussolution) เท่านั้น
การคำนวณขนาดยา
ความเข้มข้นของยา (ในแต่ละส่วน) = ขนาดของความเข้มข้นของยาที่มี หารด้วย ปริมาณยาที่มี
รูปแบบการบริหารยา
หลักการบริหารยา
Right technique (ถูกเทคนิค)
Right documentation (ถูกการบันทึก)
Right route (ถูกวิถีทาง)
Right to refuse (ตรวจสอบให้แน่ใจว่าได้รับความยินยอมจากผู้ป่วย)
Right time (ถูกเวลา)
การให้ยาก่อนอาหาร เพื่อไม่ต้องการให้ยาได้สัมผัสกับอาหาร
การให้ยาหลังอาหารเป้าหมายเพื่อให้ยาได้สัมผัสกับอาหารเพื่อช่วยเรื่องการดูดซึม
การให้ยาช่วงใดก็ได้คืออาหารไม่มีผล
การให้แบบกําหนดเวลาหรือให้เฉพาะกับอาหารที่เฉพาะ
Right History and assessment (การซักประวัติ)
Right dose (ถูกขนาด)
Right Drug-Drug Interaction and Evaluation (การที่จะต้องให้ยาร่วมกัน)
Right drug (ถูกยา)
Right to Education and Information (ก่อนที่พยาบาลจะให้ยาผู้ป่วยทุกครั้งต้องแจ้ง)
Right patient/client (ถูกคน)
หลักสำคัญในการให้ยา
ความสะอาด
ตรวจสอบคําสั่งแพทย์ก่อนให้ยาทุกครั้ง
ก่อนให้ยาต้องทราบวัตถุประสงค์การให้ยา
ตรวจสอบประวัติการแพ้ยา
ตรวจสอบวันหมดอายุของยา
ไม่ควรเตรียมยาค้างไว้
ไม่ให้ยาที่ฉลากมีการลบเลือนไม่ชัดเจน
ตรวจสอบผู้ป่วยก่อนให้ยาโดยการถามชื่อและนามสกุลก่อนทุกครั้ง
บอกให้ผู้ป่วยทราบถึงวัตถุประสงค์ของการให้ยาและผลข้างเคียง
ผู้ป่วยรับประทานยาต่อหน้าพยาบาลเพื่อป้องกันผู้ป่วยไม่ได้รับยา
ลงบันทึกการให้ยาหลังจากให้ยาทันที
ประเมินประสิทธิภาพของยาที่ให้
สังเกตอาการก่อนและหลังการให้ยา
กรณีที่ให้ยาผิดต้องรีบรายงานให้พยาบาลหัวหน้าเวรรับทราบ