Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
9.พุทธศาสตร์แห่งการศึกษา - Coggle Diagram
9.พุทธศาสตร์แห่งการศึกษา
9.2วิธีการเรียนรู้ทั่วไป พระพุทธเจ้า
9.2.1. การฟัง หมายถึงการตั้งใจศึกษาเล่าเรียนในห้องเรียน
9.2.2. การจำได้ หมายถึงการใช้วิธีการต่าง ๆ เพื่อให้จำได้
9.2.4. การเพ่งพินิจด้วยใจ หมายถึงการตั้งใจจินตนาการถึงความรู้นั้นไว้เสมอ
9.2.5. การแทงทะลุด้วยความเห็น หมายถึงการเข้าถึงความรู้อย่างถูกต้อง เป็นความรู้อย่างแท้จริง ไม่ใช่ติดอยู่แต่เพียงความจำเท่านั้น แต่เป็นความรู้ความจำที่สามารถนำมาประพฤติปฏิบัติได้
9.2.3. การสาธยาย หมายถึงการท่อง การทบทวนความจำบ่อย ๆ
9.4 หลักธรรมพื้นฐานของพระพุทธศาสนา ในฐานะเป็นศาสตร์การศึกษา
9.4.1.หลักพุทธธรรมที่เป็นเกณฑ์ในการพิจารณาปัญหา ครอบคลุมทั้งระบบอย่างเป็นกระบวนการ หลักพุทธธรรมนี้จะใช้เป็นเครื่องมือตรวจสอบและแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นในกระบวนการทางการศึกษาที่ดำเนินไปในทุกขั้นตอน หลักพุทธธรรมกลุ่มนี้คืออริยสัจ 4 และปฏิจจสมุปบาท
9.4.2. หลักพุทธธรรมเชิงปฏิบัติการ เสริมในรายละเอียด เมื่อตรวจสอบพบจุดบกพร่องของกระบวนการศึกษา หรือกระบวนการเรียนการสอนนั้น การนำหลักพุทธธรรมนี้ไปใช้ก็ทำได้สองอย่างคือ ในฐานะทบทวนแผน (Re-planning) ตามความเป็นจริงที่ปรากฏออกมาจากการตรวจสอบด้วยหลักอริยสัจ 4 และปฏิจจสมุปบาท
9.3 อุปสรรคของการเรียนรู้
9.3.1. การชอบทำการงานมากกว่าการเรียน
9.3.3. การชอบหลับมากกว่าการเรียน
9.3.2. การชอบคุยมากกว่าการเรียน
9.3.4. การชอบไปหาเพื่อนฝูงมากกว่าการเรียน
9.3.6. การเห็นแก่บริโภคมากกว่าการเรียน
9.3.5. การปล่อยตนให้เป็นคนฟุ้งซ่าน
9.3.7. การไม่สำรวมตนว่าอะไรเรียนแล้ว อะไรยังไม่ได้เรียนอีกประการหนึ่ง
9.1องค์ประกอบของการศึกษาพระพุทธศาสนา
9.1.1. ปริยัติ ได้แก่ การศึกษาเล่าเรียน
9.1.2. ปฏิบัติ ได้แก่ การนำเอาหลักการ ทฤษฎี แนวคิดจากการศึกษาเล่าเรียนมาประยุกต์ใช้ให้เป็นแนวปฏิบัติในวิถีชีวิตของตน
9.1.3. ปฏิเวธ ได้แก่ ผลของการปฏิบัติ เช่นได้รับความสุขในชีวิต ประสบความสำเร็จในชีวิต
9.5 คำศัพท์ทางพระพุทธศาสนาที่เกี่ยวข้องกับการศึกษา
9.5.1. คำว่า “โพธิสัตว์” แปลว่า ผู้ผูกพันอยู่กับความรู้ หมายถึงผู้แสวงหาความรู้ ผู้ฝึกฝนตนเองเพื่อเข้าถึงความรู้ ผู้ค้นหาความรู้ที่ถูกต้อง ผู้กาลังพัฒนาตนเพื่อเข้าถึงความรู้ที่สูงที่สุดหรือผู้ดำเนินชีวิตเพื่อได้ตรัสรู้ ดังนั้น จึงเห็นได้ว่า พุทธศาสนาเกี่ยวข้องกับการศึกษาตั้งแต่พระโพธิสัตว์เริ่มสร้างบารมีเพื่อตรัสรู้
9.5.2. คำว่า “พุทธะ” แปลว่า “ผู้รู้” เมื่อเป็นชื่อของศาสนาว่า “พุทธศาสนา” จึงแปลว่าศาสนาผู้รู้ ทางพระพุทธศาสนาได้กล่าวถึงพุทธะไว้ 3 ประเภท คือ
สัมมาสัมพุทธะ หมายถึง ผู้ตรัสรู้โดยถูกต้องด้วยตนเอง อยู่ในฐานะเป็นศาสดาเอกของโลก มีคุณสมบัติเพียบพร้อมในการก่อตั้งพระพุทธศาสนา
ปัจเจกพุทธะ หมายถึง ผู้รู้เฉพาะตน ไม่อยู่ในฐานะเป็นศาสดาผู้ก่อตั้งศาสนา
อนุพุทธะ หรือสาวกพุทธะ คือ ผู้รู้ตาม หมายถึง ผู้ได้ฟังคำสอนของพระศาสดา แล้วนำมาปฏิบัติ
9.5.3. คำว่า “สิกขา” ในภาษาสันสกฤตเขียนเป็น “ศึกษา” มีความหมายครอบคลุมพระพุทธศาสนาทั้งสิ้น ไม่ว่าจะเป็นการปฏิบัติทางศีล สมาธิ หรือปัญญา อยู่ในขอบข่ายของคำว่า “สิกขา” ทั้งสิ้น
9.5.4. คำว่า “สิปปะ พาหุสัจจะ” สิปปะ คือ ศิลปะ พาหุสัจจะ คือ การได้ศึกษามากในวิชาหลายด้าน