Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การส่งเสริมสุขอนามัยและการพักผ่อนนอนหลับ - Coggle Diagram

- - - - จุดประสงค์
        
        กำจัดสิ่งสกปรกภายในช่องหู
        
        ทำความสะอาดใบหูและหลังใบหู
    - - จุดประสงค์
        
        ป้องกันสารคัดหลั่งแห้งยึดขนจมูกกับสายที่คาไว
        
        ป้องกันการเกิดแผลกดทับที่ด้านในรูจมูกจากสายที่คาไว้
        
        กำจัดสิ่งขับถ่ายและสิ่งสกปรกภายในจมูก
    - - จุดประสงค์
        
        กำจัดขี้ตา ทำให้ดวงตาสะอาด
        
        ความสุขสบายของผู้ป่วย
        
        ส่งเสริมภาพลักษณ์ของผู้ป่วย
    - - วัตถุประสงค์
        
        ความสุขสบายและสดชื่นของผู้ป่วย
        
        ส่งเสริมภาพลักษณ์ของผู้ป่วยและรู้สึกมีความมั่นใจ
        
        ขจัดความสกปรกและสารที่ใส่บนผม และหนังศีรษะเพื่อการตรวจรักษา
    - - จุดประสงค์
        
        ให้เล็บสะอาด และสุขสบาย
        
        ป้องกันการเกิดเล็บขบ
    - - การทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกของผู้ชาย (Perineal care of
        male)
        
        วิธีปฏิบัติ
        
        จัดผู้ป่วยให้นอนหงาย (dorsal position) เปิดเฉพาะส่วนอวัยวะสืบพันธุ์
      - การท าความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกของผู้หญิง (Perineal care of
        female) เป็นการท าความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกและบริเวณใกล้เคียง ปกติจะช าระให้วันละ 1-2 ครั้ง และหลังจากถ่ายปัสสาวะหรืออุจจาระ เรียกสั้น ว่า P-care หรือ flushing
        
        จุดประสงค์
        
        ลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อของระบบทางเดินปัสสาวะในผู้ป่วยที่ได้รับ
        การสวนปัสสาวะคาไว
        
        เสริมสร้างความสุขบายให้กับผู้ป่วย
        
        กำจัดสิ่งขับถ่าย สิ่งสกปรก และกลิ่นไม่พึงประสงค์
        
        วิธีปฏิบัติ
        
        จัดผู้ป่วยให้นอนหงาย คลุมผ้าห่มตามแนวขวาง เลื่อนผ้านุ่งขึ้นไปถึงเอว ให้
        ผู้ป่วยนอนหงายชันเข่าขึ้น (dorsal recumbent position) เหน็บผ้าห่มคลุมขา (drape) ให้เรียบร้อย
    - - วัตถุประสงค์
        
        กำจัดกลิ่นปาก ลมหายใจสดชื่น ปูองกันฟันผุ
        
        ลดการอักเสบของเหงือก กระพุ้งแก้ม
        
        ปากและฟันสะอาด มีความชุ่มชื่น
        
        สังเกตฟัน เหงือก กระพุ้งแก้ม ลิ้น มีแผล หรือการติดเชื้อ หรือเลือดออกหรือฝ้าในช่องปาก
      - การทำความสะอาดปากฟันในผู้ป่วยที่ช่วยเหลือตนเองได้น้อย
        
        เครื่องใช้
        
        ไม้พันสำลี
        
        ชามรูปไต
        
        แก้วน้ำ
        
        ไม้กดลิ้น หรือไม้กดลิ้นพันสำลี
        
        น้ำยาบ้วนปาก เช่น น้ำกลือ น้ำยาบ้วนปาก (special mouth wash)
        
        3% hydrogen peroxide
        
        ลูกสูบยางแดง (baby ball หรือ syringe ball)
        
        สารหล่อลื่นทาริมฝีปาก เช่น วาสลินทาปาก
        
        syringe 10 cc
    - - การวางแผนการพยาบาล (Planning)
        
        กำหนดวัตถุประสงค์ และเกณฑ์การประเมิน
        
        เลือกกิจกรรมการดูแล เพื่อแก้ไขปัญหาให้ตรงตามข้อวินิจฉัยทางการ
        พยาบาล ซึ่งขึ้นอยู่กับปัญหาความต้องการของผู้ป่วย
      - การปฏิบัติการพยาบาล (Implementation)
        
        ปฏิบัติการดูแลความสะอาดร่างกาย การอาบน้ำ การนวดหลัง การทำความ
        ปากและฟัน เส้นผมและหนังศรีษะ และอวัยวะสืบพันธุ์
      - การวินิจฉัยทางการพยาบาล (Nursing diagnosis)
        
        มีความทนในการทำกิจกรรมลดลงเนื่องจากเหนื่อยง่ายจากการเป็นโรค…..
        
        การเคลื่อนไหวร่างกายบกพร่องงเนื่องจากเป็นอัมพาต...
        
        ไม่สนใจดูแลความสะอาดร่างกายด้วยตนเองเนื่องจากมีความเครียด
        เกี่ยวกับ......
        
        พร่องความสามารถในการดูแลความสะอาดร่างกายเนื่องจาก....
      - การประเมินผลการพยาบาล (Evaluation)
        
        ประเมินผลลัพธ์การพยาบาล
        
        ประเมินผลคุณภาพการบริการ
      - การประเมินผู้ป่วย (Health assessment)
        
        ประเมินความชอบ ความเชื่อและวัฒนธรรมของผู้ป่วย
        
        ประเมินผิวหนัง ช่องปาก เส้นผมและหนังศรีษะ ตา หู จมูก
        
        ประเมินระดับความสารถในการดูแลตนเอง
        
        ประเมินปัญหาและความเสี่ยงของการรักษาและอาการผิดปกติที่อาจ
        เกิดขึ้นระหว่างการดูแล
    - - การอาบน้ำผู้ป่วยบนเตียงเฉพาะบางส่วน (Partial bath)
      - การอาบน้ าผู้ป่วยบนเตียงชนิดสมบูรณ์ (Complete bed bath)
        
        จุดประสงค์
        
        ประเมินการเคลื่อนไหวของร่างกายและส่งเสริมการออกก าลังกายของข้อต่าง
        
        สังเกตความผิดปกติของผิวหนัง
        
        ให้ผู้ปุวยรู้สึกสบาย สดชื่นและผ่อนคลาย
        
        กระตุ้นการไหลเวียนของโลหิตและป้องกันแผลกดทับ
        
        กำจัดสิ่งสกปรก ที่สะสมบนผิวหนังและส่งเสริมความมั่นใจในตนเอง
      - การอาบน้ำที่ห้องน้ า (Bathing in bath room/ Shower)
      - การนวดหลัง (Back rub or back massage)
        
        ไม่นวดแรงเกินไปจนผู้ปุวยเจ็บ
        
        นวดเป็นจังหวะสม่ าเสมอ
        
        ไม่นวดบริเวณที่มีการอักเสบ มีแผล กระดูกหัก ผู้ปุวยโรคหัวใจ ภาวะมีไข้ โรคผิวหนัง โรคมะเร็งระยะลุกลามแพร่กระจาย
        
        เลือกใช้แป้งหรือโลชันหรือครีม เพียงอย่างใดอย่างหนึ่ง
        
        จัดท่าให้ผู้ปุวยสุขสบาย
        
        ใช้เวลานวดประมาณ 5-10 นาที
        
        นวดบริเวณหลังเรียงล าดับตามขั้นตอนดังนี้
        
        Beating เป็นการก ามือหลวม ทุบเบา
        
        Hacking เป็นการใช้สันมือสับเบา
        
        Kneading เป็นการบีบนวดกล้ามเนื้อ
        
        Clapping เป็นการใช้อุ้งมือตบเบา
        
        Friction เป็นการใช้ฝุามือลูบแบบถูไปมาตามแนวยาว
        
        Stroking ท าเหมือนข้อ 7.1 ทำซ้ำประมาณ 5-6 ครั้ง
        
        Stroking เป็นการลูบตามแนวยาวใช้ฝ่ามือทั้งสอง
- - - - ความไม่สุขสบาย
        
        ท่านอนที่ไม่เหมาะสม
        
        อาการคลื่นไส้ อาเจียน
        
        การใส่สายยางและท่อระบายต่าง
        
        ภาวะไข้หลังผ่าตัด
        
        ความเจ็บปวด
      - ความวิตกกังวล
      - ปัจจัยส่วนบุคคล
        
        อายุ
        
        เพศ
    - - ความไม่คุ้นเคยต่อสถานที่สิ่งแวดล้อมของโรงพยาบาล
      - กิจกรรมการรักษาพยาบาล
      - แสง
      - อาหาร
      - อุณหภูมิ
      - ยา
      - เสียง
  - - - ความผิดปกติที่เกิดขึ้นในช่วงจากหลับมาตื่น หรือจากตื่นมาหลับ
      - กลุ่มอาการที่เกิดขึ้นขณะหลับชนิดที่มีการกรอกตา
      - ความผิดปกติของการตื่น (around disorder)
      - กลุ่มอื่น ๆ
    - - ารนอนหลับไม่เพียงพอระยะสั้น (Short term insomnia)
        เป็นการนอนหลับไม่เพียงพอเป็นระยะเวลาไม่เกิน 3 สัปดาห์ส่วนใหญ่มีสาเหตุเดียวกับการนอนหลับไม่เพียงพอชั่วคราวแต่มีเวลานานกว่า
      - การนอนหลับไม่เพียงพอแบบเรื้อรัง (Chronic insomnia) เป็น
        การนอนหลับไม่เพียงพอเกิดขึ้นนานกว่า 1 เดือนขึ้นไป
        
        โรคทางอายุรกรรม
        
        อาการข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์ของยารักษาโรคบางชนิด
        
        โรคของการนอนหลับโดยตรง
        
        โรคทางจิตเวช
      - การนอนหลับไม่เพียงพอชั่วคราว (Transient insomnia) เป็น
        การนอนหลับไม่เพียงพอเป็นช่วงเวลาสั้น 3- 5 วัน ถ้าร่างกายปรับตัวได้อาการนอนไม่หลับก็จะหายไป
    - - ผลจากการนอนไม่เพียงพอในการนอนชนิด REM
      - ผลในภาพรวมจะท าให้การท างานของร่างกายขาดประสิทธิภาพจากร่างกายอ่อนล้า และขาดสมาธิ
      - ผลจากการนอนไม่เพียงพอในการนอนชนิด NREM
  - - - ระยะที่ 2 (หลับตื้น) การหลับในช่วงต้น เป็นสภาพที่ไม่ได้ยินเสียงรบกวน
        จากภายนอก เป็นระยะแรกที่มีการหลับอย่างแท้จริง แต่ยังไม่มีการฝัน ระยะนี้จะถูกปลุกให้ตื่นได้โดยง่าย
      - ระยะที่ 3 (หลับปานกลาง) ทั้งคลื่นสมองและชีพจรจะเต้นช้าลง ความมีสติ
        รู้ตัวจะหายไป การเคลื่อนไหวของตาจะหยุดลง แม้ได้รับสิ่งเร้าจากภายนอกก็จะไม่ตื่นโดยง่าย ขั้นนี้จะใช้เวลาประมาณ 20 - 30 นาที
      - ระยะที่ 1 (เริ่มมีความง่วง) เป็นช่วงเริ่มหลับที่เปลี่ยนจากการตื่นไปสู่ การ
        นอน ในคนทั่วไปใช้เวลาตั้งแต่ 30 วินาที - 7 นาทีเป็นสภาพที่แม้จะได้รับการกระตุ้นเพียงเล็กน้อยก็จะตื่น
      - ระยะที่ 4 (หลับลึก) เป็นช่วงหลับสนิทของการนอน ใช้เวลา 30 - 50 นาที
        หากว่าร่างกายนอนหลับโดยปราศจากระยะที่ 4 นี้ อาจมีการนอนละเมอหรือฝันร้ายได้ ระยะนี้อุณหภูมิร่างกายและความดันโลหิตจะลดลง อัตราการเต้นของหัวใจลดลง 60 ครั้งต่อนาที growth hormone จะมีการหลั่งในระยะนี้
    - - อัตราการเต้นของชีพจรจะลดลง 10-30 ครั้งต่อนาที
      - การหายใจจะลดลง หายใจลึกและอัตราไม่สม่ าเสมอ
      - กล้ามเนื้อและเส้นเอ็นต่าง คลายตัว
      - ความดันเลือดซิสโตลิค (systolic) จะลดลง 20-30 mmHg ขณะหลับสนิท
      - อุณหภูมิของร่างกายลดลง 0.5-1.0 องศาฟาเรนไฮด์
      - ความเจ็บปวด การได้ยิน การสัมผัส กลิ่น และการมองเห็นจะลดลง ตากลอกขึ้นหรือเหมือนลืมตา รูม่านตาหดตัว
      - การผลิตความร้อนลดลง ร้อยละ 10-15
      - ปริมาณปัสสาวะลดลง
  - - - เสียง
      - กลิ่น
        
        กลิ่นหอม
        
        กลิ่นเหม็น
      - อุณหภูมิ
      - แสงสว่าง
      - ความพร้อมของอุปกรณ์เครื่องใช้
      - ความเป็นส่วนตัว
      - ความสะอาด
      - ความอบอุ่น
    - - Prone position เป็นท่านอนคว่ำ
      - Lateral position เป็นท่านอนตะแคง
      - Fowler’s position เป็นท่านอนราบศีรษะสูง 30-90 องศา
      - Sitting position เป็นท่านั่งที่สุขสบาย
      - Dorsal position (supine position) เป็นท่านอนหงายราบ
  - - - เกณฑ์การประเมินผล
        
        คุณภาพการนอนหลับเชิงปริมาณไม่ต่ำกว่า ร้อยละ 80
        
        คุณภาพการนอนหลับเชิงคุณภาพ ผู้ป่วยนอนหลับสนิทได้มากขึ้น
    - - แจ้งให้ผู้ปุวยทราบเรื่องแขกผู้มาเยี่ยม เพื่อขอความร่วมมือ
      - ไม่ให้ดื่มน้ าหลัง 6 โมงเย็น เพื่อไม่ให้ลุกขึ้นถ่ายปัสสาวะตอนกลางคืน
      - จัดกิจกรรมการพยาบาลเป็นช่วง ไม่รบกวนการนอนของผู้ป่วย
      - งดกาแฟ ชา โค้ก ก่อนนอน
      - จัดสิ่งแวดล้อมให้เงียบ แสงสว่างเพียงพอ ขจัดสิ่งรบกวน
      - ให้มีกิจกรรมท าในตอนกลางวัน เช่น การอ่านหนังสือ ดูทีวี เป็นต้น
      - ประเมินคุณภาพการนอนหลับทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ
      - สร้างสัมพันธภาพให้ผู้ปุวยไว้วางใจและระบายความวิตกกังวล
      - ประเมินสาเหตุและแบบแผนการนอนตามปกติ(แบบแผนที่ 5)
      - สอนเรื่องเทคนิคการคลายเครียด และการจัดการกับความเครียด
      - พิจารณาให้ยาคลายเครียด ตามแผนการรักษา และดูแลความปลอดภัย อาจเกิดอุบัติเหตุ
    - - ผู้ปุวยบอกว่า “นอนหลับสบายดีนอนหลับเต็มอิ่ม” สังเกตว่าผู้ปุวยนอนหลับได้มากขึ้น ไม่แสดงอาการอ่อนเพลีย
  - - - Absolute bed rest
      - Bed rest