Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
แนวคิด หลักการ และความสําคัญของการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม - Coggle Diagram
แนวคิด หลักการ และความสําคัญของการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม
ประวัติความเป็นมาของการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม
การดูแลผู้ป่วยต้องสอดคล้องตามความต้องการตามเชื้อชาติและวัฒนธรรมของผู้ป่วยการจัดการพยาบาลจึงจําเป็นต้องวิเคราะห์ถึงปัจจัยต่างๆทั้งหมด ที่มีอิทธิพลต่อสุขภาพหรือการเจ็บป่วยของบุคคลในบริบทสังคมวัฒนธรรมนั้นๆ
SUNRISE MODEL ทําให้เข้าใจถึงโลกทัศน์ และโครงสร้างทางสังคมของแต่ละบุคคลในแต่ละสังคมวัฒนธรรม
MADELEINE LEININGER จบปริญญาเอกด้านมานุษยวิทยาสังคมวัฒนธรรมจากมหาวิทยาลัยวอชิงตัน(UNIVERSITY OF WASHINGTON)
วัตถุประสงค์ของการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม
เพื่อให้เกิดความเข้าใจในวัฒนธรรมที่แตกต่างซึ่งกันและกัน
เพื่อให้เกิดความร่วมมือและช่วยเหลือกันและกันในด้านบริการสุขภาพ
เป็นการค้นหาคําตอบเกี่ยวกับวัฒนธรรมของประเทศต่างๆ ตามหลักวิชาการ
ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับวัฒนธรรมจึงความสําคัญต่อระบบบริการสุขภาพ ในมิติต่อไปนี้
การรณรงค์เกี่ยวกับ เพศสภาวะ และการเปลี่ยนแปลงบทบาทชายและหญิง มีการ เคลื่อนไหว เพื่อเรียกร้องความเท่าเทียมกันในการดํารงตําแหน่งในสังคมของชายหญิงเพิ่มขึ้น
การใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่เพื่อให้เกิดความรวดเร็วในการสื่อสารโทรคมนาคม และ ประชาชนสามารถรับข้อมูลข่าวสารที่ทันต่อเหตุการณ์และทันสมั
การยอมรับนับถือ การมีคุณค่า ศักดิ์ศรีของชีวิตมนุษย์ความเชื่อ วิถีชีวิตตามวัฒนธรรมของบุคคล และสิทธิมนุษยชนเพิ่มมากขึ้น
การเปลี่ยนฐานความคิดในการดูแลจากการใช้ชุมชนเป็นฐานโดยเฉพาะการปฏิรูประบบ สุขภาพระดับปฐมภูมิที่ต้องการใช้แนวคิด ใกล้บ้าน ใกล้ใจ ในการให้บริการจึงทําให้พยาบาลชุมชนผู้ซึ่ง รับผิดชอบการให้บริการระดับปฐมภูมิต้องปรับวิธีคิด และกระบวนการท างานในชุมชน ในการเพิ่มมิติทาง สังคมวัฒนธรรม ความเชื่อ ประเพณีของผู้รับบริการมากขึ้น
ประชากรทั่วโลกรวมถึงประเทศไทยมีการเคลื่อนย้ายถิ่นฐานไปในพื้นที่ต่างๆเพิ่มขึ้น ประชาชนสามารถเข้าถึงสถานบริการในทุกระดับได้ดี
แนวคิดและหลักการของการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม
การผสมผสานของแนวคิดการพยาบาลแบบองค์รวม (HOLISTIC NURSING) กับแนวคิดมนุษยวิทยา(ANTHROPOLOGY)
ด้านบุคคล
แต่ละคนย่อมมีแบบแผนการดาเนินชีวิตและพฤติกรรมสุขภาพแตกต่างกัน
ด้านสุขภาพ
เป็นสภาวะการผสมผสานการตอบสนองความเจ็บป่วยตามมาตรฐานการพยาบาล ควบคู่กับการให้คุณค่าทางวัฒนธรรม
ด้านสิ่งแวดล้อม
สิ่งแวดล้อมทางกายภาพสิ่งแวดล้อมทางสังคมและสิ่งแวดล้อมที่เป็นสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรม เช่น ค่านิยม บรรทัดฐานของแต่ละบุคคล
ด้านการพยาบาล
มุ่งให้ผู้รับบริการเป็นศูนย์กลาง
ตัวอย่างของการศึกษาของประเทศญี่ปุ่น
การสร้างสัมพันธภาพเป็นจุดสําคัญของการพยาบาลและเป็นพื้นฐานการดูแลคนซึ่งไม่ใช่เฉพาะความสัมพันธ์ระหว่างผู้ป่วยและพยาบาลเท่านั้น แต่รวมถึงระหว่างญาติกับพยาบาล พยาบาลญี่ปุ่นให้ความสําคัญกับการมีสัมพันธภาพที่ดีกับผู้ป่วยระหว่างการรักษาเสมอ
ผู้ป่วยจะมีการให้คุณค่ากับสุขภาพและวิถีชีวิตที่หลากหลาย รวมทั้งการให้คุณค่ากับประเพณีวัฒนธรรมในการดูแลแบบโบราณ คุณค่าของชุมชน และแบบตะวันตก (ซึ่งส่วนใหญ่เป็นของเยาวชนรุ่นปัจจุบัน)
การให้ความสําคัญกับความเป็นมนุษย์ที่ประกอบด้วยกายและจิต และเคารพในการมีปฏิสัมพันธ์ซึ่งกันและกันชาวญี่ปุ่นมีแนวโน้มที่จะหลีกเลี่ยงการสัมผัสกาย เพราะเป็นสิ่งที่แสดงออกถึงความใกล้ชิด ดังนั้นพยาบาลญี่ปุ่นจึงสัมผัสผู้ป่วยอย่างมีสติ (ระมัดระวัง) เพื่อการรักษาหรือทําให้ผู้ป่วยเกิดความสงบทางจิตใจและเกิดสัมพันธภาพที่ดีต่อกัน
พื้นฐานทางสังคมและวัฒนธรรมองค์กรที่หลากหลาย เช่น มีระบบประกันสุขภาพที่แตกต่างกันหลายรูปแบบ ทั้งของประเทศ จังหวัดและของกลุ่มสังคมในหน่วยงานหรือองค์กรต่างๆ ซึ่งเป็นปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติพยาบาลและการตัดสินใจของคน
การพยาบาลข้ามวัฒนธรรมเป็นแนวคิดร่วมสมัย
จะสะท้อนถึงการให้การพยาบาลโดยยึดผู้ป่วยเป็นศูนย์กลาง การปฏิบัติการพยาบาลใด ๆ จะพิจารณาถึงวิถีชีวิต ความเชื่อ ความเข้าใจภาษาตลอดจนความแตกต่างในมิติทางขนบธรรมเนียม ประเพณีวัฒนธรรมของผู้ป่วย ครอบครัว และชุมชนร่วมด้วย
ความหลากหลายของการดูแลทางวัฒนธรรม
การดูแลผู้ป่วยหรือผู้รับบริการที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรมนั้นผู้ดูแลจะต้องมีความรู้ ความเข้าใจและความสามารถ ดังนี้
ประเมินความเข้าใจในสารที่ส่งกับผู้ใช้บริการได้
สามารถค้นหาแนวทางการแก้ปัญหาร่วมกับผู้ใช้บริการได้เหมาะสมและสอดคล้องตามวัฒนธรรม
สามารถสื่อสารกับผู้ใช้บริการที่ไม่ใช้ภาษาไทยได้มีทักษะในการสร้างปฏิสัมพันธ์กับผู้ใช้บริการที่มีความแตกต่างด้านเชื้อชาติวัฒนธรรม
บูรณาการความรู้ทางการพยาบาลมาใช้กับผู้ใช้บริการที่มีความหลากหลายด้านวัฒนธรรมได้
มีบุคลิกภาพท่าทางเป็นมิตรเข้าใจในวัฒนธรรมการสื่อสารของผู้ใช้บริการที่มีความแตกต่างด้านเชื้อชาติวัฒนธรรม
พิทักษ์สิทธิผู้ป่วยได้อย่างเหมาะสมตามความแตกต่างด้านวัฒนธรรมได้
มีความไวเชิงวัฒนธรรม(cultural sensitivity) รู้จักสังเกตค้นหาค่านิยมความเชื่อวิถีการดาเนินชีวิตตลอดจนพฤติกรรมการปฏิบัติตนเมื่อเจ็บป่วยซึ่งสะท้อนแนวคิดด้านวัฒนธรรมของแต่ละบุคคล
ให้การพยาบาลผู้ใช้บริการทุกเชื้อชาติศาสนาและวัฒนธรรมโดยคํานึงกฎระเบียบและจรรยาบรรณวิชาชีพ
มีทัศนคติด้านบวกกับการให้บริการแก่ผู้ใช้บริการที่มีความแตกต่างด้านวัฒนธรรม
สามารถรักษาลับของข้อมูลความเชื่อของผู้ใช้บริการที่เกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมได้
มีความเข้าใจตื่นตัว ใฝ่รู้ เกี่ยวกับ ขนบธรรมเนียมประเพณีวัฒนธรรมความเชื่อเชื้อชาติ เพศ และพฤติกรรมต่างๆ ของผู้ใช้บริการที่มีความแตกต่างทางวัฒนธรรม
มีความเข้าใจในเรื่องความเท่าเทียมกันในสังคมและเคารพในศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ในทุกวัฒนธรรม
การประยุกต์ใช้ความรู้เกี่ยวกับการพยาบาลข้ามวัฒนธรรมไปใช้ในกระบวนการพยาบาล จึงสามารถอธิบายได้ ดังนี้
การวางแผนการพยาบาล ให้กระทําตามความต้องการของผู้ป่วยที่สอดคล้องกับวัฒนธรรม ครอบครัวและเน้นการมีส่วนร่วม
การปฏิบัติการพยาบาลและการดูแล ควรคํานึงถึงความสอดคล้องกับวัฒนธรรม และ สนองตอบต่อค่านิยม หรือไม่แตกต่างมากนัก
การตั้งข้อวินิจฉัยการพยาบาลใช้มุมมองของผู้รับบริการเป็นหลักการตั้งข้อวินิจฉัยการพยาบาลใช้มุมมองของผู้รับบริการเป็นหลัก
การประเมินผลหรือผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น จะทําให้สุขภาพดี หายจากโรค หรือตายอย่างสงบ ประเมินโดยใช้ผู้ป่วย ครอบครัวและการยอมรับของกลุ่มชนเป็นหลัก
การประเมินผู้ป่วย ดูข้อมูลดูวิถีชีวิต และแนวคิดความเชื่อของแต่ละบุคคลเป็นหลัก
หลักการ 6 ประการของการพยาบาลข้ามวัฒนธรรม
การดูแลทางด้านวัฒนธรรมคือคุณค่าความช่วยเหลือประคับประคองเพิ่มความสามารถ ปรับปรุงสภาพการณ์ส่วนบุคคล การเผชิญความตายความรู้ทางด้านวัฒนธรรมจะช่วยในการดูแลของพยาบาล
การมองโลก คือ การมองของบุคคลโดยมองที่โครงสร้างของสังคมเช่น ศาสนา เศรษฐกิจ และการศึกษาซึ่งให้ความหมายและระเบียบวัฒนธรรมแก่กลุ่มชน
การดูแลคือพฤติกรรมการช่วยเหลือสนับสนุนเพิ่มความสามารถเกิดการพัฒนาเกี่ยวข้องกับสถานการณ์ของชีวิตแตกต่างกันในแต่ละวัฒนธรรม
ระบบสุขภาพและความผาสุกของบุคคล คือ การดูแลเชิงวิชาชีพที่ให้ความส าคัญกับวัฒนธรรม
วัฒนธรรมคือการให้คุณค่าความเชื่อและการปฏิบัติในชีวิตประจาวันของกลุ่มชนเรียนรู้สืบต่อกันเกิดพื้นฐานและวัฒนธรรมเฉพาะกลุ่มเป็นลักษณะเฉพาะ
การจัดกิจกรรมการพยาบาล
. การสงวนการดูแลด้านวัฒนธรรมคือตัดสินใจช่วยเหลือผู้รับบริการในวัฒนธรรมที่เฉพาะเจาะจงเพื่อดารงไว้ซึ่งสุขภาพหายจากการเจ็บป่วย และเผชิญความตาย
การจัดหาการดูแลด้านวัฒนธรรมคือช่วยเหลือให้ผู้รับบริการในการปรับตัวทางวัฒนธรรมที่เฉพาะเจาะจง
การวางรูปแบบการดูแลด้านวัฒนธรรมคือตัดสินใจช่วยเหลือผู้รับบริการในการปรับตัวให้เข้ากับแบบแผนชีวิตใหม่ที่แปลกแตกต่าง
การประยุกต์ใช้การพยาบาลข้ามวัฒนธรรมในกระบวนการพยาบาล Nursing process
Nursing care plan วางแผนการพยาบาล กระทำตามความต้องการของผู้ป่วยที่สอดคล้องกับวัฒนธรรมครอบครัวและเน้นการมีส่วนร่วม
Nursing care ปฏิบัติการพยาบาลการดูแลควรคานึงถึงความสอดคล้องกับวัฒนธรรม และ สนองตอบต่อค่านิยม หรือไม่แตกต่างมากนัก
Nursing diagnosis วินิจฉัยการพยาบาลใช้มุมมองของผู้รับบริการเป็นหลัก
Nursing evaluation ประเมินผล–ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นทาให้สุขภาพดี หายจากโรค หรือตายอย่างสงบ ประเมินโดยใช้ผู้ป่วย ครอบครัวและการยอมรับของกลุ่มชนเป็นหลัก
Nursing Assessemntประเมินข้อมูลดูวิถีชีวิตแนวคิดและความเชื่อของแต่ละบุคคลเป็นหลัก