Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่3 ยาต้านโรคมะเร็งและยากดภูมิคุ้มกัน - Coggle Diagram

- - - - G0 phase
        
        ระยะพักของเซลล์
      - G1 phase
        
        สร้างDNA และ RNA
      - S phase
        
        สร้างและสังเคราะห์DNA ให้เพิ่มขึ้นเท่าตัว
      - G2 phase
        
        แบ่งDNA
      - M phase
        
        แบ่งตัวแบบ mitosis แบ่งแยกโคโมโซมออกเป็น2เซลล์
    - - Cell cycle-specific drugs (CCS)
        
        ไม่มีผลต่อเซลล์ระยะอื่น
        
        ใช้ได้ผลดีในมะเร็งมีการแบ่งตัวรววดเร็วและต่อเนื่อง
        
        ออกฤทธิ์ต่อเซลล์ในระยะใดระยะหนึ่งของวงจรเซลล์เท่านั้น
      - Cell cycle-nonspecific drugs (CCNS)
        
        ใช้ได้ผลดีในมะเร็งที่มีอัตราการโตของก้อนมะเร็งทั้งต่ำและสูง
        
        แบ่งยา chemotherapy
        
        ยากลุ่มสารสกัดจากธรรมชาติ
        
        ยากลุ่ม taxanes
        
        ออกฤทธิ์ ยับยั้งการสลายของสาย microtubules
        
        รักษา มะเร็งปอด มะเร็งเต้านม มะเร็งรังไข่ มะเร็งที่ศีรษะและคอ
        
        ผลข้างเคียง
        
        เกิดปอดบวมน้ำ
        
        แพ้ยา มีผื่น หายใจลำบาก
        
        กดไขกระดูก
        
        ยากลุ่ม vinca alkaloids
        
        VCR รักษาเม็ดเลือดขาว มะเร็งในเด็ก
        
        VLB รักษามะเร็งต่อมน้ำเหลือง
        
        ออกฤทธิ์ ยับยั้งการประกอบ microtules
        
        Vinorelbine รักษามะเร็งเต้านมและ non-small cell lung cancer
        
        ผลข้างเคียง
        
        Vincistine มีพิษต่อระบบประสาทกล้ามเนื้อ
        
        กดไขกระดูก
        
        ยากลุ่ม Alkylating agents
        
        Cholorambucill
        
        ออกฤทธิ์ แทรกการเชื่อมจับของสายDNA แบบcross-linking
        
        ใช้รักษา มะเร็งเม็ดเลือดขาวและต่อมน้ำเหลือง
        
        Carmustine
        
        ออกฤทธิ์ เกิดหมู่ Alkyl
        
        รักษามะเร็งสมอง
        
        Dacarbazine(DTIC)
        
        ออกฤทธิื มีสารพิษในการสร้างDNA และRNA
        
        รักษา ใช้รักษามะเร็งต่อมน้ำเหลืองและมะเร็งผิวหนัง
        
        Cyclophosphamide
        
        ออกฤทธิ์ เมื่อยาเข้าร่งกายจะถูกเปลี่ยนแปลงโดย CYP450
        
        ใช้รักษา มะเร็งรังไข่ ,มะเร็งเต้าหนึ่ง, มะเร็งต่อมน้ำไหล
        
        Cisplatin
        
        ออกฤทธิ์ ยับยั้งกระบวนการDNA replicationและDNA transcription
        
        รักษา มะเร็งอัณฑะ,มะเร็งรังไข่, มะเร็งปอด, มะเร็งทางเดินอาหาร
        
        มีผลต่อการสร้างDNAของมะเร็ง ทำให้เซลล์มะเร็ง
        
        Busulfan
        
        ออกฤทธิ์ แทรกการเชื่อมจับของสายDNA แบบcross-linking
        
        รักษา มะเร็งเม็ดเลือดขาวบางชนิดและใช้ร่วมกับยาเคมีบำบัดอื่น
        
        Mechlorethamine
        
        ออกฤทธิ์ ยับยั้งDNA transcription
        
        รักษา มะเร็งต่อมน้ำเหลืองแต่ปัจจุบันใช้ยานี้น้อยลง
        
        Ifosfamide
        
        ออกฤทธิ์เหมือนCyclophosphamide
        
        ใช้รักษา มะเร็งต่อมน้ำเหลือง,มะเร็งอัณฑะ,มะเร็งของเนื้อเยื่ออ่อน
        
        ยากลุ่มฮอร์โมน
        
        ยาฮอร์โมนเอสโตรเจน
        
        รักษา มะเร็งเต้านมและป้องกันมะเร็งโรคกระดูกพรุน
        
        ผลข้างเคียง ร้อนวูบวาบ
        
        Anti androgens
        
        ใช้เป็นยาเสริมส่วนใหญ่ บรรเทาผู้ป่วยระยะสุดท้าย
        
        ยากลุ่มสเตียรอยด์
        
        รักษา มะเร็งต่อมน้ำเหลือง
        
        ผลข้างเคียง ติดเชื้อง่าย
        
        ยาฮอร์โมนโปรเจสติน
        
        ใช้เป็นยาเสริม
        
        ยากลุ่ม Antimetaboolites
        
        Purine analogs
        
        ยา 6- MP
        
        รักษา เม็ดเลือดขาวชนิด ALLและ AML
        
        ออกฤทธิ์ ยับยั้งไม่ให้มีการสร้างอะนาลิกเอซิก
        
        ยา 6-TG
        
        ออกฤทธิ์ ยา 6- MP
        
        รักษา เม็ดเลือดขาวชนิด ANLL
        
        ยา Fludarabine
        
        ออกฤทธิ์ เข้าไปแทรกกระบวนการเชื่อมจับของสายDNAจึงเกิดการยับยั้ง
        
        รักษา CLL และ มะเร็งต่อมน้ำเหลืองที่ไม่รุนแรง
        
        ผลข้างเคียง
        
        กดกระดูก
        
        มีแผลในปาก
        
        Pyrimidine analogs
        
        Cytarabine
        
        ออกฤทธิ์ ยาจะไปเติมหมู่ฟอตเฟต
        
        รักษา มะเร็งชนิดขาวชนิด AML
        
        Gemcitabine
        
        ออกฤทธิ์ Cytarabine
        
        รักษา มะเร็งปอด มะเร็งรังไข่ มะเร็งกระเพาะอาหาร
        
        Capectibine
        
        ออกฤทธิ์คล้าย 5-FU
        
        รักษา มะเร็งลำไส้ใหญ่ที่แพร่กระจาย
        
        ผลข้างเคียง
        
        มีแผลในทางเดินอาหาร
        
        คลื่นไส้อาเจียน
        
        กดการสร้างเม็ดเลือด
        
        อ่อนเพลียไม่มีแรง
        
        ผิวหนังถูกแสงแดดเผาง่าย
        
        ผมร่วง
        
        5-FU
        
        ออกฤทธิ์ ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ thymidylate synthase
        
        รักษา มะเร็งเต้านม มะเร็งทางเดินอาหาร
        
        Antifolate
        
        Methotrexate
        
        ออกฤทธิ์ ยับยั้งเอนไซม์ DHFR
        
        รักษา มะเร็งที่ศีรษะและลำคอ ,มะเร็งปอด, มะเร็งเต้านม
        
        Pemetrexed
        
        ออกฤทธิ์ ยับยั้งการสังเคราะห์และสร้างสารตั้งต้นของ DNA RNA และโปรตีน
        
        รักษา มะเร็งปอด และมะเร็งตับอ่อน
        
        ผลข้างเคียง
        
        อาจเกิดการแท้งแลพเด็กพิการได้ แก้โดยให้ Leucovorin ร่วมด้วย
        
        ผิวหนังถูกแสงแดดเผาง่าย
        
        เม็ดเลือดขาวลดลง
        
        ผมร่วง
        
        ระคายเคืองต่อระบบทางเดินอาหาร
        
        ยากลุ่มอื่นๆ
        
        Mitotane
        
        รักษา มะเร็งต่อมหมวกไตชั้นนอก
        
        ผลข้างเคียง เกิดอาการซึมเศร้า รบกวนทางเดินอาหาร
        
        ออกฤทธิ์ ลดการสร้าง cortisol
        
        Asparaginase
        
        รักษา ALL ในเด็ก
        
        ผลข้างเคียง มีอาการแพ้ที่รุนแรง
        
        ออกฤทธิ์ เร่งปฏิกิริยา hydrolysis
        
        ยากลุ่ม Anticancer antibiotics
        
        Bleomycin
        
        ออกฤทธิ์ จับกับธาตุเหล็ก
        
        รักษา มะเร็งต่อมน้ำเหลือง
        
        Mitomycin
        
        ออกฤทธิ์ ยับยั้งการสังเคราะห์ DNA
        
        รักษา มะเร็งปากมดลูก
        
        Doxorubicin
        
        ออกฤทธิ์ ยับยั้งการคดเกลียวของDNA
        
        รักษา มะเร็งเต้านม มะเร็งรังไข่ มะเร็งปอด มะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก
        
        เป็นยาปฏิชีวะนะ Anthracyclines
        
        ผลข้างเคียง
        
        ยา doxorubicin มีพิษต่อหัวใจ
        
        ยา bleomycin
        
        กดการทำงานของไขกระดูก
        
        Dactinomycin
        
        รักษา Wilms'tumor และเนื้อเยื่อที่เกี่ยวพันในเด็ก
        
        ออกฤทธิ์ ยับยั้ง RNA polymerase
        
        ยามะเร็งมุ่งเป้า
        
        Monoclonal antibodies
        
        Rituximab
        
        ออกฤทธิ์ ยาจับกับ CD20ที่ผิวB cell
        
        รักษา มะเร็งชนิดB cell
        
        ผลข้างเคียง เกร็ง กดไขกระดูก
        
        Cetuximab
        
        รักษา มะเร็งศีรษะและลำคอ และมะเร็งลำไส้ส่วนล่าง
        
        ผลข้างเคียง ความดันต่ำ
        
        ออกฤทธิ์ ไปจับที่ EGFR
        
        Trastuzumab
        
        ออกฤทธิ์ ยาจับกับHER-2 receptor
        
        รักษา มะเร็งเต้านมที่แพร่ไปแล้ว
        
        Alemtuzumab
        
        รักษา มะเร็งเม็ดเลือดขาว
        
        ผลข้างเคียง กดไขกระดูก
        
        ออกฤทธิ์ จับกับCD52
        
        Small molecules
        
        Dasatinib
        
        รักษา มะเร็งเม็ดเลือดขาวและCML
        
        Nilotinib
        
        รักษา CML
        
        Imatinib
        
        รักษา gastrointestinal stromal tumorและมะเร็งเม็ดเลือดขาว
        
        ปฏิกิริยาระหว่างยา
        
        ยับยั้งเอนไซม์ CYP450
        
        ต้านเชื้อราในกลุ่ม AzoleและErythromycin
        
        ผลข้างเคียง
        
        กดไขกระดูก
        
        มีของเหลวคั่งในร่างกาย
        
        เกล็ดเลือดต่ำ
        
        ออกฤทธิ์ได้ทุกระยะของเซลล์
- - - - รักษา ป้องกัน acute graft rejection
      - ผลข้างเคียง ท้องร่วงอาเจียน ดกไขกระดูก
      - ออกฤทธิ์ ยับยั้งการแบ่งตัวของ Tและ B lymphocytes
    - - รักษา ป้องกันการทำงานของ acute graft rejection
      - ผลข้างเคียง ภาวะโพแทสเซียมต่ำในเล์อด
      - ยับยั้งการตอบสนองของ T cell
    - - รักษา โรค SLEและป้องกัน acute graft rejection
      - ผลข้างเคียง มีฤทธิ์กดประสาท
      - ออกฤทธิ์ ยับยั้งการแบ่งตัวของDNA
    - - รักษา โรคอักเสบข้ออักเสบรูมาตอยด์
      - ผลข้างเคียง พิษต่อตับ ต่อไต กดไขกระดูก
      - ออกฤทธิ์ ต้านการอักเสบและต้านการเจริญเติบโตของเซลล์
  - - - รักษา acute graft rejection
      - รักษา ป้องกันGVHD
      - ออกฤทธิ์ ยับยั้งเอนไซม์ calcineurin
      - รักษา ภูมิคุ้มกันต้านตัวเอง
      - ผลข้างเคียง เป็นพิษต่อไตและต่อระบบประสาท
    - - ออกฤทธิ์ แรงกว่า cyclosporin 100เท่า
      - รักษา ผู้ป่วยที่ปลูกถ่านอวัยวะ
      - ผลข้างเคียง ปวดศีรษะ สั่น นอนไม่หลับ ชัก ผมร่วง
      - ไม่กดไขกระดูก
  - - - รักษา โรคข้ออักเสบรูอักเสบรูมาตอยด์ร่วมกับยาMethothexate
      - ผลข้างเคียง กดไขกระดูก ผื่นแดง คัน ปวด บวม
      - ออกฤทธิ์ กระตุ้นการเคลื่อนตัวของเม็ดเลือด
    - - รักษา โรคหอบหืดที่เกิดจากภูมิแพ้
      - ผลข้างเคียง อาจเกิดมะเร็งได้ ปวดศีรษะ
      - ออกฤทธิ์ ปิดกั้นการจับของ lgEและFc receptor
    - - รักษา ผู้ป่วยโรคสะเก็ดเงิน
      - ผลข้างเคียง ไข้ หนาวสั่น ปวดกล้ามเนื้อ
      - ออกฤทธิ์ จับกับ CD2 บนพื้นผิว T cell
    - - รักษา โรคไขกระดูกฝ่อและภาวะปฎิเสธการปลูกถ่ายไตแบบเฉียบพลัน
      - ผลข้างเคียง มีไข้ หนาวสั่น ภาวะเม็ดเลือดต่ำ
      - ออกฤทธิ์ จับกับโมเลกุลบนพื้นผิว T cell
    - - รักษา ผู้ป่วยโรคสะเก็ดเงิน
      - ผลข้างเคียง แพ้ยา
      - ออกฤทธิ์ ยับยั้งการกระตุ้น lymphocyte ด้วยIL-2