Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลมารดาหลังคลอดที่มีปัญหาสุขภาพ - Coggle Diagram

- - - - มีประวัติการอักเสบของหลอดเลือดดำ
      - มีเส้นเลือดขอด
      - เคยผ่าตัดเกี่ยวกับช่องท้อง/อุ้งเชิงกราน
      - อ้วนมาก
      - ได้เอสโตรเจนระหว่างคลอด
  - - - ปวดน่องเล็กน้อย
      - บวม แดง ร้อน
      - หลอดเลือดดำแข็ง
    - - มีไข้ต่ำๆ
      - ผิวหนังร้อน
      - มองไม่เห็นหรือคลำไม่ได้
      - กดหลอดเลือดดำส่วนลึกแล้วเจ็บ
      - Homan's sign positive
      - กล้ามเนื้อน่องเกร็ง
      - ปวดตื้อๆ
      - น่องหรือขา มีอาการบวม
    - - มีไข้สูง ขึ้นๆลงๆ มีอาการสั่น
      - ปวดเมื่อยร่างกาย
      - ปวดบริเวณท้องส่วนล่าง สีข้าง หรือทั้งสอง
      - หัวใจเต้นเร็ว หายใจเร็ว
      - คลื่นไส้อาเจียน
  - - - รองผ้าบนขาหยั่ง ไม่ให้น้ำหนักกดลงน่อง
      - ให้ลุกจากเตียงเร็วหลังคลอด
        
        ลุกไม่ได้ใน8 ชม. ให้บริหารขา
      - มีเส้นเลือดขอด/มีประวัติการอักเสบ ให้สวมถุงน่อง 2 wks. แรกหลังคลอด
      - เลี่ยงการนั่งนานๆ การไขว้ห้าง
      - ให้ลุกเดินทุก 30-60 นาที
    - - นอนพัก ยกขาข้างที่เป็นสูงกว่าระดับหัวใจ
      - ประคบร้อน(ไม่ร้อนเกินไป) / ไฟส่อง
      - ไม่นวดบริเวณนน่อง
      - เลี่ยงการไขว่ห้าง/ไขว้ขา
      - ใช้ผ้ายืดพันขาส่วนล่างเป็นระยะ
      - ดื่มน้ำมากๆ อย่างน้อย3-4 ลิตร/วัน
      - ให้ยาแก้ปวด ยาตามแผนการรักษา
    - - ตรวจหาการแข็งตัวของเลือดก่อนให้ยา
      - สังเกตปริมาณเลือดที่ออกตามส่วนต่างๆของร่างกาย
      - ประเมินปริมาณน้ำคาวปลาทุก4 ชม.
      - ให้มารดาบีบนมออกทุก 2-3 ชม.
      - ไม่ให้ยาแอสไพลินแก้ปวด
      - สังเกตอาการลิ่มเลือดอุดตันที่ปอด
- - - - ให้เย็บเข็มแรกเหนือยอดแผลในเยื่อบุช่องคลอดขึ้นไปประมาณ 0.5 ซม.
      - การตักเข็มเย็บแต่ละครั้งต้องให้ลึกถึงก้นแผล ไม่ให่เกิดช่องว่าง
  - - - ปวดฝีเย็บ,ทวารหนัก,หน่วงช่องคลอด
      - บวม,ม่วงคล้ำ
    - - ช่วยในการไหลเวียนเลือดให้ดีขึ้น ส่งเสริมการหาย
        ของแผล และช่วยให้เนื้อเยื่อหย่อนตัว
- - - - ฮอร์โมนเปลี่ยนแปลง
      - ประสบการณ์การคลอดลําบาก
      - มีประวัติซึมเศร้าหลังคลอด
      - มีความเครียดทางสังคมและสิ่งแวดล้อม
      - สัมพันธภาพกับคู่สมรส
      - ไม่พึงพอใจการตั้งครรภ์
      - คลอดบุตรเจ็บป่วยหรือพิการ
    - - ไม่สนใจบุคคลอื่น สนใจต่อสิ่งแวดล้อมน้อย
      - มีความรู้สึกว่าตนเองไร้ค่า
      - มีความกลัวและวิตกกังวลอย่างรุนแรงเกี่ยวกับตนเองและทารก
      - ไม่มีสมาธิ ไม่สนใจในกิจกรรมที่เคยชื่นชอบ
      - มีอาการเศร้า อ่อนเพลีย นอนไม่หลับหรือนอนหลับมากเกินไป
      - มีความรู้สึกต่อทารกด้านลบ
      - ร้องไห้ง่าย ไม่สามารถหยุดร้องไห้ได้ อารมณ์เปลี่ยนแปลงง่าย เบื่ออาหาร
    - - antidepressant medication
      - psychotherapy
      - ให้คําปรึกษาทางจิตเวชแก่มารดาหลังคลอดและสมาชิกของครอบครัว
      - ให้ข้อมูลเกี่ยวกับภาวะซึมเศร้าหลังคลอด
    - - ดูแลช่วยเหลือและให้คาํแนะนําเกี่ยวกับการเลี้ยงดูบุตร
      - ประเมินภาวะเสี่ยงของการเกิดภาวะซึมเศร้าหลังคลอด
      - เปิดโอกาสให้มารดาหลังคลอดได้มีโอกาสซักถามและระบายความรู้สึก
      - ให้ข้อมูลแก่สามีและญาติว่ามารดาหลังคลอดมีโอกาสเกิดภาวะซึมเศร้าหลังคลอดได้
      - แนะนําสามีและญาติให้ความสนใจ
      - ส่งเสริมและให้ความรู้เกี่ยวกับการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่
  - - - นอนไม่หลับ รู้สึกกระสับกระส่าย หงุดหงิด อารมณ์เปลี่ยนแปลงง่าย สับสน สมาธิสั้น ตัดสินใจไม่ได้
      - ซึมเศร้า ท้อแท้มีอาการทางจิต อาจมีหูแว่ว มีเสียงมาสั่ง หลงผิดหวาดระแวง
      - มีพฤติกรรมที่ผิดปกติไปจากเดิมอย่างมาก
    - - เปิดโอกาสให้ระบายความรู้สึก
      - ประเมินภาวะเสี่ยงของการเกิดภาวะโรคจิตหลังคลอด
      - เพื่อส่งเสริมสัมพันธภาพ
        ระหว่างมารดากับทารก
      - ส่งเสริมและกระตุ้นมารดาได้ปฏิบัติกิจวัตรประจําวันด้วยตนเอง
      - ให้กําลังใจต่อสามีและครอบครัว
      - แนะนําให้สามีและครอบครัวสนใจมารดาหลังคลอดมากกว่าทารก
      - การส่งเสริมและให้กําลังใจในการแสดงบทบาทการเป็นมารดา
    - - มารดามีประวัติเป็นโรคจิตหลังคลอด
      - หลังคลอดบุตรคนแรก
      - เคยมีอาการอารมณ์แปรปรวน bipolar disorder
      - มีบุคคลในครอบครวัป่วยเป็นโรคทางจิตเวช
      - มีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน
    - - การรักษาทางจิตใจ โดยการให้คําปรึกษาทางจิตเวช (psychotherapy)
      - environment therapy
      - การรักษาทางกาย
        
        antipsychotic drugs
        
        mood stabilizer
        
        antidepreesant
        
        การช็อคไฟฟ้า
  - - - อารมณอ่อนไหว รู้สึกเศร้า ร้องไห้โดยไม่ทราบสาเหตุ วิตกกังวลท้อแท้ หงุดหงิด กระสับกระส่าย ไม่ค่อยมีสมาธิ นอนไม่หลับ ปวดศีรษะ รู้สึกเศร้า เหงา อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร
      - มักพบใน 10 วัน
        แรกหลังคลอด
    - - ส่งเสริมความมั่นใจในการดูแลทารก
      - ส่งเสริมให้สามีและครอบครัวคอยให้กําลังใจ
      - เปิดโอกาสให้มารดาระบายความรู้สึก
      - มีการประเมินติดตามและเฝ้าระวังอาการ
    - - การเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมน
      - มีความเครียดทางจิตใจในระยะหลังคลอด
      - การตั้งครรภ์และการคลอด
      - ความเครียดจากสังคมและสิ่งแวดล้อม
      - หญิงตั้งครรภ์วัยรุ่น
- - - - แนะนําให้นอนคว่ํา ใช้หมอนรองบริเวณท้องน้อย เพื่อให้น้ําคาวปลาไหลสะดวก
      - จัดให้นอนท่า Fowler’ s position เพื่อส่งเสริมการไหลของนํ้าคาวปลา
      - ประเมินการหดรัดตัวของมดลูกอย่างน้อยทุก 8 ชั่วโมง
      - ประเมินสัญญาณชีพและสังเกตอาการเปลี่ยนแปลง
      - ดูแลให้ได้รับยาบรรเทาปวดตามแผนการรักษา
    - - การตรวจทางห้องปฏิบัติการ เม็ดเลือดขาวมักจะขึ้นสูง 15,000-30,000 เซลล์/ลบ.มม.
      - อาการและอาการแสดง และจากการตรวจร่างกายข้างต้น
    - - ให้ยาลดไข้ในกรณีที่มีอุณหภูมิของร่างกายสูงกว่า 38.5 องศาเซลเซียส
      - ขูดมดลูก กรณีมีเศษรกค้าง
      - ให้ยาแก้ปวด ในกรณีที่ปวดมดลูกมาก
      - ให้ยาปฏิชีวนะ ให้ทางหลอดเลือดดําหรือทางปากตามแผนการรักษาของแพทย์
      - ให้ยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูก
    - - ปวดท้องน้อย ปวดมากบรเิวณมดลูก และปากมดลูก มดลูกกดเจ็บ
      - ขนาดของมดลูกไม่เล็กลง มดลูกไม่ลดลงต่ํากว่าระดับสะดือ
      - ชีพจรเรว็ หัวใจเต้นเร็ว ชีพจรเร็วสัมพันธ์กับอุณหภูมิ
      - น้ำคาวปลามีกลิ่นเหม็น
      - มีไข้สุงแบบฟันเลื่อยระหว่าง 38.5-40 องศา มีอาการหนาวสั่น
    - - การผ่าตัดที่มดลูก
      - การเจ็บครรภ์คลอดที่ยาวนาน
      - ถุงน้ําคร่ําแตกก่อนเจ็บครรภ์จริง
      - การตรวจภายใน
      - การตรวจ Internal electrical monitoring
  - - - จากปัจจัยเสริม มารดาอ้วน มารดาไม่แข็งแรง มีภูมิต้านทานโรคต่ํา
      - เกิดจากการปนเปื้อนของแบคทีเรียขณะคลอด
    - - มีซีรั่มปนหนอง (seropurulent discharge) ออกบริเวณฝีเย็บหรือหน้าท้อง
      - มีการแยกของแผลฝีเย็บหรือแผลหน้าท้อง และมีหนองตามมา
      - มีอาการเจ็บปวดบริเวณที่มีการติดเชื้อ
      - การติดเชื้อที่แผลฝีเย็บอาจมีอาการถ่ายปัสสาวะแสบ
      - บรเิวณที่มีการติดเชื้อมีอาการบวม แดง ร้อน กดเจ็บ
    - - ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ
        
        2.1 ผลการตรวจเลือดอาจพบเม็ดเลือดขาวสูงขึ้น
        
        2.2 ผลการเพาะหาเชื้อจากหนองหรือของเหลวจากแผล
      - อาการและอาการแสดง
    - - ให้ยาปฏิชีวนะ แพทย์อาจให้ยาปฏิชีวนะแบบครอบจักรวาล
      - ในรายที่แผลมีหนอง ถอดไหมที่เย็บแผลออก เป็ดแผลให้กว้างขึ้น เพื่อให้หนองไหลออกได้สะดวก
      - ให้ยาแก้ปวด ในรายที่มีอาการปวดแผล
      - ให้ hot sith bath วันละหลายครั้ง ด้วยน้ําผสมด่างทับทิม หรือน้ําเกลือ และอบแผล
      - การติดเชื้อที่แผลฝีย็บ ใส่สายสวนปัสสาวะในกรณีที่ปัสสาวะลําบาก
    - - ควรทําความสะอาดบริเวณอวัยวะสืบพันธุ์
        ภายนอกและแผลฝเย็บดวยน้ํายาฆาเชื้อยางนอยวันละ 2 คร้งั
      - แนะนํามารดาหลังคลอดให้เปลี่ยนผ้าอนามัยบ่อยๆ เมื่อชุ่ม
      - ให้ทําแผลด้วยหลักการปราศเชื้อ วันละ 2 ครั้ง ถ้า
        พบว่ามีเลือดหนอง มีกลิ่นเหม็นเน่าควรแจ้งให้แพทย์ทราบทันที
      - เมื่อแผลตดิดีขึ้นความเจ็บปวดน้อยลง ให้นั่งแช่ก้น (sitz bath) ด้วยน้ําละลายด่างทับทิมวันละ 2-3
        ครั้งๆ ละ 10-15 นาที เพื่อให้หนองไหลได้ดีและบริเวณนั้นสะอาด
      - ติดตามประเมินแผลฝีเย็บหรือแผลผ่าตัดทุกวันด้วยวิธี REEDA
      - ดูแลให้ได้รับยาปฏิชีวนะ ตามแผนการรักษาของแพทย์