Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่3 เภสัชพลศาสตร์ (Pharmacodynamics) - Coggle Diagram
บทที่3 เภสัชพลศาสตร์ (Pharmacodynamics)
หมายถึง
การออกฤทธิ์ของยาต่อร่างกายผะสรีรวิทยาของยา กลไกที่ทำให้เกิดผลทั้งด้านที่พึงประสงค์คือฤทธิ์ในการรักษา และผลที่ไม่พึงประสงค์คืออาการข้างเคียงและพิษของยา
กลไกการออกฤทธิ์
ยาที่มีตำแหน่งออกฤทธิ์แบบไม่จำเพราะเจาะจง เช่น Receptors
ยาที่มีตำแหน่งออกฤทธิ์แบบจำเพาะเจาะจง
การออกฤทธิ์ผ่านตัวรับ Receptor คือ โมเลกุลหรือโครงสร้างที่ทำหน้าที่ จับกับยาหรือฮอร์โมนแล้วก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงการทำงานของเซลล์หรือเอนไซม์ receptor ส่วนใหญ่มีคุณสมบัติเป็นพวกโปรตีน
การออกฤทธิ์ผ่านตัวรับ Receptor-mediatedaction
Receptor ตัวรับลักษณะของตัวรับreceptor for transmitter ex. Neurotransmitter, hormone, autacoid, chemokine PHYSIOLOGICAL RECEPTOR
Specific ต่อสารสื่อหรือ ยาที่มีโครงสร้างเฉพาะ
มี Affinity ต่อสารสื่อหรือต่อยาสูง
แรงยึดเหนี่ยวระหว่างยากับตัวรับมัก เป็น weak bond
ปฏิกิริยาต่อกันระหว่างยา
1.ปฏิกิริยาต่อกันของยาในลักษณะเพิ่มฤทธิ์ หรือเสริมฤทธิ์ เราใช้ยา2ชนิด ที่มีฤทธิ์ในทางเภสัชวิทยา
2.ปฏิกิริยาต่อกันของยาแบบต้านฤทธิ์กัน เช่น การใช้ยาการเเข็งตัวของเลือด +วิตมินK
3.ปฏิกิริยาต่อกันของยาอันเนื่องมาจากการเปลี่ยนแปลงกลไกในการขนส่งยา อเช่น การให้ยาลดความดัน
4.ปฏิกิริยาต่อกันของยาอันเนื่องมาจากการรบกวนสมดุลของน้ำและอิเลคโตรไลท์ การให้ loop diueretic ร่วมกับ digoxin
อาการไม่พึงประสงค์และพิษของยา
อาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา
การตอบสนองต่อยาที่เป็นอันตรายและเกิดขึ้นโดยมิได้ตั้งใจเมื่อใช้ในขนาดปกติในมนุษย์เพื่อการป้องกัน วินิจฉัย หรือรักษาโรค หรือเปลี่ยนแปลงสรีระวิทยาของร่างกาย
อาการข้างเคียงจากการใช้ยาหรือ Side effect
ผลใดๆจากเภสัชภัณฑ์ที่ไม่ได้ตั้งใจให้เกิดขึ้นเกิดในขนาดการใช้ยาปกติในมนุษย์ ซึ่งสัมพันธ์กับคุณสมบัติทางเภสัชวิทยาของยา
การจำแนกประเภทของ ADR ตามฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของยา
ADR type A ผลจากฤทธิ์เภสัชวิทยาของยาหรือเมตาบอไลท์ของยา สามารถทำนายได้จากฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา มีอุบัติการณ์การเกิดสูงแต่มีอัตราการเสียชีวิตน้อย สามารถรักษาได้โดยการลดขนาดยา
ADR type B ตอบสนองเฉพาะสำหรับบางคนไม่สามารถทำนายอาการที่เกิดขึ้นด้วยฤทธิ์ทางเภสัช ความรุนแรงของอาการที่เกิดไม่สัมพันธ์กับขนาดยา มีอุบัติการณ์การเกิดต่ำแต่ทำให้เสียชีวิตได้สูง การรักษาทำโดยการหยุดใช้ยา