Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การส่งเสริมสุขอนามัยและการพักผ่อนนอนหลับ - Coggle Diagram

- - - - พยาบาลจะเป็นผู้ให้การพยาบาลเพื่อส่งเสริมความสุขสบายแก่บุคคลเมื่ออยู่ในภาวะเจ็บป่วยนั้น
      - พยาบาลใช้บทบาทอิสระในการดูแลสุขวิทยาส่วนบุคคลของผู้ป่วยได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยใช้กระบวนการพยาบาลเป็นเครื่องมือในการจัดกิจกรรมการพยาบาล
  - - - การพยาบาลตอนเช้าตรู่หรือเช้ามืด (Early morning care)
        
        เป็นหน้าที่ความรับผิดชอบของพยาบาลเวรดึก ที่ให้การพยาบาลตอนเช้าตรู่หรือเช้ามืด
      - การพยาบาลตอนเช้า (Morning care/ A.M care)
        
        เป็นหน้าที่ของพยาบาลเวรเช้าที่จะให้การพยาบาลภายหลังผู้ป่วยรับประทานอาหารเช้าเสร็จเรียบร้อย
      - การพยาบาลตอนบ่ายหรือตอนเย็น (Afternoon care/ P.M. care)
        
        เป็นหน้าที่ของพยาบาลเวรเช้า หากทำกิจกรรมภายในช่วงก่อนเวลา 16.00 น. หากทำในช่วงเวลาตอนเย็น จะเป็นหน้าที่ของเวรบ่าย
      - การพยาบาลตอนก่อนนอน
        (Evening care/ Hour of sleep care/ H.S. care)
        
        เป็นหน้าที่ของพยาบาลเวรบ่าย
      - การพยาบาลเมื่อจาเป็นหรือเมื่อผู้ป่วยต้องการ
        (As needed care/ P.r.N. care)
        
        พยาบาลให้การพยาบาลตามความต้องการของผู้ป่วยตลอด 24 ชั่วโมง
  - - - การดูแลความสะอาดของผิวหนัง/ การอาบน้ำ (Bathing)
        
        พยาบาลควรสังเกตผิวหนังขณะอาบน้ำเช็ดตัวผู้ป่วยว่าเป็นอย่างไร มีตุ่ม ผื่น รอยช้ำ หรือแผลหรือไม่ แล้วบันทึกรายละเอียด
        
        การอาบน้ำ (Bathing) เป็นการขจัดของเสียที่ร่างกายขับออกมา
        
        การอาบน้ำที่ห้องน้ำ
        
        การช่วยเหลือพาผู้ป่วยไปทำความสะอาดร่างกายในห้องน้า โดยส่วนมากเป็นการอาบโดยใช้ฝักบัว หรือตักน้ำอาบร่างกาย เมื่อผู้ป่วยสามารถลุกจากเตียงได้
        
        การอาบน้ำผู้ป่วยบนเตียงเฉพาะบางส่วน
        
        เป็นการทำความสะอาดร่างกายผู้ป่วยที่ช่วยเหลือตัวเองได้บ้าง ไม่สามารถอาบน้ำเช็ดตัวได้ครบทุกส่วนพยาบาลต้องช่วยเช็ดบางส่วนที่ผู้ป่วยไม่สามารถเช็ดเองได้
        
        การอาบน้ำผู้ป่วยบนเตียงชนิดสมบูรณ์
        
        เป็นการทำความสะอาดร่างกายโดยการอาบน้ำเช็ดตัวให้ผู้ป่วยที่ไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ทั้งหมด
      - การดูแลความสะอาดปากและฟัน
        
        เป็นความสะอาดพื้นฐาน ทำให้ลมหายใจหอมสดชื่น ผู้ป่วยมีความมั่นใจในการสื่อสารด้วยวาจา และเมื่อสุขภาพของฟันแข็งแรง การเคี้ยวอาหารก็จะรับรู้ถึงความอร่อย ทาให้รับประทานอาหารได้มากขึ้น
        
        หลักการทำความสะอาดปากและฟัน
        
        แปรงฟันทุกซี่ ทุกด้าน นาน 5 นาที
        
        ผู้ป่วยที่มีปัญหาในช่องปาก มีแผล ปากแห้ง ไม่สามารถรับประทานอาหาร
        และน้ำทางปากได้ ต้องทำความสะอาดปากและฟันให้ทุก 2 ชั่วโมง
        
        ผู้ป่วยที่ไม่รู้สึกตัว ต้องทาความสะอาดปากและฟันให้เป็นพิเศษ สำลีต้องเปลี่ยนบ่อยๆ
      - การดูแลความสะอาดของเล็บ
        
        เล็บเป็นโครงสร้างจากโปรตีน ซึ่งจะงอกยาวตามเวลา จึงต้องทำการตัดให้สั้นตามเหมาะสมกับการใช้งาน
      - การดูแลความสะอาดของตา
        
        ผู้ป่วยบางรายอาจมีขี้ตามากกว่าปกติ ขี้ตาอาจแห้งติดหนังตาหรือขนตา ซึ่งจำเป็นต้องกำจัดออก ไปวันละ 2-3 ครั้ง
      - การดูแลทำความสะอาดของหู
        
        ผู้ป่วยที่ใส่เครื่องช่วยฟังต้องดูแลเป็นพิเศษ การหยิบใช้หรือเช็ดทาความสะอาดส่วนประกอบของเครื่องช่วยฟังการเปลี่ยนแบตเตอรี่ใหม่ การปรับเสียงต้องระมัดระวัง
        
        การดูแลไม่ถูกสุขลักษณะอาจทำให้เกิดหูน้ำหนวก อาจทำให้เสียบุคลิกภาพที่ดี และยังอาจส่งผลให้เกิดการติดเชื้อในสมองได้
      - การดูแลทำความสะอาดของจมูก
        
        เป็นการทาความสะอาดรูจมูกและรักษาสุขภาพ
        ของเนื้อเยื่อจมูก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้ป่วยที่คาสายไว้
      - การดูแลความสะอาดของเส้นผมและหนังศีรษะ
        
        เป็นการทำความสะอาดเส้นผมและหนังศีรษะรวมทั้งการกระทำเพื่อแก้ปัญหาของเส้นผมและหนังศีรษะ ซึ่งหมายถึง การสระผมให้ผู้ป่วยบนเตียง
      - การทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกของชายและหญิง
        
        เป็นการดูแลสุขวิทยาส่วนบุคคลระดับพื้นฐาน การหมักหมม เปียกแฉะตลอดเวลา ทาให้เกิดการระคายเคือง การอักเสบ
        การติดเชื้อ ของระบบทางเดินปัสสาวะและอาจเกิดแผลกดทับ
      - กระบวนการพยาบาลในการส่งเสริมสุขอนามัยส่วนบุคคลของผู้ป่วย
        
        การประเมินผู้ปุวย
        
        ระดับความสารถในการดูแลตนเอง
        
        ความชอบ ความเชื่อและวัฒนธรรมของผู้ป่วย
        
        ผิวหนัง ช่องปาก เส้นผมและหนังศรีษะ ตา หู จมูก
        
        ปัญหาและความเสี่ยงของการรักษาและอาการผิดปกติที่อาจ
        เกิดขึ้นระหว่างการดูแล
        
        การวินิจฉัยทางการพยาบาล
        
        ไม่สนใจดูแล ร่างกายตนเองเนื่องจากมีความเครียดเกี่ยวกับ...
        
        ความทนในการทำกิจกรรมลดลงเนื่องจากเหนื่อยง่ายจากการเป็นโรค…
        
        การเคลื่อนไหวร่างกายบกพร่องเนื่องจากเป็นอัมพาต...
        
        พร่องความสามารถในการดูแลความสะอาดร่างกายเนื่องจาก...
        
        การวางแผนการพยาบาล
        
        วางแผนการดูแลความสะอาดร่างกายโดยใช้ข้อมูลจากการ
        ประเมินผู้ป่วย
        
        กำหนดวัตถุประสงค์ และเกณฑ์การประเมิน
        
        เลือกกิจกรรมการดูแล เพื่อแก้ไขปัญหาให้ตรงตามข้อวินิจฉัย
        
        การปฏิบัติการพยาบาล
        
        ปฏิบัติการดูแลความสะอาดร่างกาย การอาบน้ำ การนวดหลัง การทำความ
        ปากและฟัน เส้นผมและหนังศรีษะ และอวัยวะสืบพันธุ์
        
        การประเมินผลการพยาบาล
        
        ประเมินผลลัพธ์การพยาบาล
        
        ประเมินผลคุณภาพการบริการ
- - - - การพักผ่อน (Rest)
        
        การพักกิจกรรมการทำงานของร่างกาย หรือการพักการ
        ทำงานของอวัยวะต่าง อาจทำกิจกรรมเบา นันทนาการ
    - - การพักผ่อน (Rest)
        
        ผ่อนคลาย และมีความสงบทั้งจิตใจและร่างกาย รวมถึง
        ความไม่วิตกกังวล การพักผ่อนไม่ได้ หมายถึงการไม่มีกิจกรรม
        การเปลี่ยนอิริยาบถก็เป็นการพักผ่อนสำหรับบางคน
    - - Absolute bed rest
        
        เป็นการพักผ่อนโดยให้ผู้ป่วยนอนอยู่บนเตียง ไม่ให้
        ร่างกายออกแรงในกิจกรรมใด ที่จะทำให้รู้สึกเหนื่อย
      - Bed rest
        
        เป็นการพักผ่อนโดยให้ผู้ป่วยนอนอยู่บนเตียง สามารถทำ
        กิจกรรมประจำวันได้ตามความสามารถของผู้ป่วย
    - - ระดับการรู้สติลดลง มีการตอบสนองต่อสิ่งเร้าและ
        การเคลื่อนไหวของร่างกายลดลง
        อวัยวะทุกส่วนทำงานลดลง รวมทั้งสภาวะจิตใจ
        และมีการเอนกายลงในท่าสงบนิ่งและหลับตา
  - - - ทำให้เกิดอาการเปลี่ยนแปลงต่าง เช่น อาการเมื่อยล้าคลื่นไส้ อาเจียน ท้องผูก ปวดศีรษะ วิงเวียนเหมือนบ้านหมุน ความทนต่อความเจ็บปวดลดลง กล้ามเนื้อคออ่อนแรง ความคิดและการรับรู้บกพร่อง เหนื่อยล้า
    - - มีอาการเซื่องซึมและหงุดหงิด โมโหง่าย เกิดความสับสนและความสามารถในการควบคุมตนเองจาก สิ่งเร้าลดลง
    - - นอนหลับไม่เพียงพอทำให้การปฏิบัติกิจกรรมในช่วงกลางวันลดลง สมาธิไม่ดี และแก้ไขปัญหาได้ช้า
    - - การมีปฏิสัมพันธ์ในครอบครัวและสังคมลดลง ความมั่นใจในการทางานลดลง
  - - - ระยะที่ 1 (เริ่มมีความง่วง)
        
        เป็นช่วงเริ่มหลับที่เปลี่ยนจากการตื่นไปสู่การนอน
        เป็นสภาพที่แม้จะได้รับการกระตุ้นเพียงเล็กน้อยก็จะตื่น
      - ระยะที่ 2 (หลับตื้น)
        
        การหลับในช่วงต้น เป็นสภาพที่ไม่ได้ยินเสียงรบกวน
        จากภายนอกจะถูกปลุกให้ตื่นได้โดยง่าย
      - ระยะที่ 3
        (หลับปานกลาง)
        
        ทั้งคลื่นสมองและชีพจรจะเต้นช้าลง ความมีสติ
        รู้ตัวจะหายไป การเคลื่อนไหวของตาจะหยุดลง
        แม้ได้รับสิ่งเร้าจากภายนอกก็จะไม่ตื่นโดยง่าย
      - ระยะที่ 4
        (หลับลึก)
        
        เป็นช่วงหลับสนิทของการนอน
        growth hormone จะมีการหลั่งในระยะนี้
      - หากร่างกายนอนหลับโดยปราศจากระยะที่ 4 นี้ อาจมีการนอนละเมอหรือฝันร้ายได้
    - - ระยะนี้ช่วยจัดระบบความจา ทำให้จำ
        เรื่องบางเรื่องได้นานขึ้น ระยะนี้นี่เองเป็นระยะที่คนเราจะฝัน แต่ก็จะตื่นง่าย เพราะสมองยังทางาน
        เหมือนระยะที่ 1 ของ ช่วงหลับธรรมดา
      - หลังจากผ่านช่วงหลับฝันไปแล้ว ก็จะกลับเริ่ม
        ที่ระยะที่ 1 ของ NREM ใหม่ หมุนเวียนอย่างนี้ไปเรื่อยๆ
      - ระยะเวลาของ REM จะเพิ่มขึ้นเรื่อย ในแต่ละรอบในรอบใกล้เช้าหรือรอบหลังเวลาของ REM จึงยาวนานมากขึ้น
    - - การผลิตความร้อนลดลง
      - อุณหภูมิของร่างกายลดลง
      - ความดันเลือดซิสโตลิคจะลดลง
      - อัตราการเต้นของชีพจรจะลดลง
      - การหายใจจะลดลง
      - กล้ามเนื้อและเส้นเอ็นต่าง คลายตัว
      - ความเจ็บปวด การได้ยิน การสัมผัส กลิ่น และการมองเห็นจะลดลง
      - ปริมาณปัสสาวะลดลง
  - - - ปัจจัยส่วนบุคคล
        
        อายุ
        
        เพศ
      - ความไม่สุขสบาย
        
        ความเจ็บปวด
        
        การใส่สายยางและท่อต่างๆ
        
        ท่านอนที่ไม่เหมาะสม
        
        อาการคลื่นไส้ อาเจียน
        
        ภาวะไข้หลังผ่าตัด
      - ความวิตกกังวล
        
        ความกลัวและความวิตกกังวลในเรื่องต่าง เป็นปัจจัยรบกวนคุณภาพของการนอนหลับ
    - - เสียง
      - อุณหภูมิ
      - แสง
      - ความไม่คุ้นเคยต่อสถานที่สิ่งแวดล้อมของโรงพยาบาล
      - กิจกรรมการรักษาพยาบาล
      - อาหาร
      - ยา
  - - - การนอนหลับไม่เพียงพอระยะสั้น
        
        เป็นการนอนหลับไม่เพียงพอเป็นระยะเวลาไม่เกิน 3 สัปดาห์
      - การนอนหลับไม่เพียงพอแบบเรื้อรัง
        
        การนอนหลับไม่เพียงพอเกิดขึ้นนานกว่า 1 เดือนขึ้นไป
        
        โรคทางจิตเวช
        
        โรคทางอายุรกรรม
        
        อาการข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์ของยารักษาโรคบางชนิด
      - การนอนหลับไม่เพียงพอชั่วคราว
        
        เป็นการนอนหลับไม่เพียงพอเป็นช่วงเวลาสั้น 3- 5 วัน
    - - เป็นการนอนหลับมาก หรือง่วงนอนมากกว่าปกติ ซึ่ง
        จะแสดงออก ในแง่การนอนหลับในที่ไม่ควรหลับ
    - - ความผิดปกติของการตื่น
        
        อาการสับสน ละเมอเดิน ฝันร้าย
      - ความผิดปกติที่เกิดขึ้นในช่วงจากหลับมาตื่น หรือจากตื่นมาหลับ
        
        อาการขากระตุกขณะกาลังหลับ ละเมอพูด ศีรษะโขกกาแพง
      - กลุ่มอาการที่เกิดขึ้นขณะหลับชนิดที่มีการกรอกตา
        
        ภาวะฝันร้าย ภาวะผีอา
      - กลุ่มอื่น ๆ
        
        การนอนกัดฟัน การปัสสาวะรดที่นอนขณะหลับ การกรน การไหลตาย
    - - ผลจากการนอนไม่เพียงพอในการนอนชนิด NREM
        
        ทนต่อความเจ็บปวดได้ลดลง กล้ามเนื้อคออ่อนแรง ภูมิต้านทานลดลง
      - ผลจากการนอนไม่เพียงพอในการนอนชนิด REM
        
        ความคิดบกพร่อง
        การรับรู้บกพร่อง ประสาทหลอน
      - ผลในภาพรวมจะทาให้การทางานของร่างกายขาดประสิทธิภาพจากร่างกายอ่อนล้า และขาดสมาธิ
  - - - ความสะอาด ความเป็นระเบียบเรียบร้อย สวยงามและน่าอยู่อาศัย
      - ความพร้อมของอุปกรณ์ เครื่องใช้ และเครื่องอำนวยความสะดวก
      - อุณหภูมิ มีความเหมาะสมของอุณหภูมิระหว่าง 20-25 องศาเซลเซียส มีการถ่ายเทระบายอากาศดี มีแสงสว่างส่องเพียงพอ
      - เสียง
      - กลิ่น
        
        กลิ่นสะอาด และสดชื่น
        
        กลิ่นที่ส่งออกมาจากสิ่งขับถ่ายภายในร่างกายของคน
      - แสงสว่าง
      - ความเป็นส่วนตัว และมิดชิดอย่างปลอดภัย
      - ความอบอุ่น และความประทับใจในบุคลิกภาพของพยาบาล
    - - Dorsal position (supine position)
        
        เป็นท่านอนหงายราบ
      - Fowler’s position
        
        เป็นท่านอนราบศีรษะสูง 30-90 องศา ท่านี้ลักษณะคล้ายท่านั่งบนเตียง
      - Prone position
        
        เป็นท่านอนคว่า
      - Lateral position
        
        เป็นท่านอนตะแคง
      - Sitting position
        
        เป็นท่านั่ง
  - - - เป็นการทำเตียงที่ผู้ป่วยออกจากหอผู้ป่วย เพื่อเตรียมรับ
        ผู้ป่วยใหม่ หรือทำเตียงที่ผู้ป่วยสามารถลงเดินช่วยเหลือตนเองได้
    - - เป็นการทำเตียงให้ผู้ป่วยที่สามารถลุกจากเตียงได้ ไม่จำเป็นต้องนอนอยู่บนเตียงตลอดเวลา
    - - เป็นการทำเตียงให้ผู้ป่วยที่ไม่สามารถลุกจากเตียงได้ จำเป็นต้องนอนอยู่บนเตียงตลอดเวลา
    - - เป็นการทำเตียงหลังจากส่งผู้ป่วยไปรับการผ่าตัดหรือการตรวจและได้รับยาสลบ
  - - - ประเมินคุณภาพการนอนหลับ
      - คุณภาพการนอนหลับเชิงคุณภาพ
    - - พักผ่อนไม่เพียงพอกับความต้องการของร่างกายเนื่องจากมีความวิตกกังวล
    - - วัตถุประสงค์เพื่อให้ผู้ป่วยได้พักผ่อนได้เพียงพอกับความต้องการของร่างกายและปลอดภัย
    - - ประเมินสาเหตุและแบบแผนการนอนตามปกติ
      - ประเมินคุณภาพการนอนหลับทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ
      - ขจัดสิ่งรบกวน
      - จัดกิจกรรมการพยาบาลเป็นช่วง ๆ
      - ไม่ให้ดื่มน้าหลัง 6 โมงเย็น เพื่อไม่ให้ลุกขึ้นถ่ายปัสสาวะตอนกลางคืน
      - ให้มีกิจกรรมทาในตอนกลางวัน
    - - ผลการประเมินคุณภาพการนอนหลับเชิงปริมาณ
      - ผลการประเมินคุณภาพการนอนหลับเชิงคุณภาพ