Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่5 การใช้ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาท - Coggle Diagram
บทที่5 การใช้ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาท
ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทอัตโนมัติ
Cholinergic & anticholinergic agents
Adrenergic & adrenergic blocking agent
แนวคิด
เป็นยาที่ออกฤทธิ์ต่อกล้ามเนื้อเรีบย กล้ามเนื้อหัวใจและต่อมต่างๆและรวมถึง neurotransmitters
พยาบาลต้องมีความรู ้ ความเข้าใจและความตระหนักถึงฤทธิ์ของยา การใช้ยา การเฝ้า ระวังภาวะแทรกซ้อน
ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาท ส่วนกลาง
Sedative and hypnotics
Psychotherapeutic agents
1.ทบทวนกายวภิาคและสรรีวทิยาระบบประสาทอัตโนมัติ
Autonomicnerveมีเซลประสาทเชื่อมโยงกับกัวใจหลอดเลือดกล้ามเน้ือเรียบต่อมไรท้่อและอวัยวะอื่น
Somaticnerveเป็นเส้นประสาทที่สั่งงานได้เป็นระบบ peripheral Nerve
ระบบประสาทอตัโนมติแบ่งออกเป็น2ระบบย่อย
ระบบประสาทซิมพาเธติค(Sympathetic) หรือ Adrenergic system
ระบบประสาทพาราซิมพาเธติค (Parasympathetic) หรือ Cholinergic system
Sympathetic(กระตุ้น ) adrenergic agents
Parasympathetic(ยับยั้ง) cholinergicagents
Neurotransmitter(NT)
cholinergicneuronเรียกว่าacetylcholine
adrenergic neuronเรียกว่าnorepinephrine (NE)
1.Cholinoceptor เป็นตัวรับที่ทำหน้าที่จับกับ Ach แบ่งย่อยออกได้เป็น2ชนิด
1.muscarinicreceptorตัวรับชนิดนี้พบได้ใ้นอวัยยะที่ไปท่ี ปลายประสาทอัตโนมัติมีการคัดหลั่ง Ac
2.nicotinicreceptor ตัวรับชนิดนี้พบได้ที่postganglionic neuronและ adrenal medulla
Cholinergic drug
2.1 Nicotinic Cholinergic Agent
2.2 Muscarinic cholinergic Agents
ผลต่อร่างกายและประโยชน์ทางยา
ทาให้เส้นเลือดขยายตัวทำให้ความดันโลหิตตก
ทาใหรู้ม่านตาหด
3.Muscarinic Receptor Antagonist หรือ Anticholinegic Drugs
ผลต่อหัวใจและหลอดเลือด atropine
ผลต่อตา
ผลต่อระบบทางเดินหายใจ
ผลต่อกล้ามเนื้อเรียบ
ต่อมเหงื่อ
4.Adrenergic Agents
α-receptor มี 2 ชนิดคือ
α1-receptorพบได้ที่กล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือด
α2-receptorการกระตุ้นตัวรับชนิดนี้มีผลในการยับยั้งการหลั่งnorepinephrine
β-receptorมี 3 ชนิดคือ
β1-receptor
β3-receptor
β2-receptor
5.Adrenergic Antagonist
α-adrenergicantagonistเป็นสารที่จับกับ-receptors ขัดขวางการออกฤทธิ์ของ sympathetic ท่ี α-receptors
ยาที่ใช้ได้แก่Prazosin,Doxazosin
ลักษณะเด่นซึ่งแสดงถงึความเป็นautonomicnervoussystemก็คทอมีการลดความดันลงอย่างรวดเร็ว
ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทส่วนกลาง
ยาที่ทำให้สงบและยานอนหลับ
Sedative and hypnotics
Sedative drugs เป็นยาที่าีฤทธิ์ให้สงบลงลดความตื่นเต้น
Hypnoticdrugsเป็นยามีฤทธิ์ทำให้ง่วงซึม ช่วยให้กลับง่ายขึ้น
ยานอนหลับ
(Hypnotic drugs)
Sedative-Hypnotic Drugs
Benzodizepines ได้แก่ Estrazolam, Quazepam, Temazepam, Triazolam,
Diazepam, Lorazepam, Clorazepate, Alprazolam และ Midazolam
Benzodiazepines และ Barbiturates
ออกฤทธิ์โดยจับกับGABAA receptor
ทำให้chloridechannelsถกูเปิด
BZ1receptorsจะเกี่ยวข้องกับการควบคุมการหลับและตื่นและการทำให้ สงบ
BZ2receptorsจะเกี่ยวจ้องกับความจำและการเรียนรู้และการควบคุมการ ทางานของกล้ามเนื้อ
อาการไม่พึงประสงค์
Hangover
การดื้อยา
เสพติด
เมื่อใช้ในหญิงจฃตั้งครรภ์ความผิดปกติของทารกแรกเกิด
ยารักษาโรคจิต (Antipsychotic Drugs)
ยาต้านอาการโรคจิต(Antipsychoticdrugs) ยารักษาอารมณ์ซึมเศร้า(Antidepressantdrugs)
ยาคลายกังวล(Antianxietydrugs)