Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่1 การดูแลสุขภาพข้ามวัฒนธรรม - Coggle Diagram

- - - - สัญลักษณ์ทางศาสนา
      - เงินตรา
      - สัญลักษณ์จราจร
      - ภาษา
    - - ใช้สมุนไพรเป็นยา
    - - ตัวอย่าง หอยแครงไม่ให้เอาให้แขกที่มาเยี่ยมบ้าน
    - - ตัวอย่าง โฮ่งโฮ่ง=สุนัข
    - - ตัวอย่าง ทำนองเพลงชาติ
  - - - สิ่งของหรือวัตถุที่มนุษย์สร้างขึ้นมา
        
        ตึก บ้าน ถนน
        
        ศิลปกรรม
        
        ถ้วย ชาม จาน ส้อม
    - - แสดงออกโดยใช้ทัศนะประเพณี ขนบธรรมเนียม
        
        ภาษา ปรัชญา
        
        ศีลธรรม กฎหมาย
        
        ความคิด ความเชื่อ
  - - - จัดระเบียบองค์กร/สมาคม
        
        มีระเบียบแบบแผน
        
        กฎเกณฑ์ข้อบังคับ
    - - พิธีการที่มนุษย์สร้างขึ้นตั้งแต่เริ่มต้นของชีวิต
        
        พิธีรับขวัญเด็ก
        
        พิธีงานศพ
        
        พิธีบวชนาค
        
        พิธีแต่งงาน
    - - เป็นเครื่องมือและสัญญาลักษณ์
    - - ด้านความคิด ความเชื่อ อุดมการณ์ต่างๆ ส่วนใหญ่รับมาจากคำสอนทางศาสนา
        
        เชื่อในเรื่องบาปบุญ กฎแห่งกรรม เชื่อในพระเจ้า
- - - - จาการเรียนรู้ร่วมกันในสังคม
      - จากการรับรู้และสืบทอด
  - - - ตัวอย่าง ไม่ประมาท การบริโภคอาหาร5หมู่
    - - ตัวอย่าง ภาคเหนือเชื่อเกี่ยวกับผี อำนาจแห่งธรรมชาติป่าเขา ลำน้ำ
    - - ประสบการณ์ตรง
      - แลกเปลี่ยนพบปะสร้างสรรค์
    - - ตัวอย่าง น้ำทะเลเค็ม
  - - - ได้แก่
        
        ควบคุมทางสังคม
        
        ปฏิสัมพันธ์ทางสังคม
        
        ขัดเกลาทางสังคม
        
        การเปลี่ยนแปลงทางสังคม
    - - ได้แก่
        
        ศาสนา
        
        เพศ
        
        การศึกษา
        
        อายุ
        
        อาชีพ
    - - ได้แก่
        
        การเรียนรู้
        
        การรับรู้
  - - - ความเจ็บปวดเกิดจากการกระทำของผี เวทมนต์ คุณไสย
      - วิธีการดูแล
        
        ใช้การประกอยพิธีกรรมเป็นหลัก
        
        แพทย์
        
        กลุ่มหมอดู
        
        กลุ่มหมอสะเดาะเคราะห์
        
        กลุ่มหมอธรรม
        
        กลุ่มหมอตำรา
    - - ความเจ็บปวดที่เกิดจาก
        
        ขาดสมดุลธาตุ
        
        เปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
        
        บริโภคอาหารแสลงโรค
        
        เชื้อโรค
        
        การประอาชีพ
        
        อุบัติเหตุ
      - วิธีการดูแล
        
        ทำพิธีตั้งขันข้าว พิธีบนครู การปลงขัน
        
        ผู้ดูแล
        
        หมอสมุนไพร
        
        หมอเป่า
        
        หมอตำแย
        
        หมอกระดูก/หมอน้ำมัน
        
        หมอนวด
    - - การเจ็บปวด
        
        เกิดจาก
        
        พฤติกรรม
        
        พันธุกรรม
        
        เชื้อโรค
        
        สิ่งแวดล้อมหรืออุบัติเหตุ
        
        จิตใจ
      - วิธีการดูแล
        
        ผู้ให้การดูแล
        
        แพทย์/หมอ
        
        ดูแลด้านเภสัชกรรม
        
        ดูแลด้านการพยาบาล
        
        บุคลากรอื่นๆ
    - - ความเชื่อและการดูแลสุขภาพเกี่ยวกับการเกิดแบบพื้นบ้าน
        
        ระยะคลอดบุตร
        
        ท่าทางในการคลอด
        
        ระยะหลังคลอด
        
        การอยู่ไฟ
        
        การประคบสมุนไพร
        
        การนวดหลังคลอด
        
        การเข้ากระโจมหรืออบสมุนไพร
        
        ระยะตั้งครรภ์
        
        เป็นผลมาจากความสัมพันธ์ของมนุษย์กับดวงดาว
        
        ไม่ให้ไปงานศพ
      - ความเชื่อและการดูแลสุขภาพเกี่ยวกับการเกิดแบบแพทย์ตะวันตก
        
        ควาามเชื่อเกี่ยวกับการตั้งครรภ์
        
        เป็นภาวะที่ตัวอ่อน/ทารกได้ก่อกำเนิดขึ้นภายในเชื้อโรค
        
        การดูแล
        
        การดูแลคล้ายคลึงแบบพื้นบ้าน
        
        มีวัตถุประสงค์ให้มารดาและทารกสมบูรณ์
    - - แบบพื้นบ้าน
        
        ปัจจัยชี้บ่งชี้คนชรา
        
        ภาวะหมดประจำเดือน
        
        การเสื่อมสมรรถภาพทางเพศในเพศชาย
        
        ความแปรปรวนของธาตุลม
        
        การดูแล
        
        การใช้สมุนไพร
        
        สุขภาะโดยพึ่งพิงศาสนา
      - แบบแพทย์แผนตะวันตก
        
        ปัจจัยที่บ่งชี้
        
        กำหนดอายุตั้งแต่60ปี/65ปีขึ้นไป
        
        การดูแล
        
        ด้านโภชนาการ
        
        ด้านการออกกำลังกาย
        
        ด้านการพักผ่อน
        
        ด้านอุบัติเหตุ
        
        ด้านจิตใจ
    - - แบบแพทย์แผนตะวันตก
        
        ความเชื่อ
        
        การหยุดการทำงานของหัวใจและสมอง
        
        ดูแล
        
        มุ่งเน้นให้ระบบและอวัยวะต่างๆสามารถทำเพื่อยืดชีวิตผุ้ป่วยให้นานที่สุด
      - แบบพื้นบ้าน
        
        ความเชื่อ
        
        วิญญาณ กฎแห่งกรรม เวียนว่ายตายเกิด ชาติภพ
        
        ดูแล
        
        มุ่งเน้นทางด้านจิตวิญญาณของผู้ตายและเครือญาติ
- - - - ช่วยในการปลูกฝังค่านิยมและศีลธรรมอันดี
    - - การสร้างค่านิยมที่ถูกต้องให้กับเด็ก
    - - การเรียนรู้และการยอมรับค่านิยมจากกิจกรรมที่ทำกับกลุ่มเพื่อน
    - - การยึดถือเป็นค่านิยมบางประการของตน
    - - สถาบันแรกที่มีอิทธิพลต่อการสร้างค่านิยมให้แก่บุคคล
    - - ให้สิทธิครอบครัวในการอบรมเลี้ยงดูเด็ก
      - ให้สิทธิสื่อมวลชนให้การเผยแพร่ข่าวและแสดงความคิดเห็น
- - - - สภาวะปกติ
        
        การส่งเสริม
        
        ออกกำลังกาย
        
        งดบริโภคสุราสารเสพติด
        
        ถือศีล ทำบุญตักบาตร
        
        การป้องกันโรค
        
        บริโภคอาหารปรุงสุก
        
        คว่ำกะลา/ใส่ทรายอะเบทป้องกันการแพร่ระบาดของยุงลาย
      - สภาวะเจ็บป่วย
        
        การส่งเสริม
        
        เชื่อมโยงการ3ประเภท
        
        แบบพื้นบ้าน
        
        แบบวิชาชีพ
        
        ระบบการดูแลสุภาพภาคประชาชน
        
        การฟื้นฟูสมรรถภาพ
        
        การดูแลการพักฟื้นของผู้ป่วย
        
        งดบริโภคอาหารแสลง
        
        ออกกำลังกาย
  - - - ใช้หลัก ASKED
        
        S
        
        Skill
        
        มีทักษะเกี่ยววกับวัฒนธรรม
        
        K
        
        Knowledge
        
        มีองค์ความรู้เกี่ยวกับวัฒนธรรม
        
        A
        
        Awareness
        
        การตระหนักรู้เกี่ยวกับวัฒนธรรม
        
        E
        
        Encounter
        
        ความสามารถในการเผชิญและจัดการกับวัฒนธรรม
        
        D
        
        Desire
        
        ความปรารถนาที่จะมีสมรรถนะทาวัฒนธรรม
    - - ขนบธรรมเนียมประเพณีที่ส่งเสริมสุขภาพ
        
        การให้ทารกกินนมแม่นานถึง2ปี
      - ขนบธรรมเนียมที่ไม่ได้ให้ประโยชน์
        
        ห้ามหญิงตั้งครรภ์กินกล้วยแฝด
      - ขนบธรรมเนียมประเพณีที่ไม่แน่ว่าให้คุณหรือโทษ
        
        สังคมแอฟริกาให้เด็กกินดิน/โคลน
      - ขนบธรรมเนียมประเพณีที่ให้โทษ
        
        การรับประทานอาหารสุกๆดิบๆ
  - - - ดูแลแบบทางเลือก เป็นการปฏิบัติการรักษาที่ไม่ใช่รูปแบบวิชาชีพ
      - ใช้อำนาจเหนือธรรมชาติ
        
        ไสยศาสตร์
      - ไม่ใช้อำนาจเหนือธรรมชาติ
        
        สมุนไพร
    - - บุคคลที่เกี่ยวข้องแบ่งเป็น4ระดับ
        
        ครอบครัวผู้ป่วย
        
        เครือข่ายสังคม
        
        ผู้ป่วย
        
        ชุมชน
      - เป็นส่วนของการดูแลสุขภาพภาคประชาชนซึ่งถูกปลูกฝังถ่ายทอดกันมาตามวัฒนธรรม
        
        รวมถึงการป้องกัน ส่งเสริมสุขภาพ วินิจฉัยโรค การเยียวยารักษา
    - - ส่วนของการปฏิบัติการรักษาพยาบาลทางการแพทย์