Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การดำเนินชีวิตและการดูแลสุขภาพตามความเชื่อของศาสนาอิสลาม - Coggle Diagram
การดำเนินชีวิตและการดูแลสุขภาพตามความเชื่อของศาสนาอิสลาม
สัญลักษณ์ของศาสนาอิสลาม
รูปพระจันทร์ครึ่งเสี้ยวและดาวอยู่ข้างบน
สองสิ่งนี้เป็นสิ่งเตือนใจและเป็นสิ่งสำคัญในการใช้ชีวิตของมนุษย์ชาติมุสลิมจึงให้ความสำคัญและนำมาเป็นสัญลักษณ์ของอิสลาม
ดาว คือเครื่องหมายนำทาง
เดือนครึ่งเสี้ยว คือเครื่องหมายของการเวลา
นิกายของศาสนาอิสลาม
นิกายซุนนี
มีผู้นับถือ 75-90%
ซุนนี แปลว่า มรรคา หรือ จารีต เป็นนิกายของศาสนาอิสลามที่นับถือคัมภีร์เล่มหนึ่งชื่อ ซุมนา-เป็นคัมภีร์อรรถกถาของคัมภีร์อัลกุรอาน
ผู้นับถือคัมภีร์นี้เป็นผู้ที่เคร่งครัด ต้องการให้คัมภีร์เดิมอ่านง่ายและเข้าใจง่ายขึ้นจึงได้แต่งอรรถกถาอธิบายความในคัมภีร์เดิม
เป็นพวกออร์ธอดอกซ์ของอิสลาม ไม่ชอบให้ใครมาเปลี่ยนแปลงคำสอนที่ มีอยู่เดิมในคัมภีร์เพราะป้องกันการคาดเคลื่อนในหลักคำสอนแท้จริง
ภายหลังจากที่นบีมุฮัมมัดเสียชีวิตแล้วและได้มีกาหลืบที่สืบต่อมาอีกเพียง4 คนเท่านั้น
นิกายนี้ใช้หมวกสีขาวเป็นสัญลักษณ์และเป็นนิกายที่มีผู้นับถือมากที่สุดประมาณ 700 ล้านคน ถือว่าเป็นนิกายดั้งเดิม
ส่วนมากมีอยู่ในประเทศสาธารณรัฐตุรกี ซาอุดิอาระเบีย แอฟริกา และชาวมุสลิมส่วนใหญ่ในอินโดนีเซียมาเลเซียและประเทศไทย
นิกายชีอะห์ หรือ ชิเอฮ์
มีผู้นับถือ 10-20%
ชีอะฮ์ หรือ ชิเอฮ์ แปลว่า ผู้ปฏิบัติตามหรือสาวก
แยกออกมาจากนิกายซุนนี
พวกชีอะฮ์ถือว่าต่อจากกาหลิบอะลีมาแล้ว
เชื้อสายของอาลีควรได้รับการแต่งตั้งหรือทำการเลือกตั้งให้เป็นหัวหน้าทาวศาสนาออกมาอีก
เชื่อกันว่าอิหม่าม หมายถึง หัวหน้าสุเหร่าหรือมัสยิดซึ่งเป็นผู้สืบต่อศาสนาจากนบีมุฮัมมัด
อิหม่ามเป็นผู้หมดมลทินจากบาป
เป็นสื่อกลางการติดต่อระหว่างมนุษย์กับพระเจ้า
เป็นผู้แปลถ้อยคำของพระเจ้าที่ปรากฏในคัมภีร์อัลกุรอาน
มีผู้นับถือมากที่สุดในประเทศ
อิหร่าน
อิรัก
อินเดีย
อัฟกานิสถาน
ซีเรีย
หลักการอันเป็นข้อบังคับ สำหรับมุสลิมทุกคนจะต้องรู้ จะต้องประพฤติเริ่มตั้งแต่อายุ 3 ขวบเป็นต้นไป
หลักศรัทธา ความเชื่อในศาสนา
หลักปฏิบัติหน้าที่ในศาสนา (อิบาดะห์)
หลักคุณธรรม (อิห์ซาน)
ทุกคนต้องเรียนรู้หลักการของศาสนาอิสลาม ไม่มีข้อยกเว้นเป็นหน้าที่พึงปฏิบัติ
หลักศรัทธาของศาสนาอิสลาม
ศรัทธาในพระเจ้าเป็นฐาน ต้องเชื่อมั่นและศรัทธาในพระเจ้าคือพระอัลลอฮ์อย่างไม่มีข้อสงสัย พระเจ้าทรงเป็นผู้อยู่ก่อนสรรพสิ่งทั้งปวงทรงเป็นผู้สร้างทุกสิ่งในเอกภพพระเจ้าสร้างอดัม
ศรัทธาในมลาอิกะฮ์ คือบ่าวผู้สัตย์ซื่อของพระอัลลอฮ์ ไม่มีรูปกาย ไม่มีเพศ ไม่มีการดำเนินชีวิตเหมือนมนุษย์เป็นสื่อกลางระหว่างพระอัลลอฮ์กับมนุษย์
ศรัทธาในบรรดาศาสนทูต หรือศาสดาซึ่งมี 258 ท่านที่ระบุไว้ในพระคัมภีร์ อัลกุรอาน
ศรัทธาในพระคัมภีร์อัลกุรอานและคัมภีร์อื่นๆ
นบีดาวูด (ดาวิด)
ศรัทธาในวัสกียามะฮ์ หรือ วันปรโลก วันคืนชีพ หลังวันสิ้นโลก มนุษย์ทุกคนรอวันตัดสินชำระความ
ศรัทธาในการลิขิตขององค์พระผู้เป็นเจ้า
หลักปฏิบัติหน้าที่ในศาสนา
หลักศรัทธาของศาสนาอิสลาม
อิบาดะห์
การปฏิญาณตนเข้ารับนับถือศาสนาอิสลาม
การละหมาด หรือ สวด 5 เวลาต่อวัน
เวลาย่ำรุ่ง
เวลากลางวัน
เวลาเย็น
เวลาพลบค่ำ
เวลากลางคืน
การถือศีลอด
เป็นการฝึกฝนให้ตัวเองมีจิตผูกพันและยำเกรงต่อพระเจ้าเพื่อการดำเนินชีวิตในทุกด้านตามคำบัญชาของพระองค์
เป็นการอดอาหารในช่วงเวลาที่ถูกกำหนดไว้อย่างตายตัวจะทำให้ร่างกายได้ละลายส่วนเกินของไขมันที่สะสมเอาไว้
เป็นการเพิ่มพูนภูมิต้านทานแก่ร่างกาย
ทำให้ร่างกายเคยชินกับความหิวและการรับประทานอาหารตรงตามเวลาใน 24 ชั่วโมง
จะรับประทานอาหารสองมื้อ
มื้อตอนดึกถึงก่อนฟ้ารุ่งสาง
มื้อค่ำตอนเมื่ออาทิตย์ลับขอบฟ้า
การบริจาคศาสนทานซะกาต
การประกอบพิธีฮัจญ์
หลักคุณธรรม
หลักเกี่ยวกับคุณธรรมจริยธรรมและวัฒนธรรมที่มุสลิมทุกคนจะต้องยึดถือปฏิบัติอย่างเคร่งครัดในการดำเนินวิถีชีวิต
ฮาลาล Halal
การกระทำที่อนุญาต
ฮารอม Harom
การกระทำที่ต้องห้าม การแต่งกายการปกปิดส่วนควรสงวนของร่างกายโดยแยกออกเป็นเพศได้ดังนี้
เพศชายให้ปิดระหว่างสะดือกับหัวเข่า
เพศหญิงให้ปิดทั้งร่างยกเว้นใบหน้าและฝ่ามือ
วัฒนธรรมแต่งกายของมุสลิมทั้งชายและหญิงมีสารสำคัญเหมือนกัน
มิดชิดและปิดศีรษะ
เรียกการสรวมใส่ “ฮิญาบ”
พิธีกรรม
พิธีถือศีลอด
เป็นพิธีกรรมอย่างหนึ่งที่ใช้มุสลิมปฏิบัติในเดือนรอมฎอนตลอด1เดือน
งดการกินและการดื่ม
งดการมีเพศสัมพันธ์
งดการใช้วัตถุภายนอกเข้าไปในอวัยวะภายใน
งดการแสดงอารมณ์ร้ายและความผิดต่างๆ
เป็นการอดอาหาร การดื่มกินและเว้นการร่วมประเวณีและการทำชั่วต่างๆอย่างเคร่งครัดเป็นพิเศษในช่วงถือศีล
มุสลิมทุกคนควรจะได้ถือปฏิบัติกันโดยเคร่งครัด(ยกเว้นผู้ป่วย/มีประจำเดือน/สตรีมมีครรภ์)
พิธีสุหนัต
เด็กชายมุสลิมอายุระหว่าง2 ถึง 10 ขวบ
การตัดหนังหุ้มปลายองคชาติซึ่งถือว่า เป็นหน้าที่และเป็นสิ่งควรสรรเสริญทั้งเป็นธรรมเนียมเบื้องต้นเพื่อประโยชน์สำหรับการแต่งงาน
มีการเชิญญาติพี่น้องอย่างน้อย2-3 คนมาช่วงเต็งสักขีพยาน
จะมีการสวมพวงมาลัยให้เด็กก่อน แล้วจึงผ่าหรือตัดหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศ เสร็จแล้วให้ของขวัญแก่เด็ก
มุสลิมที่บรรลุนิติภาวะทางร่างกายต้องละหมาดและต้องถือศีลอดทุกคนยกเว้นสำหรับบุคคลบางประเภทต่อไปนี้
คนชรา
คนป่วยหรือสุขภาพไม่ดี
หญิงที่มีคันที่เกรงว่าจะเป็นอันตรายแก่บุตร
บุคคลที่ทำงานหนัก
บุคคลที่อยู่ในระหว่างเดินทาง
หญิงขณะมีรอบเดือนและหลังคลอด
พิธีอัจญ์
สำหรับชาวมุสลิมผู้มีฐานะดี มีสุขภาพดีบรรลุศาสนภาพ
ผู้ชายอายุ15 ปี
ผู้หญิงอายุ 19 ปี
การประกอบพิธีฮัจญ์
การเดินทางไปประกอบศาสนกิจ ณ เมืองเมกกะประเทศซาอุดิอาระเบีย
ฮัจญ์ หมายถึง การเดินทางไปยังจุดมุ่งหมายเฉพาะอันหนึ่งในแง่กฎหมายของอิสลามคือการไปเยี่ยมหรือการเดินทางไปมักกะฮ์ซึ่งถือเสมือนว่าเป็นศูนย์กลางของชาวมุสลิมทั่วโลก
เป็นสถานที่พบปะระหว่างมุสลิม
สถานที่ในการประกอบพิธีฮัจญ์มีเพียงแห่งเดียวโลกมุมลิมไม่สามารถจะไปประกอบพิธีฮัจญ์ที่ไหนก็ได้ตามใจชอบ
ต้องเป็นผู้ที่ประกอบศาสนกิจนอกเหนือจากการละหมาด การถือศีลอด การบริจาคซะกาต
อยู่ในความสำรวม ความนอบน้อมต่อพระองค์ ขอพรจากพระองค์ เป็นการมาหยุด มาพักแรมอยู่ด้วยกันด้วยความสงบ
การบริจาคศาสนทาน “ซะกาต”
การบริจาคซะกาต (การจ่ายภาษีทางศาสนาแก่คนยากจน)การจ่ายทรัพย์สินส่วนเกินจำนวนหนึ่งที่มุสลิมต้องจ่ายให้แก่ผู้มีสิทธิ์ได้รับเมื่อครบปี
เพื่อผดุงสังคมลดปัญหาช่องว่างระหว่างคนรวยและคนจน
ถ้ามุสลิมคนใดมีทรัพย์สินเงินทองหรือสินแร่ที่เหลือใช้ในรอบปีแล้วไม่ทำการบริจาคผู้นั้นเป็นบุคคลหนึ่งที่ทำผิดบทบัญญัติของอิสลาม
วัตถุประสงค์
เพื่อชำระจิตใจของผู้บริจาคให้บริสุทธิ์ไม่ตกเป็นทาสแห่งวัตถุด้วยความโลภและเห็นแก่ตัว
เพื่อปลูกฝังให้มุสลิมทั้งหลายเป็นผู้มีจิตใจเมตตากรุณาเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ซึ่งกันและกัน
เพื่อลดช่องว่งระหว่างชนชั้นในสังคมด้วยวิธีการสังคมสงเคราะห์
แนวคิดสำคัญ
ความเชื่อเกี่ยวกับสุขภาพโดยทั่วไป
ห้ามทำแท้ง จะทำได้ในกรณีจำเป็นที่จะต้องรักษาชีวิตของแม่
การขลิบอวัยวะเพศชาย
การช่วยให้ฆ่าตัวตายหรือการุนฆาตเป็นเรื่องต้องห้าม
การผ่าตัดชันสูตรเป็นสิ่งที่ต้องห้าม ยกเว้น เป็นข้อบังคับทางกฎหมาย
การช่วยผู้ป่วยระยะสุดท้ายในการใส่เครื่องช่วยหายใจโดยผู้ป่วยมีภาวะเป็นผักเป็นเรื่องที่ไม่สนับสนุนให้ทำ
หลังคลอดจะมีการขอเอารกไปฝังต้องแจ้งให้ทราบหากมีข้อจำกัดไม่สามารถให้นำรกไปได้
การให้บริการทางการแพทย์และพยาบาล
จำกัดการสบตาไม่จ้องผู้ป่วยมากเกินไป
ผู้หญิงมุสลิมจะใส่เสื้อผ้าที่มีการปกคลุมร่างกายหากต้องการตรวจควรมีเสื้อคลุมที่ยาวสามารถปกผิดร่างกายได้ทั่ว หากไม่สามารถจัดหาให้ได้ควรจะอนุญาตให้ใส่เสื้อผ้าของตนเองได้
มุสลิมไม่ได้ห้ามการได้รับบริการสุขภาพจากเพศตรงข้าม
ผู้ให้บริการที่เป็นเพศเดียวกับผู้ป่วย
ถ้ามีความจำเป็นต้องให้บริการจากผู้รักษาเพศตรงข้ามเช่นแพทย์เป็นผู้ชายควรให้สามีของผู้ป่วยเข้าไปด้วยหรือเป็นผู้หญิงที่ผู้ป่วยอนุญาตให้เข้าไปได้
การดูแลเรื่องอาหาร
อาหารเป็นอาหาร ฮาลา ไม่มีหมู แอลกอฮอล์
การอดอาหารจะทำปีละครั้งช่วงเดือนรอมฎอน ยกเว้นผู้ป่วยและหญิงตั้งครรภ์
มุสลิมจะล้างมือก่อนและหลังรับประทานอาหารควรมีการเตรียมสถานที่
มุสลิมจะใช้มือขวาในการจับอาหารและเครื่องดื่มในการประทาน หากผู้ดูแลสัมผัสอาหารควรใช้มือขวา
การดูแลทางจิตวิญญาณ
จัดสถานที่ละหมาด
มีสถานที่ล้างเท้าก่อนทำพิธี หรือจัดทำอ่างน้ำสำหรับอาบเพื่อทำการสวดทางศาสนา
การสวดมนต์จะทำวันละ 5 ครั้ง
ผู้มีข้อจำกัดด้านสติปัญญา ผู้หญิงหลังคลอด และ ผู้หญิงที่มีประจำเดือนจะเป็นข้อยกเว้น การสวดมนต์จะหันหน้าไปทางเมือกเมกกะ
ควรเอาสิ่งที่เป็นสัญลักษณ์ทางศาสนาอื่นออกจากห้องผู้ป่วย
การดูแลผู้ป่วยระสุดท้าย
เป็นการดูแลอย่างเต็มที่ด้วยความรัก ความเมตตาเพื่อลดความทุกข์ทรมานและเพิ่มคุณภาพชีวิตที่ยังเหลืออยู่ให้แก่ผู้ป่วย มีการดูแลอย่างต่อเนื่องและครอบคลุมทั้งผู้ป่วย ญาติ และผู้ดูแล
เป้าหมายการดูแล
ลดความเจ็บปวดและอาการไม่สบายต่างๆ
ยอมรับเรื่องการมีชีวิตและการตายตามบริบทของศาสนาและวัฒนธรรม
บูรณาการมิติทางสังคม จิตใจ และจิตวิญญาณ
ให้การสนับสนุนและช่วยเหลือญาติ
มีการทำงานเป็นทีมเพื่อการดูแลผู้ป่วยและญาติอย่างมีคุณภาพ
การดูแลผู้ป่วยในระยะสุดท้ายของชีวิตชาวมุสลิม
มุสลิมต้องยอมรับการเจ็บป่วย
ผู้ป่วยต้องอดทนต่อการเจ็บป่วยการเจ็บป่วยย่อมได้รับการลดบาปและกุศล
ผู้ป่วยต้องเอามือตนเองวางบนส่วนที่ตนเจ็บ แล้วให้การละหมาด
การขอพรจากพระอัลลอฮ์ พร้อมจับมือผู้ป่วยหรือสัมผัส
การส่งเสริมกำลังใจ ตักเตือนให้เขาระลึกถึงความอดทน ทำให้เขารู้สึกอบอุ่น และเชื่อมั่นว่าจะหายป่วย
ต้องไม่ตั้งข้อรังเกียจเดียดฉันท์ผู้ป่วยและไม่แสดงท่าทีรังเกียจ ญาติต้องมีการดูแลอย่างใกล้ชิด ไม่ทอดทิ้งผู้ป่วย ถ้าไม่ดูแลถือว่าเป็นการกระทำที่สังคมรังเกียจ
ความเชื่อเกี่ยวกับความตายของมุสลิม
เป็นภาวะที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ทุกคนต้องเผชิญและยอมรับเพราะเป็นความประสงค์ของพระอันเลาะฮ์
ภาวะใกล้ตายเป็นภาวะที่มุสลิมต้องการอยู่ใกล้พระอันเลาะฮ์มากที่สุด และเป็นการดูแลให้ผู้ป่วยลดความทุกข์ทรมาน
พระเจ้าเป็นผู้ทรงกำหนดอายุขัยของมนุษย์
ศพ
การจัดการศพตามวิธีอิสลาม
นำศพมาอาบน้ำชำระสิ่งสกปรกที่ติดอยู่รีดท้องเพื่อให้สิ่งสกปรกภายในเคลื่อนที่ออกมาแล้วรถน้ำให้สะอาดทั้งตัว
นำศพมาวางบนผ้าขาวซึ่งปูไว้3 ชั้นนำมือทั้งสองไว้ที่ระดับอกให้มือขวาทับบนมือซ้ายแล้วห่อด้วยผ้าขาว3ชั้น
นำศพไปบรรจุในหีบศพ ถ้าหากอยู่ในที่กันดารไม่ใช้หีบศพก็ได้แต่ให้ทำหลุมเพื่อเตรียมฝัง
ฝังในหลุมลึก คะเนพอไม่ให้มีกลิ่นขึ้น
เมื่อฝังในที่ใดแล้วห้ามขุดศพนั้นขึ้นมาไม่ว่าประการใดๆ
การฝังให้วางศพนอนตะแคงข้างขวา หันหน้าศพไปทางทิศตะวันตกแล้วนำดินที่ขุดขึ้นมากลบไปจนหมด
หากจำเป็นต้องรักษาศพ ให้รักษาไว้ไม่ให้มีกลิ่นเหม็น ถ้าปล่อยให้มีกลิ่นเหม็นทางศาสนาถือว่าเป็นการบาป
ข้อแนะนำในการไปเยี่ยมเคารพศพผู้นับถือศาสนาอิสลาม
กรณีศพอยู่ที่บ้าน
นำศพมาอาบน้ำชำระสิ่งสกปรก รดน้ำให้สะอาดทั้งตัว
นำศพมาวางบนผ้าขาวซึ่งปูไว้ 3 ชั้น
ผู้ไปเยี่ยมเคารพศพควรไปแสดงไว้อาลัยกับญาติที่มีชีวิตอยู่เป็นการให้เกียรติแก่เจ้าภาพ
ทำความเคารพศพโดยกล่าวคำไว้อาลัยได้
มอบเงินซองให้เจ้าภาพ
กรณีศพอยู่ที่มัสยิดหรือสุเหร่า
ผู้ร่วมพิธีจะรอเคารพศพก่อนพิธีละหมาด
ผู้ร่วมพิธีมุ่งไปแสดงความเสียใจกับญาติ
พิธิฝังจะเป็นพิธีของญาติๆ
มอบเงินซองให้เจ้าภาพ
พิธีศพ
เมื่อมี “มัยยิส หรือ มัยยัต”(คนตาย)ขึ้นในหมู่บ้านเป็นหน้าที่ของมุสลิมที่จะต้องไปเยี่ยมเยียนและช่วยเหลือโดยไม่ต้องรอรับคำเชิญหรือการ์ดเชิญ
ให้แต่งกายธรรมดาไม่ต้องแต่งชุดดำ
ให้รีบไปส่งผู้ตายหรือศพยังสุสาน และให้รีบละหมาด
ก่อนนำไปฝังจะต้องนำไปยังมัสยิดเพื่อละหมาดให้แก่ผู้ตายและอวยพรขอพรให้แก่ผู้ตาย
เมื่อเสร็จจากการละหมาดแล้วจึงนำผู้ตายไปฝังยังหลุมที่ขุดเตรียมไว้ในท่านอน
ต้องจัดการฝังให้เรียบร้อยภายใน 24 ชั่วโมง
ฝังเสร็จจะกลบดินหลุมฝังให้นูนขึ้นมาและปักไม้ธรรมดาไว้ที่หลุมฝังศพ
การอุทิศศพเมื่อผู้ตายสั่งเสียมอบร่างกายศพหรือบริจาคอวัยวะ
ผู้สั่งเสียต้องเป็นบุคคลที่มีคุณสมบัติครบ
คำสั่งเสียบริจาคนั้นต้องเป็นลายลักษณ์อักษร
จุดประสงค์ในการถ่ายอวัยวะนั้นเพราะความจำเป็นทางการแพทย์
จุดประสงค์ต้องไม่ใช่เพื่อการค้า และแสวงหากำไร แลกเปลี่ยนหรือเพื่อให้ได้มาซึ่งสิทธิพิเศษ
อวัยวะที่ผู้สั่งเสียได้แสดงเจตนาบริจาคนั้น ต้องไม่ใช่ส่วนที่ค้านกับหลักการและคำสอน
คาดการณ์ได้ว่าการผ่าตัดถ่ายอวัยวะจากผู้ตายที่ได้สั่งเสียไว้ไปสู่ผู้ที่ยังมีชีวิตจะต้องประสบผลค่อนข้างสูง
ดำเนินการตามคำสั่งเสียได้ก็ต่อเมื่อผู้สั่งเสียตายเท่านั้น
ศาสนาอิสลามมีต้นกำเนิดที่ประเทศซาอุดิอาราเบีย มีผู้นับถือเป็นอันดับ 2 รองจากศาสนาคริสต์