Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 2 ยาที่ใช้ในระบบประสาทอัติโนมัติ - Coggle Diagram

- - - - กระตุ้นทีNicotinic receptor
      - กระตุ้นที่Muscarinic
    - - ระบบไหลเวียนเลือด ทําให้หลอดเลือดขยายตัว
      - ระบบหายใจ หลอดลมหดตัว
      - ระบบทางเดินปัสสาวะ กระเพาะปัสสาวะหดตัว
      - ระบบทางเดินอาหาร
        
        เพิ่มการหลั่งสารคัดหลัง
        
        กล้ามเนื้อทางเดินอาหารบีบตัว
      - ฤทธิ์ต่อตา ม่านตาหรี่
      - ระบบประสาทส่วนกลาง กระตุ้นสมองส่วนcortex
    - - ใช้รักษาต้อหิน
        
        ม่านตาหรี่
        
        ใช้ยาหยอดตา
      - ใช้รักษาอาการท้องอืด ไม่ถ่าย
        
        โรคกรดไหลย้อน
      - ใช้รักษาระบบทางเดินปัสสาวะ
        
        ปัสสาวะไม่ออก
        
        ปัสสาวะไม่ทํางาน
    - - เช่น ยา
        
        bathanechol
        
        มึนเวียนศีรษะ อาเจียน น้ำมูก เหงื่อออก ปวดปัสสาวะ
        
        pilocarpine
        
        ระคายเคืองคันตา ตาแดง น้ำตาไหล ตามัว
    - - โรคปวดอุดกั้นเรื้อรัง
      - โรคแผลในกระเพาะอาหารในลำไส้
      - ผู้ป่วยโรคหืด
      - ผู้ป่วยลำไส้อุดตัน นิ่วทางเดินปัสสาวะ
  - - - ยับยั้งการทํางานของเอนไซม์ AChE หรือ ChE ทําลายAChผลทําให้AChไม่ถูกทําลาย จึงกระตุ้น cholinergic receptor
        
        จับกับเอนไซม์อย่างถาวร เรียก irreversible
        
        compounds
        
        organophosphate
        
        จับกับเอนไซม์ชั่วคราว เรียก reversible
        
        neostigmine
        
        pyridostigmine
        
        edrophonium
        
        มีฤทธิ์สั้น
    - - ผลต่อmuscarinic receptor
        เเละ Cholinergic agonist
        
        ทางเดินอาหาร
        
        ทางเดินปัสสาวะ
        
        ต่อมของกระเพาะอาหาร
        
        ทางเดินหายใจ
        
        กล้ามเนื้อเรียบ
      - 2.ผลต่อnicotinic receptor
        
        กล้ามเนื้อลาย
        
        การบิดตัวของใยกล้ามเนื้อ อาการสั่นพริ้ว
    - - สารOrganophosphate หรือยาฆ่าแมลง
        
        เกิดอาการพิษ
        
        มีดังนี้
        
        รูม่านตาเล็ก
        
        หายใจลําบาก
        
        หวัใจเต้นช้า
        
        ความดันโลหิตต่ำ
        
        หน้ามืด
        
        เหงื่อออก
    - - มีดังนี้
        
        ใช้ในการยุติฤทธิ์ของยาคลายกล้ามเนื้อ
        
        รักษาโรคอัลไซเมอร์
        
        ใช้ในการรกัษาโรคMyasthenia gravis
        
        ใช้ในการรักษาอาการลําไส้กระเพาะปัสสาวะไม่บีบตัว
- - - - เกิดจากorganophosphate
      - ยาที่ใช้Atropine
- - - - 1.ระบบไหลเวียนเลือด
      - 2.ผลต่อกล้ามเนื้อเรยีบ
      - 3.ผลกระตุ้นหัวใจ
      - 4.ผลต่อเมเเทบอลิซึม ผลต่อตับ
      - 5.ผลต่อระบบต่อมไรท่อ
      - 6.ผลต่อระบบประสาทส่วนกลาง
      - 7.ผลต่อตา
  - - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        1.ระบบไหลเวียนโลหิต = การบีบตัวหลอดเลือด
        
        2.ระบบทางเดินอาหาร = กล้ามเนื้อเรียบของทางเดินอาหารคลายตัว
        
        3.ระบบหายใจ=ทางเดินหายใจคลายตัว หลอดลมขยายตัว
        
        4.ผลต่อเมเเทบอลิซึม
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        1.ภาวะหัวใจหยุดเต้น
        
        2.ภาวะเเอนาฟิเเล็กซิส
        
        3.ใช้เพื่อห้ามเลือด
        
        4.ใช้ผสมยาชาเฉพาะที่
    - - ออกฤทธิ์เช่นเดียวกับepinephrine แต่ α receptor สูงกวา
      - ประโยชน์ทางคลินิก
        
        รักษาความดันโลหิตต่ำรุนแรง
        
        septic shock
        
        warm shock
    - - รักษาภาวะช็อกจากหัวใจ
    - - ไม่มีผลต่อการเพิ่มปัสสาวะ
      - ประโยชน์ทางคลินิกDA
    - - Tissue necrosis
      - ระบบปราสาท --> วิตกกังวล ปวดศรษีะ อาการสั่น
      - ระบบไหลเวียนเลือด หัวใจเต้นผิดจังหวะ ปอดบวมน้ำ เจ็บอก
  - - - 2.1Alpha -1 agonist
        
        2.1.2 Midodrine
        
        ใชใ้นอาการ postural hypotension
        
        2.1.1 Phenylephrine
        
        บรรเทาอาการคัดจมูก
        
        ยาหยอดขยายม่านตา
      - 2.1 Alpha -2 agonist
        
        มีฤทธเิ์จาะจง Clonidine
        
        ประโยชน์ทางคลินิก
        
        รักษาความดันโลหิต
        
        อาการถอนพิษ
        
        อาการร้อนวูบวาบ
  - - - 1.ยาขยายหลอดลมชนิดออกฤทธิ์สั้น
        
        Salbutamol ออกฤทธิ์ใน15นาที
        
        Terbutaline ใช้เวลา1ชั่วโมง
        
        COPD ใช้เวลา3 -4 ชั่วโมง
        
        Terbutalineยับยั้งมดลูกบีบตัวป้องกันการคลอดก่อนกําหนด
      - 2.ยาขยายหลอดลมชนิดออกฤทธิ์ยาว
        
        นานกว่า 12 ชั่วโมง
        
        ใชบรรเทาอาการหืด
        
        ใช้ในCOPD
    - - มีผลให้กล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะคลายตัว --> ในoverractive bladder
    - - ยาขยายหลอดลม
      - ใชใ้นโรคหดื
      - ใช้ในโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง
  - - - Ephedrine
        
        ไม่ได้ใช้ทางคลินิกแล้ว
      - pseudoephedrin
        
        ยาลดน้ำมูก ยาคัดจมูก
    - - ผลเด่นชัด
        
        ระบบประสาทส่วนกลาง
        
        อารมณ์ จิตใจ
        
        ลดความอยากอาหาร
        
        อารมณ์ครื้นเครง
      - อาการข้างเคียง เช่น
        
        นอนไม่หลับ
        
        เพ้อคลั่ง
        
        ก้าวรา้ว
      - ยาเสพติดใหโ้ทษประเภทที1
- - - - selective α1-antagonists
        
        ออกฤทธิ์จำเพะาต่อ α1-receptor
        
        ที่อยู่ใน ผนังหลอดเลือด
        
        ที่อยู่ใน หัวใจ
        
        ที่อยู่ในซลล์ของกล้ามเนื้อเรียบ
        
        ที่อยู่ใน ต่อมลูกหมาก
        
        ทําให้เกิด เช่น
        
        ลดความต้านทานของหลอดเลือดเเดง
        
        ผนังหลอดเลือดขยาย
        
        คลายตัวของกล้ามเนื้อเรียบ
    - - ความดันโลหิตต่ำขณะเปลี่ยนอิริยาบถ
  - - - ได้เเก่Atenolol , Metoprolol
      - ประโยชน์ในการรักษา
        
        ใช้รักษาความดันโลหิตสูง
        
        หัวใจเต้นผิดจังหวะ
        
        เจ็บหน้าอก
      - ห้ามใช้ใน
        
        ผู้ป่วยมีอัตราเต้นหัวใจ 45ครั้ง/นาที
    - - ได้เเก่ Propranplol , Timolol , sotalol
      - Propranplol
        
        ประโยชน์ในการรักษา
        
        ใช้รักษาความดันโลหิตสูง
        
        ลดอาการใจสั่น
        
        ลดอาการตื่นเต้นง่าย
        
        รักษาหัวใจเต้นผิดจังหวะ