Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การดูแลสุขภาพแบบข้ามวัฒนธรรม - Coggle Diagram
การดูแลสุขภาพแบบข้ามวัฒนธรรม
ความหมายของวัฒนธรรม (Culture)
สิ่งที่แสดงถึงความเจริญงอกงามของสังคม
ด้านจิตใจและวัตถุ
ความเป็นระเบียบเรียบร้อย
ศีลธรรม
วัฒนธรรมในการแต่งกาย
เป็นความคิดร่วม (Shared ideas)
ค่านิยมทางสังคมเป็นตัวกำหนดมาตรฐานพฤติกรรม
สิ่งที่มนุษย์เรียนรู้ (Culture is learned)
มนุษย์จะเรียนรู้ทีละเล็กทีละน้อยใน
สังคมจนกลายเป็น “มรดกสังคม”
วัฒนธรรมมีพื้นฐานมาจากการใช้สัญลักษณ์ (Symbol)
เงินตรา สัญญาณจราจร สัญลักษณ์ทางศาสนา และภาษา
สามารถเรียนรู้และถ่ายทอดไปยังรุ่นต่อไป
องค์รวมของความรู้และภูมิปัญญา
ตอบสนองความต้องการขั้นพื้นฐานของมนุษย์
วางกฎเกณฑ์แบบแผนในการดำเนินชีวิต
มีการปรับตัวเข้ากับสิ่งแวดล้อม
กระบวนการที่มนุษย์นิยามความหมายให้กับชีวิตและสิ่งต่างๆ
ไม่หยุดนิ่ง มีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา
ทางสังคมวิทยา
วัฒนธรรมทางวัตถุ (material culture)
คิดและการประดิษฐ์ขึ้นมาของมนุษย์
วัฒนธรรมที่ไม่ใช่วัตถุ (non-material culture)
แสดงออกได้โดยทัศนะ ประเพณี ขนบธรรมเนียม
การปฏิบัติสืบต่อกันมาและเป็นที่ยอมรับในกลุ่มของตน
ดีงามเหมาะสม
ความคิด ความเชื่อ
ภาษา ศีลธรรม ปรัชญา กฎหมาย
องค์ประกอบของวัฒนธรรม
องค์วัตถุ (Material)
เครื่องมือและสัญลักษณ์
วัฒนธรรมในด้านวัตถุที่มีรูปร่างสามารถจับต้องได้
เครื่องมือเครื่องใช้ต่างๆ
ภาพเขียนสิ่งก่อสร้างต่างๆ
ภาษาและการสื่อความหมาย
องค์การหรือสมาคม (Organization หรือ Association)
จัดระเบียบเป็นองค์การหรือสมาคม
โครงสร้างซึ่งสามารถมองเห็น
ระเบียบแบบแผนหรือกฎเกณฑ์ข้อบังคับ
องค์พิธีหรือพิธีการ (Usage หรือ Ceremony)
พิธีหรือพิธีการที่มนุษย์สร้างขึ้นตั้งแต่การเริ่มต้นของชีวิต
การเกิดจนกระทั่งตาย
พิธีรับขวัญเด็ก
พิธีโกนจุก
พิธีบวชนาค พิธีแต่งงาน พิธีงานศพ
การแต่งกาย
มารยาททางสังคม
องค์มติหรือมโนทัศน์ (Concepts)
ด้านความคิด ความเชื่อ อุดมการณ์
ได้รับมาจากคำสอนทางศาสนา
ความเชื่อในเรื่องบาปบุญ
ความเชื่อในเรื่องกฎแห่งกรรม
ความเชื่อในพระเจ้า
การมีอุดมการณ์ทางการเมือง
ความสำคัญของวัฒนธรรม
ทางสังคม
เครื่องกำหนดความเจริญหรือความเสื่อม
เครื่องกำหนดชีวิตความเป็นอยู่ของคน
การศึกษาวัฒนธรรม
เข้าใจชีวิตความเป็นอยู่
ค่านิยมของสังคม
เจตคติความคิดเห็นและความเชื่อถือ
มีความรู้สึกเป็นพวกเดียวกันและให้ความร่วมมือกันได้
เกิดความสงบเรียบร้อยในสังคม
กรอบหรือแบบแผน
มีพฤติกรรมเป็นแบบเดียวกัน
เข้ากับคนพวกอื่นในสังคมเดียวกันได้
ทำให้มนุษย์มีสภาวะที่แตกต่างจากสัตว์
คุณค่า ความเชื่อ ค่านิยมทางสังคม
ที่มีผลต่อหลักการในการดำเนินชีวิต
ประเภทของความเชื่อ
ความเชื่อในสิ่งปรากฏอยู่จริง
เชื่อว่าพระอาทิตย์ขึ้นทางทิศตะวันออกและตกทางทิศตะวันตก
น้ำทะเลมีรสเค็ม
ความเชื่อขั้นพื้นฐานของบุคคล
เกิดจากประสบการณ์ตรง
การแลกเปลี่ยนพบปะสังสรรค์
ความเชื่อแบบประเพณี
ภาคเหนือเชื่อในเรื่องเกี่ยวกับผี
การบูชาพระธาตุและผีวีรบุรุษ
ความเชื่อแบบเป็นทางการ
หลักคำสอนในพระพุทธศาสนา
สติ ไม่ประมาท การบำเพ็ญเพียร
การบริโภคอาหาร 5 หมู่ การบริโภคนมแม่
ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความเชื่อ
ด้านจิตวิทยา
การรับรู้ และการเรียนรู้
สังคมและวัฒนธรรม
การขัดเกลาทางสังคม
การควบคุมทางสังคม
การควบคุมทางสังคม
การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรม
ปัจจัยทางด้านบุคคล
ศาสนา อายุ เพศ การศึกษา อาชีพ
ความเชื่อเกี่ยวกับสาเหตุของการเกิดโรค
และวิธีการดูแลสุขภาพ
เชื่อแบบอำนาจเหนือธรรมชาติ
ความเจ็บป่วยเกิดจากการกระทำของผี
ความเจ็บป่วยที่เกิดจากเคราะห์หรือโชคชะตา
่ใช้การประกอบพิธีกรรมเป็นหลัก
ความเชื่อแบบพื้นบ้าน
ความเจ็บป่วยที่เกิดจากการขาดสมดุลธาตุ
ความเจ็บป่วยที่เกิดจากการประกอบอาชีพ
ความเจ็บป่วยที่เกิดจากอุบัติเหตุ
มีการทำพิธีตั้งขันข้าวหรือการตั้งคาย
การไหว้ครู
เกิดผลสัมฤทธิ์ทางการรักษา
ผู้ให้การดูแลรักษาสุขภาพ
หมอสมุนไพร หมอเป่า
หมอกระดูกหรือหมอน้ำมัน หมอนวด
หมอตำแย
ความเชื่อแบบการแพทย์แผนตะวันตก
การเจ็บป่วยเกิดจากเชื้อโรค
ความเจ็บป่วยเกิดจากพันธุกรรม
ความเจ็บป่วยเกิดจากพฤติกรรม สิ่งแวดล้อม
วิธีการดูแลสุขภาพ
วินิจฉัยหาสาเหตุของความเจ็บป่วย
ให้การดูแลรักษา
ความเชื่อและการดูแลสุขภาพในช่วงเปลี่ยนผ่านสถานการณ์ชีวิต
การเกิดแบบพื้นบ้าน
ระยะตั้งครรภ์
ความสัมพันธ์ของมนุษย์กับดวงดาวในระบบจักรวาล
การดูแลสุขภาพในระยะตั้งครรภ์
สุขภาพจิต สุขภาพกาย ดูแลทารกในครรภ์ การฝากครรภ์
ระยะคลอดบุตร
เรื่องความเป็นสิริมงคล
การจัดสถานที่และท่าทางในการคลอด
การตรวจครรภ์ก่อนคลอด การคลอด
ระยะหลังคลอด
ความเชื่อเรื่องผี ความเชื่อเรื่องกรรม
เรื่องสมดุลธาตุ 4
การอยู่ไฟ
การประคบสมุนไพร
การเกิดแบบแพทย์ตะวันตก
ภาวะที่ตัวอ่อนหรือทารกได้ก่อกำเนิด
ขึ้นภายในมดลูก
มีในระยะตั้งครรภ์ ระยะคลอด และหลังคลอด
มารดาและทารกสมบูรณ์แข็งแรง
ความเชื่อและการดูแลสุขภาพเกี่ยวกับความชรา
การดูแลสุขภาพแบบพื้นบ้าน
ภาวะหมดประจำเดือนในเพศหญิง
การเสื่อมสมรรถภาพทางเพศในเพศชาย
ความแปรปรวนของธาตุลม
การใช้สมุนไพร
การดูแลอาหาร
การดูแลด้านสุขภาพทางเพศ
การดูแลสุขภาพแบบการแพทย์แผนตะวันตก
กำหนดอายุตั้งแต่ 60 หรือ 65ปีขึ้นไป
ดูแลด้านโภชนาการ
ดูแลด้านฮอร์โมน
ดูแลด้านการออกกำลังกาย
ความเชื่อและการดูแลสุขภาพเกี่ยวกับความตาย
แบบพื้นบ้าน
เชื่อในเรื่องวิญญาณ
กฎแห่งกรรม
การเวียนว่ายตายเกิดและชาติภพ
มุ่งเน้นการตอบสนองทางด้านจิตวิญญาณของผู้ตาย
และเครือญาติ
แพทย์แผนตะวันตก
พิจารณาจากการหยุดทำงานของหัวใจ
และการทำงานของแกนสมอง
มุ่งเน้นให้ระบบและ
อวัยวะต่าง ๆ
ยืดชีวิตผู้ป่วยให้ยาวนานมากที่สุด
ค่านิยมทางสังคม
ครอบครัว
มีอิทธิพลต่อการสร้างค่านิยมให้แก่บุคคล
อบรมสั่งสอนพฤติกรรมสังคม
โรงเรียน
สร้างค่านิยมอันถูกต้องให้แก่เด็ก
สั่งสอนเด็กให้เกิด ความคิด ความเชื่อ
นำไปสู่แบบแผนการมีพฤติกรรมที่ดี
สถาบันศาสนา
ช่วยในการปลูกฝังค่านิยมและศีลธรรม
สังคมวัยรุ่นและกลุ่มเพื่อน
การเรียนรู้และการยอมรับค่านิยมจากกิจกรรมเหล่านั้น
สื่อมวลชน
ค่านิยมในการแต่งกายตามสมัยนิยม ทรงผม
สื่อมวลชนมักนำความคิดเช่นนี้ออกไปเผยแพร่
องค์การของรัฐบาล
มีส่วนในการปลูกฝังค่านิยมและศีลธรรมให้แก่สังคม
รัฐจะควบคุมโรงเรียนและสนับสนุนสถาบันศาสนา
ตรากฎหมายให้สิทธิ
วัฒนธรรมการดูแลสุขภาพและการแสวงหาการรักษาของประชาชนในภูมิภาคต่างๆของโลก
แนวคิดเกี่ยวกับวัฒนธรรมกับการดูแลสุขภาพ
ส่งเสริมสุขภาพให้สมบูรณ์แข็งแรง ปราศจากโรคภัยไข้เจ็บ
ป้องกันไม่ให้เกิดการเจ็บป่วยหรือพิการ
ดูแลรักษาสุขภาพเมื่ออยู่ในภาวะเจ็บป่วยเป็นโรค
ฟื้นฟูสุขภาพให้เข้าสู่ภาวะปกติ
ประเภทของวัฒนธรรมกับการดูแลสุขภาพ
ในสภาวะปกติ
เกี่ยวกับการส่งเสริมสุขภาพ
การกินอาหารประเภทน้ำพริกผักจิ้ม
อาหารจากธรรมชาติ
การออกกำลังกาย
งดบริโภคสุราและสิ่งเสพติด
การป้องกันโรค
การบริโภคอาหารปรุงสุก
การรับวัคซีนภูมิคุ้มกันโรค
ในสภาวะเจ็บป่วย
การรับรู้ของบุคคลที่มีต่อความผิดปกติของร่างกาย
การรักษาโรค
ระบบการดูแลสุขภาพภาคประชาชน
แบบพื้นบ้าน
แบบวิชาชีพ
การฟื้นฟูสมรรถภาพ
งดบริโภคอาหารแสลง
ออกกำลังกายเพื่อเสริมสร้างความแข็งแรง
ความสัมพันธ์ระหว่างวัฒนธรรมกับการดูแลสุขภาพ
Awareness
กระบวนการรู้คิดของบุคลากร
การให้คุณค่า ความเชื่อ วิถีชีวิต พฤติกรรม
วิธีการแก้ปัญหา
บุคลากรสุขภาพ (พยาบาล)
ไม่เข้าใจ
มีโอกาสที่จะเกิดพฤติกรรมการ
บริการที่ไม่เหมาะสม
การตระหนักรู้เกี่ยวกับวัฒนธรรม
Skill
การมีทักษะเกี่ยวกับวัฒนธรรม (cultural skill)
ความสามารถของบุคลากรสุขภาพในการเก็บ
ข้อมูลเกี่ยวกับประวัติและปัญหาของผู้รับบริการ
ความไวทางวัฒนธรรม (cultural sensitivity)
Knowledge
มีองค์ความรู้เกี่ยวกับวัฒนธรรม (cultural knowledge)
แสวงหาความรู้พื้นฐานที่
เกี่ยวข้องกับโลกทัศน์
การบริการข้ามวัฒนธรรม
มานุษยวิทยาการแพทย์
สรีรวิทยาที่มีความแตกต่างกันในแต่ละกลุ่มชาติพันธ์
Encounter
ความสามารถในการเผชิญและจัดการกับวัฒนธรรม
มีความสามารถในการจัดบริการที่เหมาะสม
มีการสื่อสารทั้งทาง วัจนภาษา และอวัจนภาษา
อย่างถูกต้อง เหมาะสม
หาประสบการณ์โดยการเข้าไปอยู่ร่วม
ในสังคมต่างวัฒนธรรม
Desire
ความปรารถนาที่จะมีสมรรถนะทางวัฒนธรรม
ขั้นที่สูงที่สุดของสมรรถนะทางวัฒนธรรม
ความสัมพันธ์ระหว่างวัฒนธรรมกับการดูแลสุขภาพ
ขนบธรรมเนียมประเพณีที่ส่งเสริมสุขภาพ
การให้ทารกกินนมแม่นานถึง 2 ปี
การห้ามหญิงหลังคลอดบริโภคน้ำดิบ
ขนบธรรมเนียมประเพณีที่ไม่ได้ให้ประโยชน์
ห้ามหญิงมีครรภ์กินกล้วยแผด
ขนบธรรมเนียมประเพณีที่ไม่แน่ว่าให้คุณหรือโทษ
สังคมแอฟริกันบางสังคมให้เด็กกินดินหรือโคลน
ขนบธรรมเนียมประเพณีที่ให้โทษ
การรับประทานอาหารสุก ๆ ดิบ ๆ
แนวทางการดูแลสุขภาพที่เกิดขึ้นเป็นวัฒนธรรม
ระบบการดูแลสุขภาพภาควิชาชีพ
(Professional health sector)
การปฏิบัติการ
รักษาพยาบาลทางการแพทย์
มีการจัดองค์กรที่เป็นทางการ
ระบบการดูแลสุขภาพภาคพื้นบ้าน
(Folk sector of care)
การดูแลแบบทางเลือก
ปฏิบัติการรักษาที่มิใช่รูปแบบของวิชาชีพ
ไม่มีการจัดองค์กร
ใช้อำนาจเหนือธรรมชาติ
ระบบการดูแลสุขภาพภาคประชาชน
(Popular health sector)
ถูกปลูกฝังถ่ายทอดกันมาตามวัฒนธรรม
ความเชื่อที่เกี่ยวกับสุขภาพและความเจ็บป่วย
เกิดขึ้นตามการรับรู้และประสบการณ์