Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
เภสัชวิทยา บทที่3 เภสัชจลนศาสตร์ - Coggle Diagram
เภสัชวิทยา
บทที่3 เภสัชจลนศาสตร์
Pharmacokinetics
การเป็นไปของยาเมื่อยาเข้าสู่ร่างกายหรือหมายถึงการที่ร่างกายจัดการกับยาที่ได้รับ ได้แก่
-การดูดซึมของยาเข้าสู่ร่างกาย
-การกระจายตัวของยา
-เปลี่ยนแปลงยา
-การขับถ่ายยาออกจากร่างกาย
PHAMACOKINETIC PROCESSES
Absorption การดูดซึม
Distribution การกระจายตัว
Metabolism or Biotransformation การเปลี่ยนแปลงยา
Excretion การขจัดยา,ขับยาออก
Site of administration
การให้ยาทางปาก (Oral administration)
เป็นวิธีการให้ยาที่ใช้มากที่สุด ยาจะถูกดูดซึมมากที่สุดที่ลำไส้เล็ก
2.การให้ยาโดยการอมใต้ลิ้น(Sublingual administration)
เป็นการดูดซึมยาโดยตรงยาจะถูกดูดซึมเข้าสู่ systemic circulation
3.การให้ยาทางทวารหนัก(Rectal Administration)
โดยมากใช้ในกรณีที่ต้องการให้ออกฤทธิ์เฉพาะที่ ณ บริเวณนั้นๆ แต่การดูดซึมยาผ่านวิธีการนี้จะไม่แน่นอน
4.การให้ยาโดยการทาภายนอก(Application to epithelial surfaces)
-ใช้กับยาที่ต้องการให้ออกฤทธิ์เฉพาะที่ในบริเวณที่ทา
-ดูดซึมผ่านผิวหนัง
5.การให้ยาโดยการสูดดม(Inhalation)
วิธีการนี้ทำให้ได้ plasma concentration ที่รวดเร็วเพราะปอดมีพื้นที่ผิวมากและมีการไหลเวียนของเลือดมาก
6.การฉีดยาเข้าทางเลือดดำ(Intravenous (IV) injection)
เป็นวิธีการให้ยาที่ได้ผลแน่นอนที่สุดเมื่อยาเข้าสู่เส้นเลือดดำแล้วจะเข้าสู่หัวใจ
7.Bioavailability
คือสัดส่วนของยาที่เข้าสู่ systemic circulation ซึ่งเป็นตัวพาเอายาไปสู่บริเวณที่ออกฤทธิ์
ความสำคัญของการดูดซึม
-Onset=ระยะเวลาตั้งแต่เริ่มให้ยาจนถึงเวลาที่ยาเริ่มออกฤทธิ์
-Cmax= ระดับยาในพลาสมาสูงสุด
-Tmax=ระยะเวลาตั้งแต่เริ่มให้ยาจนถึงเวลาที่ระดับในพลาสมาสูงสุด
-ผลของการรักษา Therapeutic effect
Distribution
Blood circulation to site of action
การกระจายของยานั้นขึ้นกับPhysiological factors
Metabolism or Biotranformation
phase l reaction
2.phase ll reaction
Excretion
ยาอาจถูกกำจัดออกจากร่างกายทั้งในรูปที่ไม่ถูกเปลี่ยนแปลงหรือถูกเปลี่ยนแปลงก็ได้
อวัยวะหลักในการกำจัดยา คือ ไต
ขนาดยามาตรฐาน(standard dose)
ได้จากการทดลองในอาสาสมัครที่ร่างกายสูงและผู้ป่วยจำนวนหนึ่ง ซึ่งขนาดยาดังกล่าวอาจไม่ใช่ขนาดยาที่เหมาะสมกับผู้ป่วยทุกคน
Pharmacokinetic parameteter ที่สำคัญในการปรับขนาดยาให้แก่ผู้ป่วย ได้แก่
1.Clearance (CL)
การกำจัดยา
2.Volume of distribution (Vd)
ปริมาตรของของเหลวที่ต้องการที่จะละลายยาทั้งหมดในร่างกายให้ได้ความเข้มข้นของยาเท่ากับความเข้มข้นของยาใน plasma
3.Bioavailability
เป็นขนาดยาที่ให้เพื่อคงระดับยาใน plasma ให้อยู่ภายใน steady state concentration