Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การส่งเสริมสุขอนามัยและการพักผ่อนนอนหลับ - Coggle Diagram

- - - - เมื่อผู้ป่วยตื่นนอนแล้วพยาบาลจะดูแลผู้ป่วยช่วยเหลือเรื่องการขับถ่ายปัสสาวะ อุจจาระ การให้กระบอกปัสสาวะ หรือ หม้อนอน การทำความสะอาดร่างกาย เช่น การเช็ดหน้า ล้างมือ ทำความสะอาดปากและฟันเพื่อให้ผู้ป่วยรู้สึกสดชื่นในช่วงเช้าและพร้อมที่จะพบปะบุคคลอื่นๆรวมทั้งพร้อมที่จะรับประทานอาหารเช้า
    - - เป็นการพยาบาลเพื่อดูแลสุขอนามัยส่วนบุคคลประจำวัน ถ้าผู้ป่วยช่วยเหลือตนเองได้บ้างหรือทำไม่ได้เลย พยาบาลจะช่วยในการอาบน้ำผู้ป่วยบนเตียง การจัดท่านอนให้ผู้ป่วยอยู่ในท่าที่สุขสบาย รวมทั้งจัดสิ่งแวดล้อมภายในห้องและความปลอดภัยสำหรับผู้ป่วยตลอดจนการรักษาพยาบาลอื่นๆและแผนการรักษา
    - - เป็นการดูแลทำความสะอาดของผู้ป่วย เช่นดูแลทำความสะอาดเรื่องปากฟัน การล้างมือ ล้างหน้า หวีผม สระผม การบริการหม้อนอน ตลอดจนการรักษาพยาบาลอื่นๆ
    - - เป็นการพยาบาลที่ให้การดูแลเรื่องการให้หม้อนอนหรือกระบอกปัสสาวะ การล้างมือ ล้างหน้า ทำความสะอาด การนวดหลัง การจัดท่าให้ผู้ป่วยได้พักผ่อนอย่างสุขสบาย เพื่อให้ผู้ป่วยรู้สึกผ่อนคลายและเตรียมเข้านอนช่วยในการพักผ่อนนอนหลับได้ดี
    - - การพยาบาลตามความต้องการของผู้ป่วยตลอด 24 ชั่วโมง
        เช่นถ้าผู้ป่วยปัสสาวะรดที่นอน เปียกทั้งตัว พยาบาลจะต้องเช็ดตัวทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก การเปลี่ยนเสื้อผ้าผู้ป่วย ผ้าปูที่นอนให้ผู้ป่วย
  - - - การอาบน้ำที่ห้องน้ำ(Shower)
        พยาบาลช่วยพยุงเดินเข้าไปห้องน้ำ ช่วยเตรียมของใช้ให้พร้อมจัดถ้านั่งในห้องน้ำให้สะดวกต่อการช่วยตนเองในการอาบน้ำ พยาบาลต้องประเมินความสามารถการทำกิจกรรมของผู้ป่วยก่อนพาไปอาบน้ำที่ห้องน้ำเพราะผู้ป่วยอาจมีอาการหน้ามืดหรือเป็นลมได้ พยาบาลต้องระวังผู้ป่วยพัดตกหกล้มโดยอยู่ใกล้ใกล้ห้องน้ำ ไม่ควรใส่กลอนประตูห้องน้ำ
        ควรเรียกผู้ป่วยเป็นครั้งคราว
      - การอาบน้ำผู้ป่วยบนเตียงเฉพาะบางส่วน(Partial bath)
        เป็นการทำความสะอาดร่างกายผู้ป่วยที่ช่วยเหลือตัวเองได้บ้าง ไม่สามารถอาบน้ำเช็ดตัวได้ครบทุกส่วน พยาบาลต้องเช็ดบางส่วนที่ผู้ป่วยไม่สามารถเช็คเองได้
        เช่น บริเวณหลัง
        การประเมินความสามารถในการทำกิจกรรมของผู้ป่วยอยู่ในระดับ1-2
      - การอาบน้ำผู้ป่วยบนเตียงชนิดสมบูรณ์(Complete bed bath)
        เป็นการทำความสะอาดร่างกายโดยการอาบน้ำเช็ดตัวให้ผู้ป่วยที่ไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ทั้งหมด โดยพยาบาลเป็นผู้อาบน้ำให้การประเมินความสามารถในการทำกิจกรรมของผู้ป่วยอยู่ในระดับ3-4
      - การนวดหลัง
        
        การนวดหลังเพื่อกระตุ้นการไหลเวียนโลหิต ป้องกันแผลกดทับ
        
        และทำให้กล้ามเนื้อผ่อนคาย ลดความตึงตัว กระตุ้นผิวหนังและ
        ต่อมเหงื่อให้ทำงานดีขึ้น ได้สังเกตความผิดปกติของผิวหนังบริเวณหลัง
    - - วิธีการทำความสะอาด
        
        พยาบาลแนะนำตนเองบอกผู้ป่วยให้ทราบวิธีการทำความสะอาดปากและฟันอย่างง่ายเพื่อความร่วมมือ
        
        ให้ผู้ป่วยอยู่ในท่าศีรษะสูงหรือนั่ง
        
        ล้างมือและสวมถุงมือเพื่อป้องกันจุลินทรีย์จากช่องปากสู่พยาบาล
        
        ปูผ้ากันเปื้อนใต้คาง วางชามรูปไตใต้คาง
        เพื่อป้องกันเสื้อผ้าและที่นอนเปียก
        
        ให้บ้วนปากด้วยน้ำสะอาดและแบ่งปันตามขั้นตอน
        
        เก็บของใช้ไปทำความสะอาดและเก็บเข้าที่ให้เรียบร้อย
        
        ลงบันทึกทางการพยาบาล
      - อุปกรณ์
        
        Syringe 10 cc
        
        ลูกสูบยางแดง
        
        น้ำยาบนปาก
        
        แก้วน้ำ ไม้พันสำลี ชามรูปไต ไม้กดลิ้น
        
        สารหล่อลื่นทาริมฝีปาก
        
        3%hydrogen peroxide
      - จุดประสงค์
        
        เพื่อให้ปากและฟันสะอาด กำจัดกลิ่นปากลมหายใจสดชื่น ป้องกันฟันผุลดการอักเสบของเหงือก กระพุ้งแก้ม และสังเกตฟัน หรือการติดเชื้อหรือเลือดออกหรือฝ้าในช่องปาก
    - - จุดประสงค์
        
        ให้เล็บสะอาดและสุขสบาย ป้องกันการเกิดเล็บขบ
      - เครื่องมือ
        
        ถาดใส่สบู่ ผ้าเช็ดตัว กรรไกรตัดเล็บ ตะไบเล็บ กระดาษรอง
        อ่างใส่น้ำอุ่น ถุงมือสะอาดและ mask
      - วิธีการปฏิบัติ
        
        แนะนำตัวอธิบายให้ผู้ป่วยทราบวัตถุประสงค์
        
        จัดวางอุปกรณ์ ให้เรียบร้อยเพื่อสะดวกในการใช้
        
        แช่มือหรือเท้าสักครู่เพื่อให้เล็บอ่อนตัว
        
        ใช้ผ้าเช็ดตัวถูสบู่ฟอกขัดตามซอกเล็บ
        
        เช็ดมือและเท้าให้แห้งปูกระดาษรอง
        ตัดเล็บให้ปลายเล็บตรงและข้างไม่โค้ง ควรปล่อยให้ยาวกว่าปลายนิ้ว
        
        ใช้ตะไบถูเล็บให้ขอบเล็บเรียบ
        
        เก็บของไปทำความสะอาดและใช้สำลีชุบแอลกอฮอล์เช็ดเครื่องมือ
        
        ลงบันทึกทางการพยาบาล
    - - จุดประสงค์
        
        กำจัดขี้ตา ทำความสะอาดดวงตา
        ความสุขสบายของผู้ป่วย ส่งเสริมภาพลักษณ์ของผู้ป่วย
      - เครื่องใช้
        
        ถาดใส่อับสำลี 0.9%NSS และชามรูปไต
        
        ถุงมือสะอาดและหน้ากากอนามัย
      - วิธีปฏิบัติ
        
        แนะนำตัวและอธิบายให้ผู้ป่วยทราบ
        
        จัดวางของให้สะดวกต่อการใช้
        
        จัดให้ผู้ป่วยนอนตะแคงด้านที่ต้องการทำความสะอาด
        
        ใช้สำลีชุบ 0.9%NSS พอหมาดๆ มาเช็ดจากหัวตาไปหางตา ถ้าขี้ตาแห้งติดหนังตาหรือขนตา ควรวางสำลี ไว้บนหนังตาให้ขี้ตาอ่อนตัวก่อน
        ใช้สำลีหนึ่งก้อนต่อหนึ่งครั้ง
        
        สังเกตลักษณะและจำนวนของขี้ตาเพื่อประเมินสภาพของตา
        ถ้าพบสิ่งผิดปกติจะได้แก้ไขต่อไป
        
        ลงบันทึกทางการพยาบาล
    - - จุดประสงค์
        
        กำจัดสิ่งขับถ่ายและสิ่งสกปรกภายในจมูก ป้องกันสารคัดหลั่งแห้งยึดขนจมูกกับสายที่คาไว้ ป้องกันการเกิดแผลกดทับที่ด้านในรูจมูกจากสายที่คาไว้
      - เครื่องใช้
        
        ถ้าถาดใส่แก้วใส่น้ำสะอาดหรือ0.9%NSS
        
        ไม้พันสำลีขนาดเล็ก 4-8 อัน
        
        ผ้าก๊อซ
        
        ชามรูปไต
        
        กระดาษเช็ดปาก
        
        อับสำลีชุบแอลกอฮอล์
        
        พลาสเตอร์ ถุงมือสะอาด และmask
      - วิธีปฏิบัติ
        
        แนะนำตัวและอธิบายให้ผู้ป่วยทราบวัตถุประสงค์
        
        จัดผู้ป่วยให้อยู่ในท่านอนหงายศีรษะสูง สวมถุงมือ
        
        ใช้สำลีชุบเบนซินเช็ดคราบพลาสเตอร์
        เช็ดด้วยสำลีชุบน้ำเกลือแล้วเช็ดตามด้วยสำลีชุบแอลกอฮอล์
        
        ใช้ไม้พัน สำลีชุบน้ำเช็ดในรูจมูกเบาๆโดยรอบถ้ามีสายคาที่จมูกอยู่ให้เช็ดรอบสายที่คาอยู่ในจมูกเพื่อกำจัดสารคัดหลังและสิ่งกับสกปรกในรูจมูก ถ้าไม่เช็ดออกจะทำให้สกปรก ทำให้เจ็บขนาดดึงสายออกอาจมีเลือดออกได้
    - - เครื่องใช้
        
        ผ้าปิดตา
        
        ถุงมือสะอาด
        
        หม้อนอนพร้อมผ้าคุมหม้อนอน
        
        ถาดใส่ของประกอบด้วย น้ำเกลือ น้ำสบู่ ชุดชำระ
        ภาชนะใส่ขยะหรือกระโถนกระดาษชำระสองถึงสามชิ้น
      - วิธีปฏิบัติ
        
        แนะนำตัวและอธิบายให้ผู้ป่วยทราบวัตถุประสงค์
        
        ยกเครื่ยกเครื่องใช้ไปที่เตียงปิดประตูหรือการม่านให้มิดชิด
        เพื่อความเป็นส่วนตัวและลดความเขินอาย
        
        ล้างมือให้สะอาดจัดผู้ป่วยให้นอนหงายเปิดเฉพาะส่วนอวัยวะสืบพันธุ์
        
        ใช้forceps ใน set หยิบสำลีออกจากชามกลม
        วางบนผ้าห่อ 4ก้อนวาง forcep บนผ้าห่อ
        
        เทน้ำสบู่หรือสบู่เหลวบนสำลีในชามกลมพอประมาณ
        
        ใช้มือข้างซ้ายจับองคชาตแล้วก็ค่อยรูดหนังหุ้มปลาย
        
        เเอาผ้าปิดตาออกจะใส่เสื้อผ้าให้เรียบร้อยและจัดให้นอนท่าที่สุขสบาย
        
        เก็บของไปทำความสะอาดลงบันทึกทางการพยาบาล
  - - - ประเมินระดับความสามารถในการดูแลตนเอง
      - ประเมินความชอบความเชื่อและวัฒนธรรมของผู้ป่วย
      - ประเมินผิวหนัง ช่องปาก เส้นผม และหนังศีรษะ ตา หู จมูก
      - ประเมินปัญหาความเสี่ยงของการรักษา
        และอาการผิดปกติที่อาจเกิดขึ้นระหว่างการดูแล
    - - ไม่สนใจดูแลความสะอาดร่างกายด้วยตนเอง
        เนื่องจากมีความเคลียดเกี่ยวกับ.......
      - มีความทนในการทำกิจกรรมลดลง
        เนื่องจากเหนื่อยง่ายจากเป็นโรค
      - เคลื่อนไหวร่างกายบกพร่องเนื่องจากเป็นอัมพาต
      - พร่องความสามารถในการดูแล
        ความสะอาดร่างกายเนื่องจาก....
    - - กำหนดวัตถุประสงค์และเกณฑ์การประเมิน
      - เลือกกิจกรรมการดูแลเพื่อแก้ไขปัญหาให้ตรงตามข้อวินิจฉัยทางการพยาบาลซึ่งขึ้นอยู่กับปัญหาความต้องการของผู้ป่วย
    - - ปฏิบัติการดูแลความสะอาดร่างกาย การอาบน้ำ การนวดหลัง
        การทำความปากและฟัน เส้นผม และหนังศีรษะ และอวัยวะสืบพันธุ์
    - - ประเมินผลลัพธ์การพยาบาล
      - ประเมินผลคุณภาพการบริการ
- - - - ทำให้เกิดอาการเปลี่ยนแปลงต่างๆ. เช่น อาการเมื่อยล้า คลื่นไส้อาเจียนท้องผูก ปวดศีรษะ ความคิดและการรับรู้บกพร่อง ตัดสินใจได้ช้า
        และรู้สึกว่าตนเองมีการตอบสนองต่อการกระตุ้นได้ง่าย สัญญาณชีพเปลี่ยนแปลงร่างกายใช้ออกซิเจนมากเสียกว่าที่จะผลิตได้การทำหน้าที่ของอวัยวะต่างๆล้มเหลวนอกจากนี้. การแปลปวนการนอนหลับยังทำให้อุณหภูมิและภูมิต้านทานของร่างกายต่ำกว่าปกติ
    - - ทำให้มีการเปลี่ยนแปลงของอารมณ์ได้ง่ายอาจมีอาการซึมและหงุดหงิดโมโหง่ายเกิดความสับสนและความสามารถในการควบคุมตนเองจากสิ่งเร้าลดลงมีการหวัดระแวงและหูแว่ว
    - - เมื่อนอนหลับไม่เพียงพอทำให้การปฎิบัติ
        กิจกรรมในช่วงกลางวันลดลงสมาธิไม่ดีและแก้ปัญหาได้ช้า
    - - การมีปฏิสัมพันธ์ในครอบครัวและสังคมลดลง ความมั่นใจใน
        การทำงานลดลงและมีการใช้ระบบบริการทางด้านสุขภาพเพิ่มขึ้น
  - - - ระยะที่ 1 (เริ่มมีความง่วง)
        
        เป็นช่วงเริ่มหลับที่เปลี่ยนจากการตื่นไปสู่การนอนในคนทั่วไปใช้เวลาตั้งแต่ 30 วินาทีถึง 7 นาทีเป็นสภาพที่แม้จะได้รับการกระตุ้นเพียงเล็กน้อยก็จะตื่น
      - ระยะที่ 2 (หลับตื้น)
        
        การหลับในช่วงต้นเป็นสภาพที่ไม่ได้ยินเสียงรบกวนจากภายนอกเป็นระยะแรกที่มีการหลับอย่างแท้จริงแต่ยังไม่มีการสันระยะนี้จะถูกปลุกให้ตื่นได้โดยง่าย
      - ระยะที่ 3 (หลับปานกลาง)
        
        ทั้งขึ้นสมองและชีพจรจะเต้นช้าลงความมีสติรู้ตัวจะหายไปการเคลื่อนไหวของตาจะหยุดลงแม้ได้รับสิ่งเร้าจากภายนอกก็จะไม่ตื่นโดยง่ายขั้นนี้จะใช้เวลาประมาณ 20 ถึง 30 นาที
      - ระยะที่ 4 (หลับลึก)
        
        เป็นช่วงหลับสนิทของการนอนใช้เวลา 30 ถึง 50 นาทีหากว่าร่างกายนอนหลับโดยปราศจากระยะที่สี่นี้อาจมีการนอนละเมอหรือฝันร้ายได้ระยะอุณหภูมิร่างกายและความดันโลหิตจะลดลงอัตราการเต้นของหัวใจลดลง 60 ครั้งต่อนาที growth hormone จะมีการหลั่งในระยะนี้
    - - เป็นช่วงที่กล้ามเนื้อต่างๆของร่างกายแทบจะหยุดการทำงานกันหมดแต่ระบบการทำงานของหัวใจกระบังลมเพื่อการหายใจกล้ามเนื้อตาและกล้ามเนื้อเรียบเช่นหลอดเลือดและลำไส้โดยในช่วงนี้น่าจะกรอกไปซ้ายขวาอย่างรวดเร็วร่างกายจะได้พักผ่อนแต่สมองก็ยังซึ่งตัวอยู่ระยะนี้ช่วยจัดระบบความจำทำให้จำเรื่องบางเรื่องได้นานขึ้นระยะนี้เองเป็นระยะที่คนเราจะฝันแต่ก็จะตื่นง่าย
  - - - ปัจจัยส่วนบุคคล
        
        อายุ
        เป็นปัจจัยพื้นฐานที่ทำให้แบบแผนการนอนหลับเปลี่ยนแปลงโดยมีผลต่อวงจรการนอนหลับตั้งแต่วัยทารกถึงวัยผู้สูงอายุในผู้สูงอายุการนอนหลับจะลดลงทั้งปริมาณและคุณภาพ
        
        เพศ
        ชายจะมีเพศชายจะมีการเปลี่ยนแปลงแบบแผนการนอนหลับได้เร็วและมากกว่าเพศหญิงเมื่อเข้าสู่วัยผู้สูงอายุใหญ่ตอนต้นพบว่าการนอนหลับในระยะอาร์อีเอ็มลดลง ตื่นขนาดหลับ เพศหญิงจะพบการนอนที่เปลี่ยนแปลงในวัยกลางคนและคงสภาพความลึกของปริมาณการนอนหลับได้มากกว่าจนถึงวัยชราแต่เพศหญิงจะมีความไวต่อการกระตุ้นด้วยเสียงมากกว่าเพศชาย
      - ปัจจัยไม่สุขสบาย
        
        ความเจ็บป่วย
        พบว่าความเจ็บป่วยเป็นปัจจัยกวนการนอนหลับด้านร่างกายมากที่สุด
        
        การใส่สายยางและท่อระบายต่างๆ
        เป็นสิ่งแปลกปลอมของร่างกายทำให้การเคลื่อนไหวลดลงจึงมีความเจ็บปวดอยู่ในระดับปานกลางซึ่งเป็นปัจจัยหนึ่งที่ส่งผลต่อการนอนหลับ
        
        ท่านอนที่ไม่เหมาะสม
        ท่านอนของผู้ป่วยที่นอนหลับไม่เพียงพอมักเป็นท่านอนหงายหรือนอนในท่าที่หลังและไหล่เหยียดตรงเป็นเวลานานนาน
        
        อาการคลื่นไส้ อาเจียน
        มักพบหลังจากได้รับยาระงับรู้สึกทั่วร่างกายหรือการได้รับยาชาเฉพาะที่โดยมักพบในผู้ป่วยหลังผ่าตัดนอกจากนี้ความวิตกกังวลสูงและความปวดอาจเกิดอาการขึ้นไส้อาเจียนจะส่งผลกระทบต่อการนอนหลับได้
        
        ภาวะไข้
        หลังผ่าตัดการมีอุณหภูมิร่างกายสูงหลังผ่าตัดเป็นปฏิกิริยาการตอบสนองของร่างกายจะมีไข้ต่ำต่ำหลังการผ่าตัดสามถึงสี่วันทำให้เกิดความไม่สุขสบายและนอนไม่หลับ
      - ความวิตกกังวล
        
        ความกลัวและความวิตกกังวลในเรื่องต่างๆเป็นปัจจัยรบกวนคุณภาพการนอนหลับอยู่ในระดับ 3.03 จากคะแนนเต็ม 5คะแนนเกิดจากสิ่งที่คุกคามต่อสวัสดิภาพของร่างกายและจิตใจ
    - - เสียง
        
        เสียงมีความสัมพันธ์ทางลบกับการนอนหลับทำให้ระยะเวลาเริ่มต้นการนอนหลับนานขึ้นเวลานอนหลับน้อยลงตื่นบ่อยขึ้นทำให้คุณภาพการนอนหลับไม่ดี
      - อุณหภูมิ
        
        อุณหภูมิที่ต่ำหรือสูงเกินไปจะทำให้ผู้ป่วย
        กระสับกระส่ายเพิ่มขึ้นและตื่นบ่อยขึ้น
      - แสง
        
        การเปิดไฟเพื่อให้การพยาบาลบ่อยครั้งเป็นการรบกวนการนอนหลับของผู้ป่วยการที่มีแสงจ้าเกินไปและการเปิดไฟไว้ตลอดเวลาทำให้การรับรู้ความแตกต่างของเวลากลางวันและกลางคืนลดลงส่งผลรบกวนต่อการนอนหลับได้ทำให้รู้สึกไม่สุขสบายและรบกวนการนอนหลับได้
      - ความไม่คุ้นเคยต่อสถานที่
        สิ่งแวดล้อมของโรงพยาบาล
        
        การเปลี่ยนที่นอนเกิดความไม่คุ้นเคยต่อสถานที่และการด้วยถ้ายังหรือพลาสติกกันเปื้อนสิ่งสกปรกทำให้ร้อนและเหงื่อออกมากผู้ป่วยรู้สึกอึดอัดไม่สุขสบายจะส่งผลต่อคุณภาพในการนอนหลับ
      - กิจกรรมการรักษาพยาบาล
        
        การให้อยากกินและยาฉีดการให้อาหารและการตรวจวัดสัญญาณชีพเป็นปัจจัยที่รบกวนการนอนหลับของผู้ป่วยได้
  - - - สิ่งแวดล้อมที่ดีเป็นสิ่งที่จำเป็นและสำคัญยิ่งสำหรับผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลเพราะช่วยให้ผู้ป่วยสุขสบายพักผ่อนได้แล้วหายจะจากโลกเร็วขึ้นผู้ป่วยที่เข้ามารักษาตัวในโรงพยาบาลแล้วมีความรู้สึกไม่สบายทั้งร่างกายและจิตใจจึงเป็นหน้าที่สำคัญของพยาบาลในการจัดสภาพแวดล้อมในหอผู้ป่วยให้น่าอยู่รวมทั้งจัดสภาพแวดล้อมให้ความต้องการของผู้ป่วย
    - - การทำเตียง
        
        การเปลี่ยนเครื่องผ้าที่ใช้กับเครื่องนอนให้สะอาดเรียบร้อย