Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การส่งเสริมสุขอนามัยและการพักผ่อนนอนหลับ - Coggle Diagram

- - - - จุดประสงค์ การอาบน้ำผู้ป่วยบนเตียง
        
        กำจัดสิ่งสกปรก ท่ีสะสมบนผิวหนัง
        
        ประเมินการเคลื่อนไหวของร่างกาย
        
        สังเกตความผิดปกติของผิวหนัง
        
        ให้ผู้ป่วยรู้สึกสบาย
        
        กระตุ้นการไหลเวียนของโลหิต
- - - - Absolute bed rest เป็นการพักผ่อนโดยให้ผู้ป่วยนอนอยู่บนเตียง ไม่ให้ร่างกายออกแรงในกิจกรรมใดๆ
      - Bed rest เป็นการพักผ่อนโดยให้ผู้ป่วยนอนอยู่บนเตียง สามารถทำ กิจกรรมประจำวันได้ตามความสามารถของผู้ป่วย
      - การนอนหลับ เป็นกระบวนการทางสรรีรวิทยาพื้นฐานที่สอดประสานกับจังหวะการ ทางานของร่างกายด้านอื่น
  - - - ระยะที่ 1 (เร่ิมมีความง่วง) เป็นช่วงเริ่มหลับท่ีเปลี่ยนจากการตื่นไปสู่ การนอน ในคนท่ัวไป
        ใช้เวลาต้ังแต่ 30 วินาที - 7 นาที
      - ระยะที่ 2 (หลับตื้น) การหลับในช่วงต้น เป็นสภาพท่ีไม่ได้ยินเสียงรบกวน จากภายนอก
      - ระยะท่ี 3 (หลับปานกลาง) ทั้งคลื่นสมองและชีพจะ
        จะเต้นช้าลง ความมีสติ รู้ตัวจะหายไป
      - ระยะที่ 4 (หลับลึก) เป็นช่วงหลับสนิทของการนอน ใช้เวลา 30 - 50 นาที หากว่าร่างกายนอนหลับ
        โดยปราศจากระยะท่ี 4 นี้
    - - ช่วงเวลาหลับฝันนี้จะกินเวลาประมาณ 30 นาที หลังจากผ่านช่วงหลับฝันไปแล้ว ก็จะกลับเริ่ม ท่ีระยะท่ี 1 ของ NREM ใหม่ หมุนเวียนอย่างน้ีไปเรื่อยๆ โดยแต่ละรอบจะใช้เวลา 80-120 นาที
  - - - ปัจจัยส่วนบุคคล
        
        อายุ เป็นปัจจัยพื้นฐานท่ีทาให้แบบแผนการนอนหลับ
        เปลี่ยนแปลง โดยมีผลต่อวงจรการนอนหลับ ต้ังแต่วัยทารกถึงวัยสูงอายุ
        
        เพศ โดยธรรมชาติแล้วเพศชายจะมีการเปลี่ยนแปลงแบบ แผนการนอนหลับได้เร็วและมากกว่าเพศหญิง 10-20 ปี เม่ือเข้าสู่วัยผู้ใหญ่ตอนต้น พบว่าการนอน หลับระยะ REM ลดลง ตื่นขณะหลับ เพศหญิงจะพบการนอนท่ีเปลี่ยนแปลงนี้ในวัยกลางคน
  - - - ปัจจัยส่วนบุคคล
        
        เพศ โดยธรรมชาติแล้วเพศชายจะมีการเปล่ียนแปลงแบบ แผนการนอนหลับได้เร็วและมากกว่าเพศหญิง 10-20 ปี และเข้าสู่วัยผู้ใหญ่ตอนต้น พบว่าการนอน หลับระยะ REM ลดลง ตื่นขณะหลับ เพศหญิงจะพบการนอนท่ีเปลี่ยนแปลงนี้ในวัยกลางคน
        
        อายุ เป็นปัจจัยพื้นฐานท่ีทำให้แบบแผนการนอนหลับ
        เปลี่ยนแปลง โดยมีผลต่อวงจรการนอนหลับ
      - ความไม่สุขสบาย
        
        ความเจ็บปวด
        
        การใส่สายยางและท่อระบายต่างจากสายยางและท่อ
        
        ท่านอนท่ีไม่เหมาะสม
        
        อาการคลื่นไส้ อาเจียน มักพบหลังจากได้รับยาระงับรู้สึกทั่วร่างกาย (general anesthesia)
        
        ภาวะไข้หลังผ่าตัด
      - ความวิตกกังวล
        
        ความกลัวและความวิตกกังวลในเรื่องต่าง เป็นปัจจัยรบกวนคุณภาพของการนอนหลับ อยู่ในระดับ 3.03 จากคะแนนเต็ม5คะแนนความวิตกกังวลมักเกิดจากส่ิงท่ีคุกคามต่อสวัสดิภาพของร่างกาย และจิตใจ ได้แก่ ความไม่คุ้นเคยต่อการนอนโรงพยาบาล การสูญเสียบทบาทหน้าที่ทางครอบครัวและ สังคม การไม่สามารถช่วยเหลือตนเองได้เหมือนปกติ
    - - เสียง
        
        เสียงเป็นปัจจัยสำคัญท่ีเกิดข้ึนในขณะนอนในโรงพยาบาล แหล่งของเสียงรบกวนพบบ่อยท่ีสุด
        เช่นเสียงอุปกรณ์การแพทย์
      - อุณหภูมิ
        
        อุณหภูมิท่ีต่ำหรือสูงเกินไป จะทำให้ผู้ป่วย กระสับกระส่ายเพิ่าขึ้น และตื่นบ่อยข้ึน
      - แสง
        
        แสงเป็นปัจจัยท่ีรบกวนการนอนหลับ โดยส่งผลต่อระยะการเริ่มต้นของการนอนหลับ
      - ความไม่คุ้นเคยต่อสถานที่ส่ิงแวดล้อมของโรงพยาบาล
        
        เปลี่ยนที่นอนเกิดความไม่คุ้นเคยต่อสถานที่ เช่น ขนาดของเตียงนอน ผู้ป่วยพลิกตัวกลัวตกเตียง
        ความแข็งของที่นอนและหมอน
      - กิจกรรมการรักษาพยาบาล
        
        กิจกรรมการรักษาพยาบาลท่ีผู้ป่วย
        ได้รับตามเวลา ได้แก่ การทาหัตถการต่าง
        การพลิกตะแคงตัว การให้ยากินและฉีด
      - อาหาร
        
        การรับประทานอาหารที่มีสารทริพโทแฟ็น(tryptophan) ซึ่งมีอยู่ในนมจะส่งเสริมการนอนหลับ ส่วนเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของคาเฟอีน
      - ยา
        
        ยาท่ีรบกวนการนอนหลับ ได้แก่ ยาบาบิทูเรต (barbiturates) โดยยาจะไปออกฤทธิ์รบกวนการนอนหลับในระยะ REM เกิดฝันร้ายและภาพหลอน
  - - - การนอนหลับไม่เพียงพอชั่วคราว (Transient insomnia) เป็น การนอนหลับไม่เพียงพอเป็นช่วงเวลาสั้นๆ 3- 5 วัน
      - การนอนหลับไม่เพียงพอระยะสั้น(Short term insomnia)
        เป็นการนอนหลับไม่เพียงพอเป็นระยะเวลาไม่เกิน 3 สัปดาห์
      - การนอนหลับไม่เพียงพอแบบเรื้อรัง (Chronic insomnia) เป็น การนอนหลับไม่เพียงพอเกิดขึ้นนานกว่า 1 เดือนขึ้นไป
    - - เป็นการนอนหลับมาก หรือง่วงนอนมากกว่าปกติ ซึ่ง
        จะแสดงออก ในแง่การนอนหลับในท่ีไม่ควรหลับ
    - - ความผิดปกติที่เกิดขึ้นในช่วงจากหลับมาตื่นหรือจากตื่นมาหลับ
      - กลุ่มอาการที่เกิดข้ึนขณะหลับชนิดที่มีการกรอกตา
      - ความผิดปกติของการตื่น (around disorder)
      - กลุ่มอื่น ๆ ได้แก่ การนอนกัดฟัน (sleep bruxism) การปัสสาวะรด ที่นอนขณะหลับ (sleep enuresis)
        การกรน (primary snoring)
        การไหลตาย (sudden unexplained nocturnal death)
  - - - ความสะอาดความเป็นระเบียบเรียบร้อยสวยงามและน่าอยู่อาศัย สภาพแวดล้อมของที่พักต้องสะอาด
      - ความพร้อมของอุปกรณ์เครื่องใช้
      - อุณหภูมิ มีความเหมาะสมของอุณหภูมิระหว่าง
        20-25 องศา
      - เสียง แหล่งกำเนิดเสียงจากภายนอกห้อง
      - กลิ่น แบ่งออกเป็น กลิ่นหอมและกลิ่นเหม็น
      - แสงสว่าง สภาพแวดล้อมท่ีดีต้องไม่มืดสลัว
        หรือสว่างจ้าจนเกินไป
      - ความเป็นส่วนตัว และมิดชิดอย่างปลอดภัย
      - ความอบอุ่น และความประทับใจ
        ในบุคลิกภาพของพยาบาล
    - - Dorsal position (supine position)
        เป็นท่านอนหงายราบขาชิดติดกันใช้ในการตรวจร่างกาย
      - Fowler’s position เป็นท่านอนราบศีรษะสูง 30-90 องศา เป็นท่านอนท่ีสุขสบายและเพื่อการรักษา ท่าน้ีลักษณะคล้ายท่านั่งบนเตียง
      - Prone position เป็นท่านอนคว่ำ เป็นท่านอนที่สุขสบาย สำหรับ ผู้ป่วย ท่ีไม่รู้สึกตัว แต่มีการหายใจปกติ ท่าน้ีจะช่วยให้น้ำลาย เสมหะไหลออก
      - Lateral position เป็นท่านอนตะแคง จัดเพื่อความสุขสบายของ ผู้ป่วย ที่ช่วยเหลือเคลื่อนไหวด้วยตนเองไม่ได้
      - Sitting position เป็นท่านั่งที่สุขสบายสาหรับผู้ป่วยได้เปลี่ยน อิริยาบถ และพักผ่อนได้อย่างมีความสุข
        เพื่อความปลอดภัย
  - - - เตรียมของพร้อมใช้ตามลาดับก่อนหลังและวางให้ง่ายในการหยิบใช้สะดวก
      - จัดบริเวณรอบ ให้สะดวกต่อการปฏิบัติ
      - วางผ้าให้จุดกึ่งกลางของผ้าทับลงตรงจุดกึ่งกลางของท่ีนอน
      - ควรทาเตียงให้เสร็จทีละข้าง โดยเริ่มจากผ้าปูท่ีนอน ผ้ายางขวางเตียง ผ้าขวางเตียง ใส่ปลอก
      - คลุมผ้าคลุมเตียง วางผ้าห่มและและผ้าเช็ดตัวท่ีราวพนักหัวเตียง จัดโต๊ะข้างเตียงให้เรียบร้อย
      - ไม่ควรสะบัดผ้าหรือปล่อยให้เสื้อผ้าที่สวมอยู่สัมผัสกับเครื่องใช้ของผู้ป่วย
      - หากมีปูเตียงที่มีผู้ป่วยควรแจ้งให้ผู้ป่วยทราบก่อนการปฏิบัติ
      - รักษาท่าทางให้อยู่ในลักษณะท่ีดี
      - หันหน้าไปทิศทางในงานท่ีจะทา ไม่ควรบิดหรือเอี้ยว
      - ควรใช้กล้ามเนื้อมัดใหญ่ ในการหยิบของและควรย่อเข่าแทนการก้มทางานอย่างนุ่มนวลและ
      - ยึดหลักการทาเตียงให้เรียบ ตึง ไม่มีรอยย่น
        สะอาด ไม่เปียกชื้น