Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยาและจิตสังคม - Coggle Diagram
การเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยาและจิตสังคม
ระบบสืบพันธุ์
มดลูก
มีขนาดลดลง
ยอดมดลูกจะอยู่ในระดับสะดือ
เยื่อบุโพรงมดลูก
2-3 วันแรก มีสิ่งที่ขับออกจากแผลเป็นสีแดงเหมือนเลือดสด
หลังคลอด 2-3 วัน basal layer ชั้นนอกจะค่อย ๆ สลายตัวและหลุดปนออกมากับน้ำคาวปลา ส่วนชั้นในยังคงมีส่วนของต่อมเยื่อบุโพรงมดลูกจะเจริญขึ้น
วันที่ 10-14 ภายหลังคลอด น้ำคาวปลาจะมีมูกสีเหลืองปนจำนวนไม่มาก น้ำคาวปลาระยะนี้เรียกว่า lochia alba
ปากมดลูก
ลักษณะอ่อนนุ่ม
อาจมีการฉีกขาดจากกระบวนการคลอดร่วมด้วย
มดลูกจะหดตัวช้า ๆ ภายหลังคลอด 1 สัปดาห์
มีลักษณะรูปรีเนื่องจากเคยผ่านการฉีกขาดจากการคลอดมาแล้ว
ช่องคลอด
ลดขนาดลง แต่ไม่สามารถคืนสู่สภาพเดิม โดยในระยะแรกจะพบช่องคลอดยังคงยืดขยาย นุ่ม และผนังช่องคลอดเรียบ
สัปดาห์ที่ 6-10 จึงจะสมบูรณ์เหมือนเดิม
สัปดาห์ที่ 3 จึงปรากฏรอยย่นในช่องคลอดให้เห็น
เยื่อพรหมจารีย์
จะมีลักษณะฉีกขาดกระรุ่งกระริ่งกลายเป็นติ่งเนื้อเล็ก ๆ(carunculae myrtiforms)
ฝีเย็บ
ปวดบริเวณฝีเย็บ และแผลจะหายเป็นปกติภายใน 5-7 วัน
การตกไข่และการมีประจำเดือน
ภายหลังคลอดจะไม่มีประจำเดือนและการตกไข่
มีประจำเดือนครั้งแรกหลังคลอดบุตรภายใน 6-8 สัปดาห์
เดือนที่ 3-4 จะมีประจำเดือนเป็นปกติ
เต้านม
ขนาดของเต้านมจะมีขนาดใหญ่กว่าในระยะตั้งครรภ์
ระบบไหลเวียนของเลือด
ปริมาณเลือดในระบบไหลเวียนของร่างกาย จะเพิ่มมากอย่างกะทันหัน
ความดันโลหิตมีการเปลี่ยนแปลงเพียงเล็กน้อย
ระบบหายใจ
จะทำให้ปริมาตรของอากาศในปอดที่ค้างอยู่จากการหายใจออกเพิ่มขึ้นแต่ความจุอากาศและความจุของอากาศขณะหายใจเข้าลดลง
6 เดือนหลังคลอดอัตราการหายใจเท่ากับคนปกติ
ระบบทางเดินอาหารและการขับถ่าย
หลังคลอดอาจจะท้องผูก
ภายหลังคลอดทันทีอาจจะมีอาการคลื่นไส้ อาเจียนได้
ระบบทางเดินปัสสาวะและไต
ใน 8-12 สัปดาห์ กรวยไตและหลอดไตที่ขยายตัว จะกลับคืนสู่สภาพเดิม
การยืดขยายของกระเพาะปัสสาวะมาก ความตึงตัวไม่ดี ความจุเพิ่มขึ้น การทำงานของประสาทที่ไปเลี้ยงกระเพาะปัสสาวะลดลง
ผิวหนัง
ฝ้าบริเวณใบหน้าจะค่อยๆ หายไป
มีเหงื่อออกมาก
อุณหภูมิ
หลังคลอด 24 ชั่วโมงแรก อาจมีอุณหภูมิของร่างกายสูงขึ้นได้
น้ำหนักตัว
หลังคลอดทันทีน้ำหนักตัวจะลดลงประมาณ 4-8 กิโลกรัม
ในระยะ 3-5 วันภายหลังคลอด น้ำหนักจะลดลงอีก 2-3 กิโลกรัม
หลังจากนั้นการลดของน้ำหนักตัวขึ้นอยู่กับการปฏิบัติตัวของมารดา
การเปลี่ยนแปลงทางจิตสังคม
ความผูกพันและสัมพันธภาพ
ในระยะหลังคลอดจะมีการเริ่มสร้างความสัมพันธภาพระหว่างมารดา-บิดา และทารก
การปรับตัวรับบทบาทมารดา
ระยะที่ 2
มารดามีพฤติกรรมช่วยเหลือตนเองได้ กระตือรือร้นที่จะรับผิดชอบ ดูแลตนเองและทารก
ไม่มั่นใจในความสามารถของตนในการเลี้ยงบุตร
ระยะที่ 3
ช่วงเวลาที่ต้องปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงระบบครอบครัวจากสองคนเป็นสามคน ระยะนี้เป็นระยะที่ทั้งสามีและภรรยาต้องพึ่งพาซึ่งกันและกัน
ระยะที่ 1
มารดาจะมีพฤติกรรมพึ่งพาเนื่องจากระยะนี้ร่างกายยังอ่อนเพลียจากการคลอดและมีความไม่สุขสบาย