Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
IUGR เเละ Multiple - Coggle Diagram
IUGR เเละ Multiple
ทารกในครรภ์เจริญเติบโตช้า( IUGR)
:check:
ทารกที่มีขนาดเล็กกว่าอายุครรภ์
:red_flag:
ทารกที่มีขนาดเล็กตามธรรมชาติ
ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์
สาเหตุ
:red_flag:
ด้านมารดา
มารดามีรูปร่างเล็ก
ภาวะขาดสารอาหาร น้ําหนักของมารดาไม่เพิ่มขึ้นขณะตั้งครรภ์
ภาวะโลหิตจางรุนแรง เช่น โรคธาลัสซีเมีย
มารดามีภาวะติดเชื้อ
โรคของมารดา เช่น โรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวานโรคไตเรื้อรัง
การใช้สารเสพติด การใช้ยาบางชนิด มารดาที่อยู่พื้นที่สูง
การตั้งครรภ์แฝด
ด้านทารก
ความพิการแต่กําเนิดความผิดปกติของโครงสร้าง และอวัยวะของร่างกาย
การติดเชื้อในระยะตั้งครรภ์
ความผิดปกติของโครโมโซม
การจําแนกประเภทของ IUGR
: :red_flag:
ทารกโตช้าในครรภ์แบบได้สัดส่วน
สตรีตั้งครรภ์มีภาวะทุพโภชนาการ
สัมพันธ์กับความผิดปกติของโครโมโซม
การได้รับยาหรือสารเสพติด
ทารกพิการแต่กําเนิดโดยเฉพาะความพิการเกี่ยวกับหัวใจและหลอดเลือด
ทารกโตช้าในครรภ์แบบไม่ได้สัดส่วน
สตรีตั้งครรภ์มีประวัติเป็นโรคหัวใจและหลอดเลือด
สตรีตั้งครรภ์เป็นโรคเกี่ยวกับเม็ดเลือดแดงในการจับออกซิเจน
สตรีตั้งครรภ์ที่มีประวัติโรคไต
ภาวะครรภ์แฝด พบว่าอัตราการเกิดทารก IUGR
ความผิดปกติของรกและสายสะดือ
การรักษา
:red_flag:
ค้นหาและลดปัจจัยเสี่ยงในการเกิดอันตราย และภาวะแทรกซ้อน
ตรวจเฝ้าระวังสุขภาพของทารกในครรภ์อย่างใกล้ชิดโดยการตรวจ U/S ทุก 2-3 สัปดาห์
กําหนดเวลาการคลอดที่เหมาะสม
การพยาบาล
:red_flag:
ระยะตั้งครรภ์
แนะนํามารดาเกี่ยวกับการรับประทานอาหาร
แนะนําให้มารดาพักผ่อนมากๆ
ติดตามสุขภาพของทารกในครรภ์ โดยแนะนําให้มารดานับลูกดิ้นทุกวัน การทํา NST, OCT
ระยะคลอด
ควรติดตาม ประเมินสุขภาพของทารกในครรภ์อย่างใกล้ชิด
ติดตามประเมินความก้าวหน้าของการคลอดอย่างใกล้ชิด
ประเมินการหดรัดตัวของมดลูกและเสียงหัวใจทารกทุก½ -1 ชั่วโมง
หลีกเลี่ยงการให้ยาแก้ปวด เนื่องจากยาจะกดการหายใจของทารกได้
ระยะหลังคลอด
เฝ้าระวัง และป้องกันการเกิด
hypoglycemia
hypothermia
polycythemia
การตั้งครรภ์ที่ทารกมีจํานวนมากกว่า1 คน
: :check:
ความหมาย
:<3:
การตั้งครรภ์ที่มีทารกในโพรงมดลูกมากกว่า 1 คนขึ้นไป ซึ่งจัดอยู่ในกลุ่มการตั้งครรภ์ที่มีความเสี่ยงสูง (high risk pregnancy)
ผลกระทบต่อการตั้งครรภ์
: :<3:
ผลต่อมารดา
ระยะตั้งครรภ์
มีอาการคลื่นไส้อาเจียนมาก
มีภาวะโลหิตจางเนื่องจากครรภ์แฝด
การตกเลือดก่อนคลอด
เกิดภาวะความดันโลหิตสูง
ไม่สุขสบายจากอาการปวดหลังหายใจลําบาก
เสี่ยงต่อการแท้งสูงหรือคลอดก่อนกําหนด
เกิดถุงน้ําคร่ําแตกก่อนกําหนด
ตั้งครรภ์แฝดน้ํา
เบาหวานในระหว่างตั้งครรภ์ (gestational diabetes)
ระยะคลอด
กล้ามเนื้อมดลูกหดรัดตัวผิดปกติ
รกลอกตัวก่อนกําหนด
ระยะหลังคลอด
ตกเลือดหลังคลอดพบได้มากกว่าครรภ์เดี่ยว
การติดเชื้อหลังคลอด
การเลี้ยงลูกด้วยนมมารดาอาจเกิดความยากลําบาก
ผลต่อทารก
การแท้ง
ทารกตายในครรภ์
ภาวะคลอดก่อนกําหนด
IUGR
ทารกอยู่ในท่าผิดปกติ
ทารกขาดออกซิเจน (asphyxia)
Twin-twin transfusion syndrome (TTTS)
แนวทางการดูแลรักษา
:<3:
วินิจฉัยให้ได้เร็วที่สุด (early diagnosis)
ป้องกันการคลอดก่อนกําหนด
ดูแลการเจริญเติบโตของทารกอย่างใกล้ชิด ตรวจหาและวินิจฉัยภาวะ IUGR
ป้องกันไม่ให้เกิดภาวะอันตรายต่อทารก
หลักการพยาบาล
:<3:
ระยะตั้งครรภ์
ดูแลให้ได้รับอาหารอย่างเพียงพอ
เฝ้าระวังการเกิดภาวะโลหิตจางอาจให้โฟลิคเสริม
เฝ้าระวังการความดันโลหิตสูงในระหว่างตั้งครรภ์
ควรงดมีเพศสัมพันธ์เพื่อลดความเสี่ยงของการคลอดก่อนกําหนด
ติดตามการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์
ป้องกันการคลอดก่อนกําหนด
ระยะคลอด
การพิจารณาวิธีการคลอด
ทารกแฝดมีส่วนนํากลุ่มท่าหัว-ท่าหัวหรือท่าหัว-ไม่ใช่ท่าหัว(ก้น-ขวาง) ถ้าน้ําหนักทารกมากกว่า 1,500 กรัม
การผ่าตัดคลอดทางหน้าท้อง
รับการประเมินจากสูติแพทย์ให้คลอดทางช่องคลอด
ติดตั้งเครื่อง EFM ไว้ตลอดเวลาเพื่อประเมินภาวะสุขภาพของทารก
ตรวจความเข้มข้นของเลือด และเตรียมเลือดไว้ให้พร้อม
ให้มารดางดน้ํา งดอาหาร และให้สารน้ํา
การให้ยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูกควรให้ด้วยความระมัดระวัง
การช่วยเหลือการคลอดแฝดครรภ์แรก ให้ทําคลอดเหมือนการตั้งครรภ์เดี่ยวปกติ หลังจากคลอดแล้วให้รีบ clamp สายสะดือทันทีเพื่อป้องกันการเสียเลือดของแฝดคนที่สอง
การช่วยเหลือการคลอดของแฝดคนที่สอง ให้ตรวจดูท่าและส่วนนําของทารกก่อน โดยใช้เครื่อง ultrasound เนื่องจากร้อยละ 20 ท่ารกมีการเปลี่ยนท่าก่อนคลอด
ถ้าเป็นท่าหัว ให้ผู้ช่วยคลอดกดมดลูกหรือรอจนศีรษะเข้าสู่ช่องเชิงกรานหรือเกิดhead engage แล้วจึงเจาะถุงน้ํา หลังจากนั้นให้คลอดเองทางช่องคลอด
ถ้าเป็นท่าก้นให้ทํา external cephalic version
ถ้าเป็นท่าขวางให้ทํา external cephalic version
ระยะเวลาที่เหมาะสมระหว่างรอให้แฝดคนที่สองคลอด สามารถรอได้ถึง 30 นาทีแต่ต้องตรวจการเต้นของหัวใจทารกตลอดเวลา
ระยะหลังคลอด
เฝ้าระวังการตกเลือดหลังคลอด
ป้องกันการติดเชื้อโดยดูแลให้ได้รับยาปฏิชีวนะ
แนะนําการดูแลบุตร การเลี้ยงทารกด้วยนมมารดา
แนะนําวิธีการคุมกําเนิด