Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
กระบวนการเปลี่ยนแปลงด้านสรีระวิทยา จิตสังคม และจิตวิญญาณในผู้สูงอายุ,…
กระบวนการเปลี่ยนแปลงด้านสรีระวิทยา
จิตสังคม และจิตวิญญาณในผู้สูงอายุ
ปัจจัยที่มีผลต่อกระบวนการสูงอายุ
ปัจจัยภายนอก
การศึกษา
เศรษฐานะ
เกษียณอายุ
ปัจจัยภายใน
สุขภาพ
พฤติกรรมสุขภาพ
ประสบการณ์ชีวิต
ความเชื่อ
วัฒนธรรม
กระบวนการเปลี่ยนแปลงด้านสรีระวิทยา
ระบบประสาทและสมอง
การเปลี่ยนแปลง
ระบบประสาท
ประสาทอัตโนมัติ
จำนวนเซลล์ประสาทลดลง
ประสาทอัตโนมัติเสื่อมลง
การตอบสนองต่อแสงน้อยลง
มีความเสื่อมในการควบคุมอุณหภูมิร่างกาย
ประสาทสั่งการ
การนำกระแสประสาทลดลง 10-15%
ส่งกระแสประสาทในไซแนปส์ลดลง
คำสั่งไปยังกล้ามเนื้อในการปฏิบัติช้าลง
ระบบสมอง
น้ำหนักสมองลดลง
70 ปี ลดลง 5%
80 ปี ลดลง10%
90 ปี ลดลง 20%
เซลล์ประสาทของสมองตาย
สารสื่อประสาทลดลง
ผลกระทบ
การทำกิจกรรมต่างๆใช้เวลามากขึ้น
เสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุ
เสี่ยงจากการได้รับกลิ่นลดลง
การสื่อสารลดลง หลงลืม
ระบบต่อมไร้ท่อ
การเปลี่ยนแปลง
ต่อมใต้สมอง
น้ำหนักบด
มีพังผืดมากขึ้น
หลั่งฮอร์โมต่องๆลดลง
ผิวเหี่ยวย่น
ต่อมหมวกไต
ส่วนนอก
พังผืดเพิ่มขึ้น
หลั่งcorticolลดลง
สูญเสียแคลเซียมไปกับปัสสามวะมากขึ้น
ส่วนใน
Epinephrine และ Norepinephine ใช้เวลานานในการหลั่ง
ต่อมไทรอยด์
พังผืดสะสมมากขึ้น
ผลิตฮอร์โมนลดลง
ตับอ่อน
เซลล์ฝ่อลีบลง
กลูโคสในเลือดสูง
ต่อมพาราไทรอยด์
ฮอรโมนทำงานเพิ่มขึ้น
ต่อมเพศ
การตอบสยองจาการกระตุ้นของ FSH และ LH ลดลง
ผลกระทบ
เกิดการเสียสมดุลในร่งกาย
อาจเกิดความดันโลหิตสูง
เกิดหัวใจเต้นไม่สม่ำเสมอ
อาจเกิดน้ำตาลในเลือดสูง
อาจเกิดภาวะกระดูกพรุน
การพยาบาล
ตรวจ ระดับTSH ,น้ำตาล,ความดัน
ลหิตเป้นชวงๆอย่างสม่ำเสมอ
แนะนำให้รับประทานอาหารที่มีแคลเซีนมสูง
แนะนำใก้ออกกำลังกายกลางแดดอ่อนๆ
ระบบประสาทรับความรู้สึก
การเปลี่ยนแปลง
ตา
ลูกตาเล็กลง ความยืดหยุ่นหนังตาลดลง
เลนส์ หนาและแข็งมากขึ้น การหักเหของแสงลดลง
แก้วตา ขุ่นมัว
ตาแห้ง เยื่อยบุตาระคายเคืองง่าย
หู
การได้ยินลดลง ชาย>หญิง
การผลิตขึ้หูลดลง แต่สะสมมากขึ้น
การไหลเวียนเลือดลดลง
จมูก
เยื่อบุโพรงจมูกเสื่อม ได้รับกลิ่นน้อยลง
ลิ้น
ตุ่มรับรสฝ่อลีบลง
การรับสัมผัสทางกาย การแตะต้อง
รวมถึงการรับอุณหภูมิ
และการรับความเจ็บปวด ลดลง
การพยาบาล
ประเมินการเรียนรู้อย่างช้าๆ
และช่วยเตือนความทรงจำ
ประเมินสภาพแวดล้อม
และจัดวางอุปกรณ์
สนับสนุน ปฏืบัติกิจกรรมง่ายๆ
อย่างสม่ำเสมอ
เพิ่มแสงสว่างในที่ทำงาน
ใช้แว่นสายตา
ใช้อุปกรณืข้าวของสีฉูดฉาด
การสื่อสารควรพูตรงหน้า
ระมัดระวังของที่มีความร้อน
ระบบทางเดินอาหาร
การเปลี่ยนแปลง
ฟัน
จะหลุดได้ง่าย
เนื้อเยื่อรอบฟันอักเสบ
กระเพาะอาหาร
กรดย่อยหลั่งลดลง ชาย>หญิง
สมรรถภาพการย่อยลดลง
เบื่ออาหาร
ท้องอืด
ลำไส้เล็ก
การเคลื่อนไหวลดลง
การดูดซึม คาร์โบไฮเดรต
ไขมัน ลดลง
ลำไส้ใหญ่และทวานหนัก
เยื่อบุลำไส้ฝ่อลีบลง
อาหารผ่านช้า
ท้องผุมากขึ้น
ความเยืดหยุ่นกล้าม
เนื้อรอบทวานหนักลดลง
ตับอ่อน
มีพังผืดเพิ่มขึ้น
ไขมันแทรกมากขึ้น
ตับและระบบน้ำดี
ตับมีขนาดเล็กลง
เลือดไหลเข้าสู่ตับน้อยลง
ทำลายสารพิษได้น้อยลง
ท่อน้ำดีโตขึ้น
น้ำดีมีความหนืด
ผลกระทบ
ได้รับสารอาหารไม่เพียงพอ
อาจเกิดภาวะท้องผูกและกลั้นอุจจาระไม่อยู่
อาจเกิดภาวะสารพิษตกค้าง
อาจเกิดนิ่วในถุงน้ำดี
การพยาบาล
แปรงฟัน 2-3ครั้งต่อวัน
ตรวจฟันอย่างน้อยปีละครั้ง
หลีกเลี่ยงอาหารย่อยยาก
ทานอาหารเพิ่มกากใย
ดื่มน้ำอย่างน้อย วันละ 1500cc
ฝึกการถ่ายให้เป็นเวลา ไม่กลั้น
ระบบกล้ามเนื้อ กระดูกและข้อต่อ
การเปลี่ยนแปลง
กล้ามเนื้อ
ความแข็งแรงลดลง
กระดูกและข้อ
กระดูกพรุน จากการเสียปริมาตรกระดูก
หลังโก่งงอ
ส่วนสูงลดลง
กระดูกเชิงกรานกว้างขึ้น
ไหล่แคบลง
การพยาบาล
ทำกิจกรรมหรือออกกำลังกายที่เหมาะสม
ดูแลจัดสิ่งแวดล้อมป้องกันอุบัติเหตุ
ใส้อุปกรณ์พยุงข้อ
ผลกระทบ
สูญเสียภาพลักษณ์
เกิดความไม่สุขสบาย
เสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุ
ระบบผิวหนัง
ความเปลี่ยนแปลง
ชั้นหนังกำพร้า
ความชื้นลดลง
ผิวบาง
แตก ลอกหลุดได้ง่าย
ชั้นหนังแท้
การดูดซึมสารลดลง
ความยืดหยุ่นจำนวนเซลล์ หลอดเลือดลดลง
ชั้นใต้ผิวหนัง
ไขมันเพิ่มขึ้น
ผมลดลงแต่ขนบริเวณหู คิ้ว และรูจมูกเพิ่มขึ้น
ต่อมน้ำมันโตขึ้น
ผลกระทบ
ผื่นคัน
เกิดบาดแผลได้ง่าย แผลหายช้า
เสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งผิวหนัง
การพยาบาล
ทาโลชั่นอย่างน้อยวันละครั้ง
ทางครีมกันแดด ใส่หมวก แว่นตากันแดด
อยู่ในที่อบอุ่น
ดื่มน้ำอย่างน้อย 1500-2000 cc/day
ใช้สบู่ที่มีสภาพเป็นกลาง
ระบบทางเดินปัสสาวะ
การเปลี่ยแปลง
ไต
หน่วยกรองไตลดลง 30-50%
กระเพาะปัสสาวะ
กล้ามเนื้อหูรูดสมรรถภาพลดลง
ชายมีต่อมลูกหมากโต
หญิง กล้ามเนื้อเชิงกรานหย่อน
ผลกระทบ
เสี่ยงต่อการทำงานของไตลดลง
กลั้นปัสสาวะไม่อยู่และปัสสาวะลำบก
อาจเกิดปัญหาการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ
การพยาบาล
ติดตามและบันทึกประสิทธิภาพ
การทำงานของไต
ประเมินการถ่ายปัสสาวะ
จัดสิ่งแวดล้อม
ระบบหายใจ
การเปลี่ยนแปลง
ปลายจมูกจะงุ้มลง
เนื่องจาก connective tissue เสื่อม
ทำให้ผนังกั้นโพรงจมูกถูกดึงรั้ง
ขนโบกพัด เสื่อมหน้าที่ลง
กล่องเสียงความยืดหยุ่นลดลง
หลอดลม การยืดขยายลดลง
การขับสิ่งแปลกปลอมลดลง
ทรวงอกและปอด
รูปร่างคล้ายถึงเบียร์เนื่องด้วยกระดูกสันหลังเสื่อม
ถุงลมมีจำนวนลดลง
ผลกระทบ
คอแห้งและเจ็บคอ
เกิดการติดเชื้อทางเดินหายใจได้ง่าย
เกิดการสำลักได้ง่าย
ประสิทธิภาพการทำงานของปอดลดลง
การปฏิบัติกิจวัตประจำวัดลดลง
การพยาบาล
จัดท่าผู้ป่วยที่มีปัญหาระบบทางเดินหายใจ
หลีกเลี่ยงการอยู่ชุมชนแออัด
แนะนำให้ฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่
จัดโปรแกรมออกกำลังกาย
แนะนำให้บริหารการหายใจบ่อยๆ
ระบบสืบพันธุ์
การเปลี่ยนแปลง
ชาย
อัณฑะ
มีขนาดเล็กลง
การสร้างอสุจิลดลง
ความถี่ในการร่วมเพศลดลง
การเคลื่อนไหวอสุจิลดลง
Testosteroneสร้างน้อยลง
ต่อมลูกหมาก ขยายโตขึ้น
ถุงเก็บน้ำอสุจิมีความจุลดลง
องคชาติ ความสามารถในการแข็งตัวลดลง
หญิง
ภายนอกเหี่ยวย่น
ช่องคลอดบางและยืดหยุ่นลดลง
ปากมดลูกเล็กลง
ท่อนำไข่เส้นผ่าศูนย์กลางและความยาวลดลง
รังไข่ขนาดเล็กลง
ประจำเดือนรอบสั้นลง
การเปลี่ยนแปลงด้าฮอร์โมน
ผลกระทบ
ชาย
เสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด
ปัสสาวะลำบาก เสี่ยงต่อการเกิด
มะเร็งต่อมลูกหมาก
ภาวะหย่อนสมรรถภาพทางเพศ
หญิง
อาจเกิดเนื้องอกทั้ชนิดธรรมดา
และชนิดที่เป็นเนื้อร้าย
เกิดความเจ็บปวดในการมีเพศสัมพันธ์
และอาจจะเกิดการติดเชื้อภายในระบบสือบพันธ์
เกิดการสูญเสียภาพลักษณ์ในตนเอง
การพยาบาล
แนะนำให้ปรึกษาแพทย์
ในการใช้ฮอร์โมนทดแทน
แนะนำให้ใช้สารหล่อลื่น
ช่องคลอดขณะมีเพศสัมพันธ์
ขจัดความเชื่อที่ว่าเพศสัมพันธ์
เป็นเรื่องต้องห้ามสำหรับผู้สูงอายุ
ระบบหัวใจและหลอดเลือด
การเปลี่ยนแปลง
หัวใจทางกายภาพ
กล้ามเนื้อหัวใจ
มีเนื้อเยื่อมากขึ้น
ประสิทธิภาพการหดและคลายตัวลดลง
ลิ้นหัวใจ
เออร์ติกมีจำนวนนิเคลียสลดลง
ไขมันสะสมและมีการเสื่อมของ collagen
ระบบสื่อไฟฟ้าหัวใจ
มี pacemaker cell ลดลง ในSA node
หลอดเลือดแดงโคโรนารี
ปริมาณ Elastic ในผนังหลอดเลือดลดลง
มีการสะสมของแลเซียมและไขมันมากขึ้น
หัวใจทางสรีระ
อัตราเต้นหัวใจลดลง
การไหลเวียนเลือดเข้าสู่ Ventricle ซ้ายช้าลง
ปริมาณเลือดที่ออกจากหัวใจในขณะพักลดลง
หลอดเลือด
ผนัง
ชั้นใน
หนาตัวขึ้น
มีการแตกสลาย
โปรตีนมาเกาะเยอะ
ชั้นกลาง
เสื่อมสลาย
ไขมันสะสมมากขึ้น
แคลเซียมสะสมมากขึ้น
เส้นเลือดแข็งตัว ทำใก้อุดตันและแตกได้
ผลกระทบ
หัวใจและหลอดเลือดที่เลี้ยงหัวใจ
ประสิทธิภาพในการสูบฉีดเลือดลดลง
อาจเกิดเลือดไหลย้อนทำให้ประสิทธิภาพในการแลกเปลี่ยนก๊าซลดลง
เอาจเกิดกัวใจล้มเหลงและกล้ามเนื้อหัวใจตายได้
หลอดเลือดแดงและหลอดเลือดดำ
อาจเกิดความดันสูง
อาจเกิดหลอดเลือดดำโป่งขอด
อาจเกิดหลอดเลือดโป่งพอง
อาจะเกิดหลอดเลือดอุดตัน
การพยาบาล
แนะนำเรื่องอาหารที่ควรรับประทาน
แนะนำให้ควบคุมน้ำหนัก
ใส่อุปกรณ์ที่กระตุ้นการไหลเวียนเลือด
แนะนำให้หลีกเลี่ยงการนั่งไขว้ขา การยืนนานๆ
ตรวจและฟังเสียหัวใจ อย่างสม่ำเสมอ
ระบบภูมิคุ้มกัน
การเเปลี่ยแปลง
ระบบภูมิคุ้มกันค่อยๆลดลง
อิททูโนโกลบูลินลดลง
การทำหน้าที่ของ
Cell mediated immunity ลดลง
ผลกระทบ
เกิดการติดเชื้อได้ง่าย
ป่วยด้วย Autoimmune ,Cancer ได้ง่าย
การพยาบาล
ล้างมือให้สะอาดก่อนและหลังทำการพยาบาล
ดูแลให้ได้รับวัควีนไข้หวักใหญ่และปอดอักเสบ
หลีกเลี่ยงการสัมผัสเชื้อโรรคและปฏิบัติการพยาบาลโยยึดหลักปราศจากเชื้อ
กระบวนการเปลี่ยนแปลงด้านจิตสังคมและจิตวิญาณ
จิตใจ
การเปลี่ยนแปลง
ปัจจัยการเกิด
การเปลี่ยแปลงทางร่างกาย
การเปลี่ยนแปลงบทบาททางสังคม
ลักษณะ
อารมณ์เปลี่ยนแปลงได้ง่าย
นิสัย เปลี่ยนเป็นเฉยชา ไม่เข้าสังคม
ความทุกข์ใจ จากการอาววรณ์อดีต และวิตก กังวล หวาดระแวง
การพัฒนาทางจิต
บุคลิกภาพ มักจะไม่ต่างจากเดิม
การเรียนรู้ลดลงมาตั้งแต่อายุ40-50 ปี
ความจำเรื่องอดีตได้ดีแต่เรื่องใหม่จำไม่ค่อยได้
สติปัญญา ลดลงตั้งแต่อายุ 30
สมรรถภาพ การรับรู้ข้อมูลและการนำไปใช้ลดลง
เจตคติความสนใจและคุณค่า แตกต่างกันแต่ละบุคคล
การรับรู้ตนเองและความรู้สึกมีคุณค่า ช่วยให้ปรับตัวได้ดี
บุคลิกภาพของผู้สูงอายุ
ผสมผสาน
Reorganizers ค้นหากิจกรรมเพื่อปรับความสามารถที่หายไป
Focused มีกิจกรรม ระดับความพอใจปานกลาง
Disengaged ถอยออกจากสังคม แต่มีความพอใจมาก
ต่อต้าน
Holding on ยึดติดกับวัยกลางคน กลัวความชรา
Constricted ชอบจำกัดบทบาทพฤติกรรมตนเอง
เฉยชาและพึ่งพาบุคคลอื่น
Succurance seeking พึ่งพาบุคคลอื่นเพื่อตอบสนองความต้องการ
Apathy or rocking chair ไม่สนใจสิ่งแวดล้อม เฉยชามึนซึม
ขาดการผสมผสาน
ไม่สามารถปรับตัว ยอมรับความชราได้
หลักการช่วยเหลือ
การเรียนรู้
กระตุ้น และส่งเสริมด้านต่างๆ
ให้เวลาในการทำกิจกรรม
ให้กิจกรรมสัมพันธ์กับประสบการณ์เดิม
ความทรงจำ
เขียนตัวหนังสือใหญ่ๆ
ทำสมาธิออกกำลังกาย
ฝึกคำนวณเล่นเกมบ่อยๆ
มีสมุดพกติดตัว
ลัษณะสติปัญญาที่เสื่อม
การใช้เหตุผลเสื่อมเร็วกว่าการคำนวณ
คิดเรื่องนามธรรมมีจำกัด
ความคิดสร้างสรรค์ลดลง
คิดอิสระลดลง
ใช้วิธีแก้ปัญหาแบบที่เคย
ปัญหาที่เกิดจากเปลี่ยนแปลงด้านจิตใจ
พบบ่อย คือซึมเศร้า วิตกกังวล
แต่ถูกละเลยอย่างมาก
สังคม
การเปลี่ยนแปลง
ปัจจัยที่ส่งผลกระทบ
ปลดเกษียณหรือออกจากงาน
ปรับตัวไม่ทัน
เกิดความรู้สึกสูญเสีย
แบบแผนชีวิตเปลี่ยนแปลง
การเปลี่ยนแปลงของสังคมครอบครัว
ครอบครัวเดี่ยวอยู่ลำพัง
การตายของคู่
ผูกพันกับสิ่งแวดล้อมเดิม
การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ
ถูกมองว่าขาดคุณค่า ขาดความสามารถ
แยกตัวเองออกจากสังคม
อาจมีบุคลิกภาพเปลี่ยงแปลง
การเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรม
ความสามารถในการเรียนรู้สิ่งใหม่ๆลดลง
ล้าหลังต่อต้านความคิดใหม่ๆ
จิตวิญญาณ
การเปลี่ยนแปลง
พัฒนาทางจิตวิญญาณมีผลต่อ
การพัฒนาสภาวะสุขภาพในบุคล
พัฒนาจิตวิญญาณเกิดได้เมื่อบุคคลได้พัฒนาและตระหนักในตนเองอย่างดี
ปัจจัยที่มีอิทธิพล
ความเชื่ออำนาจภายในตน
ความเชื่ออำนาจภายนอกตน
ผลกระทบ
ภาวะสุขภาพ
เชื่ออำนาจภายในสูง
สุขภาพได้ดีจากการปฏิบัติถูกต้อง
เชื่ออำนาจภายนอกสูงสุด
ไม่ต้องปฏิบัติตนให้ถูกต้องก็ได้
การป้องกันโรค
เชื่ออำนาจภายในสูง
มีพฤติกรรมป้องกันโรคดี
การเผชิญความเจ็บป่วย
เชื่ออำนาจภายในสูง
การให้ความร่วมมือในการรักษาพยาบาล
การพยาบาล
ให้ความรู้ทั้งผู้สูงอายุและครอบครัว
ส่งเสริมการปรับตัวด้านจิตสังคม
สนับสนุน ส่งเสริม และปรับแก้พฤติกรรม
ให้ความช่วยเหลือ ดูแล เมื่อยามเจ็บป่วย
นางสาวปัทมาศ บุญเชื่อม 61106010100