Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การบริหารยาฉีด - Coggle Diagram

- - - - การฉีดยา Morphine เข้าทางหลอดเลือดดําต้องผสมให้เจือจางเป็น 10 ml
      - วิธีทํา ผสม Morphine กับ sterile water ให้ตัวยาเจือจางเป็น 10 ml เนื่องจากยา Morphine 1 amp มี 1 ml จึงใช้ sterile water จํานวน 9 ml เมื่อเจือจางเป็น 10 cc แล้ว ความเข้มข้นจะเท่ากับ 10 mg/10 ml
        
        ต้องการใช้ 3 mg = 3x10 ml
        10
        
        ตอบ = ml
        
        Morphine 10 mg = 10 ml
      - ยา Morphine 1 amp มี 10 mg/ml (ดูได้จํากข้าง amp ยา)
- - - - ยาฉีด (Medication) ยาสําหรับฉีดจะบรรจุอยู่ในภาชนะบรรจุที่เป็นหลอด (ampule)
        และขวด (vial)
        
        ยาท่ีบรรจุในหลอดจะเป็นยาน้ําซึ่งใช้ฉีดคร้ังเดียว (single dose) ถ้าใช้ไม่หมดต้องทิ้ง
        ไป เพราะเมื่อหลอดยาถูกหักแล้วจะไม่สามารถรักษาให้อยู่ในสภาพปราศจากเชื้อได้ หลอดยาที่มีวงสีรอบ คอหลอดยา แสดงว่าหลอดยานั้นจะหักได้ง่ายไม่ต้องใช้เลื่อย
        
        ยาที่บรรจุในขวดจะมีทั้งชนิดที่เป็นผงและยาน้ํา มีทั้งแบบ single dose และ multiple dose
      - กระบอกฉีดยา (Syringe) กระบอกฉีดยามีหลายขนาดตั้งแต่ 0.5-50 ml
        
        กระบอก (barrel) ซึ่งมีปลําย (tip) ที่มีขนาดสวมได้พอดีกับหัวเข็มฉีดยา
        
        ลูกสูบ (plunger) กระบอกฉีดยาจะมีทั้งชนิดทำด้วยพลาสติกซึ่งใช้แล้วทิ้ง
      - เข็มฉีดยา ส่วนมากทําจาก stainless stee
        
        ตัวเข็ม (shaft) เป็นส่วนที่ต่อจากหัวเข็ม
        
        ปลายเข็ม (bevel or slanted tip)
        
        หัวเข็ม (hub) ซึ่งมีขนาดพอดีกับปลายกระบอกฉีดยา
      - เข็มฉีดยาจะมีขนาดและความยาวแตกต่างกันออกไป เพื่อให้เลือกใช้ได้ตามวัตถุประสงค์
        
        ฉีดยาเข้าผิวหนัง เบอร์ 25–27 ความยาวนิ้ว3/8–1⁄2
        
        ฉีดยาเข้าใต้ผิวหนัง 23–25 1⁄2-5/8
        
        ดูดยา ละลายยา เบอร์ 18-20 ความยาวนิ้ว 1-1 1⁄2
        
        ฉีดยาเข้ากล้ามเนื้อสําหรับผู้ใหญ่
        
        ฉีดยาเข้ากล้ามเนื้อสําหรับทารกและเด็กเล็ก
        
        ฉีดยาเข้าหลอดเลือดดํา
    - - 2) อ่านและตรวจสอบรายละเอียดบนขวดยาหรือหลอดยาเกี่ยวกับชื่อยา วิถีทางการให้ยา วันหมดอายุของยา (Exp.date)
      - 3) ศึกษาเกี่ยวกับขนาดฤทธิ์ข้างเคียงวิธีละลายยาในกรณีเป็นยาผง
      - 1) ซักถามประวัติการแพ้ยาของผู้ป่วย
      - 4) คํานวณปริมาณยาฉีดที่ผู้ป่วยควรได้รับอย่างถูกต้อง
      - 5) ดูแลบริเวณสําหรับเตรียมยาให้สะอาด แห้ง มีแสงสว่างเพียงพอ
      - 6) ตรวจดูความพร้อมของเครื่องมือเครื่องใช้
      - 7) ล้างมือให้สะอาด เช็ดมือ
    - - คลี่สําลีชุบalcoholหรือgauzeที่ผ่านการฆ่าเชื้อโรคแล้วหุ้มรอบบริเวณคอหลอด ยาเพื่อป้องกันหลอดยาที่หักปลายแล้วบาดนิ้วมือ แล้วทําการหักหลอดยา วางหลอดยาที่หักปลายแล้วใน บริเวณที่ไม่ถูกปนเปื้อน
      - สวมหัวเข็มสําหรับดูดยาเข้ากับปลายกระบอกฉีดยา บิดหัวเข็มให้แน่น
        พอประมาณ
      - ฉีกซองกระบอกฉีดยาโดยระวังมิให้เกิดการปนเปื้อน
      - ถอดปลอกเข็มออก จับหลอดยาด้วยมือข้างไม่ถนัด ถือกระบอกฉีดยาด้วยมือข้างที่ถนัด สอดเข็มเข้าหลอดยา ระวังมิให้เข็มสัมผัสกับด้านนอกและปากหลอดยา
      - เช็ดรอบคอหลอดยาด้วยสําลีชุบ alcohol
      - เอียงหลอดยาให้ปลายตัดเข็มจุ่มในน้ํายา ดูดยาตามจํานวนที่ต้องการ
      - เลื่อยรอบคอหลอดยาพอเป็นรอยโดยคลี่สําลีชุบalcoholรองหลังคอหลอดยา ถ้ามียาค้างอยู่เหนือคอหลอดยาต้องไล่ยาลงไปอยู่ส่วนใต้คอหลอดยํา ถ้าหลอดยามีแถบสีที่คอหลอดยาไม่ จําเป็นต้องเลื่อยคอหลอดยา
      - ตรวจสอบชื่อยาบนหลอดยาอีกครั้งหนึ่งก่อนทิ้งหลอดยา
      - ทําความสะอาดรอบคอหลอดยาและใบเลื่อยด้วยสําลีชุบalcohol70%
      - ถ้าเตรียมยาสําหรับฉีดผู้ป่วยหลายคนหรือหลายชนิดพร้อมกัน ควรวาง กระบอกฉีดยาที่เตรียมยาแล้วบนถาดที่มีผ้าสะอาดปูรอง และมีการ์ดยาแนบกระบอกฉีดยาไว้เพื่อป้องกัน การนายาผิดชนิดไปฉีดให้ผู้ป่วย
- - - - แบ่งสะโพกออกเป็น 3 ส่วนใช้ landmark 2 แห่ง คือ anterior superior iliac spine และ coccyx ลากเส้นสมมุติระหว่าง 2 จุด แบ่งเส้นสมมุติออกเป็น 3 ส่วนเท่าๆ กัน
      - วิธีที่ 2 แบ่งสะโพกออกเป็น 4 ส่วน โดยมีขอบเขตดังนี้
        
        ด้านล่าง มีขอบเขตตํามแนวของก้นย้อย (glutealfold)
        
        ด้านบน มีขอบเขตตามแนวของ iliac crest
        
        ด้านใน (medial) มีขอบเขตตํามแนวแบ่งครึ่งจํากกระดูก Coccyx ขึ้นแนวไปตามแบ่งครึ่งของกระดูก sacrum
        
        ด้านนอก (lateral) มีขอบเขตตํามแนวด้านข้างของต้นขาและสะโพก
      - วิธีที่ 3 ลากเส้นจาก posterior superior iliac spine ไปยังปุ่มกระดูกต้นขา (greater trochanter of the femur) เส้นนี้จะขนานกับ sciatic never ตําแหน่งที่ฉีด คือ ส่วนบนด้าน
        นอกของเส้น ต่ำจากขอบกระดูกเชิงกราน 2-3 นิ้วฟุต
    - - 1) ทําควํามสะอาดผิวหนังบริเวณท่ีจะฉีดยาด้วยสําลีชุบ alcohol70% โดยหมุนออก จากจุดที่จะแทงเข็มให้เป็นวงกว้างประมาณ 2-3 นิ้ว ปล่อยให้ alcoholแห้ง
      - 2) ถอดปลายเข็มออก จับกระบอกฉีดยําต้ังข้ึน ไล่อํากําศ
      - 3) ถือกระบอกฉีดยาด้วยมือข้างถนัด ส่วนมือข้างไม่ถนัดทําผิวหนังบริเวณฉีดยาให้
        ตึง โดยใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้กางออกขณะกดลงบนผิวหนัง
      - 4) แทงเข็มด้วยความเร็วและมั่นคงแทงเข็มทํามุม90องศา
      - 5) ยึดหัวเข็มและกระบอกฉีดยําให้มั่นคง(ไม่โยกไปมาและไม่เลื่อนข้ึนลง)ด้วยมือ ข้างท่ีไม่ถนัด และใช้มือข้างถนัดดึงลูกสูบขึ้นเล็กน้อย เพื่อทดสอบว่าปลายเข็มอยู่ในหลอดเลือดหรือไม่ ถ้า ไม่มีเลือดเข้ามาในกระบอกฉีดยา ให้ใช้นิ้วหัวแม่มือข้างถนัดดันลูกสูบเดินยําช้ำ ๆ (ถ้ามีเลือดเข้ามาใน กระบอกฉีดให้ยกเลิกการฉีดยาน้ัน และเตรียมยาฉีดใหม่)
      - 6) เมื่อยาหมดให้ใช้สําลีกดตําแหน่งแทงเข็มขณะที่ถอนเข็มออกด้วยความรวดเร็ว
      - 7) คลึงบริเวณฉีดยาเบา ๆ เพื่อช่วยให้ยาดูดซึมได้เร็วขึ้นและลดอาการเจ็บปวดได้ ด้วย (ยกเว้นยาท่ีมีส่วนประกอบของโลหะหนัก)
      - 8) ปลดเข็มออกจากกระบอกฉีดยาแยกเข็มฉีดยาทิ้งในชามรูปไตหรือภาชนะ สําหรับทิ้งเข็มโดยเฉพาะเพื่อนําเข็มไปทําลายต่อไป
      - 9) จัดเสื้อผู้ผู้ป่วยให้เรียบร้อย และจัดให้อยู่ในท่าที่สบาย (ถ้าเป็นผู้ป่วยนอก ควรให้ ผู้ป่วยพักเพื่อสังเกตอาการประมาณ 15 นาที)
      - ล้างมือให้สะอาด