Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การบริหารยาฉีด - Coggle Diagram

- - - - ต้นแขนส่วนกลางด้านนอก
        
        ส่วนกลางหน้าขา
        
        หน้าท้องระหว่างแนวใต้ชายโครงกับแนวของanterior superior iliac spine ยกเว้นรอบสะดือ 1 นิ้ว เพราะมี pain receptor มาก
        
        สะบัก
  - - - กล้ามเนื้อแขน
        อยู่ต่ำกว่าขอบล่าง acromion process 2 นิ้ว ควรฉีดส่วนกลางของกล้ามเนื้อ
      - กล้ามเนื้อสะโพก
        มี 3 วิธี
        
        วิธีที่1
        แบ่งสะโพกเป็น 3 ส่วน ใช้จุดสองจุดคือ anterior superior iliac spine และ coccyx ลากเส้สมมุติระหว่าง 2 จุด แบ่งเส้นเป็ย 3 ส่วนเท่าๆกัน ตำแหน่งที่ฉีดได้คือส่วนแรกนับจาก anterior superior iliac spine โดยฉีดต่ำกว่าระดับของ iliac crest ประมาณ 2-3 นิ้วมือ
        
        วิธีที่ 2
        
        ด้านบน มีขอบเขตตามแนว iliac crest
        
        ด้านล่าง ของเขตตามแนวก้นย้อย
        
        ด้านใน ของเขตตามแนงแบ่งครึ่งจากกระดูก Coccyx ขึ้นไปตามแนวแบ่งครึ่งของกระดูก sacrum
        
        ด้านนอก ขอบเขตตามแนวด้านข้างต้นขาและสะโพก
        
        วิธีที่3
        ลากเส้นจาก posterior superior iliac spine ไปยังปุ่มกระดูกต้นขา ส่วนบนด้านนอกเส้นต่ำจากขอบกระดูกเชิงกราน 2-3 นิ้วฟุต
      - กล้ามเนื้อ Vastus lateralis
        แบ่งหน้าขาตามความยาว ออกเป็น 3 ส่วน ส่วนกลางเป็นส่วนที่เหมาะสมสำหรับฉีดยา
    - - ทำความสะอาดผิวหนังบริเวณที่ฉีดด้วยสำลีชุบalcohol70% โดยหมุนออกจากจุดที่จะแทงเข็มให้เป็นวงกว้าง
      - ถอดปลายเข็มออก จับกระบอกฉีดตั้งขึ้น ไล่อากาศ
      - ถือกระบอกฉีดด้วยมือข้างที่ถนัด ส่วนข้ามที่ไม่ถนัดทำผิวหนังให้ตึง
      - แทงเข็มด้วยความเร็วและมั่นคง ทำมุม 90 องศา
      - ยึดหัวเข็มและกระบอกฉีดให้มั่นคง ด้วยมือข้างที่ไม่ถนัด และใช้มือข้างที่ถนัดดึงลูกสูบขึ้นเล็กน้อย เพื่อทดสอบว่าปลายเข็มอยู่ในหลอดเลือดหรือไม่ ถ้าไม่มีเลือดเข้ามาในกระบอกฉีดยา ให้ใช้นิ้วหัวแม่มือข้างถนัดดันลูกสูบเดินยาช้าๆ
      - เมื่อยาหมดให้ใช้สำลีกดตำแหน่งแทงเข็ม ขณะถอนเข็มอกด้วยความเร็ว
      - คลึงบริเวณฉีดยาเบาๆ
      - ปลดเข็มออกจากกระบอกฉีดยา แยกเข็มฉีดยาลงในชามรูปไต/ภาชนะสำหรับใส่เข็ม
      - จัดเสื้อผ้าผู้ป่วยให้เรียบร้อย และจัดให้อยู่ในท่าที่สบาย
      - ล้างมือให้สะอาด
    - - เลือกเข็มเบอร์เล็กที่สุดที่เหมาะสมกับชนิดของยาและตำแหน่งที่ฉีดยา
      - เข็มที่ใช้ต้องไม่มียาเคลือบภายนอก
      - ใช้ Z-track technique ในการฉีดเข้าชั้นกล้ามเนื้อ จะทำให้เปวดน้อยลง
      - จัดท่าให้ผู้ป่วยผ่อนคลายมากที่สุด
      - อย่าฉีดยาบริเวณที่เนื้อเยื่อแข็งตัวหรือกดเจ็บ
      - แทงเข็มและดึงเข็มออกจากเนื้อเยื่ออย่างรวดเร็ว
        ในทิศทางเดียวกัน
      - จับกระบอกฉีดยาให้อยู่กับที่ขณะฉีดยา
      - เดินยาช้าๆ เพื่อให้ยากระจายไปรอบๆ เนื้อเยื่อได้ดี กดบริเวณที่ฉีดเบาๆหลังฉีดยายกเว้นมีข้อห้าม
- - - - ยาที่บรรจุในหลอด เป็นยาน้ำใช้สำหรับฉีดครั้งเดียว
        ใช้ไม่หมดต้องทิ้ง
        
        ยาที่บรรจุในขวด เป็นทั้งชนิดผงและน้ำ ยาชนิดผงจะมีความคงตัวต่ำ จุกขวดเป็นยางมีแผ่นโลหะยึดรอบริมขอบจุก
        
        บนหลอดยาหรือขวดจะมีชื่อยา ปริมาณยา วิถีทางให้ยา วันหมดอายุ ยาชนิดผงจะบอกชื่อและปริมาณของตัวทำละลายไว้
    - - กระบอกฉีดยามีทั้งทีทำด้วยพลาสติกใช้แล้วทิ้ง และแบบแก้ ที่เมื่อล้างเสดแล้ว ทำให้แห้งด้วยผ้า2ชั้น แยกลูกสูบและกระบอกออกจากกัน โดยห่อส่วนที่เป็นกระบอกไว้นอกสุด
        
        การเปิดห่อกระบอกฉีดยาต้องใช้ความระมัดระวังไม่ให้ปนเปื้อน
    - - หัวเข็มสามารถจับได้กรณีประกอบกับกระฉีด แต่ตัวและปลายของเข็มจับต้องไม่ได้เพราะต้องปราศจากเชื้อ
        
        การเลือกเข็มให้พิจารณาความเอียงและความยาวของปลายปาด ความยาวของตัวเข็มฉีดยา และเบอร์เข็ม 18-28
    - - ทางที่ยาเข้าสู่ร่างกาย
      - ความหนืดของยา
      - ปริมาณยาที่จะฉีด
      - ขนาดรูปร่างของผู้ป่วย
      - ชนิดของยา
  - - - ถาด
        
        อับสำลี
        
        กระปุก
        
        forceps card ยา
    - - อ่านตรวจสอบรายละเอียดบนขวดยา/หลอดยา เกี่ยวกับชื่อ วิถีทาง และวันหมดอายุของยา
      - ศึกษาขนาด ฤทธิ์ข้างเคียง วิธีละลายกรณียาผง
      - คำนวณปริมาณยาฉีดที่ผู้ป่วยได้รับอย่างถูกต้อง
      - ดูแลปริเวณสำหรับเตรียมยาให้สะอาด แห้ง มีแสงสว่างเพียงพอ
      - ตรวจดูความพร้อมของเครื่องมือเครื่องใช้
      - ล้างมือให้สะอาด เช็ดมือ
      - ซักถามประวัติถามอาการแพ้ยากับผู้ป่วย
    - - ทำความสะอาดรอบคอหลอดยา และใบเลื่อยด้วยสำลีชุบalcohol70%
      - เลื่อยรอบคอหลอดยาพอเป็นรอย โดยคลี่สำลีชุบalcohol รองหลังคอหลอดยา ถ้ามียาค้างอยู่เหนือคอหลอดยาต้องไล่ยาลงไปในส่วนใต้คอหลอดยา ถ้าหลอดยามีแถบสีที่คอหลอดยาไม่จำเป็นต้องเลื่อยคอหลอดยา
      - เช็ดรอบคอหลอดยาด้วยสำลีชุบ alcohol
      - คลี่สำลีหุ้มรอบคอหลอดยาป้องกัยาที่หักปลายบาดมือ ควรวางหลอดยาบริเวณที่ไม่ถูกปนเปื้อน
      - ระมัดระวังในการฉีดกระบอกฉีด ไม่ให้เกิดการปนเปื้อน
      - สวมหัวเข็มกับปลายกระบอกฉีด บีดหัวเข็มให้แน่น
        พอประมาณ
      - ถอดปลอกเข็มออก จับหลอดยาด้วยมือข้างที่ไม่ถนัด สอดเข็มเข้าหลอดยา ระวังอย่าให้เข็มสำผัสกีบด้านนอกและปากหลอดยา
      - เอียงหลอดยาให้ปลายเข็มจุ่มในน้ำยา ดูดยาตามจำนวนที่ต้องการ
      - ตรวจสอบชื่อยาบนหลอดยาอีกครั้งก่อนทิ้งยา
      - เปลี่ยนเข็มใหม่ เลือกขนาด ความยาวที่เหมาะสมสำหรับการฉีดยานั้นๆ
      - ถ้าเตรียมยาสำหรับผู้ป่วยหลายคน/หลายชนิดพร้อมกัน ควรวางกระบอกฉีดที่เตรียมยาแล้วบนถาดที่มีผ้าสะอาดปูรอง มีการ์ดยาแนบกระบอกฉีดไว้เพื่อป้องกันสลับยากัน
    - - ตรวจดูตัวทำละลาย ว่ามีฝุ่นผงหรือไม่ โดยคว่ำขวดยกส่องดู หากมีไม่ควรนำมาใช้
      - ทำความสะอาดจุกขวดทั้งตัวทำละลายและขวดยา ด้วยสำลีชุบalcohol70% จนถึงคอขวด ปล่อยให้ alcohol แห้ง
      - ดูดตัวทำละลายตามปริมาณที่ต้องการ ด้วยวิธีเดียวกับการเตรียมยาฉีดจากยาน้ำบรรจุ ฉีดตัวทำละลายเข้าในขวดยาผง โดยแทงเข็มเข้าจุกขวดยาแล้วดันลูกสูบให้ตัวทำละลายเข้าขวดยาจนหมด
      - ถอนเข็ม นำเข็มที่ถอดออกมาสวมปลอกครอบเข็มไว้
      - เขย่าขวดให้ตัวทำละลายผงจนเป็นเนื้อเดียวกัน
      - ทำความสะอาดจุกขวดยาอีกครั้งด้วยสำลีชุบalcohol แล้วปล่อยให้แห้ง
      - ใช้กระบอกฉีดยาพร้อมเข็มชุดเดิม ดูดยาออกจากขวดตามปริมาณที่ต้องการด้วยวิธีเดียวกับการเตรียมยาฉีดจากยาน้ำบรรจุขวด
      - หากยาที่ละลายแล้วใช้ไม่หมด เก็บยาไว้ในที่ที่เหมาะสมตามสลากที่แนบมากับยา