Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การบริหารยาฉีด - Coggle Diagram

- - - - บริเวณส่วนกลางของหน้าขา
      - บริเวณหน้าท้องที่อยู่ระหว่างแนวใต้ชายโครงกับแนวของ anterior
        superior iliac spineยกเว้นบริเวณรอบสะดือ 1 นิ้ว เพราะมี pain receptor มาก
      - บริเวณต้นแขนส่วนกลางด้านนอก
      - บริเวณสะบัก
  - - - วิธีหาตำแหน่งฉีดยาเข้ากล้ามเนื้อสะโพก
        
        วิธีที่2 แบ่งสะโพกออกเป็น 4 ส่วน
        
        ด้านล่าง มีขอบเขตตามแนวของก้นย้อย(glutealfold)
        
        ด้านใน(medial) มีขอบเขตตามแนวแบ่งครึ่งจากกระดูกCoccyx ขึ้นไปตามแนวแบ่งครึ่งของกระดูก sacrum
        
        ด้านบน มีขอบเขตตามแนวของ iliac crest
        
        ด้านนอก(lateral) มีขอบเขตตามแนวด้านข้างของต้นขาและสะโพก
        
        วิธีที่ 3 ลากเส้นจากposterior superior iliac spineไปยังปุ่มกระดูกต้นขา เส้นนี้จะขนานกับ sciatic never ตําแหน่งที่ฉีด คือ ส่วนบนด้านนอกของเส้น ต่าจากขอบกระดูกเชิงกราน 2-3 นิ้วฟุต
        
        วิธีท่ี 1 แบ่งสะโพกออกเป็น 3 ส่วนใช้ landmark 2 แห่ง คือ anterior superior iliac spine และ coccyx ลากเส้นสมมุติระหว่าง 2 จุด แบ่งเส้นสมมุติออกเป็น 3 ส่วนเท่าๆกัน ตําแหน่งที่ฉีดยาได้คือส่วนแรกนับจาก anterior superior iliac spine โดยฉีดต่ำกว่าระดับของ iliac crest
        ประมาณ 2-3 นิ้วมือ
      - วิธีหาตําแหน่งฉีดยาเข้ากล้ามเน้ือVastuslateralis(กล้ามเนื้อหน้าขา)ให้ แบ่งหน้าขาตามความยาวออกเป็น 3 ส่วน ส่วนกลางเป็นส่วนท่ีเหมาะสมสําหรับฉีดยา
      - วิธีหาตําแหน่งฉีดยาเข้ากล้ามเน้ือต้นแขน(Deltoidmuscle)เป็นบริเวณที่ อยู่ต่ำกว่าขอบล่างของacromion process 2 นิ้วเป็นบริเวณที่มีกล้ามเนื้อมาก ควรฉีดบริเวณส่วนกลางของกล้ามเน้ือ ซึ่งมีขอบเขตเป็นรูปสามเหลี่ยม
    - - ยึดหัวเข็มและกระบอกฉีดยาให้มั่นคง
      - เมื่อยาหมดให้ใช้สําลีกดตําแหน่งแทงเข็มขณะที่ถอนเข็มออกด้วยความรวดเร็ว
      - แทงเข็มด้วยความเร็วและมั่นคงแทงเข็มทํามุม90องศา
      - ล้างมือให้สะอาด
      - ถือกระบอกฉีดยาด้วยมือข้างถนัด ส่วนมือข้างไม่ถนัดทําผิวหนังบริเวณฉีดยาให้ตึงโดยใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วช้ีกํางออกขณะกดลงบนผิวหนัง
      - ปลดเข็มออกจากกระบอกฉีดยาแยกเข็มฉีดยําทิ้งในชามรูปไตหรือภาชนะ สําหรับทิ้งเข็มโดยเฉพาะเพื่อนําเข็มไปทําลายต่อไป
      - ถอดปลายเข็มออก จับกระบอกฉีดยาต้ังข้ึน ไล่อากาศ
      - ปลดเข็มออกจากกระบอกฉีดยาแยกเข็มฉีดยาทิ้งในชามรูปไตหรือภาชนะ สําหรับทิ้งเข็มโดยเฉพาะเพื่อนําเข็มไปทําลายต่อไป
      - ทําความสะอาดผิวหนังบริเวณท่ีจะฉีดยาด้วยสําลีชุบ alcohol70%
      - จัดเสื้อผ้าผู้ป่วยให้เรียบร้อยและจัดให้อยู่ในท่าที่สบาย(ถ้าเป็นผู้ป่วยนอก ควรให้ผู้ป่วยพักเพื่อสังเกตอาการประมาณ15 นาที)
- - - - ตัวเข็ม(shaft )เป็นส่วนที่ต่อจากหัวเข็ม
      - ปลายเข็ม(bevel or slanted tip)
      - หัวเข็ม (hub)ซึ่งมีขนาดพอดีกับปลายกระบอกฉีดยา
      - การเลือกเข็มและกระบอกฉีดยาเพื่อใช้ในการฉีดยาขึ้นอยู่กับเกณฑ์
        
        ความหนืดของยา
        
        ปริมําณของยําที่จะฉีด
        
        ทางที่ให้ยาเข้าสู่ร่างก่าย(route of administration)เช่น ฉีดยาเข้าชั้นกล้ามเนื้อใช้เข็มยาวกว่าฉีดเข้าชั้นใต้ผิวหนังและช้ันผิวหนัง
        
        ขนาดรูปร่างของผู้ป่วย
        
        ชนิดของยา เช่น ฉีดยาอินซูลิน ต้องใช้กระบอกฉีดยาสําหรับฉีดอินซูลินโดยเฉพาะ การฉีดยาเข้าชั้นกล้ามเนื้อจะต้องเลือกใช้เข็มที่ยาวกว่าการฉีดยาเข้าชั้นใต้ผิวหนัง
    - - ยาท่ีบรรจุในหลอดจะเป็นยาน้ําซึ่ใช้ฉีดคร้ังเดียว(single dose)ถ้าใช้ไม่หมดต้องทิ้งไป
      - ยาที่บรรจุในขวดจะมีทั้งชนิดที่เป็นผงและยาน้ํามีทั้งแบบsingle dose และ multiple dose ยาที่เป็นผงจะมีความคงตัวต่ำ
  - - - คํานวณปริมาณยาฉีดที่ผู้ป่วยควรได้รับอย่างถูกต้อง
      - ดูแลบริเวณสําหรับเตรียมยาให้สะอาด แห้ง มีแสงสว่างเพียงพอ
      - ศึกษาเกี่ยวกับขนาดฤทธิ์ข้างเคียงวิธีละลายยาในกรณีเป็นยาผง
      - ตรวจดูความพร้อมของเครื่องมือเครื่องใช้
      - อ่านและตรวจสอบรายละเอียดบนขวดยาหรือหลอดยาเกี่ยวกับชื่อยา วิถีทางการให้ยา วันหมดอายุของยา (Exp.date)
      - ล้างมือให้สะอาด เช็ดมือ
      - ซักถามประวัติการแพ้ยาของผู้ป่วย
    - - สวมหัวเข็มสําหรับดูดยาเข้ากับปลายกระบอกฉีดยา บิดหัวเข็มให้แน่น
        พอประมาณ
      - ถอดปลอกเข็มออก จับหลอดยาด้วข้างที่ไม่ถนั ถือกระบอกฉีดยาด้วยมือข้างที่ถนัด สอดเข็มเข้าหลอดยา
      - ฉีกซองกระบอกฉีดยาโดยระวังมิให้เกิดการปนเปื้อน
      - เอียงหลอดยาให้ปลายตัดเข็มจุ่มในน้ํายา ดูดยาตามจํานวนที่ต้องการ
      - คลี่สําลีชุบalcoholหรือgauzeท่ีผ่านการฆ่าเชื้อโรคแล้วหุ้มรอบบริเวณคอหลอดยา เพื่อป้องกันหลอดยาที่หักปลายแล้วบาดนิ้วมือ แล้วทําการหักหลอดยา วางหลอดยาที่หักปลายแล้วในบริเวณที่ไม่ถูกปนเปื้อน
      - ตรวจสอบชื่อยาบนหลอดยาอีกครั้งหนึ่งก่อนทิ้งหลอดยา
      - เช็ดรอบคอหลอดยาด้วยสําลีชุบ alcohol
      - เปลี่ยนเข็มใหม่ เลือกขนาดและความยาวที่เหมาะสมสําหรับการฉีดยานั้น ๆ
      - เลื่อยรอบคอหลอดยาพอเป็นรอยโดยคลี่สําลีชุบalcoholรองหลังคอหลอดยา ถ้ามียาค้างอยู่เหนือคอหลอดยาต้องไล่ยาลงไปอยู่ส่วนใต้คอหลอดยา ถ้าหลอดยามีแถบสีที่คอหลอดยาไม่จําเป็นต้องเลื่อยคอหลอดยา
      - ถ้าเตรียมยาสําหรับฉีดผู้ป่วยหลายคนหรือหลายชนิดพร้อมกัน ควรวาง กระบอกฉีดยาที่เตรียมยาแล้วบนถาดที่มีผ้าสะอาดปูรอง และมีการ์ดยาแนบกระบอกฉีดยาไว้เพื่อป้องกัน การนายาผิดชนิดไปฉีดให้ผู้ป่วย
      - ทําความสะอาดรอบคอหลอดยาและใบเลื่อยด้วยสําลีชุบalcohol70%
    - - แทงเข็มเข้าจุกยางใช้นิ้วหัวแม่มือดันลูกสูบให้อากาศเข้าขวดยาจนหมด
      - คว่ำขวดยาลง โดยให้นิ้วดันลูกสูบอยู่ปรับให้ปลายตัดเข็มอยู่ในน้ํายา
      - ถอดปลอกเข็มออกดูดอากาศเข้ากระบอกฉีดยาเท่าปริมาณยาที่ต้องการ
      - ค่อยๆปล่อยนิ้วท่ีดันลูกสูบออกน้ํายาจากขวดจะไหลเข้ามาในกระบอกฉีด
        ยา เมื่อได้ยาครบตามปริมาณที่ต้องการ ถอนเข็มและกระบอกฉีดยาออกจากจุกขวดยา
      - สวมหัวเข็มสําหรับดูดยาเข้ากับปลายกระบอกฉีดยา บิดหัวเข็มให้แน่น
      - ตรวจสอบชื่อยาบนขวดยาอีกครั้งหนึ่ง
      - ฉีกซองห่อกระบอกฉีดยาโดยระวังมิให้เกิดการปนเปื้อน
      - เปลี่ยนเข็มใหม่ เลือกขนาดและความยาวที่เหมาะสมสําหรับการฉีดยานั้น ๆ
      - ทําความสะอาดจุกขวดยาด้วยสําลีชุบalcohol70%โดยวิธีหมุนจากจุดที่ แทงเข็มวนออกด้านนอกจนถึงคอขวดยา
      - หากเตรียมยาสําหรับฉีดผู้ป่วยหลายคนหรือหลายชนิดพร้อมกัน ควรวาง กระบอกฉีดยา(ที่เตรียมยาแล้ว)บนถาดที่มีผ้าสะอาดปูรองและแนการ์ดยาไว้เพื่อป้องกันการนํายาผิดชนิดไปฉีดให้ผู้ป่วย
      - เขย่าขวดยาเบาๆให้ยาเข้ากัน
    - - ถอนเข็มและกระบอกฉีดยําออกจํากขวดยํานําปลอกเข็มที่ถอดออกมําสวมครอบเข็มไว้
      - เขย่าขวดให้ตัวทําละลายละลายผงจนหมดเป็นเนื้อเดียวกัน
      - ดูดตัวทําละลายตามปริมาณที่ต้องการ ด้วยวิธีเดียวกับการเตรียมยาฉีดจากยาน้ําบรรจุขวด เมื่อได้ตัวทําละลายแล้วให้ฉีดตัวทําละลายเข้าในขวดยาผง โดยแทงเข็มเข้าจุกขวดยาแล้วดันลูกสูบให้ตัวทําละลายเข้าไปในขวดยาจนหมด หลังจากนั้นปล่อยนิ้วที่ดันลูกสูบออก อากาศที่ถูกแทนที่ ด้วยตัวทําละลายจะเข้ามาในกระบอกฉีดยาจนหมด ความดันในขวดยาจะเท่ากับความดันในบรรยากาศ
      - ทําความสะอาดจุกขวดยาอีกครั้งด้วยสําลีชุบalcoholปล่อยให้alcoholแห้ง
      - ทําความสะอาดจุกขวดตัวทําละลายและจุกขวดยาด้วยสําลีชุบalcohol70% จนถึงคอขวด ปล่อยให้ alcohol แห้ง
      - ใช้กระบอกฉีดยาพร้อมเข็มชุดเดิมดูดยาออกจากขวดตามปริมาณที่ต้องการ
      - ตรวจดูตัวทําละลาย(น้ํากลั่นหรือน้ําเกลือ)
      - หากยาที่ละลายแล้วใช้ไม่หมดและมีอายุที่จะเก็บไว้ใช้ได้ให้เขียนฉลากติดขวดไว้เกี่ยวกับความเข้มข้นของยา วัน เดือน ปีที่ละลาย ผู้ละลายและเก็บยาไว้ในที่ที่เหมาะสมตามสลากยาที่แนบมากับยา