Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การบริหารยาฉีด, image, image, image, image, image, image, image, image,…

- - - - ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ
      - หากผู้ป่วยมีภาวะเกร็ดเลือดต่ำ ควรงดให้ยาและปรึกษา
        แพทย์ถึงวิถีทางการให้ยาอื่นๆ
- - - - ไล่อากาศออกจากกระบอกฉีดยาจนหมดก่อนฉีดยา
      - ผิวหนังให้ตึง
      - แทงเข็มทำมุม 5-15 องศา กับผิวหนัง โดยหงายปลายตัดเข็มขึ้น
        และแทงเข้าไปเพียงให้ปลายตัดเข็มเลยเข้ำไปในผิวหนังเล็กน้อย
      - ไม่ต้องทดสอบว่าปลายตัดเข็มอยู่ในหลอดเลือดหรือไม
      - สังเกตบริเวณที่ฉีดจะมีตุ่มนูนขึ้นมา ถ้าไม่มีตุ่มนูน แสดงว่าฉีดลึกเข้าไปในชั้นใต้ผิวหนัง
      - ไม่ต้องคลึงบริเวณที่ฉีดยา
      - ใช้ปำกกำลูกลื่นหมึกสีน้ำเงินหรือดำ เขียนรอบรอยนูนที่เกิดจากการฉีดยาและบอกผู้ป่วยไม่ให้ลบรอยหมึกที่เขียนไว้ จนกว่าจะอ่านผลเรียบร้อยแล้ว
  - - - Insulin
      - Heparin
      - ปริมาณยาที่ฉีดแต่ละครั้งจะไม่เกิน 2 ml ในแต่ละบริเวณ
      - การฉีดยำเข้าชั้นใต้ผิวหนัง ให้ปฏิบัติดังนี้
        
        ทำผิวหนังให้ตึงก่อนแทงเข็ม หรือการใช้นิ้วมือจับรวบเนื้อเยื่อบริเวณที่จะฉีดเข้าหากัน แต่งิธีหลังนี้จะไม่ใช้ในการฉีด Heparin
        
        การฉีด Heparin ไม่ต้องทดสอบว่าปลายเข็มอยู่ในหลอดเลือดหรือไม่
        
        ตำแหน่งสำหรับการฉีดยา
        
        บริเวณส่วนกลางของหน้าขา
        
        บริเวณหน้าท้อง ยกเว้นรอบสะดือ 1 นิ้ว เพราะมี Pain receptor มาก
        
        บริเวณต้นแขนส่วนกลางด้านนอก
        
        บริเวณสะบัก
        
        การแทงเข็มถ้าใช้เข็มยาว 5/8 นิ้ว ให้แทงเข็มทำมุม 45 องศา
        ถ้าใช้เข็มยาว ½ นิ้ว ให้แทงเข็มทำมุม 90 องศา
        
        การฉีด Heparin และ Insulin ห้ามคลึงบริเวณที่ฉีดยา
  - - - วิธีหาตำแหน่งฉีดยาเข้ากล้ามเนื้อสะโพก (Glutens muscle)
        
        แบ่งสะโพกออกเป็น 4 ส่วน
        
        ด้านล่าง มีขอบเขตตามแนวของก้นย้อย (glutealfold)
        
        ด้านใน (medial) มีขอบเขตตามแนวแบ่งครึ่งจากกระดูก Coccyx ขึ้นไปตามแนวแบ่งครึ่งของกระดูก sacrum
        
        ด้านบน มีขอบเขตตามแนวของ iliac crest
        
        ด้านนอก (lateral) มีขอบเขตตำมแนวด้านข้างของต้นขาและสะโพก
        
        ลากเส้นจาก posterior superior iliac spine ไปยังปุ่มกระดูกต้นขา
        ขนานกับ sciatic never ตำแหน่งที่ฉีด คือ ส่วนบนด้านนอกของเส้น
        ต่ำจากขอบกระดูกเชิงกราน 2-3 นิ้วฟุต
        
        แบ่งสะโพกออกเป็น 3 ส่วนตำแหน่งที่ฉีดยำได้คือส่วนแรกนับจาก anterior superior iliac spine โดยฉีดต่ำกว่าระดับของ iliac crest ประมาณ 2-3 นิ้วมือ
      - วิธีหาตำแหน่งฉีดยาเข้ากล้ามเนื้อ Vastus lateralis (กล้ามเนื้อหน้าขา)
        
        แบ่งหน้าขำตามความยาว
        (จาก greater trochanter ไปยัง lateral femoral condyle)
        ออกเป็น 3 ส่วน ส่วนกลางเป็นส่วนที่เหมาะสมสำหรับฉีดยา
      - วิธีหาตำแหน่งฉีดยาเข้ากล้ามเนื้อต้นแขน (Deltoid muscle)
        
        ควรฉีดบริเวณส่วนกลง
        ของกล้ามเนื้อ ซึ่งมีขอบเขตเป็นรูปสามเหลี่ยม
        
        ใช้มือวางทาบไปบนหัวไหล่ โดยอ้ามืออกเล็กน้อย
    - - ยึดหัวเข็มและกระบอกฉีดยาให้มั่นคง ใช้มือข้างถนัดดึงลูกสูบขึ้นเล็กน้อยเพื่อทดสอบว่าปลายเข็มอยู่ในหลอดเลือดหรือไม่ ถ้าใม่ให้ดันลูกสูบเดินช้าๆ ด้วยนิ้วหัวแม่มือขวา
      - เมื่อยาหมดให้ใช้สำลีกดตำแหน่งแทงเข็ม ขณะที่ถอนเข็มออกด้วยความรวดเร็ว
      - แทงเข็มด้วยความเร็วและมั่นคง แทงเข็มทำมุม 90 องศา
      - คลึงบริเวณฉีดยาเบา ๆ เพื่อช่วยให้ยาดูดซึมได้เร็วขึ้นและลดอาการเจ็บปวดได้ด้วย
      - ถือกระบอกฉีดยาด้วยมือข้างถนัด ส่วนมือข้างไม่ถนัดทำผิวหนังบริเวณฉีดยาให้ตึง โดยใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้กางออกขณะกดลงบนผิวหนัง
      - ปลดเข็มออกจากกระบอกฉีดยา แยกเข็มฉีดยาทิ้งในชามรูปไต หรือภาชนะ
        สำหรับทิ้งเข็มโดยเฉพาะเพื่อนำข็มไปทำลายต่อไป
      - ถอดปลายเข็มออก จับกระบอกฉีดยาตั้งขึ้น ไล่อากาศ
      - จัดเสื้อผ้าผู้ป่วยให้เรียบร้อย และจัดให้อยู่ในท่าที่สบาย (ถ้าเป็นผู้ป่วยนอก ควรให้ผู้ป่วยพักเพื่อสังเกตอาการประมำณ 15 นาที)
      - ทำความสะอาดผิวหนังบริเวณที่จะฉีดยาด้วยสำลีชุบ alcohol70% โดยหมุนออกจำกจุดที่จะแทงเข็มให้เป็นวงกว้างประมาณ 2-3 นิ้ว
        ปล่อยให้ alcoholแห้ง
      - ล้างมือให้สะอาด
    - - จัดท่าให้ผู้ป่วยผ่อนคลายที่สุด จะช่วยบรรเทาความเจ็บปวดและไม่สุขสบายลงได้
      - อย่าฉีดยาบริเวณที่เนื้อเยื่อแข็งตัวหรือกดเจ็บ
      - ใช้ Z-track technique ในการฉีดยาเข้าชั้นกล้ำมเนื้อ จะทำให้ผู้ป่วยเจ็บปวดน้อยลงกว่าวิธีฉีดเข้ากล้ามเนื้อแบบดั้งเดิม
      - แทงเข็มและดึงเข็มออกจากเนื้อเยื่ออย่างรวดเร็ว ในทิศทางเดียวกัน
      - เข็มที่ใช้ฉีดยาจะต้องไม่มียาเคลือบอยู่ภายนอก เพราะยาจะระคายเคืองเนื้อเยื่อที่เข็มแทงผ่าน ทำให้ผู้ป่วยปวดและมีอันตรายต่อเนื้อเยื่อได้
      - จับกระบอกฉีดยาให้อยู่กับที่ขณะฉีด
      - เลือกเข็มเบอร์เล็กที่สุดที่เหมาะสมกับชนิดของยาและตำแหน่งที่จะฉีดยา
      - เดินยาช้าๆ เพื่อให้ยากระจายไปรอบๆ เนื้อเยื่อได้ดี
        กดบริเวณที่ฉีดเบาๆ หลังฉีดยายกเว้นมีข้อห้าม
- - - - ถาด ผ้ารองถาดยา อับสำลี กระปุก forceps card ยา
    - - อ่านและตรวจสอบรายละเอียดบนขวดยาหรือหลอดยาเกี่ยวกับชื่อยา
        วิถีทางการให้ยา วันหมดอายุของยา (Exp.date)
      - ศึกษาเกี่ยวกับขนาด ฤทธิ์ข้างเคียง วิธีละลายยาในกรณีเป็นยาผง
      - ซักถามประวัติการแพ้ยาของผู้ป่วย
      - คำนวณปริมาณยาฉีดที่ผู้ป่วยควรได้รับอย่างถูกต้อง
      - ดูแลบริเวณสำหรับเตรียมยาให้สะอาด แห้ง มีแสงสว่างเพียงพอ
      - ล้างมือให้สะอาด เช็ดมือ
      - ตรวจดูความพร้อมของเครื่องมือเครื่องใช้
  - - - กระบอกฉีดยามีหลายขนาดตั้งแต่ 0.5-50 ml
      - ชนิดของกระบอกฉีดยา
        
        ชนิดพลาสติกใช้แล้วทิ้ง
        
        ชนิดที่ทำด้วยแก้ว
        
        ล้างสะอาดแล้วและทำให้แห้งจะห่อด้วยผ้า 2 ชั้น แยกลูกสูบและกระบอกออกจากกัน
        
        ต้องระวังไม่ให้ปนเปื้อน และให้รักษาด้านในผ้าขาวเพื่อใช้ปูรองกระบอกฉีดยาที่จัดเตรียมยาเสร็จแล้ว
        
        ห่อส่วนที่เป็นกระบอกไว้นอกสุด เพราะเป็นส่วนที่จับต้องได้ ในการเปิดห่อกระบอกฉีดยา
      - ประกอบด้วย 2 ส่วน
        
        กระบอก (barrel)
        
        มีปลาย (tip) ที่มีขนาดสวมได้พอดีกับหัวเข็มฉีดยา
        
        ลูกสูบ(plunger)
    - - ยาสำหรับฉีดจะบรรจุอยู่ในภาชนะบรรจุที่เป็นหลอด (ampule)
        และขวด (vial)
      - ยาที่บรรจุในขวดจะมีทั้งชนิดที่เป็นผงและยาน้ำมีทั้งแบบ single dose และ multiple dose
      - ยาที่บรรจุในหลอดจะเป็นยาน้ำซึ่งใช้ฉีดครั้งเดียว (single dose)
    - - ทำจาก stainless steel
        และเป็นชนิดใช้ครั้งเดียว (disposable)
      - ประกอบด้วย 3 ส่วน
        
        หัวเข็ม (hub)
        
        ตัวเข็ม (shaft)
        
        ปลายเข็ม (bevel or slanted tip)
      - การเลือกเข็มฉีดยา
        
        พิจารณาจากความลาดเอียงหรือความยาวของปลายปาด
        ความยาวของตัวเข็มฉีดยา และเบอร์เข็ม
        
        การฉีดยาขึ้นอยู่กับเกณฑ์
        
        ทางที่ให้ยาเข้าสู่ร่างกาย (route of administration)
        
        ความหนืดของยา (viscosity of the solution)
        
        ปริมาณของยาที่จะฉีด
        
        ขนาดรูปร่างของผู้ป่วย
        
        ชนิดของยา
        
        เข็มฉีดยาจะมีขนาดและความยาวแตกต่างกันออกไป
        
        ฉีดยาเข้าใต้ผิวหนัง
        
        เบอร์ 23-25 ความยาว ½ - 5/8 นิ้ว
        
        ฉีดยาเข้ากล้ามเนื้อสำหรับผู้ใหญ่
        
        เบอร์ 20-23 ความยาว 1 – 2 ½ นิ้ว
        
        ฉีดยาเข้าผิวหนัง
        
        เบอร์ 25-27 ความยาว 3/8 – ½นิ้ว
        
        ฉีดยาเข้ากล้ามเนื้อสำหรับทารกและเด็กเล็ก
        
        เบอร์ 25-27 ความยาว ½ - 1 นิ้ว
        
        ดูดยา ละลายยา
        
        เบอร์ 18-20 ความยาว 1 – 1 ½ นิ้ว
        
        ฉีดยาเข้าหลอดเลือดดำ
        
        เบอร์ 18-23 ความยาว 1½ นิ้ว