Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ยาที่ใช้ในระบบประสาทอัติโนมัติ - Coggle Diagram

- - - - ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
        
        ผลต่อเมแทบอลิซึม ผลต่อตับเพิ่มการสลาย glycogen และ สร้าง glycogen จาก lipid และ โปรตีนผ่าน a1,B2 receptor
        
        ผลต่อระบบต่อมไร้ท่อ กลับออลดการหลั่ง อินซูลิน ผ่าน a2 receptor เพิ่มการหลั่ง glucagon ทำให้น้ำตาลในเลือดสูง
        
        ผลกระตุ้นหัวใจ กระตุ้นเพิ่มอัตราการเต้นและแรงบีบของกล้ามเนื้อหัวใจ เพิ่มความเร็วในการส่งสัญญาณไฟฟ้าที่ AV node โดยผ่าน B1-Receptor
        
        ผลต่อระบบประสาทส่วนกลาง ทำให้ตื่นตัวและลดความอยากอาหาร
        
        ผลต่อกล้ามเนื้อเรียบและตุ้มผ่าน B2-resceptor ทำให้หลอดเลือดที่ไปเลี้ยงกล้ามเนื้อลายขยาย
        
        ผลต่อตา การกระตุ้น a receptor ที่ radial muscle ของม่านตาทำให้กล้ามเนื้อหดตัว มีผลต่อรูม่านตาขยาย ผลต่อ B receptor ทำให้เพิ่มการสร้างน้ำลูกตา
        
        ระบบไหลเวียนเลือด การกระตุ้นกล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือดให้หมดตัวผ่าน a1 receptor
    - - Norepinephrine
        ออกฤทธิ์โดยการกระตุ้นที่a1และB2 receptor แต่มีความชอบต่อ a receptor สูงกว่า ทำให้เพิ่มความต้านทานรวมของหลอดเลือดส่วนปลายได้มาก
      - Dopaminr;DA
        Dopaminr เป็น Neurotransmitter ในสมองเมื่อถูกเมตาโบไลท์ norepinephrine และ epinephrine นาออกฤทธิ์ต่อ Receptor เมื่อยาขนาดต่างกัน
      - Epinephrine กลไกการออกฤทธิ์ เป็นสาร agonist ออกฤทธิ์กระตุ้นได้ทั้ง a(a1 และ a2) และ
        B(B1และ B2) receptor ถูกทำลายอย่างรวดเร็วโดยMAOและCOMT
      - Dobutamine เป็นสารสังเคราะห์ มีโครงสร้างคล้าย DA มีฤทธิ์ a1 และ B agonist ออกฤทธิ์กระตุ้น B1 receptor ฤทธิ์ต่อ a-receptor มีน้อย Dobutamine เป็นงานที่กระตุ้นการบีบตัวของหัวใจ
    - - Alpha-2 agonist ยาที่ออกฤทธิ์เป็น a2-agonist มีฤทธิ์จำเพาะต่อ a2-adrenergic-receptor
      - Alpha-1 agonist ยาที่ออกฤทธิ์เป็น a1-agonist มีฤทธิ์จำเพาะต่อ a1-adrenergic-receptor
    - - B2 adrenergic agonist
        
        ยาขยายหลอดลมชนิด ยาจำเพาะต่อ B2-Receptor
        ทำให้กล้ามเนื้อเรียบหลอดลมคลายตัวรักษาอาการหลอดลมเกร็งเฉียบพลัน
        
        ยาขยายหลอดลมชนิดออกฤทธิ์ยาว เป็นยาที่มีระยะเวลาออกฤทธิ์ยาวนานกว่า 12 ชั่วโมงเมื่อใช้ในรูปแบบยรพ่น
      - B3 adrenergic agonist
    - - Ephedrine&pseudoephedrine ยา Ephedrine ไม่ได้ใช้ทางคลีนิคแล้ว ส่วนpseudoephedrineเป็นยาที่ออกฤทธิ์ต่อจิตประสาทมีใช้อย่างจำกัดมีโรงพยาบาล
      - Amphetamine เป็นยาเสพติดให้โทษประเภทที่1 ออกฤทธิ์กระตุ้นประสาทส่วนกลางที่มีความแรงสูงออกฤทธิ์โดยตรงและทางอ้อม
  - - - ระบบทางเดินหายใจ มีฤทธิ์ขยายหลอดลมยับยั้งการหลั่งของสารคัดหลังที่ จมูก ปาก คอ และ หลอดลม
      - กล้ามเนื้อเรียบอื่นๆ ลดความตึงตัวของความแรงในการบีบตัวของท่อปัสสวะและกระเพาะปัสสาวะทำให้ปัสสวะลำบากโดยเฉพาะผู้สูงอายุรวมถึงกล้ามเนื้อเรียบของมดลูก
      - ระบบตา ทำให้กล้ามเนื้อเรียบ iris sphincter และ ciliary muscle ไม่สามารถหดตัวได้จึงทำให้ม่านตาขยายไม่สามารถควบคุมเลนส์ให้มองภาพได้ชัด
      - ต่อมเหงื่อ atropine ทำให้ร่างกายขับเหงื่อได้น้อยลงส่งผลให้ร่างกายไม่สามารถระบายความร้อนออกทางเหงื่อได้
      - ระบบตา ทำให้กล้ามเนื้อเรียบ iris sphincter และ ciliary muscle ไม่สามารถหดตัวได้จึงทำให้ม่านตาขยายไม่สามารถควบคุมเลนส์ให้มองภาพได้ชัด
      - .ระบบหัวใจและหลอดเลือดผลทำให้หัวใจเต้นเร็วเนื่องจากการลด Parasympathetic tone ที่หัวใจ
    - - ใช้รักษาภาวะกระเพาะปัสสาวะบีบตัวไวเกินไป
      - ใช้ทางจะตกแฮปทำให้ม่านตาขยายจึงใช้เป็นยาหยอดขยายหน้าตาก่อนตรวจตา
      - ใช่เป็น Antispasmodics ยาลดการหดเกร็งของกล้ามเนื้อเรียบในช่องท้องกระเพาะอาหารและลำไส้
      - ใช้เป็นยาขยายหลอดลม
      - Antisecretory รักสาโรคแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้ยโดยอาศัยฤทธิ์ยับยั้งการหลั่งกรดและน้ำย่อยในกระเพาะอาหาร
      - ใช้เป็นยาเตรียมผู้ป่วยก่อนผ่าตัด
      - ใช้เป็นยารักษาโรคพาร์กินสัน
      - รักษาภาวะล้มเหลวของระบบไหลเวียนโลหิต Atropine ทำให้หัวใจเต้นช้าลงเล็กน้อยในระยะแรกเมื่อใช้ในขนาดสูงหัวใจเต้นเร็วขึ้น
      - ใช้เป็นยาป้องกันและรักษาอาการเมารถเมาคลื่น
      - ช้เป็นยาต้านพิษที่เกิดจาก organophosphate ยาที่ใช้ได้แก่ Atropine
  - - - Non-selective B-blocker
      - Selective B-blocker
  - - - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        ใช้รักษาต้อหิน ยาpilocarpine ชนิดอย่างใช้ในการรักษาตอนไทยโดยยามีนิดกับตูนให้ม่านตาลบความดันในลูกตาให้การเตรียมพร้อมผู้ป่วยก่อนผ่าตัด
        
        ใช้รักษาอาการท้องอืด ไม่ถ่าย เช่นโรคกรดไหลย้อน ยาBethanechol จะกระตุ้นการบีบตัวเพิ่มแรงบีบ การขับเคลื่อนอาหารในทางเดินอาหาร
        
        ช้รักษาโรคทางเดินปัสสาวะ Bethanechol ใช้รักษาอาการปัสสาวะไม่ออกจากหัตถการการคลอดบุตร
      - ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
        
        ระบบทางเดินปัสสาวะ ทำให้กล้ามเนื้อปัสสวะหดตัวเพิ่มความดันปัสสวะเพิ่มการบีบตัวของท่อปัสสาวะ
        
        ระบบทางเดินอาหารเพิ่มการหลั่งสารคัดหลัง คือ น้ำลาย และ กรดในกระเพาะอาหาร
        
        ระบบหายใจทำให้จำเนื้อเรียบหลอดลมหดตัวกล่อมในหลอดลม หลังสารคัดหลั่งเพิ่มขึ้น
        
        ฤทธิ์ต่อตา ทำให้ม่านตาหรี่ เป็นผลจากการหดตัวของกล้ามเนื้อ sphincter muscle ของ iris ลดความดันในเบ้าตา
        
        ระบบไหลเวียนเลือด สารMuscarinic agonist มีผลโดยตรงทำให้ลดความต้านทานของหลอดเลือดส่วนปลาย
        
        ระบบประสาทส่วนกลาง สารมีฤทธิ์กระตุ้นสมองส่วน cortex มีบทบาทเกี่ยวกับการรับรู้
    - - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        ใช้ในการรักษาโรค Myasthenia gravis ซึ่งร่างกายจะสร้างภูมิคุ้มกันมาทำปฏิกิริยากับ nicotinnic receptor ผู้ป่วยจะมีอาการแขนขาอ่อนแรง ยาช่วยเพิ่ม ACH ทำให้กล้ามเนื้ออ่อนแรงกลับมาดีขึ้น
        
        ใช้ในการยุติฤทธิ์ของยาคลายกล้ามเนื้อกลุ่มที่เป็น competitive antagonist เพื่อให้ผู้ป่วยกลับหายใจได้ปกติเร็วขึ้นหลังการผ่าตัด
        
        ใช้ในการรักษาอาการลำไส้กระเพาะปัสสาวะไม่บีบตัวได้แก่ยา Neostigmine
        
        .รักษา Alzheimer’s disease ยาช่วยปรับปรุงด้านความจำความเข้าใจทำให้สมองเสื่อมช้าลง
      - ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
        
        ผลต่อ muscarinic receptor คล้ายกับ Chlinergic agonist ได้แก่ ผลต่อกล้ามเนื้อเรียบและต่อมของกระเพาะอาหารและทางเดินอาหาร
        
        ผลต่อ nicotinic receptor ผลต่อกล้ามเนื้อลาย การบีบตัวของใยกล้ามเนื้อ ทำให้กล้ามเนื้อมีอาการสั่นพริ้ว