Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลผู้คลอดที่มี ภาวะแทรกซ้อนในระยะคลอด, นางสาวชนัญธิดา อินตา เลขที่…

- - - - เคลื่อนต่ำลงมาจนถึงปากมดลูก ตรวจ
        ภายในจะสามารถคลำพบสายสะดือได้
    - - พลัดออกมาจนพ้นปากมดลูก กรณีที่ถุงน้ำแตกสามารถ
        มองเห็นสายสะดือโผล่พ้นออกมาจากปากช่องคลอด
    - - สายสะดือเคลื่อนต่ำลงมา
        พอที่จะถูกส่วนนำของทารกกดได้
  - - - มักเกิดจากการได้รับยาสลบจากการช่วยคลอด
      - หากทารกเสียชีวิตมารดาจะประสบกับภาวะเศร้าโศก
    - - ทารกขาดออกซิเจนและถึงแก่ชีวิตได้
- - - - มารดามีความดันโลหิตต่ำ มีความดันโลหิตลดลงเมื่อเปลี่ยนท่าอย่างรวดเร็วหรือช๊อคจากโรคหัวใจ มีภาวะซีด
      - ประสบกับภาวะทุพโภชนาการ หรือมีการขาดน้ำ
      - ร่างกายมารดามีภาวะเป็นกรด
      - เป็นโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ
    - - หลอดเลือดที่บริเวณรกเสื่อมสภาพ หรือขาดเลือดไปเลี้ยง
        หรือมีการลอกตัวของรกก่อนกำหนด
    - - สายสะดือถูกกดทับ หรือบิดเป็นเกลียว หรือเกิดการพับงอ
    - - มดลูกมีการหดรัดตัวที่รุนแรงมากผิดปกติ หรือเกิดจากการ
        เสื่อมสภาพของหลอดเลือดบริเวณมดลูก (Vascular degeneration)
    - - ทารกมีการติดเชื้อ พิการแต่กำเนิด มีภาวะซีด หรือมีความ
        ผิดปกติเกี่ยวกับการไหลเวียนของเลือดในครรภ์แฝด
  - - - ได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอเป็นเวลานาน จะนำไปสู่การเกิด
        ความพิการของสมองหรือมีพัฒนาการช้ากว่าปกต
    - - เกิดปัญหาด้านจิตสังคมในระยะคลอดที่มารดาอาจจะต้องเผชิญ
- - - - หายใจลำบาก
        แน่นหน้าอก
        
        ขียวตามปลายมือปลายเท้า ใบหน้า
        และลำตัวเกิดข้ึนแบบทันทีทันใด
        
        หัวใจและปอดหยุดทำงาน
        BP ต่ำ PR เร็ว อาจมีอาการชักเกร็ง
    - - มดลูกหดรัดตัวไม่ดี
        
        ตกเลือดหลังคลอด
        ตรวจพบเกร็ดเลือดต่ำ
        
        การแข็งตัวของเลือดยาวนาน
        เกิดภาวะ DICและเสียชีวิตในที่สุด
  - - - ถุงน้ำคร่ำแตก
        
        มีทางเปิดติดต่อกัน
        
        มดลูกมีการหดรัดตัว
  - - - ป้องกันระบบการต่างๆทำงานล้มเหลว
        ช่วยฟื้นคืนชีพ ให้สารน้ำ ให้ยาตามแผนการรักษา
      - ป้องกันและแก้ไขภาวะเลือดแข็งตัวผิดปกติและภาวะตกเลือด
      - ให้ออกซิเจน 100%
      - กรณีมีภาวะตกเลือดหลังคลอด
        จากมดลูกหดรัดตัวไม่ดี
        
        อาจให้ prostaglandins
        
        หรือตัดมดลูก
        
        กรณีไม่สามารถควบคุมเลือดออกได้
        
        รักษาภาวะDIC
        ด้วยยา heparin
  - - - เตรียมอุปกรณ์ช่วยฟ้ืนคืนชีพให้พร้อมใช้งานทุกครั้ง
      - ดูแลจจัดท่า ให้ O2 100% ให้ยา
        สารละลายทางหลอดเลือดดำตามแผนการรักษา
      - ประเมินสภาพหลังคลอดอย่างใกล้ชิด
      - เตรียมช่วยคลอดอย่างด่วนเร่ง
      - ให้ข้อมูล ประคับประคองด้านจิตใจของสามีครอบครัวและญาติ
- - - - รกค้าง คือ รกไม่คลอดภายใน 30 นาทีหลังจากทารกคลอด
      - สาเหตุ
        
        การขาดกลไกการลอกตัว
        
        แม้มดลูกจะมีการหดรัดตัวได้ดีตามปกติ แต่รกผิดปกติ
        
        รกปกติ แต่มดลูกไม่มีการหดรัดตัว
        
        การขาดกลไกการขับดัน
        
        รกลอกตัวแต่ไม่อาจผ่านออกมา
        จากโพรงมดลูกส่วนบนได้
        
        เกิดจากการหดรัดตัวของมดลูกผิดปกติ
        
        รกลอกตัวแล้ว และผ่านโพรงมดลูกออกมาอยู่
        ในช่องคลอด แต่มารดาไม่เบ่ง
        
        สาเหตุส่งเสริม
        
        มีประวัติรกค้าง
        
        คยทำหัตถการที่ส่งเสริมให้เกิดรกค้าง C/S,
        ขูดมดลูก, ผ่าตัดมดลูก
        
        การทำคลอดรกก่อนรกลอกตัวสมบูรณ์
        
        มดลูกมีลักษณะผิดปกติ
      - การประเมินสภาพ
        
        มดลูกหดรัดตัวไม่ดีหลังคลอด
        
        กรณีที่มีเศษรกค้าง
        
        มีเลือดออกทางช่องคลอดจำนวน
        
        ไม่มีอาการแสดงของรกลอกตัว
        
        มารดามีอาการแสดงของภาวะช็อก
      - ผลกระทบ
        
        มารดา
        
        เกิดการติดเชื้อหลังคลอดได้
        
        มีภาวะเสี่ยงสูงต่อการถูกตัดมดลูกทิ้ง
        เนื่องจากรกฝั่งตัวลึกกว่าปกติ
        
        ตกเลือดหลังคลอด
        
        อาจถูกตัดมดลูก
        
        ทารก
        
        ได้รับความอบอุ่นจากมารดาล่าช้า
        
        การเสริมสร้างสัมพันธภาพระหว่างมารดาและทารกล่าช้า
      - การรักษา
        
        ให้ยาเพื่อให้เกิดการคลายตัวของปากมดลูก
        
        ให้ยาแล้วไม่ได้ผล -> ล้วงรก
        
        ให้ยาช่วยกระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูก
      - การพยาบาล
        
        ตรวจดูอาการแสดง (signs) ของรกที่ลอกตัวสมบูรณ์
        
        ช่วยเหลือการคลอดรกที่ยังค้างอยู่ในโพรงมดลูก
        
        ซักประวัติเกี่ยวกับสาเหตุส่งเสริม
        ที่ทำให้เกิดภาวะรกค้าง
        
        รายงานแพทย์ เพื่อพิจารณาช่วยคลอดรกโดยการล้วงรก
    - - เป็นภาวะที่รกไม่สามารถลอกตัวได้ตามปกติ
        เนื่องจากมีการฝังตัวของเซลล์ trophoblast
      - ชนิด
        
        placenta accreta
        
        trophoblast ฝังตัวลงไปตลอดชั้น spongiosa ของเยื่อบุ
        มดลูกอาจทั้งหมดหรือเพียงบางส่วน แต่ไม่ถึงชั้นกล้ามเนื้อ
        
        placenta increta
        
        trophoblast ฝังตัวลึกผ่านลงไปถึงชั้นกล้ามเนื้อมดลูก
        แต่ไม่ถึง serosa
        
        placenta percreta
        
        trophoblast ฝังตัวลึกทะลุชั้นกล้ามเนื้อมดลูกจนถึง serosa
  - - - PV จะคลำได้ก้อนเนือบริเวณปากมดลูกช่องคลอด
        หรือก้อนโผล่ออกมานอกช่องคลอด
      - มีอาการปวด ช็อก ตกเลือดทางช่องคลอดอย่างเฉียบพลัน
        และมีอาการปวดท้องอย่างรุนแรง
      - ยอดมดลูกเป็นแอ่งคล้ายปล่องภูเขาไฟ
      - ถ่ายปัสสาวะขัดหรือรู้สึกถ่วงที่ช่องคลอด ปวดอุ้งเชิงกราน
    - - มีพยาธิสภาพที่มดลูก
      - รกเกาะแน่นแบบ Placenta accrete
      - การทำคลอดรกไม่ถูกวิธี
      - สายสะดือสั้นจนดึงรั้ง
      - การเพิ่มแรงดันภายในช้องท้องอย่างรวดเร็วและรุนแรง
    - - ให้สารน้ำเป็น RLS 120 cc/hr.
      - ดันมดลูกกลับเข้าสู่โพรงมดลูก ใช้ยาชา/ยาคลายกล้ามเนื้อ
      - ให้oxygen เป็น mask with bag 8-10 LPM
      - เมื่อมดลูกกลับเข้าที่เดิมแล้วฉีด Methergin หรือ Oxytocin
        ให้มดลูกหดรัดตัว
    - - complete inversion
        
        มดลูกปลิ้นโดยส่วนที่ปลิ้นพ้นปากมดลูก
      - Prolapsed of inverted uterus
        
        มดลูกปลิ้นแบบสมบูรณ์และเคลื่อนต่ำลงมานอกปากช่องคลอด
      - Incomplete
        inversion
        
        ส่วนที่ปลิ้นยังไม่พ้นปากมดลูก
    - - ป้องกันการเกิดมดลูกปลิ้น โดยทำคลอดอย่างระมัดระวังและถูกวิธี
      - ประเมินชนิดของมดลูกปลิ้นอย่างรวดเร็ว
      - การช่วยเหลือเพื่อป้องกันภาวะ shock
- - - - ส่วนใหญ่เกิดจากอุบัติเหตุ
    - - มารดาเคย C/S ส่วนใหญ่เกิดในไตมาสที่ 3
        มักแตกระหว่างเจ็บครรภ์คลอด
      - ส่วนใหญ่พบในแผลชนิด classical type
  - - - มีการฉีกขาดของ
        มดลูกทั้ง 3 ชั้นของผนังมดลูก
        
        แตกทะลุชั้นเยื่อบุช่องท้องทำให้เปิดต่อ
        กับช่องท้อง ส่วนใหญพบทารกมีสภาพเสียชีวิต
    - - มีการฉีกขาดของเยื่อบุมดลูดทั้ง 3 ชั้น
        แต่ไม่ทะลุชั้นเยื่อบุช่องท้อง peritoneum
        
        มักเกิดกับรอยแผลเก่าบนผนังมดลูก อาจไม่พบเลือดออก
        อาจพบเมื่อ C/S ส่วนใหญ่ทารกมีชีวิต
  - - - กระสับกระส่าย PR เบาเร็ว RR ไม่สม่่ำเสมอ
      - การคลอดไม่ก้าวหน้า PV พบ Cx อยู่สูงขั้นจากการถูกดึงรั้งขึ้นไป
        หัวทารกเป็น caput succedaneum
      - เจ็บปวดบริเวณท้องน้อยอย่างรุนแรง
      - Bandl’s ring
      - tetanic contraction
      - fetal distress อาจพบ FHS ไม่สม่ำเสมอ
      - อาจมีเลือดออกทางช่องคลอด
    - - อาการเจ็บครรภ์จะหายไปทันที
      - มีเลือดออกทางช่องคลอดจำนวนเล็กน้อย ไหลไปท้องแทน
      - คลำพบส่วนของทารกชัดเจนขึ้น
      - ท้องโป่งตึงและปวดท้องอย่างรุนแรงจากเลือด
      - FHS เปลี่ยนแปลง, หายไป
      - PV พบส่วนนำลอยอยู่สูงขึ้นจากเดิม
      - มีภาวะ Hypovolemic shock
      - ผู้คลอดจะเจ็บบริเวณหน้าอก ร้าวไปไหปลาร้า
        เพราะเลือดในช่องท้องไปดันกระบังลม
  - - - ผู้คลอดอาจมีอาการแสดงของการเสียเลือดจนช็อก
      - อาจเกิดภาวะเยื่อบุช่องท้องอักเสบได้
    - - ทารกจะมีการขาดออกซิเจนอย่างรุนแรง
  - - - ก่อนมดลูกแตก
        
        PV อาการแสดงก่อนมดลูกแตก
        
        FHS ไม่สม่ำเสมอ
        
        tetanic contraction
      - หลังมดลูกแตก
        
        ปวดท้องอย่างรุนแรง
        
        PV พบส่วนนำลอยอยู่สูงกว่าเดิม
        
        มีภาวะ Hypovolemic shock
    - - ให้หญิงตั้งครรภ์ที่เคย C/S เว้นระยะตั้งครรภ์ 2 ปี
      - ประเมินภาวะเสี่ยงมดลูกแตก
      - เฝ้าดูแลความก้าวหน้าของการคลอดอย่างใกล้ชิด
      - สังเกตเมื่อพบอาการผิดปกติให้รายงานแพทย์ทันที
    - - NPO ให้สารน้ำตามแผนการรักษา
      - ประเมิน FHS ทุก 5 นาที
      - ดูแลให้ได้รับ O2 100%
      - เตรียมผู้คลอดให้พร้อมสeหรับการผ่าตัดคลอด
      - ดูแลให้ได้รับ ATB
      - ปลอบโยนให้กำลังใจ
- - - - ให้น้ำเกลือทางเส้นเลือด
      - มองหาสาเหตุที่แก้ไขได้
      - ดมออกซิเจนความเข้มข้น 100%
      - ให้ผู้ป่วยนอนตะแคงทับซ้าย
    - - gastroesophageal sphincter หลวม อาจสำลักอาหารเข้าปอดได้ระหว่างการช่วยหายใจด้วยการบีบ ambu bagแพทย์จึงควรทำการกดกระดูกcricoid (cricoid pressure)ไว้ตลอดเวลาเพื่อป้องกันการสูดสำลัก
    - - ตำแหน่งกดหน้าอกมักอยู่สูงกว่าตาแหน่งปกติขึ้นไปเล็กน้อยอันเกิดจากมดลูกโตมาบิดเบือนตำแหน่งวางมือเพื่อทำการกดหน้าอก
    - - ให้ทำการช้อคไฟฟ้าได้ในกรณี
        ที่จำเป็น
- - - - ตกเลือดภายใน 24 ชั่วโมงแรกหลังคลอด
    - - ตกเลือดภายหลัง 24 ชั่วโมงจนถึง6 สัปดาห์หลังคลอด
  - - - Trauma
        
        การฉีกขาดของช่องทางคลอด
      - Tissue
        
        เกี่ยวข้องกับรก เยื่อหุ้มรก หรือชิ้นส่วนของรกตกค้างภายในโพรงมดลูก
      - Tone
        
        ความผิดปกติของการหดรัดตัวของมดลูก
      - Thrombin
        
        การแข็งตัวของเลือดผิดปกติ
  - - - ศีรษะของทารกได้รับอันตรายจากการรับทารกไม่ทัน
      - เสี่ยงต่อการเกิดสายสะดือขาด
      - ทารกเสี่ยงต่อการเกิดภาวะเลือดออกในสมอง
  - - - Readiness
        
        เตรียมความพร้อมของ
        หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
      - Response
        
        ดูแลรักษาเมื่อเกิดได้อย่างรวดเร็ว
      - Recognition and Prevention
        
        รับรู้ถึงปัจจัยเสี่ยง
      - Reporting and Learning
        
        การรายงาน และการเรียนรู้
- - - - ติดเชื้อที่แผลฝีเย็บ
      - ตกเลือดหลังคลอด
      - เนื้อเยื่อบริเวณช่องทางคลอดฉีกขาด
      - อาจเกิดภาวะน้ำคร่ำอุดตันในหลอดเลือด
      - มดลูกแตกจากการหดรัดตัวของมดลูกอย่างรุนแรง
      - มีการคั่งของเลือดภายใต้ชั้นผิวหนังที่ฉีกขาด
    - - อาจเกิดความผิดปกติของกล้ามเนื้อแขนถูกดึงมากเกินไป
      - อาจเกิดภาวะขาดออกซิเจน
      - เลือดออกในสมอง
      - ทารกได้รับบาดเจ็บเนื่องจากการกระทบกระแทกเพราะช่วยคลอดไม่ทัน
  - - - มักจะให้ ATB และให้ยา Methergin
        ป้องกันการตกเลือด