Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การประเมินสัญญาณชีพ - Coggle Diagram

- - - - โดยสามารถเทียบค่าจากสูตร (Wight, 2017)
        
        °C = (°F–32) 1.8
      - มีหน่วยเป็นองศาเซลเซียส (°C)
      - มีหน่วยเป็นองศาฟาเรนไฮต์ (° F)
    - - อุณหภูมิส่วนแกนกลาง(Coretemperature)เป็นอุณหภูมิของเนื้อเยื่อชั้นลึก(Deep tissue) ของร่างกาย เช่น ศีรษะ (Cranium) ทรวงอก (Thoracic) ช่องท้อง (Abdominal cavity) ช่อง ท้องน้อย (Pelvic cavity) เป็นต้น
      - อุณหภูมิผิวนอก(Surfacetemperature)เป็นอุณหภูมิเนื้อเยื่อชั้นผิว(Skin subcutaneous tissue fat) หลอดเลือดส่วนปลายและอวัยวะส่วนปลาย เช่น แขน ขา อุณหภูมิผิวนอกน้ี จะเพิ่มขึ้นหรือลดลงตามส่ิงแวดล้อม
  - - - (2) การพาความร้อน (Convection) หมายถึง การระบายความร้อนโดยอาศัย ตวั กลาง เช่น การเช็ดตัวขณะมีไข้น้ําจะเป็นตัวพาความร้อนออกจากร่างกายทําให้ไข้ลดลง
      - (3) การแผ่รังสี (Radiation) หมายถึง การส่งผ่านความร้อนในรูปของคลื่น แม่เหล็กไฟฟ้า จากพื้นผิววัตถุหน่ึงไปยังพื้นผิวของอีกวัตถุหน่ึง โดยไม่มีการสัมผัสกันของท้ัง 2 พื้นผิว เช่น การยืนผิงไฟจะทําให้ได้รับความร้อนจากการแผ่รังสีความร้อน
      - (1) การนําความร้อน (Conduction) หมายถึง การระบายความร้อนโดยอาศัยสื่อ ร่างกายต้องสัมผัสโดยตรงกับสิ่งที่เย็นกว่าซึ่งอาจจะเป็นอากาศรอบตัวหรือวัตถุ เช่น การดื่มน้ําขณะมีไข้ เมื่อปัสสาวะน้ําจะนําความร้อนออกจากร่างกายทําให้ไข้ลดลง
      - (4) การระเหยเป็นไอ (Evaporation) หมายถึง การระบายความร้อนออกมาโดยการ ระเหยจากพื้นผิวของร่างกาย หรือการระบายความร้อนออกมาโดยการระเหยของน้ําไปเป็นไอ การระบาย ความร้อนได้ 3 คือ ทางผิวหนัง ร้อยละ 87.5 ทางลมหายใจ ร้อยละ 10.7 และทางอุจจาระปัสสาวะ ร้อย ละ 1.7
  - - - (1) การวัดทางหู เป็นวัดอุณหภูมิแกนกลางของร่างกาย เนื่องจากอยู่ใกล้ hypothalamus ซึ่งมีศูนย์ควบคุมอุณหภูมิร่างกายอยู่ด้วย โดยใช้อินฟาเรด ใช้ง่าย และอ่านค่าอุณหภูมิรวดเร็วภายใน 2-5 วินาที แต่มีข้อห้ามในผู้ป่วยท่ีแก้วหูทะลุหรือมีรอยแผลที่แก้วหู หรือในกรณีท่ีมีขี้หูหรือมีหูน้ําหนวก
      - (2) การวัดทางผิวหนัง เช่น หน้าผาก หลังใบหู ซอกคอ เป็นต้น โดยใช้เทอร์โมมิเตอร์ แบบอิเล็กทรอนิกส์สัมผัสบริเวณดังกล่าวแล้วอ่านค่าท่ีวัดได้
- - - - 1) การวัดความดันโลหิตโดยทางตรง (Central venous blood pressure: C.V.P) โดย วิธีใส่สายสวนเข้าไปใน Superior vena cava และใช้เครื่องมือวัดความดันของเลือดที่จะเข้าหัวใจห้องบน ขวา
      - 2) การวัดความดันโลหิตโดยทางอ้อม เป็นการวัดความดันของหลอดเลือดแดง มี 2 วิธี คือ วิธีการฟัง และวิธีการคลํา เครื่องมือที่ใช้สําหรับวัดความดันโลหิต ได้แก่ Stethoscope และ Sphygmomanometer มี 2 ชนิด
        
        แบบแท่งปรอท (Mercury column) และแบบแป้นกลม ใช้ความ ดันอากาศแทนปรอท (Aneroid) ซึ่งมีความแม่นยําน้อยกว่าแบบแท่งปรอท โดยขั้นตอนในการวัดความดัน โลหิตทางอ้อม
  - - - การประเมินสภาพ
        
        1) ซักประวัติการสัมผัสเชื้อ ระยะเวลา การรักษาก่อนมาโรงพยาบาล
        
        2) ตรวจร่างกาย และประเมินสัญญาณชีพ
        
        3) จากผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ ผลการตรวจพิเศษอื่นๆ
      - ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
        
        1) ไม่สุขสบายเนื่องจากอุณหภูมิร่างกายสูง
        
        2) มีภาวะติดเชื้อในร่างกาย.....(หากทราบผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ)
      - การวางแผนการพยาบาล
        
        การวางแผนการพยาบาลเพื่อให้ผู้ป่วยมีอุณหภูมิร่างกายปกติ ป้องกันอาการชักจากภาวะไข้สูง และให้ผู้ป่วยสุขสบายขึ้น และหากพบว่าอุณหภูมิร่างกายสูงจากการติดเชื้อการพยาบาลต้องรวมไปถึง เพื่อให้ภาวะติดเชื้อลดลงด้วย
      - การปฏิบัติการพยาบาล
        
        1) ประเมินสัญญาณชีพ ได้แก่ อุณหภูมิ ชีพจร หายใจ และความดันโลหิต อย่างน้อยทุก 4 ชั่วโมง หรือเมื่อจําเป็น
        
        2) เช็ดตัวลดไข้โดยใช้น้ําธรรมดาหรือน้ําอุ่น ไม่ควรใช้น้ําเย็นเพราะจะทําให้เส้นเลือดหดตัว ทําให้การระบายความร้อนไม่ดีเท่าที่ควร
        
        3) ดูแลให้ได้รับน้ําอย่างเพียงพอเพื่อชดเชยปริมาณสารน้ําท่ีสูญเสีย
        
        4) จัดสิ่งแวดล้อมให้เงียบสงบ อาการถ่ายเทได้สะดวก เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับการพักผ่อนอย่าง เพียงพอเป็นการลดการใช้พลังงาน
        
        5) ให้ยา Paracetmol ลดไข้/ดูแลให้ได้รับยาปฏิชีวนะ (กรณีมีการติดเชื้อร่วมด้วย) ตาม แผนการรักษา
        
        1 more item...
- - - - = 60-100ครั้ง/นาที
    - - = 12-20 ครั้ง/นาที
    - - = 36.5-37.5องศาเซลเซียส
    - - Systolic
        
        = 90-140mmHg
      - Diastolic
        
        = 60-90mmHg
- - - - (2) ปากกาน้ําเงินและแดง
      - (3) กระดาษและแบบฟอร์มการบันทึก
      - (1) นาฬิกาที่มีเข็มวินาที
    - - (4) นับอัตราการหายใจ สังเกตความลึก จังหวะ และลักษณะการหายใจ ในผู้ใหญ่
        สังเกตการเคลื่อนไหวของทรวงอก ในเด็กสังเกตการเคลื่อนไหวของท้อง
      - (5) ประเมินการหายใจเต็ม 1 นาที
      - (3) เริ่มนับการหายใจหลังจากการนับชีพจรเสร็จแล้วโดยพยาบาลยังคงจับข้อมือ
        ผู้ป่วยไว้เสมือนว่ากําลังนับชีพจร เพื่อป้องกันผู้ป่วยเกร็งและควบคุมการหายใจด้วยตนเอง
      - (6) บันทึกลงกระดาษท่ีเตรียมไว้และบันทึกในแบบฟอร์มต่อไป
      - (7) ล้างมือให้สะอาด
      - (2) บอกให้ผู้ป่วยทราบและขออนุญาตจับต้องตัวผู้ป่วย
      - (1) ล้างมือให้สะอาด
  - - - (2) Orthopnea เป็นอาการหายใจลําบากในท่านอนราบจะหายใจได้ต้องลุกขึ้นนั่ง
        หรือยืนเท่านั้น
      - (3) Paroxysmal nocturnal dyspnea เป็นอาการหายใจลําบากในตอนกลางคืน
      - (1) Dyspnea เป็นอาการหายใจลําบาก การหายใจต้องใช้แรงมากกว่าปกติ สังเกต
        การเคลื่อนไหวของทรวงอก การหดรัดตัวของกล้ามเน้ือบริเวณคอ
      - (4) Paroxysmal dyspnea เป็นอาการหอบอย่างรุนแรง ต้องลุกนั่ง ไอมีเสมหะ ลักษณะเป็นฟองละเอียดออกมา กระวนกระวาย หายใจมีเสียงดังทั้งหายใจเข้าและออก มักมีสาเหตุมา จากภาวะน้ําท่วมปอดเฉียบพลัน (Acute pulmonary edema)
      - (5) Air hunger เป็นการพยายามหายใจโดยใช้ท้ังทางจมูก และปากอย่างรุนแรง พบ ในผู้ป่วยระยะสุดท้ายของชีวิต
- - - - ปัจจัยที่มีผลต่อการเต้นของชีพจร ได้แก่
        
        1) อายุ เมื่ออายุเพิ่มขึ้นอัตราการเต้นของชีพจรจะลดลง ในผู้ใหญ่อัตราการเต้นของชีพจร 60-100 คร้ังต่อนาที (เฉลี่ย 80 ครั้งตอ่ นาที)
        
        2) เพศ หญิงจะเรว็ กว่าชายเล็กน้อยในช่วงวัยรุ่นและวัยผู้ใหญ่
        
        5) ยา ยาบางชนิด ลดอัตราการเต้นของชีพจร เช่น ยา Digitalis รักษาโรคหัวใจช่วยลด อัตราการเต้นของชีพจร (กระตุ้น Parasympathetic) เป็นต้น
        
        4) ภาวะไข้ อัตราการเต้นของชีพจรเพิ่มขึ้น เพื่อปรับตัวให้เข้ากับความดันเลือดท่ีตำ่ลง ซึ่ง เป็นผลมาจากเส้นเลือดส่วนปลายขยายตัวทําให้อุณหภูมิร่างกายสูงขึ้น (เพิ่มอัตราการเผาผลาญ)
        
        6) อารมณ์ เช่น ความกลัว ความโกรธ ความวิตกกังวล การรับรู้ความเจ็บปวด จะไปกระตุ้น ระบบประสาทซิมพาเทติกทําให้หัวใจบีบตัวเร็วข้ึน เป็นต้น
        
        3) การออกกําลังกาย เนื่องจากในระหว่างการออกกําลังกายกล้ามเนื้อต้องการออกซิเจน เพิ่มขึ้น จึงทําให้เพิ่มการเต้นของหัวใจเพื่อจะได้นําออกซิเจนไปกับกระแสเลือดเพิ่มข้ึน
        
        7) ท่าทาง ขณะอยู่ในท่ายืนหรือนั่งชีพจรจะเต้นเร็วขึ้น ท่านอนชีพจรจะช้าลง
        
        8) ภาวะเสียเลือด การเสียเลือดจะมีผลทําให้เพิ่มการกระตุ้นระบบประสาทซิมพาธิติค ทํา ให้อัตราการเต้นของชีพจรสูงขึ้น ลักษณะชีพจรเบาเร็วเป็นอาการช็อกซึ่งเกิดจากการเสียเลือด
  - - - 6) Popliteal pulse อยู่บริเวณตรงกลางข้อพับเข่า ถ้างอเข่าจะสามารถคลําได้ง่ายข้ึน
      - 7) Dorsalis pedis pulse อยู่บริเวณกลางหลังเท้าระหว่างนิ้วหัวแม่เท้ากับนิ้วชี้
      - 5) Femoral pulse อยู่บริเวณขาหนีบตรงกลาง ๆ ส่วนของเอ็นที่ยึดขาหนีบ
      - 8) Apical pulse อยู่ท่ียอดของหัวใจ หน้าอกด้านซ้ายบริเวณที่ตั้งของหัวใจ
      - 4) Radial pulse อยู่ที่ข้อมือด้านในบริเวณกระดูกปลายแขนด้านนอกหรือด้านหัวแม่มือ
      - 3) Brachial pulse อยู่ด้านในของกล้ามเน้ือ Bicep คลําได้ท่ีบริเวณข้อพับแขนด้านใน
      - 2) Carotid pulse อยู่ด้านข้างของคอ คลําได้ชัดเจนท่ีสุดบริเวณมุมขากรรไกรล่าง
      - 1) Temporal pulse จับที่เหนือและข้าง ๆ ตา บริเวณ Temporal bone
      - 9) Posterior tibial pulse อยู่บริเวณหลังปุ่มกระดูกข้อเท้าด้านใน