Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ความรู้พื้นฐานและหลักทั่วไปทางเภสัชวิทยา - Coggle Diagram
ความรู้พื้นฐานและหลักทั่วไปทางเภสัชวิทยา
ประเภทของยา
ยารักษาโรคปัจจุบัน
ยาใช้ภายนอก
ยาใช้เฉพาะที่
ยาควบคุมพิเศษ
ยาสามัญประจำบ้าน
ยาอันตราย
ยาบรรจุเสร็จ
ยาแผนโบราณ
ยาสมุนไพร
ยาแผนปัจจุบัน
แบ่งตามเภสัชตำรับ
ประโยชน์ในการรักษา
ยาแก้ปวดลดไข้
ยารักษามะเร็ง
ยานอนหลับ
กลไกการออกฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
ยาระบาย หรือยาถ่าย
ตำแหน่งการออกฤทธิ์ทางกายวิภาค
ยาออกฤทธิ์ต่อระบบการไหลเวียนโลหิต
แหล่งที่มาของยา
ไอโอดีนจากแร่ธาตุ
การเรียกชื่อยา
เรียกชื่อสามัญทางยาหรือชื่อตัวยา (Generic name)
เรียกชื่อตามการค้า (Trade name) เป็นชื่อที่บริษัทผู้ผลิต เป็นผู้ตั้งและขอจดทะเบียนไว้กับกระทรวงสาธารณสุข
เรียกชื่อตามสูตรเคมี (Chemical name) เรียกตามลักษณะส่วนประกอบทางเคมีของยา ตั้งแต่การเรียงตัวของอะตอมหรือกลุ่มอะตอม
เภสัชภัณฑ์หรือยาเตรียม
ประเภทของเหลว
ยาน้ำสารละลาย
ยาจิบ
ยาหยอดจมูก
น้ำปรุง
ยาน้ำสารละลายที่ตัวทำละลายไม่ใช้น้ำ
ยากลีเซอริน
ยาป้าย
ยาสปริริต
ยาน้ำกระจายตัว (ยาน้ำแขวนตะกอน)
โลชั่น
อิมัลชั่น
เจล
รูปแบบประเภทกึ่งแข็ง
ขี้ผึ้ง (Oiltment)
ครีม (Paste)
รูปแบบที่เป็นของแข็ง (Solid form)
ยาเม็ดสำหรับเคี้ยว
ยาอม (Lozenge)
ยาอมใต้ลิ้น (Sublingual)
ยาผงเดือดฟู่ (Effervescent powder)
ยาเม็ด (Tablet)
ยาผง (Pulveres หรือ Power)
ยาแคปซูล (Capsule)
ยาเหน็บ (Suppositories)
4.ประเภทอื่นๆ
ยาทาผิวหนัง (Applications)
ยาพ่นฝอย (Spray)
ยาฉีด (Injections)
ยาดม (Inhalant)
ความหมายของยา
วัตถุที่มุ่งหมายสำหรับใช้ในการวินิจฉัย บำบัด บรรเทา
วัตถุที่เป็นเภสัชเคมีภัณฑ์หรือกึ่งสำเร็จรูป
วัตถุที่รับรองไว้ในตำรายา
วัตถุที่มุ่งหมายสำหรับให้เกิดผลแก่สุขภาพ
การออกฤทธิ์ของยาทางเภสัชพลศาสตร์
เภสัชพลศาสตร์ (Pharmacodynamic) เกี่ยวกับการออกฤทธิ์ของยาต่อร่างกาย การจับของยากับ Receptor
Antagonist ยาที่จับกับ Receptor แล้วสามารถลดหรือบดบังฤทธิ์ของ agonist
Partial agonist ยาที่จับกับ Receptor แล้วออกฤทธิ์เพียงบางส่วน
Agonist ยาที่จับกับ Receptor แล้วสามารถทำให้เกิดฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
คำสำคัญทางเภสัชพลศาสตร์
Efficacy ความสามารถของยาที่ทำให้เกิดฤทธิ์สูงสุด
Potency ความแรงของฤทธิ์ยา
Affinity ความสามารถของยาในการเข้าจับกับ Receptor
การแปรผันของการตอบสนองต่อยา
Hypersensitivity การแพ้ยา
Tolerance การดื้อยาหรือทนฤทธิ์ของยา
Hyporeactivity การตอบสนองต่อยาน้อยกว่าปกติ ทำให้ไม่เกิดฤทธิ์รักษา
การออกฤทธิ์ของยาทางเภสัชจลนศาสตร์
เภสัชจลนศาสตร์ (Pharmacokinetic) เมื่อยาเข้าสู่ร่างกาย ร่างกายจะจัดการอย่างไรกับยาที่ได้รับ
การกระจายตัวของยา (Drugs distribution)
การแปรสภาพยา (Drug metabolism)
การดูดซึมยาเข้าสู่ร่างกาย (Drug absorption)
การขับถ่ายยา (Drug excretion)
คำสำคัญของเภสัชจลนศาสตร์
Loading dose ขนาดยาที่ให้ครั้งแรกเพื่อให้ถึงระดับยาที่ต้องการในพลาสมา
Onset ระยะเวลาที่เริ่มให้ยาจนถึงยาเริ่มออกฤทธิ์ที่ต้องการ
ค่าครึ่งชีวิต (Half life) ความเข้มข้นของยาลดลงเหลือ 50%
Duration of action ระยะเวลาที่ยาเริ่มออกฤทธิ์ที่ต้องการจนถึงหมดฤทธิ์ที่ต้องการ