Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ยาที่ใช้ในระบบปรสาทอัตโนมัติ - Coggle Diagram

- - - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        ออกฤทธิ์กระตุ้นที่ Muscarinic และ Nicotinic receptor
      - ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
        
        ระบบทางเดินปัสสาวะ กล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะหดตัว เพิ่มความดันกระเพาะปัสสาวะ เพิ่มการบีบตัวของกระเพาะปัสสาวะ
        
        ระบบทางเดินอาหาร เพิ่มการหลั่งสารคัดหลั่ง มีกรดมากขึ้น
        
        ระบบหายใจ ทำให้กล้ามเนื้อหลอดลมหดตัว ต่อมในหลอดลม หลั่งสารคัดหลั่งเพิ่มขึ้น
        
        ฤทธิ์ต่อตา ม่านตาหรี่
        
        ระบบไหลเวียนเลือด ลดความดันโลหิต ลดการเต้นของหัวใจ
        
        ระบบประสาทส่วนกลาง กระตุ้นสมองส่วน cortex
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        รักษาอาการปัสสาวะไม่ออกจากการทำหัตถการ
        
        รักษาต้อหิน
        
        รักษาอาการท้องอืด
      - อาการข้างเคียงและความเป็นพิษ
        
        หลั่งน้ำลาย น้ำมูกมากขึ้น ระคายเคืองตา ปวดปัสสาวะบ่อย ปวดท้องมวน
      - ข้อห้ามใช้
        
        ผู้เป้นโรคหอบหืด
        
        ผู้ป่วยโรคแผลในกระเพาพอาหารและลำไส้
        
        ผู้ป่วยลำไส้อุดตัน
    - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ Acetylcholinesterase หรือ ChE เป็นเอนไซม์ที่ทำลาย Ach
      - ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
        
        ผลต่อ Muscarinic receptor ผลต่อกล้ามเน้อเรียบและต่อมของกระเพาะอาหาร ทางเดินอาหาร ทางเดินปัสสาวะ ทางเดินหายใจ ตา
        
        ผลต่อ nicotinic receptor ผลต่อกล้ามเนื้อลาย
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        รักษาอากาารลำไส้
        
        รักษาโรค MS
        
        ทำให้ผู้ป่วยกลับมาหายใจได้ปกติเร็วขึ้นหลังการผ่าตัด
        
        รักษาโรคอัลไซเมอร์
      - อาการข้างเคียง และความเป็นพิษ
        
        รูม่านตาเล็ก หายใจลำบาก หัวใจเต้นช้า ความดันโลหิตต่ำ
- - - - ม่านตาขยาย มองเห็นภาพไม่ชัด เบลอ
    - - ทำให้พาราซิมพาเทติคที่ทางเดินอาหารลดลง ลดการบีบตัวของหลอดอาหารไปจนถึงลำไส้ใหญ่
    - - มีฤทธิ์ขยายหลอดลม ยับยั้งการหลั่งสารคัดหลั่งที่จมูก ปาก คอ และหลอดลม ลดการหดเกร็งของหลอดลม
    - - ลดความตึงตัวและความแรงในการบีบตัวของท่อปัสสาวะ ทำให้ปัสสาวะลำบากในผู้สูงอายุ
    - - หัวใจเต้นเร็ว เนื่องจาากลดparasympathetic tone ที่หัวใจ
    - - ขับเหงื่อได้น้อยลง ม่สามารถระบายตความร้อนออกทางเหงื่อได้
- - - - ออกฤทธิ์กระตุ้นระบบประสาทซิมพาเทติค
        
        ระบบไหลเวียนเลือด กระตุ้นกล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือดหดตัว
        
        หลอดเลือดที่ไปเลี้ยงกล้ามเื้อลายขยาย เกิดการคลายตัวของหลอดลม
        
        กระตุ้นเพิ่มอัตราการเต้นและแรงบีบของกล้ามเนื้อหัวใจ
        
        ผลต่อเมแทบอลิซึม ผลต่อตับ เพิ่มการสลาย glycogen สร้างกลูโคสจากสารอื่น
        
        น้ำตาลในเลือดสูง
        
        ตื่นตัวลดการอยากอาหาร
        
        รูม่านตาขยาย
    - - ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
        
        ระบบไหลเวียนโลหิต บีบตัวของหลอดเลือด กระตุ้นหัวใจ เพิ่มความดันโลหิต
        
        ระบบทางเดินอาหาร กล้ามเนื้อเรียบของเดินอาหารคลายตัว กล้ามเนื้อหูรูดบีบตัว
        
        กล้ามเนื้อทางเดินหายใจคลายตัว หลอดลขยายตัว
        
        กลูโคสและแลคโตสในเลือดสูง
      - กลไกการการออกฤทธิ์
        
        ออกฤทธิ์กระตุ้นได้ทั้ง alphaและbeta
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        ภาวะหัวใจหยุดเต้น ยา epinephrine เป็นยาชนิดแรกที่ควรใช้ แต่ไม่ใช้ในภาวะหัวใจช็อค
        
        ภาวะแอนาฟิแล็กซิส ปฏิกิริยาภูมิแพ้อย่างรุนแรงเฉียบพลัน เกิดจากการแพ้ยา
        
        ใช้เพื่อห้ามเลือด
    - - ออกฤทธิ์ทั้งalpha และ beta แต่มีความชอบalphaมากกว่า
      - หลอดเลือดขยายตัว เพิ่มอัตราการเต้นของหัวใจและเพิ่มcardiac output
      - ประโยชน์างคลินิค รักษาอาการความดันโลหิตต่ำรุนแรง ที่ไม่ตอบสนองต่อยาอื่น
    - - DA .ในขนาดต่ำ กระตุ้น D1-receptor เกิดหลอดเลือดที่ไตขยายตัวมากขึ้น
      - DA ในขนาดสูง กระตุ้นalpha1 reeceptor เกิดหลอดเลือดหดตัว เพิ่มความดันโลหิต
      - DA ในขนาดปานกลาง กระตุ้น beta1 receptor เพิ่มแรงบีบตัวของหัวใจ
    - - มีโครงสร้างคล้าย DA มีฤทธิ์ alpha1 และ beta agonist ออกฤทธิ์กระตุ้นต่อ beta1 receptor ฤทธิ์ต่อ alpha receptor
    - - ระบบประสาท วิตกกังวล ปวดศีรษะ อาการสั้น
      - ระบบไหลเวียน หัวใจเต้นผิดจังหวะ ปอดบวมน้ำ เจ็บหน้าอก
      - Tissue necrosis โดยเฉพาะอย่างยิ่ง Norepinephrine ถ้าฉีดเข้าหลอดเลือดดำรั่วไปเนื้อเยื่อรอบๆจะเกิด vasoconstriction จนเนื้อตาย
  - - - Phenylephrine
        
        ออกฤทธิ์จำเพาะเจาะจงต่อ alpha1-receptor ทำให้กล้ามเนื้อเรียบของหลอดลหดตัว เพิ่มความดันโลหิต
        
        บรรเทาอาการคัดจมูก ยาหยอดตาขยายม่านตา
      - Midodrine
        
        ออกฤทธิ์จำเพาะเจาะจงต่อ alpha1-receptor
        
        หลอดเลือดหดตัว ส่งผลให้ความดันโลหิตเพิ่ม
        
        ใช้ในผู้ป่วยอาการ postural hypotension หรืออาการหน้ามืดจากความดันโลหิตต่ำเมื่อเปลี่ยนท่า
    - - Clonidine
        
        alpha2 receptor ที่สมองและหลอดเลือด
        
        ใช้เป็นยาลดความดันโลหิต
        
        ประโยชน์ทาวคลินิก รักษาความดันโลหิตสูง รักษาอาการขาดเหล้า หรืออาการถอนเป็นพิษ
  - - - ยาขยายหลอดลมชนิดออกฤทธิ์สั้น
        
        ออกฤทธิ์เร็ว กล้ามเนื้อเรียบหลอดลคลายตัว รักษาอาการหลอดลมเกร็งเฉียบพลัน
        
        SE: ใจสั่น อาการสั่น หัวใจเต้นเร็ว
      - ยาขยายหลอดลมชนิดออกฤทธิ์ยาว
        
        มีระยะเวลาในการออกฤทธิ์นานกว่า12ชั่วโมง เมื่อให้รูปแบบยาพ่นช่วยบรรเทาอาการหืด
        
        สามารถใช้รักษาทั้งระยะเฉียบพลันและระยะยาว ใช้ในโรคหืด และCOPD
      - อาการข้างเคียง
        
        ใจสั่น อาการสั่น หัวใจเต้นเร็ว
    - - Mirabegron ออกฤทธิ์จำเพาะต่อ Beta3 receptor มีผลทำให้กล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะคลายตัว
      - ใช้รักษาอาการ กลั้นปัสสาวะไม่ได้
  - - - Ephederine ไม่ได้ใช้ทางคลินิกแล้ว ส่วนpseudophedrine ใช้เป็นยาลดน้ำมูกและคัดจมูก
      - อาการข้างเคียงมีในผู้ป่วยโรคหัวใจ ความดันโลหิตสูง นอนไม่หลับ หัวใจเต้นเร็ว
    - - เป็นยาเสพติดประเภทที่1
      - ออกฤทธิ์กระตุ้นประสาทส่วนกลางที่มีความรุนแรงสูง ออกฤทธิ์โดยตรง และทางอ้อม
      - ยามีผลเพิ่มความดันโลหิต และในขนาดสูงมีผลทำให้หัวใจเต้นผิดจังหวะ ผลเด่นชัดต่อระบบประสาทส่วนกลาง
      - ผลต่ออารมณ์ จิตใจ บุคลิกภาพ เพิ่มความตื่นตัว ลดความรู้สึกอ่อนล้า ลดความอยากอา หาร
      - อาการข้างเคียง นอนไม่หลับ กระสับกระส่าย อาจก้าวร้าว ประสาทหลอน เพ้อคลั่ง วิตกกังวล
- - - - การที่ความดันโลหิตต่ำในขณะที่เปลี่ยนอริยาบถมัก พบบ่อยในการใช้ยาในระยะแรกๆ
  - - - Propranolol ถูกดูดซึมได้ดีมาก
      - รักษาความดันโลหิตสูง
      - ลดอาการใจสั่น และมือสั่นในผู้ป่วยที่ต่อมไทรอยด์ทำงามากกว่าปกติ ลดหัวใจเต้นเร็ว
      - ลดอาการตื่นเต้นได้ง่าย
      - รักษาหัวใจเต้นผิดจังหวะ
    - - Metoprolol และ Atenolol เป็น selective beta1 blocker ใช้รักษาความดันโลหิตสูง หัวใจเต้นผิดจังหวะ เจ็บหน้าอก ห้ามใช้กับผู้ป่วยที่มีอัตราการเต้นของหัวใจช้ากว่า 45ครั้ง/นาที