Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ยาที่ใช้ในระบบประสาท - Coggle Diagram

- - - - การปิดกั้น muscarinic receptors ทำให้ parasympathetic toneที่ระบบทางเดินอาหารลดลง
    - - มีฤทธิ์ขยายหลอดลม ยับยั้งการหลั่งของสารคัดหลั่ง
    - - ทำให้กล้ามเนื้อเรียบ iris sphincter และ ciliary muscleไม่สามารถหดตัวได้
    - - ทำให้หัวใจเต้นเร็ว
    - - ลดความตึงตัวและความแรงในการบีบตัวของท่อปัสสาวะ
    - - atropine ทำให้ร่างกายขับเหงื่อได้น้อยลง
  - - - ยาลดการหดเกร็งของกล้ามเนื้อเรียบในช่องท้อง
    - - รักษาโรคแผลในกระเพาะอาหาร
  - - - ปากแห้ง
      - ตาพร่ามัว
      - ตาพร่ามัว ใจสั่น
      - ปัสสาวะลำบาก
      - ร้อนวูบวาบทางผิวหนัง ท้องผูก
- - - - Adrenergic agents
        
        ได้แก่ Noradrenaline
    - - Adrenergic receptor
        
        มี Alpha
        
        Beta
  - - - Cholinergic receptor
        
        Acetylcholine(ACh)
    - - Cholinergir receptor
        
        Muscarinic(M)
        
        Nicotine receptors(N)
  - - - มีเส้นประสาทที่ไปยังกล้ามเนื้อลาย
      - หลั่งAch ออกฤทธิ์ที่ Nicotinic receptors กล้ามเนื้อลาย
- - - - เพิ่ม cardiac output
      - หลอดลมขยาย
      - ทำให้หัวใจเต้นเร็ว
      - การทำงานของระบบทางเดินอาหารลดลง
  - - - เพื่อให้พักผ่อนหรือย่อยอาหาร
    - - ลดอัตรการเต้นของหัวใจ
      - หลอดลมตีบแคบลง
      - กระเพาะอาหารและกระเพาะปัสสาวะบีบตัว
      - เพิ่มการหลั่งกรดและน้ำย่อย
- - - - Acetylcholine
      - สารสังเคราะห์ cholinesterase (ChE)
    - - ออกฤทธิ์กระตุ้นที่ Muscarinnic และ Nicotinic receptor
    - - 2.ระบบหายใจ
      - 3.ระบบทางเดินปัสสาวะ
      - 1.ระบบไหลเวียนเลือด
      - 4.ระบบทางเดินอาหาร
      - 5.ฤทธิ์ต่อตา
      - 6.ระบบประสาทส่วนกลาง
    - - ใช้รักษาระบบทางเดินปัสสาวะ
      - ใช้รักษาต้อหิน
      - ใช้รักษาอาการท้องอืด ไม่ถ่าย
    - - อาการมึนศีรษะ (dizziness) คล้ายจะเป็นลม อาเจียน ทำให้มีน้ำลาย น้ำมูก น้ำตาไหล เหงื่อออก ปวดปัสสาวะ ปวดมวนท้อน สำหรับ Pilocarpine แบบหยอด จะมีอาการตามัว ระคายเคือง คันตา ตาแดง น้ำตาไหล
    - - โรคแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้
      - ผู้ป่วยลำไส้อุดตัน นิ่วทางเดินปัสสาวะ
      - ผู้เป็นโรคหืด
  - - - ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ Acetylcholinesterase
    - - 1.ผลต่อ muscarinic receptor ผลต่อระบบไหลเวียนอาจทำให้หัวใจเต้นช้า
      - ผลต่อ nicotinic receptor ผลต่อกล้มเนื้อลาย
    - - 2.ใช้ในการรักษาโรค Myasthenia gravis(MS)
      - 3.ใช้ในการยุติฤทธิ์ของยาคลายกล้ามเนื้อกลุ่มที่เป็น competitive antagonist
      - 1.ใช้ในการรักษาอาการลำไส้
      - 4.รักษา Alzheimer's disease
    - - รูม่านตาเล็ก หายใจลำบาก หัวใจเต้นช้า ความดันโลหิตต่ำ หน้ามืด เหงื่อออกมาก
- - - - อาการข้างเคียงและความเป็นพิษ
        
        การที่ความดันโลหิตต่ำในขณะเปลี่ยนอิริยาบท ซึ่งพบบ่อยจากการใช้ยาในระยะแรกๆ
      - selective alpha1-antagonitsออกฤทธิ์จำเพาะต่อ alpha1-receptor
  - - - Timolol
      - Sotalol
      - Propranolol
        
        จัดเป็นยาต้นแบบของBeta-blockerยับยี้งทั้งbeta1และbeta2 receptor ถูกดูดซึมได้ดีมาก
        
        ลดอาการใจสั่น
        
        ลดอากตื่นเต้นได้ง่ายทำให้เกิดภาวะสงบ
        
        ใช้รักษาความดันโลหิตสูง
        
        รักษาหัวใจเต้นผิดจังหวะ
    - - Metoprolol และ Atenolol
        
        ใช้รักษาโรคความดันโลหิตสูง
        
        แต่ยานี้ห้ามใช้ในผู้ป่วยที่มีอัตราการเต้นของหัวใจช้ากว่า 45 ครั้ง/นาที
        
        อาการข้างเคียงและความเป็นพิษ
        
        ระบบหายใจ
        
        หัวใจเต้นผิดจังหวะ
        
        ระบบหัวใจและหลอดเลือด
        
        ระบบประสาท
        
        ยากลุ่มนี้มีผลกับระบบต่อมไร้ท่อและกระบวนการเมแทบอลิซึม
- - - - 1.)Alpha-1 agonist
        
        1.Phenylephrine
        
        เป็นยาออกฤทธิ์จำเพาะต่อ Alpha-receptorทำให้กล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือดหดตัว
        
        2.Midodrine
        
        เป็นยาออกฤทธิ์จำเพาะต่อ Alpha-receptorทำใหหลอดเลือดหดตัว
      - 2.)Alpha-2 agonist
        
        ยาฤทธิ์เป็น Alpha2-agonist มีฤทธิ์เฉพาะเจาะจงที่ alpha2-adrenergir receptor
    - - 1.Beta2 adrenergic agonist
        
        1.ยาขยายหลอดลมชนิดออกฤทธิ์สั้น
        
        Salbutamol & Terbutaline
        
        ทำให้กล้ามเนื้อเรียบหลอดลมคลายตัว ใช้รักษาอาการหลอดลมหด
        เกร็งเฉียบพลัน
        
        2.ยาขยายหลอดลมชนิดออกฤทธิ์ยาว
        
        Salmeterol & Formoterrol
        
        เป็นยาที่มีระยะเวลาการออกฤทธิ์ยาวนานกว่า 12 ชั่วโมง
        
        อาการข้างเคียงและความเป็นพิษ
        
        เกิดจากการกระตุ้น Beta-receptorในผู้ป่วยโรคหัวใจอยู่แล้วจะมี
        ความเสี่ยงมากขึ้น
        
        ใจสั่น อาการสั่น อาการกระวนกระวาย วิตกกังวล หัวใจเต้นเร็ว โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่ใช้รับประทาน
      - 2.Beta3 adrenergic agonist
        
        Mirabegron เป็นยาออกฤทธิ์จำเพาะต่อ Beta3-receptor มีผลให้กล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะคลายตัวใช้ในการรักษาอาการกลั้นปัสสาวะไม่ได้
    - - ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
        
        การออกฤทธิ์ต่อAlphaและBeta
        
        4.ผลต่อเมแทบอลิซึม
        
        5.ผลต่อระบบต่อมไร้ท่อ
        
        3.ผลกระตุ้นหัวใจ
        
        6.ผลต่อระบบประสาทส่วนกลาง
        
        2.ผลต่อกล้ามเนื้อเรียบ
        
        7.ผลต่อตา
        
        1.ระบบไหลเวียนเลือด
      - ยากลุ่ม Catecholamines
        
        Norepinephrine
        
        ประโยชน์ทางคลินิก
        
        ประโยชน์ทางคลินิก รักษาความดันโลหิตต่ำรุนแรง ที่ไม่ตอบสนอง
        ต่อยาอื่น
        
        ออกฤทธิ์เช่นเดียวกับ epinephrine
        
        Dopamine
        
        ยาออกฤทธิ์ต่อ receptors เมื่อให้ยาต่างขนาด
        
        2.DA ขนาดปานกลางกระตุ้น Beta2 receptor เพิ่มแรงบีบตัวของหัวใจ เพิ่มอัตราการเต้นหัวใจเพียงเล็กน้อย ทำให้กล้ามเนื้อหัวใจไม่ต้องใช้ออกซิเจนมากขึ้น
        
        3.DAในขนาดสูงกระตุ้น Alpha receptor ทำให้เกิดหลอดเลือดหดตัว เพิ่มความดันโลหิตประโยชน์ทางคลินิก รักษาภาวะช็อกจากหัวใจ
        
        1.DA ในขนาดต่ำกระตุ้น D1-receptorsทำให้เกิด vasodilation ของหลอดเลือดไตและหลอดเลือดในหัวใจ
        
        Dopamine เป็น Neurotransmitterในสมอง
        
        Epinephrine
        
        ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
        
        3.ระบบหายใจ
        
        4.ผลต่อเมตาบอลิซึม ภายในร่างกายทำให้กลูโคสและlactoseในเลือดสูง
        
        2.ระบบทางเดินอาหาร
        
        5.ยาเข้าสู่สมองได้น้อยจึงไม่มีฤทธิ์กระตุ้นสมอง
        
        1.ระบบไหลเวียนโลหิต
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        2.ภาวะแอนาฟิแล็กซิส
        
        3.ใช้เพื่อห้ามเลือด
        
        1.ภาวะหัวใจหยุดเต้น
        
        4.ใช้ผสมยาชาเฉพาะที่
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        เป็นสาร agonist ออกฤทธิ์กระตุ้นได้ทั้งAlpha และ Beta ถูกทำลายอย่างรวดเร็วโดย MAO และ COMT ดังนั้นให้โดยการรับประทานไม่ได้
        
        Dobutamine
        
        อาการข้างเคียงของ Epinephrine,Norepinephrine,Dopamine และ Dobutamine
        
        ระบบไหลเวียน
        
        หัวใจเต้นผิดจังหวะ ปอดบวมน้ำ เจ็บหน้าอก(ความเสี่ยงจะเพิ่มมากขึ้นในผู้ป่วยhyperthyriodism)
        
        Tissue necrosis
        
        โดยเฉพาะอย่างยิ่ง Norepinephrineถ้าฉีดเข้าหลอดเลือดดำไปเนื้อเยื่อรอบๆจะเกิดvasoconstrictionอย่างมากจนเนื้อตายได้
        
        ระบบประสาท
        
        วิตกกังวล ปวดศีรษะ อาการสั่น อาจเกิด cerebral hemorrhage
        
        เป็นสารสังเคราะห์ มีโครงสร้างคล้ายDA มีฤทธิ์ Alpha1และBeta agonist
    - - Amphetamine
        
        เป็นยาเสพติดให้โทษประเภทที่ 1 ออกฤทธิ์กระตุ้นประสาทส่วนกลางที่มีความแรงสูง
        
        ประโยชน์ทางคลินิกของยาในกลุ่ม Sympaythomimetics
        
        1.ภาวะหัวใจหยุดเต้น Epinephrine ใช้ในภาวะหัวใจหยุดเต้นมีผลเพิ่มความดันโลหิตและเพิ่มเลือดไปเลี้ยงหัวใจ
        
        2.ภาวะช็อค
        
        ยาที่กระตุ้น alpha-adrenergic receptor มีผลเพิ่มความดันโลหิต
        
        Dopamineมีผลเพิ่มปริมาณเลือดไปเลี้ยงที่ไต
        
        ยาที่กระตุ้น Beta-adrenergic receptor ทำให้กระตุ้นแรงบีบตัวและอัตราการเต้นของหัวใจ
        
        7.ลดการคั่งการบวมของเนื้อเยื่อในจมูก
        
        อื่นๆ
        
        ได้แก่ overactive bladder ใช้ยา Beta3-receptor agonist มีผลคลายกล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะ
        
        6.Antihypertensive ยากลุ่ม alpha2-adrenergic agonist เช่น clonidine ยาออกฤทธิ์ในระบบประสาทส่วนกลาง ช่วยลดความดันโลหิต
        
        3.Anaphylaxis ยาหลักที่ใช้ได้แก่ epinephrine ยาอื่นๆที่ใช้ร่วม
        Beta2 agomist ขยายหลอดลม
        
        4.Asthma & COPD ใช้เป็นยาขยายหลอดลม ยาในBeta2-adrenergic receptorเป็นยาหลักในการรักษาหอบหืด
        
        5.Glaucoma ยากลุ่มalpha2-agonist ช่วยลดความดันในลูกตา โดยลดการผลิตน้ำในลูกตา
      - Ephedrine & pseudoephedrine
        
        ยา Ephedrine ไม่ได้ใช้ทางคลินิกแล้ว
        
        pseudoephedrineเป็นยาที่ออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท