Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ยาที่ใช้ในระบบประสาทอัติโนมัติ (Drug used in Autonomic Nervous System) -…

- - - - พบที่
        
        กล้ามเนื้อเรียบ
        
        ระบบทางเดินอาหาร
        
        ระบบทางเดินหายใจ
        
        ต่อมที่มีท่อต่างๆ
      - ถ้ามีการกระตุ้นทำให้เกิดการตอบสนองแบบ Excitation
    - - พบที่ระบบประสาท
      - ถ้ามีการกระตุ้นให้เสริการหลั่งของ Dopamine
    - - พบที่
        
        หัวใจ
        
        บางส่วนของ Peripheral neuron
      - ถ้ามีกระตุ้นเกิดการตอบสนองแบบยับยั้ง
    - - พบที่ Dopamine neuron
      - ถ้ามีการกระตุ้นให้เสริการหลั่งของ Dopamine
    - - พบที่
        
        Peripheral neuron
        
        Gasteic parietal
      - ถ้ามีการถ้ามีการกระตุ้นทำให้เกิดการตอบสนองแบบ Excitation
- - - - ระบบทางเดินหายใจ
        
        ลดหดเกร็งของหลอดลม
        
        ฤทะิืต่อหลอดลมเห็นได้ชัดเป็นผู้ป่วยโรคหืด
        
        ยับยั้งการหลั่งสารคัดหลั่ง
      - กล้ามเนื้อเรียบ
        
        ลดความตึงตัวและความบีบตัวของท่อปัสสาววะ
        
        ปัสสาวะลำบาก
      - ระบบทางเดินอาหาร
        
        parasympathetic tone ลดลง
        
        ลดการบีบตัวของหลอดอาหารจนถึงลำไส้ใหญ่
        
        ปิดกั้น muscarinic receptors
      - ต่อมเหงื่อ
        
        ขับเหงื่อน้อยลง
        
        อุณหภูมิร่างการสูงขึ้น เกิดไข้
      - ระบบตา
        
        ม่านตาขยาย
        
        ไม่สามารถควบคุมเลนส์ให้มองภาพได้ชัด
        
        ความดันโลหิตตาสูง
        
        เป็นอันตรายต่อต้อหิน
        
        ทำให้ตาแห้ง ยับยั้งการหลั่งน้ำตา
      - ระบบหัวใจและหลอดเลือด
        
        ทำให้หัวใจเต้นเร็ว
        
        ทำให้หลอดเลือดขยายตัว
    - - ใช้ทางจักษุแพทย์ ทำให้รูม่ายตาขยาย
      - ใช้เป็นยาขยายหลอดลม
      - รักษาภาวะกระเาะปัสสาววะคลายตัวมากเกินไป
      - ใช้เป็นยาเตรียมผู้ป่วยก่อนการผ่าตัด
      - ใช้รักษาโรคพาร์กินสัน
      - Antispasmodics
        
        ยาลดหดเกร็งกล้ามเนื้อเรียบในช่องท้อง
        
        รักษาอาการท้องเดิน
        
        รักษาโรลำไส้แปรปรวน
      - รักษาภาวะล้มเหลวของระบบไหลเวียนโลหิต Atropine
      - Antisecretory
        
        รักษาแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้
        
        ยับยั้งการหลั่งกรดและน้ำย่อยในกระเพาะอาหาร
      - ใช้เป็นยาต้านพิษ
    - - ออกฤทธิ์แย่งกับ Ach ในการจับ Muscarinic receptors
      - มีผลลด parasympathetic tone
      - ต่อมต่างๆของร่างกายตอบสนองฤทธิ์ยาได้เร็ว
    - - Anticholinergic
        
        การสังเกตและบันทึกอาการ
        
        ปริมาณน้ำดื่ม
        
        จำนวนปัสสาวะ
        
        อาการที่พบ
        
        ใจสั่น ร้อนวูบวาบ
        
        ท้องผูกปัสสาวะลำบาก
        
        ปากแห้ง คอแห้ง
        
        อาการรุนแรงมากน้อยขึ้นอยู่กับขนาดยาที่ใช้
  - - - Alpha-1 agonist
        
        Phenylephrine
        
        กล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือดหดตัว
        
        เพิ่มแรงต้านหลอดเลือดและความดันโลหิต
        
        ยาเป็นรูปแบบรับประทาน/แบบพ่นจมูก
        
        Midodrine
        
        ความดันโลหิตเพิ่ม
        
        ผู้ป่วยมีอาการ Ppstural hypotension
        
        หลอดเลือดหดตัว
      - Alpha-2 agonist
        
        clonidine
        
        ลดการหดตัวของหลอดเลือด
        
        ลดความต้านทานของหลอดเลือด
        
        ใช้เป็นยาลดความดันโลหิต
    - - β2 adrenergic agonist
        
        รักษาอาการหลอดลมหดเกร็งเฉียบพลัน
        
        กล้ามเนื้อเรียบหลอดลมคลายตัว
        
        ขยายหลอดลม Salbutamol
      - β3 adrenergic agonist
        
        กล้ามเนื้อปัสสาวะคลายตัว
        
        รักาาอาการกลั้นปัสสาวะไม่ได้
    - - Noepinephrine
        
        ประโยชน์ทางคลินิก
        
        ยาออกฤทธิ์ที่หลอดเลือดเป็นหลัก
        
        ภาวะติดเชื้อในกระแสโลหิต
        
        รักษาความดันโลหิตต่ำ ที่ไ่ตอบสนองต่อยาอื่น
        
        การออกฤทธิ์
        
        เพิ่มความต้านทานรวมของหลอดเลือดส่วนปลาย
        
        ทำให้หลอดเลือดหดตัว
        
        กระตุ้น α1 และ β receptors
        
        เพิ่มอัตราการเต้นของหัวใจ และ cardiac out put
      - Dopamine
        
        เมื่อถูกเตาโบไลท์จะได้
        
        norepinephrine
        
        epinephrine
      - Epinephrine(Adrenaline)
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        ภาวะแอนาฟิแล็กซิส
        
        ใช้เพื่อห้ามเลือด
        
        ภาวะหัใจหยุดเต้น
        
        ใช้ผสมยาเฉพาะที่ ใช้ใน spinal block ออกฤทธิ์นานขึ้น
        
        ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
        
        ระบบหายใจ
        
        กล้ามเนื้อหายใจคลายตัว
        
        หลอดลมขยายตัว
        
        ผลต่อเมทาบอรึซึม
        
        ร่างกายมีกลูโคสและlactose.ในเลือดสูง
        
        ระบบทางเดินอาหาร
        
        กล้ามเนื้อเรียบทางเดินอาหารคลายตัว
        
        กล้ามเนื้อหูรูดบีบตัว
        
        ถ้ายาเข้าสู่สมองน้อยจะไม่มีฤทธิืกระตุ้นสมอง
        
        ระบบไหลเวียนโลหิต
        
        บีบหลอดเลือด
        
        กระตุ้นหัวใจ
        
        กระตุ้นกล้ามเนื้อหัวใจโดยตรง
        
        เพิ่มแรงบีบหัวใจ เพิ่มความดันโลหิต
      - ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา :
        
        ผลต่อกล้ามเนื้อเรียบ
        
        กระตุ้นผ่าน β2 receptors
        
        หลอดเลือดกล้ามเนื้อลายขยาย
        
        เกิดการคลายตัวกล้ามเนื้อหลอดลม ทางเดินอาหารและกล้ามเนื้อมดลูก
        
        ผลกระตุ้นหัวใจ เพิ่มอัตราการเต้นของหัวใจ
        
        ระบบไหลเวียนเลือด
        
        กระตุ้นกล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือดหดตัว
        
        ผ่าน α1 receptors
        
        ผลต่อแมทาบอลิซึม
        
        ผลต่อตับ
        
        สลาย glycogen
        
        ผลต่อระบบไร้ท่อ ตับอ่อนลดการหลั่งอินซูลิน
        
        ผลต่อระบบประสาทส่วนกลาง
        
        มีผลต่อตา กล้ามเนื้อตาหดตัว รูม่านตาขยาย
      - Dobutamine
        
        เป็นยาที่กระตุ้นการบีบตัวของหัวใจ
        
        อาการข้างเคียงความเป็นพิษ
        
        ระบบไหลเวียนเลือด
        
        หัวใจเต้นผิดจังหวะ
        
        ปอดบวมน้ำ
        
        เจ็บหน้าอก
        
        Tissue necrosis
        
        ระบบประสาท :
        
        ปวดศีรษะ
        
        อาการสั่น
        
        วิตกกังวล
        
        เกิด cerebral hemorrhage
    - - Ephedrine & pseudoephedrine
        
        ปล่อยสาร catecholamine
        
        กระตุ้น receptor โดยตรง
        
        ออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท
      - Amphetamine
        
        กระตุ้นระบบส่วนกลางที่มีความแรงสูง
        
        ฤทธิ์อยู่ได้นานนน
  - - - กระตุ้น Cholinergic agoniist โดยตรง
        
        Acetylcholine (Ach)
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        กระตุ้น Muscarinic
        
        กระตุ้น Nicotinic receptor
        
        ไม่สามารถนำมารักษาได้เนื่องจากมีฤทธิ์กระจายมาก
        
        ออกฤทธิ์สั้นเนื่องจากถูกทำลายรวดเร็ว
        
        ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
        
        ระบบทางเดินปัสสาวะ
        
        การบีบตัวของปัสสาวะเพิ่มขึ้น
        
        เกิดการคลายตัวของกล้ามเนื้อหูรูด และ trigone ของกระเพาะปัสสาวะ
        
        ความดันในกระเพราะปัสสาวะเพิ่มขั้น
        
        กล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะหดตัว
        
        ระบบทางเดินอาหาร
        
        กระตุ้นกล้ามเนื้อทางเดินอาหารบีบตัว
        
        กล้ามเนื้อ sphincter คลายตัวให้อาหารเคลื่อนผ่านไปได้
        
        เพิ่มการหลั่งสารคัดหลั่ง
        
        น้ำลาย
        
        กรดในกระเพาะอาหาร
        
        ต่อมในตับอ่อน
        
        ลำใส้เล็ก
        
        ระบบหายใจ
        
        ต่อมในหลอดลม
        
        หลั่งสารคัดหลั่งเพิ่มขึ้น
        
        กล้ามเนื้อเรียบหลอดลมหดตัว
        
        ถ้าเกิกการกระตุ้นมากขึ้นจะเกิดอาการหืด(asthma)
        
        ฤทธิ์ต่อตา
        
        ่่ม่านตาหรี่
        
        การหดตัวของ sphincter muscle iris
        
        ระบบไหลเวียนเลือด
        
        หลอดเลือดขยายตัว
        
        ลดความดันโลหิต
        
        สาร Muscarinicb agonist ลดความต้านทานหลอดเลือดส่วนปลาย
        
        ลดการเต้ของหัวใจ
        
        ระบบประสาทส่วนกลาง
        
        กระตุ้นสมองส่วน cortex
        
        บทบาท
        
        การเคลื่อน่ไหว(motor control)
        
        ความอยากอาหาร(appetite)
        
        การรับรู้(cognitive function)
        
        ความปวด(nociception)
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        ใช้ยา pilocarpine ชนิดหยอดใช้รักษาต้อหิน
        
        ใช้รักษาอาการท้องอืด
        
        รักษาระบบทางเดินปัสสาวะ ฺBethanechol ใช้รักษาอาการปัสสาวะไม่ออกจากหัตถการผ่าตัว
        
        อาการข้างเคียงและความเป็นพิษ
        
        ผลทั่วร่างกายที่เกิดจากยา
        
        Bethanechoi, Pilocarpine ชนิดเม็ด
        
        น้ำลาย น้ำตา น้ำมูกไหล
        
        เหงื่อออก
        
        อาเจียน
        
        ปวดปัสสาวะ
        
        การมึนเวียนศรีษะ
        
        ปวดมวนท้อง
        
        Pilocarpine ชนิดหยอด
        
        ระคายเคือง
        
        คันตา
        
        อาการตามัว
        
        ตาแดง
        
        น้ำตาไหล
        
        ผลของยาจะกระตุ้น muscarinic receptor
        
        ข้อห้ามใช้
        
        โรคแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้(Peptic ulcer)
        เพราะยาจะกระตุ้นการหลั่งกรดและน้ำย่อยเพิ่มขึ้น
        
        ผู้ป่วยลำไส้อุดตัน นิ่วทางเดินปัสสาวะ
        
        ผู้เป็นโรคหืด(Asthma)เพราะจะทำให้หลอดลมหดตัว
        
        cholineb ester
      - Anticholinesterase agent
        
        ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
        
        muscarinic receptor
        
        มีผลทั่วร่างกาย
        
        มีผลต่อกล้ามเนื้อเรียบ
        
        หัวใจเต้นช้า
        
        ลด cadiac output
        
        nicotinic receptor
        
        มีผลต่อกล้ามเนื้อลาย
        
        การบีบตัวใยกล้ามเนื้อ
        
        อาการกล้ามเนื้อจะสั่นพริ้ว
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        Pyridostigmine รักษาโรค Myasthenia gravis(MS)
        
        ยุติฤทธิ์ของยาคลายกล้ามเนื้อ Competitive antagonist
        
        Neostigmine ใช้รักษาอาการลำไส้ กระเพาะปัสสาวะไม่บีบตัว
        
        รักษา Alzheimer's disease ปรับปรุงด้านความจำ
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        กระตุ้น Cholinergic receptors
        
        ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์
        
        Acetylcholinesterase(AChE)
        
        Cholinesterase(ChE)
        
        การจับกันของเอนไซม์
        
        reversible(ชั่วคราว)
        
        neostigmine
        
        pyridostingmine
        
        edrophonium
        
        irreversible(ถาวร)
        
        organophosphate compounds
        
        ใช้เป็นยาฆ่าแมลง
        
        อาการข้างเคียงและความเป็นพิษ
        
        หายใจลำบาก
        
        หัวใจเต้นช้า
        
        รูม่านตาเล็ก
        
        ความดันโลหิตต่ำ
        
        สารคัดหลั่งในทางเดินหายใจมีมาก
        
        หลอดลมหดเกร็ง
        
        ชัก หยุดหายใจ เมื่อยาฆ่าแมลงเข้าสมอง
  - - - Doxazosin
      - selective α1-antagonist
        
        ลดความต้านทานหลอดเลือดแดง
        
        ลดความดันโลหิตได้ดี
        
        เกิดการคลายตัวของกล้ามเนื้อเรียบ
        
        ผนังหลอดเลือดขยาย
        
        ออกฤทธิ์จำเพาะ α1-receptor
        
        หัวใจ
        
        ผนังหลอดเลือด
        
        กล้ามเนื้อเรียบ
        
        ต่อมลูกหมาก
        
        เปิดทางเดินปัสสาวะ
        
        ใช้รักษาโรคความดันโหิตสูงที่ีมีโรคต่อลูกหมากโตร่วมด้วย
        
        อาการข้างเคียงและความเป็นพิษ
        
        ความดันต่ำเวลาเปลี่ยนอริยาบท
        
        พบอาการหลังการใช้ยาระยะแรกๆ
      - prazosin
    - - Non-selective β-blocker
        
        Timolol
        
        Sotalol
        
        Propranolol
        
        ลดอาการสั่น
        
        ลดอาการตื่นเต้นได้ง่ายเกิดภาวะสงบ
        
        ใช้รักษาความดันโลหิตสูง
        
        รักษาหัวใจเต้นผิดจังหวะ
      - selective β-blocker
        
        metoprolol, Atenolol
        
        อาการข้างเคียงและความเป็นพิษ
        
        หัวใจเต้นผิดจังหวะ
        
        ระบบประสาท
        
        วิงเวียน
        
        นอนไม่หลับ
        
        ปวดศีรษะ
        
        เหนื่อยล้า
        
        ระบบหายใจ จากการปิดกั้น β2 ทำให้หลอดลมตีบแคบ
        
        เกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ
        
        ระบบหัวใจและหลอด Propranolol ทำให้หัวใจเต้นช้า
      - คุณสมบัติ
        
        ความจำเพาะต่อ receotor subtype
        
        กระตุ้นการสร้าง nitric oxide(NO)
        
        การยับยั้ง β-receotor
        
        Beta-adrenergic antagonists ออกฤทธิ์ไม่ได้
- - - - Muscarinic (M)
      - Nicotinic receptors (N)
  - - - Alpha (α)
      - Beta (β)