Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่9 การพยาบาลแบบองคืรวมในทารกแรกเกิดที่มีภาวะเสี่ยงและปัญหาสขภาพ,…
บทที่9 การพยาบาลแบบองคืรวมในทารกแรกเกิดที่มีภาวะเสี่ยงและปัญหาสขภาพ
การบาดเจ็บจากการคลอด (Birth injury)
การบาดเจ็บที่ศีรษะทารก
ภาวะก้อนบวมน้ำใต้หนังศีรษะ
Caput saccedaneum
เกิดจากการคั่งของของเหลวในระหว่างชั้นของผิวหนังศีรษะกับชั้นเยื่อหุมกะโหลกศีรษะ
ก้อนบวมโนนี้จะข้ามรอยต่อของกระดูกกะโหลกศีรษะ มีขอบเขตไม่แน่นอน
เกิดจากแรงดันที่กดลงบนศีรษะทารกระหว่างการทำคลอดท่าศีรษะ
การใช้เครื่องดูดสูญญากาศ
แนวทางการรรักษา
หายได้เอง 2-3 วันหลังคลอด
ถ้าเกิดจาก V/E จะหายช้ากว่า
Cephalhematoma
ภาวะเลือดออกใต้เยื่อหุ้มกะโหลกศีรษะ เป็นการคั่งบริเวณใต้เยื่อหุ้มกระดูกกะโหลกศีรษะ มีขอบเขตชัดเจน และไม่ข้ามรอยต่อของกระดูกกะโหลกศีรษะ
เกิดจากระยะเวลาการคลอดยาวนาน
ศีรษะทารกถูกกดจากช่องทางคลอด
การใช้ V/E
ภาวะแทรกซ้อน
ในรายที่รุนแรงจะเกิดภาวะ hyperbilirubinemia
อาจเกิดการติดเชื้อ
แนวทางการรักษา
ถ้าไม่มีภาวะแทรกซ้อนจะหายเองภายใน2 เดือน
ถ้ามีตัวเหลืองร่วมได้จะต้องได้รับการส่องไฟ
ในรายที่มีก้อนขนาดใหญ่อาจรักษาโดยการดูดเลือดออก
Subgaleal hematoma
ภาวะที่มีเลือดสะสมในช่องว่างของเนื้อเยื่อที่อยู่ระหว่างพังผืดของกะโหลกกับเยื่อหุ้มกะโหลก
สาเหตุ มักพบในการช่วยคลอดโดย V/E
มีขอบเขตจากหน้าไปหลังเริ่มจากขอบเบ้าตา ไปยังท้ายทอย และด้านข้างจากหูไปยังหูอีกข้าง
ก้อนมีลักษณะน้วม และข้ามแนวประสานกระดูก ก้อนมีขนาดเพิ่ทขึ้นช้าๆ ในหลายชั่วโมงหรือวัน หรือเพ่มขนาดอย่างรวดเร็ว
intracranial hemorrhage
เป็นภาวะที่เลือดออกภายในกระโหลกศีรษะ
เกิดขึ้นได้หลายตำแหน่ง
สาเหตุ
Preterm
ภาวะขาดออกซิเจนเป็นเวลานานในขณะคลอดหรือเกิดภายหลังคลอด
การได้รับอันตรายรุนแรงจากการคลอด
รายที่มีอาการรุนแรงจะแสดงอาการแรกคลอดทันที หรืออาจค่อยๆแสดงๆอาการหรือาจไม่แสดงอาการเลยในบางราย โดยอาการมีดังนี้คือ
Reflex ลดน้อยลง
กำลังกล้ามเนื้อไม่ดี
มีภาวะซีด
-ซึม ดูดนมไม่ดี
ร้องเสียงแหลม
การหายใจผิดปกติ
กระหม่องโปร่งตึง
ชัก
แนวทางการรักษา
ถ้ามีความดันกะโหลกศีรษะสูง อาจะได้รับการเจาะน้ำไขสันหลัง เพื่อบรรเทา
ให้ความอบอุ่นร่างกาย
ให้ยาระงับการชัก และวิตามินเค
ดูแลให้ได้รับออกซิเจนป้องกันภาวะพร่องออกซิเจน
ดูแลให้ได้รับนมเพียงพอ
การบาดเจ็บของกระดูก Bone injuries
กระดูกต้นแขนหัก
สาเหตุ
การคลอดท่าก้นผู้ทำคลอดดึงทารกออกมาขาเหยียด
การคลอดท่าศีรษะที่คลอดไหล่ยาก
ตรวจร่างกาย
ทดสอบ moro reflex พบว่าทารกไม่งอแขน
เมื่อพับแขนทารกร้องไห้เจ็บ
การรักษา
ถ้าเป็นเพียงกระดูกแขนเดาะ จะรักษาโดยการตรึงแขนแนบกับลำตัวไม่ให้แขนเคลื่อนไหว 1-2สัปดาห์
แต่ถ้าหัก จะรักษาโดยจับแขนตรึงกับผนังทรวงอก ศอกงอ 90องศา แขนส่วนล่างมือ ทาบขวางลำตัวใช้ผ้าพันรอบแขนและลำตัว หรือใส่เผือกจากไหล่ถึงหัวหมัด
กระดูกต้นขาหัก
สาเหตุ
จากการคลอดท่าก้น
ผู้ทำคลอดดึงขาทารกขณะที่ติดอยู่ที่ทางเข้าเชิงกราน
ตรวจร่างกาย
ทดสอบ moro reflex ทารกไม่ยกขาข้างกระดูกหัก
สังเกตว่าทารกไม่เคลื่อนไหวข้างที่หัก
อาการและอาการแสดง
อาจได้ยินเสียงกระดูกหักขณะคลอด
กรณีที่ไม่ทราบว่าทารกขาหัก หลายวันต่อมาจะมีอาการบวมเกิดขึ้น
เมื่อจับขาข้างหักทารกจะร้องไห้
การรักษา
ถ้ากระดูกไม่แยกออกจากกันใส่เผือกดามไว้ 3-4 สัปดาห์
ถ้าหักออกจากกัน รักษาโดยการห้อยขาทั้งสองข้างไว้กับราวที่ปลายเตียง ขาเหยียดตรง ให้ก้นและสะโพกลอยจากพื้น ดึงไว้ประมาณ 2-3 สัปดาห์
กระดูกไหปลาร้าหัก
สาเหตุ
การคลอดไหล่ยาาก
ทารกตัวโตหรือคลอดท่าก้นที่แขนเหยียดซึ่งผู้ทำคลอดดึงออกมา
ตรวจร่างกาย
ทดสอบ moro reflex แขนทั้งสองข้างเคลื่อนไหวไม่เท่ากัน
กรณีกระดูกเดาะอาจยกแขนไดด้ คลำบริเวณไหปลาร้าได้ยินเสียงกรบแกรบ
อาการและอาการแสดง
ทารกเคลื่อไหวแขนข้างไหปลาร้าหักน้อยลง หรือไม่เคลื่อนไหวเลย
ทารกหงุดหงิดหรือร้องไห้เมื่อสัมผัสบริเวณที่กระดูกหัก
อาจมีอาการบวมห้อเลือดตามบริเวณได้รับบาดเจ็บ
อาจพบปมประสาทใต้ไหปลาร้าของทารก อาจได้รับอันตรายด้วย
แนวทางการรักษา
ส่วนใหญ่หายได้เองค่อนข้างเร็วประมาณ 1 สัปดาห์
รักษาโดยการให้แขนและไหปลาร้าข้างที่หักอยู่นิ่งๆ โดยการกลัดหรือพันติดตัว ประมาณ 10-14วัน
การบาดเจ็บของเส้นประสาท
การบาดเจ็บของเส้นปนะสาทที่มาเลี้ยงใบหน้า
Facial nerve injury
สาเหตุ
การคลอดยาก
การใช้คีมช่วยทำคลอดทำให้กดเยื่อประสาทคู่ที่7
ตรวจร่างกาย
สังเกตจากสีหน้าของทารกเวลานอน เวลาร้องไห้ หรือแสดงสีหน้า
อาการและอาการแสดง
กล้ามเนื้อใบหน้ามีอาการอัมพาต ด้านใดด้านหนึ่ง
รูปหน้าทั้ง2ข้างไม่เท่ากัน
ทารกลืมตาได้เพียงครึ่งเดียว ตาปิดไม่สนิท
ปากข้างที่เป็นจะมีมุมปากตก
ไม่มีรอยย่นหน้าผาก
แนวทางการรักษา
จะหายเอง 2-3 วัน
ถ้าเส้นประสาทขาดต้องทำศัลยกรรมซ่อมประสาท
บทบาทพยาบาล
ล้างตา เพื่อป้องกันตาแห้ง
ดูให้ให้ได้รับนมเพียงพอ
การบาดเจ็บของเส้นประสาท Brachial
สาเหตุ
เกิดจากข่ายประสาท Brachial ถูดกดหรือดึง
พบในทารกที่คลอดโดยส่วนนำเป็นก้นหรือคลอดยาก บริเวณหรือหัวไหล่จากการที่ดึงไหล่ออกจากศีรษะในระหว่างคลอด
Erb-Duchenne paralysis
เป็นการบาดเจ็บที่เส้นประสาทจากกระดูกสันหลังระดับคอ c5-c6
แขนขางนั้นส่วนบนไม่ขยับ
แขนอยู่ชิดตัวหมุนเข้าข้างใน
บริเวณข้อมือขยับ
กำมือปกติ
Klumpke's paralysis
การบาดเจ็บเส้นประสาทตอนคอและเส้นประสาทเลี้ยงทรวงอก c7-c8 และ T1
กำมือไม่ได้
การรักษา
ให้เเขนไม่เคลื่อนไหวในท่าหมุนแขนออกศอกงอเข้าตัว
ทำกายภาพบำบัด
ถ้าไม่หายต้องซ่อมศัลยกรรมประสาท
ความหมาย การบาดเจ็บที่เกิดกับทารกระหว่างการคลอดจากแรงที่กระทำกับทารกโดยตรง และไม่เกี่ยวกับโรคมารดาเป็นระหว่างการตั้งครรภ์
ความหมาย การบาดเจ็บที่เกิดกับทารกระหว่างการคลอดจากแรงที่กระทำกับทารกโดยตรง และไม่เกี่ยวกับโรคมารดาเป็นระหว่างการตั้งครรภ์
นางสาวศศิธร แก่นจันทร์ รหัส 602701089 ชั้นปีที่ 4 รุ่นที่ 35 วิทยาลัยพยาบาลศรีมหาสารคาม